Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Ampicylina – tabletki i preparaty. Dawkowanie i działanie

Ampicylina powstała dzięki penicylinie. To organiczny związek chemiczny, który wykazuje działanie bakteriobójcze. Stosuje się go m.in. przy takich schorzeniach jak posocznica, dur brzuszny, czy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Kiedy i jak powinna być przyjmowana? Jakie może dawać skutki uboczne?
Kobieta zażywa tabletki z ampicyliną
źrodło:123RF
Spis treści

Reklama

Co to jest ampicylina?

Co się kryje pod nazwą „ampicylina”? Jest to rodzaj antybiotyku, a dokładnie to półsyntetyczna penicylina. Z kolei penicylina wchodzi w skład antybiotyków β-laktamowych. 

Ampicylina słynie ze swojego bogatego zastosowania przeciwbakteryjnego. Substancja ta zwalcza wiele różnych odmian bakterii, takich jak m.in. Salmonella spp., Haemophilus influenzae, Shigella spp., Escherichia coli, Enterococcus faecalis,czy Listeria monocytogenes

Nie byłoby ampicyliny gdyby nie odkrycie penicyliny w 1928 roku, ponoć zupełnym przypadkiem, na który miał wpływ nieład, panujący w laboratorium pewnego szkockiego badacza o nazwisku Alexander Fleming. Jednak już w 1938 roku ów naukowiec całkiem świadomie i z pełną premedytacją wraz z innymi badaczami: Howardem Walterem Florey’em oraz Ernstem Borisem Chain’em wyizolował substancję czynną penicyliny, by rok później otworzyć fabrykę penicyliny, substancji, ratującej życie tysiącom istnień. To odkrycie doceniono w 1945 roku honorując badaczy Nagrodą Nobla.

Ampicyliną leczy się zakażenia bakteryjne od 1961 roku. 

Reklama

Jak działa ampicylina?

Działanie ampicyliny polega na hamowaniu jednej z ostatnich faz biosyntezy ściany komórkowej bakterii. Jest to możliwe dzięki niemal identycznej strukturze antybiotyku i naturalnych składników, dzięki którym wytwarzane są przez bakterie ściany komórkowe. Podanie ampicyliny powoduje zatrzymanie budowy ściany komórkowej, a w dalszej konsekwencji – rozpad komórki bakteryjnej. To powoduje, że ampicylina, która należy do grupy antybiotyków β-laktamowych najskuteczniej działa bakteriobójczo kiedy owa bakteria znajduje się w stadium największego wzrostu. 

Jednak, aby ampicylina zadziałała w sposób efektywny, musi być podana w odpowiednim stężeniu, tak żeby mogła zwalczyć mikroba, a nie zniszczyć przy tym ludzkich komórek. Jej skuteczność jest również zależna od długości trwania kuracji, a dokładniej od czasu, w którym stężenie antybiotyku w obszarze zakażenia będzie na właściwym pod względem wysokości poziomie. 

Podsumowując ampicylina to antybiotyk, który działa bakteriobójczo na drobnoustroje chorobotwórcze, jest zatem szeroko wykorzystywany w terapii infekcji wywołanych przez bakterie. 

Reklama

Wskazania do przyjmowania ampicyliny

Ampicylina: tabletki, zawiesina, czy proszek jest stosowana do leczenia wielu schorzeń, do których należą m.in.:

  • posocznica,
  • salomelloza, 
  • zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
  • dur brzuszny
  •  rzeżączka, 
  • promienica, 
  • zapalenie wsierdzia. 

Ampicylinę podaje się także w ostrych i przewlekłych zakażeniach mających związek z układem moczowym oraz oddechowym. Ma ona również zastosowanie w zwalczaniu zakażenia występującego w obrębie układu pokarmowego, skóry oraz tkanek miękkich. Ampicylinę podaje się też profilaktycznie w sytuacji zagrażającej zakażeniem wywołanym przez paciorkowca typu B. 

Ampicylina w ciąży powinna być przepisywana wyłącznie w medycznie uzasadnionym przypadku i zawsze pod kontrolą lekarza. Substancja ta bowiem przenika przez łożysko do krwi płodu, gdzie może osiągać groźne dla niego stężenie. Wnika również do kobiecego pokarmu, zatem jej stosowanie w okresie karmienia piersią także powinno być zatwierdzone przez lekarza. 

Reklama

Przeciwwskazania i skutki uboczne ampicyliny

Ampicylina doustna lub podawana dożylnie, czy też domięśniowo nie zawsze i nie u każdego może być zastosowana jako lek przeciwbakteryjny. Jedno z przeciwwskazań już wymieniono wcześniej – ciąża i karmienie piersią – jednak w wyjątkowych sytuacjach odstępuje się od tego obostrzenia i ciężarnej aplikuje się ten antybiotyk. 

Wśród kolejnych przeciwwskazań występują m.in.:

  • nadwrażliwość na ampicylinę i penicyliny, 
  • białaczka limfatyczna
  • mononukleoza zakaźna, 
  • cytomegalia,
  • hiperurykemia. 

Niekiedy u osób stosujących antybiotykoterapię opartą na ampicylinie obserwuje się uczulenie na penicylinę. Objawy, które mogą o tym świadczyć to np. reakcja alergiczna prezentująca się na skórze (m.in. wysypka pokrzywkowa, rumień grudkowo-plamkowy oraz świąd skóry). Zauważa się także symptomy pochodzące z układu pokarmowego, takie jak np. nudności, wymioty, biegunka, luźne stolce, ból brzucha, wzdęcia, brak apetytu. Ponadto może się także pojawić zapalenie jamy ustnej i dziąseł oraz rzekomobłoniaste zapalenie jelit.

Do rzadziej występujących działań niepożądanych ampicyliny zalicza się m.in. bóle stawów, depresję, stany lękowe, niedokrwistość hemolityczną, żółtaczkę oraz drgawki.

Reklama

Postać i dawkowanie ampicyliny

W jakich postaciach dostępna jest ampicylina? Preparaty z tej grupy antybiotyków, które są aplikowane najczęściej, mają postać tabletek lub zawiesiny doustnej, albo też są podawane domięśniowo (w postaci soli sodowej), czy także dożylnie (jednak należy podkreślić, że ten sposób podania ampicyliny jest dość bolesny). 

W jaki sposób powinna być podawana? Dawkowanie jest uzależnione od rodzaju schorzenia, przebiegu choroby, jej ciężkości i innych czynników. Najczęściej ustala się przyjmowanie jednej dawki lekarstwa 3-4 razy dziennie. Dawka, sposób podania, częstotliwość aplikacji leku zawsze muszą być zatwierdzone przez lekarza. 

Ampicylinę powinno się przyjmować na pusty żołądek, na około pół godziny przed posiłkiem. Jeśli przyjmuje się ją podczas jedzenia, proces wchłaniania substancji zostaje zatrzymany. 

Po doustnym zastosowaniu ampicyliny lek jest szybko i dobrze wchłaniany z przewodu pokarmowego. Po około 2 godzinach od przyjęcia ampicylina osiąga maksymalne stężenie we krwi. 

Reklama

Leki i preparaty zawierające ampicylinę

Czytaj również

Bibliografia

  • Indeks leków Medycyny Praktycznej, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006, Kraków, s. 72., ISBN 83.7430-060-4.
  • Bondarczuk K., Sułowicz S., Piotrowska-Seget Z., Molekularne podstawy bakteryjnej oporności na ampicylinę, 2017, Postępy mikrobiologii, 2019, 58, 4, ISSN 2545-3149.
Olga Tomaszewska
Artykuł napisany przez
Olga Tomaszewska
Dyplom dziennikarza zdobyła w 2009 roku, a od 2005 r. nieprzerwanie pisze i redaguje. Pracowała dla „Mojego Miasta Pabianice”, jako dziennikarz, redaktor, zastępca redaktora naczelnego i PR-owiec, współpracowała z „Nowym Życiem Pabianic" i licznymi portalami o tematyce zdrowotnej, tworząc dla tych podmiotów artykuły. Jej konikiem jest tworzenie treści z zakresu profilaktyki zdrowia, szeroko pojętej psychologii oraz pediatrii. Jeśli nie pisze, wygina się na macie ćwicząc hatha jogę jako nauczyciel i dozgonny uczeń.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Substancje czynne
Na co działa cefuroksym? Dawkowanie i skutki uboczne
Wzór chemiczny cefuroksymy
Pregabalina - działanie, dawkowanie i skutki uboczne. Po jakim czasie zaczyna działać?
Wzór chemiczny pregabaliny
Diosmina - czym jest i na co pomaga? Działanie, dawkowanie i skutki uboczne
Kobieta z żylakami na nogach
Podobne artykuły
Substancja kosmetyczna o nazwie cyklopiroksolamina
Cyklopiroksolamina w kosmetykach. Jakie ma właściwości i zastosowanie?
Mężczyzna boi się własnego cienia
Wenlafaksyna: kiedy zaczyna działać? Dawkowanie, odstawienie
Ascorbinian sodu na łyżeczce
Askorbinian sodu – dawkowanie, zastosowanie i szkodliwość
Stopy z grzybicą
Nystatyna - jak długo stosować? Dawkowanie i skutki uboczne
Kobieta zakrapla oczy
Gentamycyna - na co działa? Dawkowanie i skutki uboczne

Reklama


Skąd się bierze "uczulenie na fruktozę"? 🍎
Dowiedź się!