Co to jest cystografia mikcyjna i na czym polega?
Cystografia mikcyjna (cystouretografia, CUM) jest inwazyjnym badaniem pęcherza moczowego wykorzystującym działanie promieniowania rentgenowskiego.
Pozwala ono wykryć wady w budowie tego narządu oraz powstające w jego obrębie guzy, czy odkładające się złogi. Stosowane jest też w diagnostyce różnego typu infekcji.
Tego typu badanie pęcherza moczowego bardzo często wykonuje się również u dorosłych pacjentów mających problem z nietrzymaniem moczu (inkontynencją) oraz u dzieci cierpiących na tak zwane moczenie nocne.
W odróżnieniu od typowych prześwietleń, badanie radiologiczne układu moczowego może być nieprzyjemne, a nawet bolesne.
Wymaga bowiem umieszczenia cewnika w drogach moczowych, co jest szczególnie dojmujące w przypadku chłopców i mężczyzn (dłuższa cewka).
Reklama
Wskazania do cystografii mikcyjnej
Kiedy należy się zgłosić na badanie? Reasumując i rozszerzając to, co zostało opisane powyżej, najczęstsze wskazania do cystografii mikcyjnej, to:
- nawracające zakażenia układu moczowego,
- podejrzenie refluksu pęcherzowo-moczowodowego,
- zaburzenia mikcji, niemożność oddania moczu,
- nietrzymanie moczu (inkontynencja),
- moczenie nocne u dzieci,
- uchyłki, złogi, czy guzy,
- wady anatomiczne narządów układu moczowego,
- nieprawidłowości w rozwoju układu moczowego,
- urazy pęcherza, cewki lub moczowodów.
W tymi miejscu wspomnieć należy również o przeciwskazaniach do wykonania cystografii mikcyjnej, takich jak:
- ciąża,
- krwawienie miesięczne,
- podwyższona ciepłota ciała,
- infekcja wirusowa lub bakteryjna,
- dodatni posiew moczu,
- uczulenie na środek cieniujący używany w badaniu.
Reklama
Cystografia mikcyjna u dzieci
Cystografia mikcyjna u dzieci jest badaniem wykonywanym stosunkowo często ze względu na dużą liczbę przypadłości ujawniających się na wczesnym etapie życia (nawracające infekcje, wady wrodzone, moczenie etc.). Jego przebieg jest następujący:
- Pacjent kładzie się (bądź jest układany przez rodzica) na leżance.
- Lekarz wprowadza cewnik, przez który następnie podaje środek cieniujący, aż do wypełnienia pęcherza.
- Wykonywana jest seria zdjęć rentgenowskich układu moczowego w różnych pozycjach i pod różnym kątem.
- W tym czasie dziecko proszone jest o oddanie moczu – w czasie opróżniania pęcherza również są wykonywane zdjęcia (stąd nazwa ”mikcyjna”).
- Lekarz usuwa cewnik, badanie jest zakończone.
Ze względu na nieprzyjemne doznania, może być podane przed wykonaniem cystografii mikcyjnej u dzieci znieczulenie miejscowe w postaci żelu przeciwbólowego.
Ponieważ wiele maluchów wykazuje silny niepokój związany z oczekiwaniem oraz przebiegiem badania, stosuje się też łagodne środki uspokajające.
Cystografia mikcyjna u niemowląt
Diagnostykę tego typu częściej wykonuje się u dzieci przynajmniej kilkuletnich. Cystografia mikcyjna u niemowlaka jest trudna do przeprowadzenia, gdyż tak mały pacjent nie jest w stanie współpracować z lekarzem.
W szczególności dotyczy to kwestii oddania moczu w określonym momencie, na polecenie specjalisty przeprowadzającego badanie.
Nie mniej są przypadki, kiedy badanie to jest wielce wskazane, a dotyczy to zwłaszcza maluchów z nawracającymi zakażeniami układu moczowego, czy wadami uwidocznionymi w innych badaniach, na przykład ultrasonograficznych.
Niekiedy zakres badania ogranicza się do cystografii zwykłej, nie mikcyjnej (pozbawionej kluczowego elementu, jakim jest obrazowanie w trakcie opróżniania pęcherza).
Reklama
Powikłania po cystografii mikcyjnej
Badanie to jest generalnie bezpieczne dla pacjenta, nie mniej, jak w przypadku każdej ingerencji w organizm, możliwe są po cystografii mikcyjnej powikłania. Do najbardziej typowych należą:
- zakażenie układ moczowego,
- uraz cewki bądź pęcherza,
- krwiomocz, problemy z wypróżnianiem się, obecność skrzepów w urynie,
- objawy ogólnoustrojowe: gorączka, bóle mięśniowo-stawowe, czy uczucie rozbicia.
Powikłania te są stosunkowo poważne, dlatego w takich sytuacja niezbędna jest ponowna wizyta u lekarza.
Reklama
Cystografia mikcyjna prywatnie
Cystografia mikcyjna prywatnie kosztuje około 250 – 300 złotych. U dziecka, czy u dorosłego, wiek nie ma większego znaczenia. Co ważne, zabieg jest wówczas wykonywany ambulatoryjnie.
Po jego zakończeniu można się udać do domu, nie ma bowiem potrzeby hospitalizacji. Pacjenci, dla których cena cystografii mikcyjnej w prywatnej klinice jest zbyt wysoka, mogą poddać się badaniu, które jest refundowane przez NFZ.
Należy jednak pamiętać, że odbywa się ono w warunkach szpitalnych. Niekiedy na tak zwanym oddziale dziennym, ale często też w ramach dłuższych procedur.
Może się to więc wiązać z nawet kilkudniową hospitalizacją, co jest szczególnie uciążliwe w przypadku małych dzieci.
