Antygen HBs (inaczej HBsAg, czyli antygen wirusa HBV), który pojawia się we krwi pacjenta zarażonego wirusowym zapaleniem wątroby, daje szanse na wykrycie WZW w jego najwcześniejszym stadium i rozpoczęcie leczenia. Jest wykrywalny już w ciągu 27-41 dni od momentu zakażenia, kiedy jeszcze choroba nie powoduje żadnych innych objawów. To także najprostszy sposób na wykluczenie zakażenia WZW, ponieważ antygen HBs, nie występuje w surowicy krwi u zdrowych osób. Badanie powinni wykonywać profilaktycznie wszyscy, którzy są w grupie ryzyka zakażeniem, m.in.:
- osoby, które miały przetaczaną krew,
- osoby, które w ostatnim czasie otrzymywały zastrzyki dożylne,
- osoby, które zawodowo mają do czynienia z krwią i przerwaniem łączności tkanki, zawody medyczne i stomatologiczne, kosmetyczne ,
- osoby utrzymujące kontakty seksualne z przypadkowymi osobami, które nie stosują prezerwatywy,
- osoby, które zrobiły sobie tatuaż lub zajmują się zawodowo tatuażem.
Badanie HBs wykonuje się także przesiewowo u dawców narządów lub krwi, u pacjentów przed operacjami, zabiegami chirurgicznymi, u przyszłych studentów medycyny.
Reklama
Badanie HBs
Jeśli podejrzewamy zakażenie wirusowym zapaleniem wątroby typu B, nie powinniśmy zbyt długo zwlekać z diagnozą, ponieważ antygen HBS występuje w ostrej fazie choroby i zanika po dwóch, czasem po czterech miesiącach od momentu zakażenia.
Badanie wykonuje się pobierając krew z dołka łokciowego, nie trzeba się do badania przygotowywać, nie ma wymogu bycia na czczo.
Badanie HBS w ciąży
Badanie HBS w ciąży należy do pakietu podstawowych badań, które musi wykonać każda kobieta spodziewająca się dziecka. Badanie należy wykonać między 33. a 37. tygodniem ciąży. Dlaczego to takie ważne?
Głównie z powodu tego, że wirus HBV przenoszony jest przez płyny ustrojowe (jest obecny w krwi, surowicy, płynach przesiękowych i wysiękowych, nasieniu, ślinie, wydzielinie pochwowej). Istnieje ryzyko, że zakażona matka zarazi dziecko w trakcie ciąży lub podczas porodu. Wirus, choć w bardzo niewielkim stężeniu, występuje także w mleku kobiety, łzach, moczu i pocie.
Jeśli matka jest nosicielką antygenu HBs dziecko po urodzeniu otrzymuje immunoglobulinę, która zawiera wysokie stężenie przeciwciał anty-HBs i anty-HBc. W pierwszej dobie każde dziecko otrzymuje rutynowo szczepionkę przeciw WZW typu B.
Reklama
HBs wyniki: co oznacza HBs dodatni i HBs ujemny
Często zdarza się, że przy samodzielnej interpretacji wyników dochodzi do pomyłek. Ważne bowiem, żeby rozróżnić HBs i anty-HBs. I tak:
- HBs ujemny – oznacza, że pacjent nie jest zakażony wirusem
- HBs dodatni – oznacza, że we krwi znaleziono antygen wirusa
Przy wyniku dodatnim konieczne są dalsze badania m.in. na obecność przeciwciał. Gdy w badaniu sprawdzana jest obecność antygenu HBs, wynik dodatni oznacza, że pacjent jest nosicielem wirusa.
Może się jednak zdarzyć, że można więc mieć antygen HBs we krwi przy równoczesnym braku samego wirusa HBV. Dzieje się tak, w przewlekłym zakażeniu HBV. Po kilku latach choroby, wirus łączy swój materiał genetyczny z materiałem genetycznym komórek wątrobowych i pacjent produkuje antygen HBs, choć w jego może się już nie namnażać wirus. Obecność antygenu HBs jest więc wskazówką dla lekarza, że pacjent miał kontakt z wirusem zapalenia wątroby typu B.
W krwi pacjenta, który jest uodporniony na wirusowe zapalenie wątroby typu B są obecne przeciwciała anty-HBs. Wynik oznacza, że mogła skończyć się u niego ostra faza infekcji, pacjent został zaszczepiony przeciwko żółtaczce typu B i nabył odporność przeciwko ponownemu zakażeniu.
