Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Test na owsiki - czy istnieje badanie wykrywające te pasożyty?

Test na owsiki ma za zadanie potwierdzić lub wykluczyć obecność tych pasożytów w przewodzie pokarmowym. Z reguły wykonuje się go po zaobserwowaniu niepokojących objawów, świadczących o zakażeniu. Poznaj popularne metody diagnostyczne i sprawdź, kiedy przeprowadzić badanie pod kątem owsicy.
Badanie na obecność owsików w organizmie
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Testy na owsiki do użytku domowego nie istnieją. W przypadku podejrzenia obecności nicieni należy wykonać badania laboratoryjne.
  • Podstawą diagnostyki owsików jest wymaz z okolic odbytu. Materiał analizowany jest pod mikroskopem celem potwierdzenia lub wykluczenia owsicy.
  • Materiał do badania można pobrać w domu. Najlepiej robić to rano (przed wypróżnianiem i myciem), kiedy pasożytów w okolicy odbytu jest najwięcej.
Spis treści

Reklama

Czy istnieje test na owsiki?

Owsiki to pasożyty bytujące w ludzkim przewodzie pokarmowym, ponieważ tam znajduje najwięcej substancji odżywczych, umożliwiających mu przeżycie i ułatwiających namnażanie.

Wywoływana przez nie owsica nazywana bywa „chorobą brudnych rąk”, ponieważ zwykle do jej rozwoju dochodzi na skutek niedostatecznej higieny. Fakt ten wyjaśnia także, dlaczego na owsicę częściej zapadają dzieci, zwłaszcza te w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.

W związku z powszechnością pasożytów, wielu rodziców pyta w aptekach o test na owsiki. Czy jednak takowy istnieje i można wykonać go samodzielnie w domowych warunkach? Odpowiedź niestety jest przecząca.

Testy na owsiki do wykonania w domu nie istnieją, a w przypadku podejrzenia obecności nicieni, należy poddać się konkretnym badaniom parazytologicznym.

Badanie na owsika najczęściej wykonuje się, pobierając wymaz z okolic odbytu, o czym za chwilę… Na badania w kierunku owsicy kieruje zazwyczaj lekarz rodzinny lub - w przypadku dzieci - pediatra, na podstawie szczegółowego wywiadu dotyczącego objawów.

Owsiki nie ustępują samoistnie, dlatego badanie pozwala na zapobieganie rozwojowi choroby.

Reklama

Kiedy zrobić badanie w kierunku owsików?

Kiedy należy wykonać diagnostykę wykluczającą lub potwierdzającą obecność owsików w przewodzie pokarmowym?

Najlepiej zrobić badania po zaobserwowaniu pierwszych objawów, by jak najszybciej zapobiec namnażaniu się pasożytów.

Testów na owsicę nie wykonuje się profilaktycznie, kiedy nie ma żadnych oznak zakażenia. Poddać należy im się, gdy pacjent miał kontakt z osobami ze stwierdzoną owsicą lub gdy występują u niego symptomy obecności nicieni.

Owsik w kale można zaobserwować gołym okiem, a wyglądem przypomina on cienką, białą nitkę. Najczęściej jednak pierwszym objawem ich pojawienia się jest swędzenie odbytu, szczególnie nocą i rano - w porach największej aktywności robaków.

Często najtrudniej jest postawić diagnozę u dzieci najmłodszych, które nie potrafią jeszcze mówić o swoich dolegliwościach.

Owsiki u 2-latka lub rocznego malucha mogą objawiać się nadpobudliwością ruchową wynikającą ze świądu. Po jej zauważeniu warto bacznie przyjrzeć się kupie dziecka, a w razie jakichkolwiek wątpliwości - niezwłocznie zgłosić się z nim do lekarza.

Reklama

Jak wykryć owsiki?

Jak zbadać obecność owsików, by wynik testu był jak najbardziej wiarygodny? Nawet, jeśli małe, białe nitki zostaną zauważone gołym okiem w kale, należy wykonać badania celem potwierdzenia wstępnej diagnozy.

Z nicieniami mogą być zostać bowiem pomylone np. fragmenty niestrawionego pożywienia, dlatego diagnostyka laboratoryjna jest konieczna, by potwierdzić obecność pasożytów w przewodzie pokarmowym.

Jak wykryć owsika? Należy zbadać kał lub próbkę pobraną w wymazie okołoodbytniczym pod mikroskopem. Badanie wykonane przez specjalistę z reguły nie pozostawia wątpliwości, a postawiona diagnoza pozwala na rozpoczęcie odpowiedniego leczenia.

Czy do badania trzeba się przygotować? Największe znaczenie ma właściwie pora pobrania wymazu. Najlepiej zrobić to rano, ponieważ owsiki najbardziej aktywne są nocą, a po przebudzeniu ich ilość w okolicy odbytu jest w związku z tym najwyższa. Inne czynniki właściwie nie mają znaczenia, dlatego testy nie wymagają żadnych specjalnych przygotowań.

Reklama

Rodzaje badań na owsiki

Jak już zostało wspomniane - nie ma testów na owsiki do wykonania w domu, które umożliwiałyby samodzielne pobranie próbki lub wymazu i natychmiastowe odczytanie wyniku, jak odbywa się to chociażby w przypadku testów ciążowych czy testów na obecność covid-19.

Badanie w kierunku owsików może być przeprowadzone tylko w warunkach laboratoryjnych, pod mikroskopem, przez wyspecjalizowany personel medyczny.

Jakie laboratoryjne badania na obecność owsików wykonać? Istnieją dwa ich rodzaje - badanie kału oraz badanie wymazu z okolic odbytu.

O tym, któremu z nich się poddać, powinien zadecydować lekarz wypisujący skierowanie. Jeśli chodzi o badanie kału, próbkę do badania należy pobrać samodzielnie, do specjalnego pojemnika (przeważnie posiada on nakrętkę z łopatką ułatwiającą osobie przeprowadzającej badanie przeniesieniu materiału).

Reklama

Badania laboratoryjne na obecność owsików

Wymaz okołoodbytniczy (zwany także wymazem parazytologicznym) jest badaniem nieinwazyjnym i całkowicie bezbolesnym, co jest szczególnie istotne w przypadku najmłodszych pacjentów.

Kiedy wykonuje się go w kierunku owsicy, materiał najlepiej pobrać rano, ponieważ - jak już zostało powiedziane - wówczas nagromadzenie pasożytów w tej okolicy jest największe, ze względu na ich nocną aktywność.

Wymaz na obecność owsików może zostać pobrany przez lekarza lub w warunkach domowych - przez samego pacjenta czy rodzica, jeśli podejrzenie zakażenia dotyczy dziecka.

Do przeprowadzenia testu potrzebna jest tzw. wymazówka umożliwiająca pobranie próbki i umieszczenie jej na szkiełku lub podłożu do hodowli pasożytów. Jeśli lekarz zleci badanie kału na owsiki, najlepiej także pobrać próbkę w godzinach rannych.

W większości przypadków jednak diagnostyka opiera się o wymaz, ponieważ w przypadku tych pasożytów jest on bardziej miarodajny.

W przypadku badań na owsiki testy z krwi nie mają znaczenia diagnostycznego. Lekarz może je zlecić w przypadku zaawansowanej owsicy celem oceny stanu ogólnego pacjenta.

Reklama

Czy badanie na owsiki można przeprowadzić w domu?

Mimo że nie ma domowych testów na owsiki w rodzaju choćby testów paskowych, samodzielnie można pobrać w domu materiał do badania laboratoryjnego. Jak to zrobić?

W niektórych aptekach kupić można zestaw do wymazu z odbytu, jednak nie są one powszechnie dostępne.

Samemu wykonać można test plastrowy na robaki, stosując plastry lub przylepiec celofanowy. Aby pobrać próbkę potrzebą do testu, taśmę celofanową przykłada się do skóry, jak najbliżej odbytu.

Następnie taśmę z pobranym materiałem przykleić należy do szkiełka lub innej gładkiej powierzchni, tak by pomiędzy nimi nie było pęcherzyków powietrza.

Badania owsików na szkiełku nie wykonuje się samemu. Szkiełko z próbką należy umieścić w czystej, papierowej kopercie i oddać ją do badania w laboratorium.

Taśmy lub plastra na wykrycie owsików należy użyć rano, przed wypróżnieniem i przed wykonaniem zabiegów higienicznych - wtedy szanse na rozpoznanie pasożytów są największe. W razie potrzeby wymaz na owsiki można wielokrotnie powtarzać. Na wyniki zwykle trzeba czekać około 3-4 dni.

Reklama

Cena badań na owsiki. Gdzie kupić?

Jak już wyjaśniono - w aptekach nie ma testów na owsiki umożliwiających uzyskanie wyników w warunkach domowych.

W niektórych dobrze zaopatrzonych aptekach (zarówno stacjonarnych, jak i internetowych) zakupić można zestaw do badania owsików, a dokładniej - do pobrania wymazu.

Kosztuje on około 30-40 zł, w zależności od apteki i producenta. Szerzej dostępne są zwykłe wymazówki umożliwiające wykonanie testu na owsiki. Cena pojedynczej wymazówki oscyluje w granicach 1,50 - 2 zł.

Cena laboratoryjnego badania na owsiki zależy od miejsca, w którym się je wykonuje. Z reguły w dużych miastach ceny są nieco wyższe niż w małych miejscowościach.

To, ile kosztuje test na owsiki, zależy również od laboratorium badającego próbki. Cena tzw. testu celofanowego nie jest wysoka, niekiedy można zrobić go już za kilka złotych.

Co ważne, badanie (w tym wymaz) na obecność owsików wykonać można bezpłatnie, korzystając z refundacji NFZ-u.

Wówczas jednak konieczne jest skierowanie od lekarza (np. rodzinnego). Cena badania kału pod kątem pasożytów również jest niewysoka, a zlecane niekiedy badanie z krwi na pasożyty kosztuje zwykle kilkadziesiąt złotych

Czytaj również

Bibliografia

  • Kadłubowski R., Kurnatowska A., Zarys parazytologii lekarskiej, PWL, Warszawa 1999
  • Niewiadomska K., Pojmańska T., Machnicka B., Czubaj A., Zarys parazytologii ogólnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001
  • Lonc E., Parazytologia w ochronie środowiska i zdrowia, Volumed, Wrocław 2001
  • Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A., Choroby zakaźne i pasożytnicze - epidemiologia i profilaktyka, 2004
  • Podlaski S., Występowanie niektórych pasożytów jelitowych w przebiegu cyklu życiowego człowieka, w: Wiadomości parazytologiczne, t. XXI, nr 2, 1975
Justyna Gabrysiak-Kula
Artykuł napisany przez
Justyna Gabrysiak-Kula
W 2009 roku zdobyła tytuł magistra kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobyła w Radiu Łódź, współtworząc audycje młodzieżowe. Od kilku lat pracuje jako copywriter, specjalizując się w tematyce medycznej, kosmetycznej, parentingowej i w dziedzinach pokrewnych. Napisała dotąd setki artykułów o zdrowiu. Prywatnie wychowuje dzieci, pływa i czyta książki, choć to właśnie pisanie było zawsze jej ulubionym zajęciem.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Podobne artykuły
Kleszcz chodzący po ciele człowieka
Borelioza IgG - co to za badanie i czemu służy? Wskazania do badania i normy wyników
Kobieta trzyma w dłoni próbówkę do badania
Badanie na gronkowca – jakie i ile kosztuje? Diagnostyka
Kleszcz chodzący po człowieku
Badanie kleszcza na boreliozę - jak i ile po ukąszeniu wykonać? Cena
Diagnostyka boreliozy
Badanie na boreliozę - które jest najskuteczniejsze? Rodzaje, wyniki i cena
Wątroba ułożona z puzzli
HBs antygen - badanie w kierunku wirusa HBV wywołującego WZW

Reklama