Kim jest lekarz POZ?
Lekarz POZ to lekarz Podstawowej Opieki Zdrowotnej, który jako pierwszy kontaktuje się z pacjentem. Definicja lekarza POZ jest zawarta w ustawie z 27 października 2017 roku o podstawowej opiece zdrowotnej.
Zgodnie z tą regulacją lekarz POZ to lekarz, który posiada tytuł specjalisty w dziedzinie medycyny rodzinnej albo odbywa szkolenie specjalizacyjne w tej dziedzinie.
Lekarz POZ to lekarz, który posiada specjalizację II stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej, czy też posiada specjalizację I lub II stopnia, lub tytuł specjalisty w dziedzinie pediatrii. W tym przypadku istnieje jednak warunek, że ukończy on kurs w dziedzinie medycyny rodzinnej, z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę o udzielanie świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, bądź pracuje on dla świadczeniodawcy, który ma podpisaną taką umowę. (Podaje Narodowy Fundusz Zdrowia).
Lekarzem pierwszego kontaktu, a dokładniej lekarzem POZ, jest także medyk mający specjalizację I stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej lub posiadający specjalizację I albo II stopnia, bądź tytuł specjalisty w dziedzinie chorób wewnętrznych, udzielający świadczeń zdrowotnych z zakresu POZ przed 31.12.2023 r., o ile ukończy kurs z dziedziny medycyny rodzinnej.
Lekarzem POZ może być zatem lekarz rodzinny (na NFZ lub prywatnie), internista, pediatra, czy specjalista chorób wewnętrznych.
Reklama
Jakie badania może zlecić lekarz POZ?
Lekarz POZ kontaktując się jako pierwszy z pacjentem może wykonać badanie (m.in. fizykalne, palpacyjne, polegające na osłuchaniu serca i płuc przy użyciu stetoskopu, przeprowadzenie pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, itp.
Lekarz pierwszego kontaktu może również leczyć ostre i przewlekłe choroby oraz mniej poważne schorzenia i przeziębienia. Ponadto, do jego zadań należy udzielanie porad, kierowanie na szczegółową diagnostykę, promowanie zdrowego trybu życia, a także realizacja działań z zakresu profilaktyki zdrowia.
Jakie badania może zlecić lekarz POZ? Jeśli medyk uzna to za wskazane może zalecić wykonanie następujących badań:
- badania hematologiczne (np. morfologię krwi, OB);
- badania biochemiczne i immunochemiczne w surowicy krwi (np. oznaczenie mocznika, glukozy, czy cholesterolu);
- badania moczu;
- badania kału;
- badania układu krzepnięcia (np. INR, czyli wskaźnik protrombinowy);
- badania mikrobiologiczne (np. posiew moczu z antybiogramem);
- badanie EKG w spoczynku;
- badanie USG (np. USG tarczycy, brzucha, czy obwodowych węzłów chłonnych);
- spirometria;
- RTG (np. zdjęcie RTG klatki piersiowej, czaszki, bądź zatok);
- badania endoskopowe (np. gastroskopia, czy kolonoskopia).
Ponadto lekarz rodzinny może wystawić skierowanie na określoną terapię, do wskazanego specjalisty, szpitala, na rehabilitację czy leczenie uzdrowiskowe (sanatoryjne). Poza tym wypisuje m.in. zwolnienia lekarskie.
Reklama
Wybór lekarza POZ
Wybór lekarza pierwszego kontaktu nie jest łatwy, ponieważ rolą tego medyka jest precyzyjna ocena stanu zdrowia pacjenta, umiejętność wychwycenia wszelkich nieprawidłowości, tak, aby w porę skierować go na szczegółowe badania. Wczesne zdiagnozowanie ewentualnej choroby, umożliwia zalecenie właściwego postępowania medycznego lub przekierowanie chorego do odpowiedniego specjalisty.
Wybierając lekarza rodzinnego dobrze oprzeć się na poznanych pozytywnych opiniach zebranych od krewnych, przyjaciół lub dalszych zaufanych znajomych. Takiego specjalistę powinno się darzyć zaufaniem, ponieważ jest to lekarz, z którym pacjent kontaktuje się najczęściej.
Dobrze, aby na wybór lekarza POZ wpływały przede wszystkim jego doświadczenie, wiedza, zakres specjalizacji, podejście do pacjenta, dostępność, ale także zaplecze medyczne, jakim dysponuje placówka medyczna, z którą dany lekarz współpracuje (dostępne badania, aparatura, jakość tych usług, itp.).
Reklama
Lekarz POZ NFZ
Lekarz rodzinny na NFZ to gwarancja, że podstawowa opieka zdrowotna obejmująca pacjenta będzie bezpłatna. Korzystanie z usług lekarza POZ mającego kontrakt z NFZ oznacza też nieodpłatny dostęp do diagnostyki, czyli różnych badań, konsultacji, itp., ale nierzadko także do specjalistów, rehabilitacji, terapii czy zabiegów.
Trzeba jednak podkreślić, że opisywane udogodnienia nie stanowią standardu, w przypadku różnych medyków i różnych przychodni, w których przyjmują lekarze rodzinni na NFZ może być inaczej.
Zwykle nie brakuje placówek medycznych, realizujących usługi względem pacjenta za darmo. Na decyzję o wyborze konkretnego obiektu i lekarza POZ obecnie dużo mniejszy wpływ ma miejsce zamieszkania, większą wagę przywiązuje się do rangi usług oferowanych przez daną przychodnię, czy gabinet.
Reklama
Lekarz POZ prywatnie
Oczywiście można także chodzić do lekarza rodzinnego prywatnie. Z pewnością taki prywatny lekarz rodzinny będzie dysponował obszerniejszym kalendarzem, co oznacza, że zazwyczaj szybciej i łatwiej można się zapisać do niego na wizytę.
Z reguły w przychodniach, czy innych komercyjnych placówkach są mniejsze kolejki, pacjenci umawiani są na konkretne godziny wizyt, co pokrywa się z faktycznym stanem rzeczy.
Lekarz POZ prywatnie częściej też odbywa wizyty domowe u pacjenta (w zależności od konkretnego cennika mogą być one droższe od wizyty w gabinecie). Znane są też zdalne, prywatne konsultacje lekarskie, w ramach których odpłatnie można uzyskać poradę medyczną w bardzo szybkim okresie czasu.
Minusem wyboru lekarza ogólnego prywatnie jest konieczność opłacania wizyt, zazwyczaj też badań, terapii, konsultacji, rehabilitacji, itp.
Reklama
Deklaracja wyboru lekarza POZ
Deklaracja wyboru lekarza POZ obowiązująca od 1 lipca 2020 r. jest dostępna na stronie internetowej Narodowego Funduszu Zdrowia (zatem deklarację wyboru lekarza można pobrać online).
Taka deklaracja powinna być też do pobrania w konkretnej placówce medycznej, w której pracuje medyk. Często także można ją pobrać przez Internet ze strony danego obiektu, gdzie realizuje się podstawową opiekę medyczną. Deklarowany wybór dotyczy także pielęgniarki i położnej środowiskowej na NFZ.
Deklarację do lekarza wypełnia się przed planowaną wizytą lekarską w placówce, do której jest wola zapisania się oraz przy każdorazowej zmianie lekarza POZ.
Co zawiera deklaracja wyboru lekarza POZ? Przede wszystkim dane personalne (czyli m.in. imię, nazwisko, datę urodzenia, nr PESEL), adres zamieszkania, numer telefonu, adres mailowy, dane dotyczące przedstawiciela ustawowego (wypełnia się, gdy wniosek dotyczy osoby małoletniej lub całkowicie ubezwłasnowolnionej – jest to deklaracja wyboru lekarza dla dziecka), informacje dotyczące świadczeniodawcy oraz tego, czy to pierwszy wybór, czy nastąpiła zmiana w danym roku kalendarzowym, z jakiego powodu się dokonała, itd.
Reklama
Zmiana lekarza POZ
Nieodpłatna zmiana lekarza POZ przysługuje pacjentowi dwa razy w roku kalendarzowym. To samo obowiązuje w kontekście zmiany przychodni POZ. Za trzecią i kolejną zmianę lekarza rodzinnego bądź placówki leczniczej należy wnieść opłatę w wysokości ok 80 zł.
Wyjątkiem są objęte następujące sytuacje:
- zamknięcie przychodni,
- przeprowadzka pacjenta,
- odejście lekarza na emeryturę,
- inne czynniki niezależne od pacjenta (np. śmierć wybranego lekarza).
Zmienić lekarza POZ można też bez konsekwencji, gdy małoletni pacjent uzyska pełnoletność, a co za tym idzie, zaistnieje potrzeba zamiany pediatry na medyka rodzinnego dla osób dorosłych.
Zmieniając lekarza, bądź przychodnię POZ, należy wypełnić deklarację zmiany lekarza rodzinnego albo placówki.
Taki formularz zmiany lekarza rodzinnego nie jest trudny do wypełnienia i można go pobrać online.
