Reklama
Jakie infekcje intymne nawracają?
Wiele kobiet zgłasza się do lekarza z objawami stanów zapalnych pochwy i sromu, często są to infekcje nawracające. Powodem nawrotów może być nieprawidłowe lub niedokończone leczenie. W chwili obecnej wiele leków dostępnych jest bez recepty, co umożliwia podjęcie samodzielnej i skutecznej terapii. Kuracja wybranymi preparatami w kierunku leczenia grzybicy pochwy wymaga przyjęcia zaledwie jednej dawki. Dzięki temu możliwe jest szybkie pozbycie się nieprzyjemnych objawów bez konieczności oczekiwania na wizytę lekarską. Efekty samodzielnych działań zawsze warto skonsultować ze specjalistą, np. podczas cyklicznej, profilaktycznej wizyty u ginekologa.
Przed podjęciem samoleczenia ważne jest, by spróbować określić pochodzenie infekcji. Jednym z najczęstszych zakażeń jest grzybica pochwy. Daje bardzo charakterystyczne objawy – świąd i pieczenie narządów płciowych, białe, serowate upławy. W terapii kandydozy można zastosować lek bez recepty zawierający klotrimazol, który należy do grupy leków zwanych imidazolami. Ma szeroki zakres działania przeciwgrzybiczego. Jest skuteczny wobec drobnoustrojów takich jak: dermatofity, drożdżaki i pleśnie.
Oprócz infekcji grzybiczych występują także bakteryjne, pasożytnicze, (np. zakażenie rzęsistkiem pochwowym), wirusowe, (np. wywołane przez wirus HPV). U części kobiet dochodzi do infekcji o charakterze mieszanym – bakteryjnym i grzybiczym. Każdy typ wymaga zastosowania innych leków i wywołuje inne objawy. Klasycznym symptomem nawracającej grzybicy pochwy jest wspomniana już serowata wydzielina. Z kolei zakażeniu bakteryjnemu towarzyszą białe upławy i nieprzyjemny zapach z pochwy, określany jako rybi. Infekcję wirusową można rozpoznać poprzez zmiany brodawkowate w okolicy narządów płciowych i uporczywy świąd.
Nawracające infekcje intymne – jakie są przyczyny?
Nawrotowe zakażenie pochwy może mieć związek z szeregiem czynników ryzyka takich jak:
- podwyższenie pH pochwy – przyczyniają się do tego zarówno wahania stężeń estrogenu, jak i wpływ składników obecnych w płynach do kąpieli czy na powierzchni prezerwatywy, o ile para korzysta z takiej formy antykoncepcji;
- niedostateczna lub nadmierna higiena osobista – nieodpowiednie nawyki higieniczne, w tym np. zbyt ekspansyjna pielęgnacja okolic intymnych, mogą sprzyjać zmywaniu flory bakteryjnej będącej naturalną barierą ochronną;
- niewłaściwie kontrolowana cukrzyca typu 1 lub 2;
- ciąża z gwałtownymi zmianami stężenia hormonów w jej przebiegów;
- spadki odporności, leczenie immunosupresyjne;
- błędy dietetyczne, w szczególności dieta bogata w cukry proste;
- stosowanie antykoncepcji hormonalnej;
- przyjmowaniem antybiotyków, m.in. zmniejszających ilość pałeczek z rodzaju Lactobacillus w pochwie;
- korzystanie z bielizny wykonanej ze sztucznego materiału – dochodzi do wzrostu wilgotności miejsc intymnych, tworzy się środowisko przyjazne do namnażania grzybów i bakterii;
- stres;
- częsta zmiana partnerów seksualnych i współżycie bez zabezpieczenia barierowego (prezerwatywa).
Nawracające infekcje pochwy przed okresem i po stosunku
Faza cyklu może mieć wpływ na pojawianie się zakażeń pochwy, co nie wyklucza możliwości ich występowania bez względu na ten czynnik. Druga połowa cyklu, czas przed miesiączką, to moment większej podatności na zakażenia. Dlaczego? Nawracające infekcje intymne przed okresem mają związek ze zmianami poziomu estrogenów. Wahania hormonalne przekładają się na zmiany w pH pochwy, co jest jednym z czynników ryzyka wystąpienia zakażeń intymnych. Pochwa naturalnie produkuje wydzielinę, której konsystencja zmienia się w zależności od stężenia estrogenów w organizmie. Takie wahania hormonalne pojawiają się m.in. przy okazji ciąży, menopauzy, a także towarzyszą cyklowi miesiączkowemu.
Dodatkowo, u kobiet w wieku rozrodczym, komórki nabłonkowe pochwy mają w swoim składzie glikogen, który sprzyja rozkładaniu obecnych w pochwie pałeczek Lactobacillus do kwasu mlekowego. Jego obecność sprawia, że w pochwie tworzy się środowisko nieprzyjazne rozwojowi patogenów. Jeśli jednak spada poziom estrogenów, niższe jest też stężenie glikogenu i kwasu mlekowego, co zwiększa podatność na infekcje intymne.
Grzybica pochwy, najczęściej spowodowana przez grzyb Candida albicans, nie jest typową chorobą przenoszoną drogą płciową. Zazwyczaj rozwija się ona na skutek zaburzenia równowagi flory bakteryjnej w pochwie. Jednak stosunek seksualny sprzyja nawrotowi infekcji. Bezobjawowy partner seksualny może przenieść podczas niezabezpieczonego stosunku patogeny do pochwy partnerki. Podczas zbliżenia dojść może do drobnych otarć, które sprzyjają infekcjom.
Ryzyko rozwoju infekcji wzrasta w miesiącach letnich. Sprzyja temu zwiększona wilgotność i wysoka temperatura, a także noszenie ciasnych ubrać wykonanych z materiałów syntetycznych (stroje kąpielowe, legginsy). Nie bez znaczenia pozostaje częstsze korzystanie z basenów publicznych.
Nawracające infekcje pochwy w ciąży
Zmiany hormonalne pojawiają się również w ciąży, co wiąże się z większą podatnością na zakażenia okolic intymnych. Każdą taką dolegliwość należy zgłosić lekarzowi, gdyż infekcja u ciężarnej może stanowić ryzyko dla rozwijającego się płodu. Jeżeli stan zapalny obejmuje drogi rodne, dziecko, które będzie przez nie przechodzić w trakcie porodu, może się nimi zarazić, co przełoży się na wystąpienie u niego np. zapalenia płuc tuż po urodzeniu. Nieleczone zakażenia bakteryjne mogą przyczynić się do porodu przedwczesnego, a nawet poronienia.
Kobiety mogą borykać się również z nawrotami opisywanych tu dolegliwości po stosunku. U podłoża infekcji nierzadko leży współżycie bez zabezpieczenia – w jego trakcie może dojść do zakażenia rzęsistkiem pochwowym. Partner może też przenosić bakterie z okolic odbytu na cewkę moczową oraz narządy płciowe.
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Jakie badania wykonać przy nawracających infekcjach pochwy?
Standardem w diagnostyce zakażeń pochwy jest ocena mikroskopowa mikrobiomu. Kolejne istotne badanie to posiew wymazu z pochwy, a w niektórych przypadkach – antybiogram, czyli stworzenie profilu wrażliwości danego mikroorganizmu na działanie środków przeciwdrobnoustrojowych. Dodatkowo, aby rozpoznać przyczynę nawrotowych infekcji można wykonać:
- badania serologiczne, które pozwolą wykryć antygeny drobnoustrojów przenoszonych drogą płciową, a także przeciwciała przeciwko tym drobnoustrojom;
- badania genetyczne – ich celem jest rozpoznanie konkretnego typu wirusa lub bakterii. Rozpoznanie dokonuje się na podstawie materiału genetycznego pobranego drobnoustroju.
Konkretny typ testu dopasowywany jest również do podejrzenia diagnozy. Chcąc potwierdzić infekcję grzybiczą pochwy obecnie wykonuje się badania molekularne.
Reklama
Jak leczyć i jakie leki bez recepty stosować?
Warunkiem skutecznego leczenia jest rozpoznanie typu infekcji intymnej. Najprościej podjąć się samodzielnej terapii w przypadku grzybicy pochwy. Wystarczy jedna tabletka dopochwowa zawierająca klotrimazol w dawce 500 mg (jedna dawka leku w opakowaniu), by pozbyć się dokuczliwych objawów. Z kolei w przypadku waginozy bakteryjnej można zastosować preparat zawierający w składzie substancję o nazwie polikrezulen. W tym przypadku terapia trwa nieco dłużej. W leczeniu zakażeń pochodzenia bakteryjnego może wskazane przyjęcie antybiotyku.
Wiele leków i innych preparatów można zakupić bez recepty. To nie tylko globulki dopochwowe, żele, ale też środki doustne. Mają one działanie przeciwgrzybicze albo przeciwbakteryjne – dlatego bardzo istotne jest ustalenie źródła zakażenia. Zazwyczaj takie środki aplikuje się dopochwowo wieczorem, przed planowanym odpoczynkiem. Na uwagę zasługują m.in. probiotyki ginekologiczne. Dostępne są w postaci dopochwowej i doustnej. Pomagają uzyskać właściwe pH pochwy. Do tego regenerują śluzówkę, koją podrażnienia oraz zapewniają nawilżenie. Ich przyjmowanie należy traktować jako uzupełnienie terapii i działanie pozwalające zapobiegać kolejnym zakażeniom.
Jeżeli pacjentka nie zauważa poprawy przy samodzielnym i prawidłowo przeprowadzonym leczeniu, powinna skorzystać z pomocy ginekologa. Wizyta taka wskazana jest bez zbędnej zwłoki, zwłaszcza wtedy, gdy zakażeniom towarzyszą bóle podbrzusza, gorączka, pojawiają się nietypowe krwawienia z pochwy. Warto zauważyć, że część infekcji wymaga podjęcia terapii przez obojga partnerów seksualnych, tak jest choćby w przypadku rzęsistkowicy.
Reklama
Jakie są domowe sposoby na nawracające infekcje intymne?
Mając świadomość nawrotowego charakteru infekcji należy zadbać o właściwą profilaktykę i wyeliminowanie czynników, które mogą prowadzić do zakażenia. Trzeba zatroszczyć się o zrównoważoną higienę intymną, która nie powinna ani być zbyt ograniczona, ani nadmiernie rozbudowana, np. związana z częstymi irygacjami pochwy (tych się nie zaleca). Nie można też zapomnieć o tak prozaicznej kwestii jak korzystanie z własnego ręcznika na basenie czy w domu, aby nie przenieść drobnoustrojów od osoby zakażonej na okolice intymne. Należy także dbać o stosowanie antykoncepcji mechanicznej, gdy nie ma pewności, że partner seksualny jest zdrowy.
Wzmacnianie odporności od wewnątrz, zwłaszcza np. w trakcie ciąży czy w okresie menopauzy powinno być podstawą. Jak wspierać organizm? Elementem profilaktyki, np. po długotrwałej antybiotykoterapii, przy cukrzycy i nawracaniu infekcji intymnych jest przyjmowanie wspomnianych już probiotyków. Sprawdzi się to przede wszystkim przy zakażeniach o charakterze grzybiczym. Nie należy traktować tej metody jako jedynej formy terapii, ale raczej jako wsparcie w walce w chorobą.
Probiotyki ginekologiczne w swoim składzie zawierają bakterie Lactobacillus odpowiedzialne za utrzymanie właściwego pH pochwy zabezpieczającego błonę śluzową przed wniknięciem drobnoustrojów. Dodatkowo można w nich znaleźć substancje o działaniu uzupełniającym np. inulinę, kwas hialuronowy czy kwas askorbinowy. Takie preparaty można stosować zarówno dopochwowo, jak i doustnie.
Warto wybrać dobry płyn do higieny intymnej. Naturalny, hipoalergiczny płyn do codziennej pielęgnacji i higieny okolic intymnych powinien być wytworzony ze składników pochodzenia naturalnego, nie zawierać składników zapachowych ani barwników.
