Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Oparzenia po radioterapii - maść, domowe sposoby i leki

Radioterapia należy do najczęściej stosowanych metod leczenia raka. Szacuje się, że nawet 60 proc. pacjentów poddanych radioterapii ma szansę na wyleczenie. Naświetlanie komórek nowotworowych wiąże się jednak z wieloma skutkami ubocznymi – m.in. popromiennym zapaleniem skóry. Sprawdź, jak można wyleczyć oparzenia po radioterapii.
Oparzenia po radioterapii
Fot. 123RF
Spis treści

Reklama

Radioterapia 

Radioterapia pozostaję jedną z najczęściej stosowanych metod leczenia raka. Szacuje się, że radioterapii jest poddawanych około 60 procent pacjentów, u których zdiagnozowano złośliwy nowotwór. Ta metoda leczenia polega na naświetlaniu komórek nowotworowych promieniowaniem jonizującym, co prowadzi do ich zniszczenia. W zależności od źródła promieniowania wyróżnia się dwie metody radioterapii: teleradioterapię oraz brachyterapię.

W pierwszej źródło promieniowania znajduje się na zewnątrz chorego. Specjalny akcelerator emituje promieniowanie jonizujące dopasowane do wielkości oraz kształtu zmiany nowotworowej. W drugim przypadku źródło promieniowania - implant zawierające izotopy promieniotwórcze, znajduje się w organizmie pacjenta. 

Do teleradioterapii zalicza się także innowatorska metoda leczenia raka, nazywana stereotaktyczną radiochirurgią, która polega na precyzyjnym naświetlaniu tylko komórek nowotworowych przy pomocy GammaKnife lub CyberKnife. W ten sposób wiązka promieniowania dociera do zmienionych chorobowo tkanek z dokładnością do ułamka milimetra, co pozwala zapobiec niszczeniu zdrowych tkanek, które ma miejsce w przypadku tradycyjnej radioterapii. 

Reklama

Oparzenia po radioterapii 

Podstawowym celem klasycznej radioterapii jest wyniszczenie komórek nowotworowych, ale w trakcie sesji terapeutycznej nie da się uniknąć negatywnego oddziaływania promieniowania na zdrowe komórki. Pacjenci poddani tradycyjnej teleradioterapii muszą się zmagać z zmianami popromiennymi na skórze, nazywanymi przez onkologów popromiennym zapaleniem skóry. U pacjentów zwykle obserwuje się rumień, nadmierną suchość, swędzenie i zaburzenia pigmentacji. Z czasem naskórek zaczyna się łuszczyć.

U niektórych chorych pojawia się surowiczy wysięk i dochodzi do odsłonięcia skóry właściwej. W skrajnych przypadkach nawet do martwicy skóry. Zmiany popromienne przypominają oparzenia termiczne, są zresztą nazywane przez pacjentów oparzeniami po radioterapii. Odczyny popromienne z trudem się goją. Zwykle skóra po radioterapii traci swoją elastyczność. Mogą pojawić się zwłóknienia i zgrubienia. 

Poza zmianami skórnymi wymienia się także inne skutki uboczne radioterapii, takie jak: 

  • wrażliwość na dotyk, 
  • biegunki, 
  • nudności i wymioty, 
  • utratę włosów, 
  • owrzodzenia w jamie ustnej, 
  • zmiany smaku lub całkowitą jego utratę, 
  • problemy stomatologiczne, 
  • utrata ruchomości stawów, 
  • zaburzenia neurologiczne. 

Leki na oparzenia po radioterapii 

Do oceny zmian popromiennych na skórze wykorzystuje się pięciostopniową skalę National Cancer Institute, zgodnie z którą: 

  • I stopień oparzeń - charakteryzuje się rumieniem i suchym złuszczaniem skóry; 
  • II stopień oparzeń - to silniejszy rumień, wilgotne złuszczanie się, zwykle ograniczone do fałdów i zgięć skóry; 
  • III stopień oparzeń - cechuje się wilgotnym złuszczaniem się w lokalizacji innej niż fałdy i zgięcia skóry oraz krwawieniami; 
  • IV stopień oparzeń - to martwica skóry lub owrzodzenie; 
  • V stopień oparzeń - to zgon pacjenta na skutek napromieniowania. 

Leczenie popromiennego zapalenia skóry jest uzależnione od stopnia opisanej skali. Poważniejsze zmiany wymagają stosowania preparatów zawierających steroidy, które zmniejszą odczyny zapalne. W leczeniu stosuje się także preparaty z jonami srebra, które wykazują działanie przeciwdrobnoustrojowe oraz przeciwbólowe. 

Reklama

Maść na oparzenia po radioterapii 

W lżejszych stanach pacjenci stosują preparaty, które zwiększą uwodnienie warstwy rogowej naskórka, uelastycznią skórę, a także przyspieszą gojenie. Ze względu na łatwość aplikacji zalecane są maści na oparzenia po radioterapii. Warto jednak zaznaczyć, że w trakcie radioterapii nie powinno się ich stosować tuż przed sesją terapeutyczną. 

Reklama

Domowe sposoby na oparzenia po radioterapii 

Poza stosowaniem maści na oparzenia po radioterapii, która nawilży skórę i przyspieszy proces gojenia, ważna jest także prawidłowa higiena i pielęgnacja skóry. Pacjenci w trakcie radioterapii powinni unikać kąpieli w wannie, ponieważ niewskazane jest zbyt długie przebywanie w wodzie. Zaleca się korzystać z letniego prysznica o niewielkim strumieniu wody. Nie powinno się także stosować kosmetyków, które mogą zadziałać drażniąco na skórę - m.in. zawierających alkohol oraz detergenty. Wskazane są natomiast środki myjące bez substancji zapachowych i o neutralnym pH. Skórę po kąpieli należy delikatnie osuszać ręcznikiem, niewskazane jest pocieranie. 

Czytaj również

Bibliografia

  • Kowalska K., Podymiak E. (red.), Radioterapia i Ty. Poradnik dla pacjentów z chorobą nowotworową i ich rodzin. Warszawa 2014.
  • Bujko K., Podstawy radioterapii, Gastroenterologia Kliniczna 2010, tom 2, nr 4, s. 121–126.
  • https://pl.wikipedia.org/wiki/Nóż_gamma
  • https://www.zwrotnikraka.pl/cyberknife-noz-cybernetyczny-poznan-gliwice-wieliszew/
  • Wiśniewski M., Graczy M., Szpinda M., Brzozowska-Mańkowska S., Popromienne zapalenie skóry – zasady postępowania, Medycyna Paliatywna w Praktyce 2013; 7, 2: 41–45.
Joanna Woźniak
Artykuł napisany przez
Joanna Woźniak
Dziennikarka i copywriterka, specjalizująca się w tematyce medycznej. Przez blisko pół dekady redaktor i wydawca serwisu internetowego Dziennika Łódzkiego. Współpracowała z łódzkim ośrodkiem TVP. Absolwentka Filozofii oraz Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim. W wolnych chwilach fotografuje kontrasty ulicy i eksperymentuje w kuchni.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Badania i zabiegi dermatologiczne
Maść na oparzenia - co powinna zawierać i jak jej używać?
Smarowanie maścią odparzenia na ręce
Podobne artykuły
Kobieta i mężczyzna w łóżku
Wybielanie miejsc intymnych - po co i jak rozjaśnić?
Operacja usunięcia czyraka
Usuwanie czyraka - jak operacyjnie usuwa się czyraka?
Usuwanie przebarwień laserem
Usuwanie przebarwień: laserem, kwasami i kremem. Sposoby
Zabieg pozbywania się pieprzyków
Usuwanie pieprzyków - laserowe i wycinanie. Jak to robić i ile to kosztuje?
Użycie lasera frakcyjnego w dermatologa
Laser frakcyjny na zmiany skórne - jak działa i jakie daje efekty?

Reklama


Skąd się bierze "uczulenie na fruktozę"? 🍎
Dowiedź się!