Zaburzenia psychiczne mogą być zaraźliwe wśród młodzieży 😦 Dowiedz się więcej!
Zaburzenia psychiczne mogą być zaraźliwe wśród młodzieży 😦 Dowiedz się więcej!
Zaburzenia psychiczne mogą być zaraźliwe wśród młodzieży 😦 Dowiedz się więcej!

Patomorfologia - co to za dziedzina medycyny i czym się zajmuje?

Patomorfologia to dziedzina medycyny, która zajmuje się badaniem zmian komórkowych w tkankach i narządach ludzkich w tzw. patologicznych przypadkach, czyli wtedy kiedy podejrzewane są jakieś odstępstwa od normy. O badaniu patomorfologicznym często słyszy się wtedy, kiedy jest rozpatrywana możliwość obecności choroby nowotworowej. W jakich jeszcze sytuacjach? Sprawdź, czytając ten artykuł.
Patomorfolog w pracy
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Patomorfologia (dawniej anatomia patologiczna) to dziedzina zajmująca się rozpoznawaniem, klasyfikacją, a także czynnikami prognostycznymi chorób na podstawie zmian morfologicznych występujących w tkankach i narządach.
  • W patomorfologii korzysta się z różnych metod badawczych, w tym m.in. z biopsji, cytochemii i cytologii.
  • W Polsce jest stosunkowo niewielu specjalistów zajmujących się tą dziedziną medycyny. Dlatego czas oczekiwania na wizytę znacznie się wydłuża.
Spis treści

Co to jest patomorfologia?

Patomorfologia często kojarzy się z wykonywaniem sekcji zwłok. Jest to jednak tylko element całej prawdy, gdyż patomorfologia polega na ocenianiu budowy i zmian w tkankach, co pozwala m.in ocenić przyczynę zgonu.

To niezwykle ważna dziedzina medycyny, na podstawie której coraz częściej dobiera się sposób leczenia osoby, u której stwierdzono jakąś patologię w budowie tkanek. Nie zawsze musi być to nowotwór (który z kolei nie zawsze jest złośliwy), może to być również wiele schorzeń zapalnych i zwyrodnieniowych.

Reklama

Podstawowe narzędzia w patomorfologii

W patomorfologii podstawowym narzędziem jest mikroskop świetlny, za pomocą którego dokonuje się rozpoznania histopatologicznego lub cytologicznego.

Patomorfolog posługiwał się do niedawna tylko mikroskopem. Obecnie coraz częściej używa nowoczesnych sprzętów, za pomocą których ocenia tkanki pod kątem ich budowy i rozmieszczenia.

Porównując wyniki ze statystycznymi kryteriami, stwierdza czy i na ile budowa komórek odbiega od normy i co może zwiastować. Aktualnie przy rozpoznaniu typu nowotworu (zwłaszcza, gdy wcześniejsze badania np. USG nic nie wykazało) odgrywa to kluczową rolę przy sposobie doboru leczenia przez onkologa.

Reklama

Jakie są badania patomorfologiczne?

W patomorfologii wymienia się kilka metod badawczych. Patomorfolog korzysta m.in. z:

  • biopsji - polegającej na pobraniu fragmentu tkanki czy guza do badania za pomocą igły,
  • oligobiopsji - pobierania materiału specjalnymi szczypcami,
  • cytochemii - oceny składu chemicznego tkanek i komórek,
  • histochemii - czylia badania histopatologicznego,
  • cytologii - ważnego elementu diagnostyki płynów z jam ciała,
  • mikroskopii - badania obiektów przy użyciu mikroskopu.

Kluczowa w patomorfologii jest biologia molekularna, czyli nauka zajmująca się badaniem biologii na poziomie molekularnym, która bada właściwości cząsteczek, z których zbudowane są organizmy. Ma ona ścisły związek z takimi dziedzinami wiedzy, jak: genetyka, biochemia, biofizyka czy cytologia.

Jak zatem można zauważyć metody badawcze wykorzystywane w tej dziedzinie medycyny są dość liczne.

Reklama

Czym zajmuje się patomorfolog?

Osoba, która bada zmiany w tkankach i narządach nazywana jest patomorfologiem. Specjalista patomorfolog jest w stanie stwierdzić czy mamy do czynienia z nowotworem pierwotnym, czy z przerzutem i z jakiej dokładnie komórki pochodzą zmienione tkanki. Zawód ten jest więc nie tylko niezwykle istotny, ale również odpowiedzialny. 

To właśnie specjalista patomorfologa określa stan pacjenta. Od oceny tego lekarza zależą:

  • ilość tkanki konieczna do wycięcia, 
  • sposób leczenia,
  • życie pacjenta. 

W sytuacji, w której patomorfolog podejrzewa u pacjenta występowanie nowotworu kluczowe jest, by odpowiednio go rozpoznać i ocenić stopień zaawansowania. W związku z tym lekarz specjalizujący się w tej dziedzinie medycznej często nie wykonuje tylko jednego, prostego badania a czasem nawet kilkadziesiąt badań z jednego narządu. Musi on zatem posiadać szeroką wiedzę:

  • patomorfologiczną, 
  • onkologiczną,
  • kliniczną. 

Warto również, by miał niezwykle dobry wzrok, umiał skupić się na największych detalach, zapamiętywał widziane obrazy i precyzyjnie potrafił je porównać. To wszystko odgrywa kluczową rolę w tej specjalizacji, gdyż patomorfolog korzysta z bardzo precyzyjnych metod badawczych.

Reklama

Ile czeka się na badanie patomorfologiczne?

Niestety w Polsce jest stosunkowo mało specjalistów zajmujących się tą dziedziną medycyny. Każdy szpital powinien mieć co najmniej jednego takiego specjalistę, a aktualnie w kraju czynnych zawodowo patomorfologów jest niecałe pięćset, dlatego na badanie trzeba czekać od 2 do nawet 6 tygodni, co w przypadku podejrzenia nowotworu złośliwego oznacza niekorzystne czekanie na decyzję, a w efekcie odłożone w czasie odpowiednie leczenie.

Na stronie rządowej https://www.gov.pl/ można znaleźć zakładkę "Zakład patomorfologii", w której znajdują się informacje o dostępnych szkoleniach. Udział w nich mogą wziąć wszystkie osoby, zakwalifikowanie do rozpoczęcia specjalizacji w trybie rezydenckim.

Czytaj również
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Badania
Ginekolog dla mężczyzn - jak wygląda wizyta u androloga?
Ginekolog dla mężczyzn
USG jamy brzusznej - jak się do niego przygotować?
Osoba w czasie badania USG jamy brzusznej
Densytometria - co to jest i jak odczytywać wyniki?
Osoba w czasie badania gęstości kości
Podobne artykuły
Pobieranie krwi do badania
CMV IgM - cena i normy. Kiedy niereaktywny i reaktywny?
Optyczna koherentna tomografia dna oka
Kiedy i jak zrobić badanie OCT?
Badanie termograficzne
Termografia – jak wygląda i co wykrywa?
Badanie raka prostaty dzięki PSA
Badanie PSA - normy (wolny, całkowity). Jakie są wskazania do wykonania testu?
Badanie EMG
Badanie EMG (elektromiografia) - jak wygląda i ile trwa? Cena i wyniki

Reklama


Jak odżywić skórę od wewnątrz?
Dowiedz się!