Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Biopsja mammotomiczna - czy usuwa guza? Przygotowania do zabiegu

Biopsja mammotomiczna jest krótkim zabiegiem, który przy pomocy igły mammotomicznej zasysa część zmiany, potrzebną do dalszych badań. Przy jej udziale można także usunąć niewielkie zmiany do 2 cm średnicy. Przeczytaj, jakie są wskazania do tego zabiegu.
Profilaktyka raka piersi
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Biopsja mammotomiczna jest zabiegiem dobrze tolerowanym przez pacjentki i w niektórych przypadkach może zastąpić leczenie chirurgiczne.
  • Stwarza możliwości pozostawienia tytanowego klipsu w miejscu biopsji, aby łatwiej zlokalizować to miejsce w późniejszych badaniach i kontrolach.
  • Pierwszą tego typu biopsję wykonano w Denver w USA w 1995 r. Zaletą zabiegu jest krótki czas wykonywania i brak dodatkowego szczególnego przygotowania.
Spis treści

Reklama

Czym jest biopsja mammotomiczna?

Biopsja mammotomiczna (VAC) to jeden ze sposobów diagnozowania raka piersi u kobiet. Dzięki tej metodzie można pobrać z piersi kilka fragmentów tkanek do badania histopatologicznego i na podstawie uzyskanych wyników przeprowadzać dalszą diagnostykę oraz ewentualne leczenie.

W przypadku małych zmian to badanie pozwala na ich usunięcie już w trakcie samego zabiegu. W tym celu używana jest specjalna igła wspomagana próżnią. Ten rodzaj biopsji został wprowadzony w 1995 roku i określany jest obecnie, jako jedna z nowocześniejszych metod diagnostycznych.

To badanie wykonuje się już po uwidocznieniu zmian nowotworowych, potwierdzonych innymi badania, jak USG czy mammografia.

Biopsja mammotomiczna nazywana jest także biopsją mammotomiczną gruboigłową, ale różni się od klasycznej biopsji gruboigłowej. Jest to zdecydowanie nowsza metoda badawcza.

W przeszłości tradycyjna biopsja gruboigłowa zastąpiła biopsję chirurgiczną, która była tak naprawdę zabiegiem chirurgicznym w pełnym znieczuleniu. Kolejnym krokiem w rozwoju metod badawczych chorób piersi było wprowadzenie biopsji VAC.

Zalety takiego badania to:

  • szybkość - całe badanie trwa do 20 minut,
  • precyzyjność - lekarz usuwa tylko miejsce zmienione chorobowo, nie naruszając otaczających zdrowych tkanek,
  • bezpieczeństwo - badanie odbywa się w znieczuleniu miejscowym,
  • pewność co do postawionej diagnozy - dokładne rozpoznanie histopatologiczne możliwe jest dzięki dużym rozmiarom pobranego materiału z tkanki (tzw. bioptaty).

Czym różni się biopsja gruboigłowa od mammotomicznej? Te dwie metody różnią sposobem pobierania materiału z tkanki. Gruboigłowa jest mniej inwazyjna, ale lekarz może pobrać tylko mniejsze próbki tkankowe. W czasie takiego badania igła musi być wprowadzana oddzielnie do każdej badanej tkanki, aby uzyskać oddzielne próbki materiału diagnostycznego.

A na czym polega biopsja mammotomiczna? Ta biopsja wykorzystuje zdecydowanie skuteczniejszą metodę pobrania - opiera się na systemie ssącym, który z jednego wkłucia pobiera zdecydowanie więcej materiału tkankowego.

Kilka minut wystarczy na pobranie kilku fragmentów tkanki do badania histopatologicznego. Pacjentka odczuwa większy komfort przy badaniu - jest ono krótsze i lekarz wprowadza igłę tylko jeden raz. Kobieta nie wymaga hospitalizacji, a wkłucie pozostawia niewielki ślad.

Wskazaniami do biopsji mammotomicznej są podejrzane zmiany w piersi, nie przekraczające 2 cm i niewykrywalne w badaniu palpacyjnym, które zostały potwierdzone podczas badania USG lub w mammografii.

Przykładem takich nieprawidłowości są: zmiany w strukturze piersi czy wyciek z sutka.

Reklama

Przygotowanie do biopsji mammotomicznej

Przygotowanie do biopsji mammotomicznej nie wymaga szczególnych działań ze strony pacjentki. Do zabiegu kwalifikuje lekarz.

Jak się przygotować do biopsji mammotomicznej? Oto najważniejsze zasady:

  • poinformowanie lekarza o przyjmowanych lekach, chorobach przewlekłych i uczuleniach na leki, aby mógł opracować indywidualne zalecenia,
  • poinformowanie o skłonnościach do omdleń, problemach z gojeniem ran oraz o ciąży (nawet w przypadku samych przypuszczeń),
  • przeprowadzenie badań, które lekarz zlecił przed zabiegiem,
  • przygotowanie całej dokumentacji medycznej,
  • odstawienie przyjmowania pochodnych kwasu acetylosalicylowego na 5 dni przed zabiegiem,
  • poinformowanie o przyjmowaniu leków przeciwzakrzepowych. Lekarz prowadzący musi o tym wiedzieć, aby „przekierować” leczenie na heparynę drobnocząsteczkową na 7 dni przed zabiegiem,
  • zjedzenie normalnego posiłku przed biopsją,
  • nie wykonywanie biopsji w okresie okołomiesiączkowym, czyli 2 dni przed miesiączką i 2 dni po miesiączce,
  • przyjazd na zabieg z osoba towarzyszącą, aby nie wracać samemu do domu, a w szczególności nie kierować samodzielnie samochodu.

Czy biopsja mammotomiczna jest bezpieczna? Tak, to bezpieczny zabieg, wykonywany w znieczuleniu miejscowym, niewymagający podania narkozy ani innych leków, niestwarzający także potrzeby zakładania szwów. Pamiętajmy jednak, aby dokładnie przekazać lekarzowi wszystkie informacje, jakie potrzebne są do przeprowadzenia bezpiecznego zabiegu.

Reklama

Przebieg biopsji mammotomicznej. Jak wygląda zabieg?

Jak wygląda przebieg zabiegu biopsji mammotomicznej piersi? Pacjentka znajduje się w pozycji leżącej. Lekarz wprowadza znieczulenie miejscowe, dzięki któremu pacjentka nie odczuwa bólu.

Wszystkie czynności są przeprowadzane pod nadzorem USG, co pozwala na precyzyjne odnalezienie zmiany.

Etapy zabiegu mammotomii:

  • lekarz nacina skórę na szerokość 2-3 mm,
  • wprowadza w miejsce guza jednorazową igłę biopsyjną i jest to jedyne wkłucie w trakcie zabiegu,
  • igła jest podłączona do urządzenie, które wytwarza podciśnienie,
  • po dotarciu do miejsca zmian w piersi podciśnienie z igły zasysa tkankę, która otacza guz,
  • igła, która posiada tnący mechanizm rotacyjny zaczyna się obracać i pobiera wycinki tkanki,
  • zmieniona chorobowo tkanka jest wyprowadzana na zewnątrz do specjalnego pojemnika,
  • lekarz na monitorze USG obserwuje cały proces.

Pobrany do dalszych badań materiał jest większych rozmiarów niż materiał z biopsji gruboigłowej. Zabieg trwa do 15 -20 minut. Pacjentka nie wymaga założenia szwów, nie pozostaje w szpitalu. Blizna po nacięciu jest niewielka do 3 mm.

Biopsja mammotomiczna a usunięcie guza 

Czy biopsja mammotomiczna usuwa guza? Ten rodzaj biopsji pozwala na usunięcie guzów, których średnica nie przekracza 2,5 mm.

Wskazaniami do usunięcia chorej tkanki w trakcie biopsji mammotomicznej są gruczolakowłókniaki, czyli łagodne zmiany BI-RADS 2 (skala klasyfikująca zmiany) do 2 cm, zwyrodnienia wielotorbielowate, przeciwwskazania do operacji lub przygotowanie do ciąży. Tak wykonany zabieg minimalizuje skutki uboczne.

Lekarz wykonujący omawiany zabieg może także w miejscu chorej tkanki umieścić (w czasie przeprowadzania biopsji mammotomicznej) tytanowy klips. To specjalny znacznik, który ułatwia dalsze leczenie, pozwalając dokładnie zlokalizować miejsce pobrania wycinka. 

Reklama

Jakie są zalecenia po zabiegu biopsji mammotomicznej?

Pierś po biopsji mammotomicznej posiada niewielkie nacięcie na skórze, które nie pozostawia blizn. Po zabiegu nie ma potrzeby zakładania szwów.

Lekarz przykłada plasterek lub robi opatrunek uciskowy w miejscu nacięcia, który należy zdjąć po 1 lub 2 dniach. Miejscowo może pojawić się siniak, ale nie jest powodem do zmartwień, ponieważ wchłania się samoistnie.

Zalecenia po biopsji mammotomicznej:

  • zakaz prowadzenia samochodu bezpośrednio po badaniu (do 3 godzin),
  • noszenie obcisłego biustonosza po badaniu,
  • zakaz mycia rany mydłem przez pierwsze 3 dni,
  • delikatne przemywanie rany wodą utlenioną (następnego dnia),
  • unikanie dużego wysiłku fizycznego przez 3 dni po zabiegu,
  • nieobciążanie piersi i przebywanie częściej w pozycji leżącej,
  • przyjmowanie leków przeciwbólowych w przypadku bólu, ale za wyjątkiem leków, które zawierają substancje rozrzedzające krew (np. kwas askorbinowy).

Lekarz może wystawić zwolnienie lekarskie po biopsji mammotomicznej. Jego długość zależy od samopoczucia pacjentki, ale najczęściej są to 2-3 dni.

Reklama

Wynik biopsji mammotomicznej

Wyniki biopsji mammotomicznej pojawiają się kilkanaście dni po badaniu, najdłużej czekamy na nie do 14 dni. Z wynikami udajemy się do lekarza, który zlecił nam to badanie, czyli najczęściej do prowadzącego nas onkologa.

Tylko lekarz może prawidłowo odczytać wynik biopsji. Pobrany materiał pozwala ocenić typ zmiany oraz stwierdzić jednoznacznie, czy zmiana jest łagodna lub złośliwa.

Reklama

Powikłania po biopsji mammotomicznej 

Biopsja mammotomiczna jest zabiegiem średnio inwazyjnym i nie wywołuje zbyt wielu działań niepożądanych. Zaliczana jest do bezpiecznych metod diagnostycznych.

Do możliwych powikłań biopsji mammotomicznej należą:

  • łagodne bóle (utrzymujące się maksymalnie do 3 dni),
  • niewielkie krwiaki w miejscu wkłucia,
  • obrzęk piersi,
  • siniaki.

Rzadkie powikłania to:

  • obfite krwawienia,
  • infekcje,
  • zaburzenia gojenia,
  • reakcja alergiczna na środek znieczulający.

Niepożądane skutki pojawiają się najczęściej w wyniku nieprzestrzegania przez pacjentkę zaleceń lekarza.

Reklama

Cena i opinie na temat biopsji mammotomicznej

Zabieg biopsji mammotomicznej wykonywany jest w ramach NFZ. Badanie w tym trybie jest bezpłatne, ale wymaga skierowania od lekarza. Biopsje można także wykonać prywatnie i cena takiego zabiegu to koszt od 2 do 3 tysięcy złotych.

Biopsja mammotomiczna to jedna z nowszych metod diagnostycznych, która pozwala także usunąć łagodną zmianę już w trakcie wykonywania badania.

Opinie na temat biopsji mammotomicznej wśród specjalistów są pozytywne.

Przemawia za nimi mała inwazyjność zabiegu, możliwość pobrania do badań materiału o większych rozmiarach (z różnych tkanek piersi) oraz brak konieczności hospitalizacji. Ten rodzaj biopsji jest często jedyną metodą diagnostyki, która pozwala leczyć kobiety z protezami piersi.

Czytaj również

Bibliografia

  • J.S. Berek, P. Blumenthal „Zabiegi wykonywane w gabinecie ginekologicznym - praktyczny przewodnik”, Medisfera 2018
  • „Encyklopedia badań medycznych. Ilustrowana encyklopedia dla pacjenta”, red. Kalinowski L., Wydawnictwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 1996
  • E. Łuczyńska, A. Kocurek, S. Dyczek, P. Skotnicki i inni „Zastosowanie biopsji mammotomicznej pod kontrolą USG do weryfikacji zmian w piersiach”, Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej, Klinika Chirurgii Onkologicznej Centrum Onkologii - Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział w Krakowie „Nowotwory. Journal of Oncology”, 2008, vol. 5, nr 1, 33-40,
  • K. Herman, J. Baron, P. Bednarski, J. Haduch, J. Hoffman i inni „Zalecenia postępowania w zakresie biopsji mammotomicznej”, „Nowotwory. Journal of Oncology”, 2007, vol. 57, nr 3, 319-322
  • M. Faflik, B. Westfal, M. Baklińska „Przydatność celowanej biopsji chirurgicznej z użyciem znacznika metalowego w postępowaniu diagnostyczno-leczniczym w niepalpacyjnych zmianach piersi”, Przegląd Menopauzalny 2005; 2: 61-64
Jolanta Woźniak
Artykuł napisany przez
Jolanta Woźniak
Absolwentka Prawa na Uniwersytecie Łódzkim. Pierwsze doświadczenie zawodowe zdobywała, jako pracownik Działu Penitencjarnego i Organizacyjno-Prawnego w Areszcie Śledczym w Łodzi. Od 2004 roku Zastępca Prezesa i Członek Zarządu w Miejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Od kilku lat copywriterka, głównie w tematyce prawnej, ale i medycznej i parentingowej. Prywatnie miłośniczka dobrego kina.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Podobne artykuły
Badanie histopatologiczne tkanek pod mikroskopem
Badanie histopatologiczne - wyniki, cena, wskazania
Badanie cytologiczne pod mikroskopem
Cytologia - co to za badanie i kiedy je wykonać? Przygotowanie i wyniki
Osoba podczas pobrania fragmentu tkanek z ciała
Biopsja gruboigłowa - jak wygląda? Powikłania, wyniki
Osbowa poddawana badaniu mikrobiologicznemu
Antybiogram - co to takiego i jaka jest cena badania

Reklama