Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Pietruszka - właściwości i zastosowanie. Na co pomaga i kiedy ją siać?

Pietruszka zwyczajna to popularny gatunek roślin występujący w różnych formach. Dwie klasyczne odmiany uprawne to korzeniowa, ale również naciowa. Ta druga posiada aż 6 razy więcej witaminy C. Zobacz, czym jeszcze się wyróżnia to warzywo i jak warto je serwować. Czy istnieją sposoby na przedłużenie trwałości pietruszki?
Natka pietruszki
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Pietruszka zwyczajna występuje w dwóch odmianach uprawnych - naciowej i korzeniowej.
  • Jeden składnik pietruszki ma działanie powodujące wzmożoną wesołość. Czy pietruszce przypisuje się właściwości narkotyczne?
  • Pietruszka korzeniowa to tradycyjny składnik sałatki jarzynowej oraz rosołu. Do czego jeszcz warto ją dodować?
SPRAWDŹ TEŻ: 7 niesamowitych przypraw, o których działaniu nie wiesz wszystkiego
Spis treści

Reklama

Czym jest pietruszka i jak wygląda? Odmiany

Pietruszka zwyczajna to roślina należąca do rodziny selerowatych. Jej łacińska nazwa to Petroselinum crispum. Porasta Półwysep Apeniński i Bałkany, Europę, a także Afrykę, Wyspy Kanaryjskie, Australię czy Japonię.

Znane są dwie odmiany uprawne pietruszki:

  • korzeniowa - uprawia się ją w krajach o umiarkowanym klimacie. To warzywo przyprawowe, które swój aromat zawdzięcza obecności olejków eterycznych. Ma duże znaczenie gospodarcze - pozyskuje się z niej zazwyczaj korzenie oraz nać;
  • naciowa - to skarbnica wielu witamin i minerałów. Zawiera znacznie więcej witaminy C niż pietruszka korzeniowa, jednak wciąż jako warzywo w naszych kuchniach prym wiedzie ta pierwsza. To właśnie z niej bardzo często pozyskuje się zarówno korzenie, jak i natkę, pomijając pietruszkę naciową.

Z pietruszki naciowej uzyskujemy jedynie natkę. Obie z nich wykorzystuje się w celach leczniczych, przetwórczych i spożywczych.

Jak wygląda pietruszka? Pietruszka naciowa nie tworzy korzenia, który jest charakterystyczny dla pietruszki korzeniowej. Posiada natomiast liczne korzenie wiązkowe. Jej liście - w zależności od odmiany są gładkie lub kędzierzawe i tworzą pióropusz. Po ścięciu odrasta ponownie.

Z kolei pietruszka korzeniowa tworzy wydłużony korzeń, zwykle w stożkowatym kształcie. Jej skóra ma jasnokremową barwę. Jej liście zwykle też są jadalne, jednak wiele zależy od odmiany.

Pietruszka naciowa i jej odmiany

W stanie dzikim nać pietruszki naciowej można znaleźć nad Morzem Śródziemnym. W starożytności wykorzystywano ją jako roślinę leczniczą, jadalną, ale też ozdobną. Aby odróżnić różne odmiany pietruszki naciowej zwraca się uwagę przede wszystkim na wygląd listków. Ich rozety mogą być:

  • wzniesione,
  • półwzniesione,
  • rozpierzchłe.

Obecne w uprawia jest m.in. pietruszka kędzierzawa - odporna na działanie mrozów. Klasyczne odmiany to m.in. Astra czy Triple Curled.

Natka pietruszki naciowej to nie tylko efektowna dekoracja sałatek czy ciepłych dań, smaczny dodatek do jesiennych zup rozgrzewających, ale przede wszystkim skarbnica witamin i cennych minerałów. 

Zielona pietruszka naciowa zawiera aż 6 razy więcej witaminy C niż korzeń pietruszki korzeniowej.

Na liście Centralnego Ośrodku Badania Odmian Roślin Uprawnych znaleźć można takie typy odmian jak:

  • Nutka,
  • Pesto,
  • Natalka,
  • Gala,
  • Festival 68.

Ciekawym typem jest japońska pietruszka naciowa Mitsuba, która wyróżnia się cytrynowo-pieprzowym smakiem. Warto wykorzystać ją do przyprawiania dań azjatyckich.

Pietruszka korzeniowa i jej odmiany

Pietruszka korzeniowa pojawiła się w uprawie dopiero w XVI wieku. Jej najpowszechniejsze odmiany zarejestrowane w Centralnym Ośrodku Badania Odmian Roślin Uprawnych to m.in. pietruszka:

  • ołomuńcka - taką odmianę można uprawiać zarówno dla korzeni, jak i dla naci. Korzeń jest długi i zwęża się ku dołowi. Ten rodzaj pietruszki korzeniowej jest odporny na działanie suszy i różnych chorób;
  • cukrowa - to jedna z najwcześniejszych odmian, która wysiana w marcu lub w kwietniu nadaje się do zbiorów już w październiku. Jej korzeń ma stożkowaty kształt, a nać jest bujna i gęsta;
  • gazela - jej korzeń ma klinowaty kształt. To średnio późna odmiana, której wysiew następuje od końcówki marca do drugiej połowy kwietnia;
  • jagienka - wysiewa się ją od połowy marca do końca maja. Korzenie osiągają nawet 20 cm długości. Nadaje się do długiego przechowywania;
  • halbande - to późna odmiana stworzona do zimowania w gruncie. Ma kremową skórkę. Wysiewa się ją od kwietnia do czerwca.

Dość plenną odmianą jest np. pietruszka arat. Jej okres wegetacji wynosi 150 dni. Z kolei płaskimi, wyrównanymi korzeniami charakteryzuje się Artctica.

Korzeń pietruszki to częsty składnik włoszczyzny, wykorzystywanej do przyrządzania zupy. Doskonale podkreśla smak dania. Niekiedy jednak zastępuje się ją pasternakiem.

Reklama

Jak wygląda uprawa pietruszki?

Do każdego z dwóch podgatunków należy podejść w indywidualny sposób. Pietruszka korzeniowa jest rośliną dość odporną na działanie niskich temperatur. Nasiona pietruszki kiełkują, gdy temperatura sięga 2-3 stopni powyżej 0.

Jak przygotować stanowisko do jej zasiania? Czego nie lubi pietruszka korzeniowa? Oto kilka wskazówek:

  • wybierz glebę, gdzie wcześniej była prowadzona uprawa po ziemniakach, marchewce, pomidorach, cebuli lub grochu. Pietruszka źle znosi uprawianie jej w ziemi bezpośrednio rok po roku;
  • przeprowadź nawożenie obornikiem;
  • siew przeprowadza się bezpośrednio do gruntu. Jedna z metod to na płask, a inna - rzadsza - na redlinach.

Kiedy siać pietruszkę korzeniową? Dobry termin to początek wiosny, najlepiej przełom marca i kwietnia, jednak ten czas dostosuj do odmiany i wskazań producent. Nie zapomnij o nawadnianiu i odchwaszczaniu. Zadbaj o odstęp 5 cm między roślinami.

Teraz przyjrzyjmy się, jak siać pietruszkę naciową. Cała uprawa jest niezwykle łatwa. Bez trudu możesz prowadzić ją nawet na balkonie w doniczce. Zadbaj o to, by roślina znajdowała się w miejscu słonecznym, ewentualnie z lekkim cieniem. Stawiaj na lekko wilgotne, piaszczysto-gliniaste gleby.

Jeżeli decydujesz się na jej uprawę gruntową, wymieszaj glebę z obornikiem albo przefermentowanym kompostem. Natomiast, gdy będziesz przeprowadzać wysiew pietruszki do pojemnika wykorzystaj uniwersalną ziemię z domieszką piasku. Do gruntu wysiejesz ją znacznie wcześniej niż korzeniową, bo już pod koniec lutego.

Warto też wiedzieć, jak długo wschodzi pietruszka. Roślina długo kiełkuje i wschody nierzadko pojawiają się dopiero po miesiącu. Zachowaj odległość pomiędzy poszczególnymi roślinami minimum 8-10 cm, a między rzędami - 25 cm.

Głębokość siewu powinna wynosić 1 cm. Aby roślina dobrze rosła, zapewnij jej dostęp do wody, a także wspomagaj jej wzrost nawozami z mikroelementami (unikaj tych z azotynami). Roślinę podlewaj tzw. gnojówkami z roślin, np. z pokrzywy i skrzypu. W ten sposób zabezpieczysz ją przed szkodnikami, np. mszycami czy połyśnicą marchwianką.

Co siać obok pietruszki? Cebula, pomidor, czosnek, szparagi, fasola, groch to naprawdę doborowe towarzystwo dla tej rośliny.

Reklama

Wartości odżywcze pietruszki. Czy jest zdrowa?

Pietruszka korzeniowa to cenne źródło witaminy C, jednak to pietruszka naciowa zawiera aż 6 razy więcej tej substancji. Wśród popularnych składników znajdziemy w podgatunku korzeniowym również:

  • kwas foliowy,
  • witaminę A,
  • witaminę K,
  • potas,
  • magnez,
  • wapń,
  • fosfor,
  • żelazo.

Pietruszka korzeniowa to również cenne źródło błonnika. W jej składzie można też znaleźć fitozwiązki takie jak: tokoferole, polifenole i karotenoidy, a wśród nich β-karoten.

Nie można też zapomnieć o tym, że w składzie pietruszki korzeniowej znajdują się znaczne ilości azotanów (V), które ulegają konwersji do toksycznych azotanów (III), którym przypisuje się rakotwórcze właściwości.

Przyjrzyjmy się teraz, jakie witaminy ma pietruszka naciowa. Oprócz tego, że to prawdziwa skarbnica witaminy C, można w niej znaleźć również witaminy z grupy B, a także:

  • olejek eteryczny,
  • flawonoidy,
  • fosfor,
  • cynk,
  • magnez,
  • wapń,
  • mangan.

Indeks glikemiczny pietruszki naciowej, jak i korzeniowej jest niski. W pierwszym przypadku IG wynosi 11, a w drugim to 52. W 100 g pietruszki korzeniowej znajduje się 39 kalorii. Natomiast w tej samej ilości natki pietruszki 49 kcal.

Z uwagi na przedstawione powyżej parametry oraz składniki odżywcze, pietruszka naciowa i korzeniowa to dobre dodatki do diety pacjenta z cukrzycą. To również popularne komponenty diety lekkostrawnej.

Reklama

Jakie są właściwości pietruszki?

Korzeniowa, jak i naciowa pietruszka charakteryzują się podobnymi właściwościami. Wiele składników zawartych w korzeniu pietruszki wyróżnia się silnymi właściwościami antyoksydacyjnymi. Ich przyjmowanie obniża ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych.

Ponadto właściwości korzenia pietruszki, ale też pietruszki naciowej to wsparcie:

  • wzroku, dzięki witaminie A;
  • odporności za sprawą witaminy C;
  • systemu nerwowego przez witaminy z grupy B;
  • kości i zębów poprzez dostarczanie wapnia i fosforu;
  • gospodarki fosforowo-zasadowej w organizmie;
  • układu krwionośnego;
  • pracy tarczycy za sprawą selenu;
  • dla włosów, skóry i paznokci dzięki cynkowi.

Swoje moczopędne i dezynfekujące właściwości natka pietruszki naciowej zawdzięcza obecności olejku eterycznego składającego się z apiolu, pinenu i mirystycyny. To także cenne źródło flawonoidów, które mają działanie spazmolityczne, antyoksydacyjne i poprawiające krążenie krwi.

Dodatkowo mirystycyna ma działanie, które można porównać z narkotycznym, a więc wywołuje euforię, czyli wzmożoną wesołość. Jednak w składzie omawianej rośliny jest jej tak niewiele, że po jej konsumpcji raczej nie powinniśmy obserwować u siebie tego typu objawów. Pietruszce nie przypisuje się bynajmniej właściwości narkotycznych.

Reklama

Zastosowanie pietruszki. Na co pomaga?

Znasz już skład oraz właściwości pietruszki korzeniowej oraz naciowej. Jak zatem można wykorzystać ich walory w codziennym życiu? Z uwagi na obecność w składzie natki pietruszki substancji moczopędnych, warto wykorzystać napar z pietruszki na nerki i poprawę stanu dróg moczowych.

Chcąc pozbyć się np. bakterii z układu moczowego, możesz sięgnąć po taki napój. Sprawdzi się tu wywar przygotowany albo z natki pietruszki albo z jej korzenia.

Borykasz się z gazami lub trudnościami z trawieniem? Sięgnij po napar z pietruszki. Możesz wykorzystać go również na odchudzanie. Sok z natki pietruszki powinien przynieść upragnione rezultaty.  Herbata z pietruszki na odchudzanie oczyszcza również z toksyn, co przekłada się na lepsze samopoczucie.

Dodatkowo pietruszka neutralizuje kwasy żołądkowe, co może zapobiegać pojawianiu się zgagi. Jej korzeń może stanowić też  stały składnik diety lekkostrawnej, np. przy refluksie.

Z uwagi na dużą zawartość kwasu foliowego i żelaza w składzie, stosuj natkę pietruszki na anemię. Nać pietruszki może też pomóc podnieść leukocyty, białe krwinki, które są podstawą właściwie działającego układu odpornościowego.

Obie odmiany znajdują zastosowanie również w kosmetyce. Można wykorzystać je do walki z/ze:

  • przebarwieniami - tonik z natki pietruszki pomaga rozjaśnić piegi, a przy tym zmniejszyć inne przebarwienia;
  • zmarszczkami - maseczka z pietruszki na zmarszczki jest prosta do przygotowania. Wystarczy połączyć natkę z miodem i cytryną. Uzyskaną pastę nałóż na twarz i po 15 minutach zmyj.

Zielona pietruszka nadaje się do żucia, ponieważ niweluje nieświeży oddech. Swoje działanie zwalczające nieprzyjemny zapach z ust natka pietruszki naciowej zawdzięcza silnemu i świeżemu aromatowi.

Dodatkowo w składzie tej rośliny znajduje się chlorofil. Nadaje on natce pietruszki zieloną barwę, a dodatkowo działa niczym środek antyseptyczny, niszczący bakterie, które wywołują nieświeży oddech.

Reklama

W jakiej formie stosować pietruszkę. Ile dziennie?

Maksymalna dawka natki pietruszki dziennie to jedna garść. Przekroczenie tej ilości może skutkować wieloma skutkami ubocznymi. Istnieje wiele przepisów na to, jak wykorzystać pietruszkę naciową oraz korzeniową.

Bardzo popularne sposoby jej przyjmowania to nie tylko jedzenie bezpośrednie, np. w zupie, ale też picie wywarów z pietruszki. Popularne formy to:

  • herbata - można wykorzystać do tego zarówno natkę, jak i korzeń. Korzeń obierz i pokrój na kawałki. Gotuj przez 15 minut w wodzie, następnie dodaj posiekaną natkę pietruszki na 3 minuty do czasu, gdy zmieni kolor na jaśniejszy. Wówczas dodaj pokrojony na kawałki korzeń imbiru. Odstaw całość na 10 minut do wystudzenia. Całość posłódź dodatkiem miodu;
  • nalewka - łodygi i liście zalej winem, dodaj ocet i gotuj przez kolejne 10 minut. Po przestudzeniu dodaj miód i gotuj kolejne 4 minuty. Odcedź i przelej do butelek;
  • syrop - posiekaj natkę pietruszki, cytrynę i ogórek. Wszystko wymieszaj z wodą i zblenduj.

Wyciągi z pietruszki obu typów można spotkać też w suplementach diety, np. w formie tabletek. Popularnością cieszy się też olej z nasion pietruszki przeznaczony zwykle do stosowania zewnętrznego.

O cerę można też dbać decydując się np. na maseczki z pietruszki pod oczy i na skórę. W naturalnej pielęgnacji skóry i włosów znajdzie zastosowanie również hydrolat z pietruszki, czyli naturalna woda powstała przez destylację parą wodną roślin.

Reklama

Co zrobić z pietruszki i do czego ją dodawać? Przykładowe dania

Korzeń, jak i natka pietruszki to surowce, które znajdą zastosowanie w wielu formach.

Nadają się jako składnik napoju do picia. Zrobisz z pietruszki:

  • koktajl,
  • smoothie,
  • sok,
  • herbatę.

Przykładowy napój, np. koktajl, przygotujesz łącząc ze sobą 50 g zielonej pietruszki pozbawionej łodyg, 20 dag obranego i pokrojonego jabłka i 150 ml wody. Całość zblenduj. Koktajl jest gotowy od razu do wypicia.

Pietruszka naciowa, jak i korzeniowa może być też komponentem różnorodnych potraw - zarówno tych wytrawnych, jak i słodkich. Warto wypróbować pesto z pietruszki i dodatku, np. bazylii, a także:

  • purree,
  • zupę krem,
  • frytki,
  • zakwas z pietruszki.

Zupę krem z pietruszki przygotujesz blendując z bulionem warzywnym, 80 dag korzenia pietruszki, natkę, ziemniaki, a także przyprawy, np. tymianek i czosnek. Aby danie było bardziej sycące, a warzywa łatwiejsze w blendowaniu, wcześniej usmaż je w rondlu z dodatkiem masła albo oliwy.

Pietruszka to także ciekawy dodatek do wielu dań. Jako przyprawę nadającą aromatu i smaku można wykorzystać ją przygotowując np.:

  • hummus,
  • chrupki,
  • krewetki z czosnkiem,
  • kalmary z czosnkiem,
  • makaron,
  • kotlety mielone,
  • fasolkę szparagową,
  • ziemniaki.

Co ciekawe, pietruszka korzeniowa to stały element sałatki jarzynowej, bardzo popularnej w naszym kraju, a także składnik rosołu, który wiele osób gotuje tradycyjnie z okazji świąt albo co niedzielę.

Pietruszka gotowana, pieczona i inne metody obróbki

Natkę pietruszki naciowej bez obaw możesz jeść na surowo albo dosypać do gotującej się zupy czy posypać nią danie umieszczane w piekarniku. Z kolei korzeń pietruszki korzeniowej należy poddać obróbce termicznej i co do zasady nie wolno zjadać go na surowo.

Zazwyczaj pietruszkę poddaje się gotowaniu, np. przygotowując zupę, ale równie smaczna jak gotowana, może być pietruszka przygotowana na parze albo pieczona czy podsmażona na patelni, np. w bułce tartej.

Niektórzy decydują się również na przygotowanie przetworów z korzenia pietruszki. Coraz popularniejsze staje się m.in. kiszenie pietruszki. Taki wyrób wspomaga odporność organizmu, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym.

Przepis na kiszoną pietruszkę nie jest zbyt skomplikowany. Wystarczy korzeń pietruszki wraz z nacią włożyć do słoika, dodać czosnek i ziarenka pieprzu, a następnie zalać solanką. Na koniec warto dolać odrobinę oliwy. Słoik należy zakręcić i odstawić na 3-4 tygodnie.

Jak przechowywać pietruszkę? Suszenie, mrożenie i konserwowanie

Istnieje wiele metod przechowywania pietruszki na zimę. Jedna z nich to opisane wyżej kiszenie tego warzywa, ale możesz również zdecydować się na mrożenie, suszenie albo konserwowanie korzenia pietruszki korzeniowej.

Natkę pietruszki warto natomiast zamrozić. To bardzo popularny zwyczaj.

Po taką przyprawę warto sięgnąć, gdy na zewnątrz jest już na tyle zimno, że trudno o pozyskanie świeżej pietruszki z uprawy. Natkę pietruszki naciowej z powodzeniem dodasz do zupy albo do innego dania.

Oto szczegóły związane z przechowaniem pietruszki w okresie jesienno-zimowym.

Konserwowanie natki pietruszki

Natkę pietruszki możesz zakonserwować wykorzystując do tego sól. Umyj natkę pietruszki, osusz ją i odetnij grube końcówki i pozostaw je w całości. Ułóż je w słoiku cienkimi warstwami i obficie posyp solą, np. kłodawską niejodowaną. Obciąż całość talerzykiem i przechowuj w zimnym pomieszczeniu lub po prostu w lodówce. Natka w soli przetrwa nawet kilka miesięcy.

Jeżeli masz ochotę na inne przeróbki natki pietruszki, wykorzystaj je do przygotowania pesto do słoików. Zblenduj ze sobą natkę pietruszki, parmezan, czosnek, sól, pieprz oraz odrobinę oliwy. Takie pesto serwuj z bagietką albo chlebem.

Jak mrozić natkę pietruszki?

Smakiem natki pietruszki np. w rosole albo w innym daniu, możesz cieszyć się również zimą, gdy na próżno znaleźć ją w doniczce. Zanim jednak ją zamrozisz, zadbaj o jej właściwe przygotowanie.

Oto, jak mrozić natkę pietruszki. Na początek bardzo dokładnie umyj całą roślinę. Następnie rozłóż natkę na bawełnianym materiale. Gdy natka wyschnie, drobno ją posiekaj. To od Twoich preferencji zależy, czy zamrozisz również łodyżki, czy tylko same listki. Jeżeli nie lubisz jeść łodyg, odrzuć ją przed krojeniem.

Posiekaną natkę wsyp do plastikowego pojemnika. Wrzuć ją bez uklepywania. Zamknij pudełko i umieść w zamrażarce. Mrożenie pietruszki nie jest zadaniem wymagającym ani drogim.

Suszona pietruszka. Czy użyć suszarki, czy piekarniku?

Chcąc wydłużyć okres przydatności do spożycia pietruszki, zadbaj o jej wysuszenie. Taka suszona pietruszka jest świetnym dodatkiem do zup, kremów, koktajli oraz wielu innych smacznych dań.

Jak suszyć pietruszkę w piekarniku? Przygotuj same listki natki, umyj i osusz ręcznikiem papierowym. Rozłóż je na blaszce i umieść w piekarniku nagrzanym do temperatury 40 stopni Celsjusza. Cały proces dobiegnie końca, gdy pietruszka zacznie kruszyć się w dłoniach.

Możesz też zdecydować się na suszenie pietruszki w suszarce według wskazówek producenta.

Pietruszka dla niemowlaka

Natkę pietruszki dla niemowlaka można wprowadzić już od początku rozszerzania jego diety. Warto przyprawiać nią zupki bądź przeciery warzywne. Pamiętaj jednak, by pozbywać się łodyg tej rośliny i podawać dziecku jedynie jej  listki.

Z kolei korzeń pietruszki dla niemowlaka warto wprowadzić do jego diety już po 6 miesiącu życia. Może stanowić smaczną przyprawę do dania lub urozmaicenie zupek. Wszystkie warzywa podawaj  w formie zblendowanej.

Jeżeli zauważysz objawy uczulenia na pietruszkę u niemowlaka, np. wysypkę, problemy z oddychaniem, biegunki czy bóle brzuszka, zrezygnuj z dodawania tego warzywa do potraw i koniecznie skonsultuj się z lekarzem.

Pietruszka w ciąży i podczas karmienia piersią

Przyszła mama i ta karmiąca piersią mogą sięgać po pietruszkę zwyczajną. Należy jednak pamiętać, by pietruszka w ciąży i w trakcie karmienia piersią była zjadana w ograniczonych ilościach. Korzeń, jak i natkę pietruszki należy raczej traktować jako drobny dodatek do potrawy, a nie podstawę całego dania.

Co ciekawe, natka pietruszki w ciąży może stanowić potencjalne ryzyko dla zdrowia matki i dziecka, ale tylko wtedy, gdy jest zjadana w naprawdę dużych ilościach. Okazuje się, że ten surowiec zawiera apiol i mirystycynę, które mogą przyczynić się do pojawienia się skurczów macicy i poronienia albo przedwczesnego porodu.

Z drugiej strony pietruszka ma działanie moczopędne, co pomaga w likwidowaniu obrzęków stóp pojawiających się w tym okresie życia. Warto więc omówić z lekarzem kwestię jedzenia zielonej pietruszki w ciąży.

Podobne składniki można znaleźć w pietruszce korzeniowej. Dlatego jedzenie korzenia pietruszki w ciąży powinno być bardzo ostrożne.

Skutki uboczne i przeciwwskazania do stosowania pietruszki

Tak jak inne warzywa również pietruszka naciowa i korzeniowa mogą wywoływać alergie. Dlatego w przypadku nadwrażliwości na warzywa z rodziny selerowatych, koniecznie wyklucz je z diety.

Uczulenie na pietruszkę często ma związek z obecnością zespołu pyłkowo-pokarmowego: bylica-seler-przyprawy. Alergen pietruszki wykazuje reakcję krzyżową z alergenem pyłku selera, brzozy i zielonego pieprzu.

Ponadto to właśnie pietruszka należy do tych warzyw, które uczulają najczęściej. Dlatego należy na nią uważać, zwłaszcza wprowadzając ją do diety.

Przeciwwskazaniem dla natki pietruszki w diecie jest przyjmowanie leków, które rozrzedzają krew. Obecna w składzie witamina K może zaburzać ich działanie. Dodatkowo w pietruszce zielonej znajdują się szczawiany, które wpływają na tworzenie się kamieni nerkowych.

Po korzeń pietruszki nie należy sięgać w przypadku upośledzenia czynności nerek oraz zapalenia miąższu nerek. Zrezygnuj z obu typów pietruszki również wtedy, gdy borykasz się z nadmiarem potasu.

Zbyt duże ilości pietruszki mogą prowadzić do podrażnienia błony śluzowej żołądka i zawrotów głowy, a w skrajnych przypadkach skończyć się uszkodzeniem nerek i wątroby.

Warzywa podobne do pietruszki. Jakie są jej zamienniki?

Niektórzy nie dostrzegają różnicy wizualnej pomiędzy pasternakiem a pietruszką korzeniową. Czy jednak to dobry zamiennik dla tego warzywa? Okazuje się, że podczas gdy liście pietruszki korzeniowej są jadalne to liście pasternaku mogą wywoływać podrażnienia ze względu na obecność w nich fototoksycznych pochodnych kumaryny.

W pietruszce znajduje się też więcej witaminy C i kwasu foliowego, choć zawartość wielu innych składników odżywczych jest na podobnym poziomie w przypadku obu roślin.

Jeśli nie masz pod ręką pietruszki naciowej, to możesz zastąpić ją:

  • szczypiorkiem,
  • lubczykiem,
  • koperkiem,
  • kolendrą,
  • nacią marchewki,
  • liśćmi selera.

Zamiennikiem pietruszki naciowej może też być cząber ogrodowy. Swoim wyglądem przypomina nieco tymianek i jest bardzo aromatyczny.

Cena pietruszki. Gdzie kupić?

Obecnie w każdym sklepie oraz na rynku z warzywami, zakupisz zarówno natkę pietruszki, jak i jej korzeń. Warto jednak mieć świadomość, że korzeń pietruszki nierzadko jest zastępowany pasternakiem, a sprzedawany jako pietruszka.

Cena pietruszki zależy od tego, czy jest na nią sezon oraz ogólnej sytuacji gospodarczej w kraju. Przykładowo w 2022 roku 1 kg pietruszki korzeniowej kosztował w skupach około 3,6 zł, natomiast rok później ta cena jest o 2 zł wyższa.

Jeszcze wyższe są ceny w sklepach. Obecnie w sklepach ogólnodostępnych za pęczek natki pietruszki trzeba zapłacić około 4 zł, natomiast cena za kg pietruszki korzeniowej to około 9 zł.

Co ciekawe, w poprzednich latach, gdy do sprzedaży trafiły małe ilości pietruszki, koszt za 1 kg wynosił nawet kilkanaście złotych.

Warto też zdecydować się na herbaty z pietruszki, której koszt to około 22 zł za 40 g. Z kolei za olej z pietruszki zapłacisz kilkanaście złotych za 30 ml.

Czytaj również

Bibliografia

  • B. Wójcik-Stopczyńska, J. Czajka, P. Kiedos, Wpływ obróbki wstępnej i zamrażania na zmiany zawartości związków odżywczych i azotanów(v) w korzeniach pietruszki, Bromat. Chem. Toksykol. – XLIX, 2016, 4, str. 748–755, https://www.ptfarm.pl/pub/File/Bromatologia/2016/Nr%204/Bromatologia%204_2016%20s%20748-755.pdf, [dostęp: 02.09.2023].
  • R. Biegańska-Marecik, Zmiany zawartości azotanów (V) i (III) w pietruszce naciowej zapakowanej i przechowywanej w atmosferze modyfikowanej, AbiD 4/2010, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu.
  • J. Dyduch, K. Janowska, Plonowanie kilku odmian pietruszki naciowej, Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus 3(1) 2004, 145-151, https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/32135789/acta_hort_3%281%29_art_15.pdf20131022-20399-1ti1n99-libre-libre.pdf, [dostęp: 02.09.2023].
  • K. Jałoszyński i inni, Wpływ suszenia konwekcyjnego i mikrofalowo-podciśnieniowego na zachowane związków aromatycznych w pietruszce naciowej, Inżynieria Rolnicza 12/2006.
  • E. Gheribi, Związki polifenolowe w owocach i warzywach, Medycyna Rodzinna 4/2011, https://www.researchgate.net/profile/Sara-Gheribi/publication/301561264_Zwiazki_polifenolowe_w_owocach_i_warzywach/links/5be4754a4585150b2ba7f6bb/Zwiazki-polifenolowe-w-owocach-i-warzywach.pdf, [dostęp: 02.09.2023].
Katarzyna Augustyniak-Woźnica
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica
Dziennikarka, przyszła prawniczka. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i studentka prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Warzywa
Czy cukinię można jeść na surowo?
Surowca cukinia
Szparagi - zielone i białe. Jakie mają właściwości i jak je ugotować?
Jak gotować bób? - świeży, mrożony i żeby nie wzdymał? Sposoby i przepisy
Ugotowany młody bób w miseczce
Podobne artykuły
Szklanka soku z selera naciowego i różne warzywa w kuchni
Sok z selera naciowego - czy warto go pić? Sprawdź, na co pomaga
Buraki w słoikach w czasie kiszenia
Dlaczego warto spożywać kiszone buraki? Sprawdź, jak kisić buraki i zrób to sam
Szklanka soku pomidorowego i koszyk z pomidorami
Właściwości soku pomidorowego. Na co pomaga sok z pomidorów?
Mężczyzna trzyma bataty w koszyku
Indeks glikemiczny batatów. Ile kalorii ma słodki ziemniak?
Dwie szklanki z sokiem pomidorowym
Sok pomidorowy – przepis na sok z wyciskarki i blendera

Reklama


Skąd się bierze "uczulenie na fruktozę"? 🍎
Dowiedź się!