Co to jest posiew krwi?
Posiew krwi to badanie laboratoryjne wykonywane w diagnostyce zakażeń krwi (bakteriemia lub fungemia) oraz sepsy.
Badanie ma na celu wykrycie drobnoustroju chorobotwórczego, który zasiedlił krwioobieg pacjenta, a następnie oznaczenie jego wrażliwości na antybiotyki. Z tego względu posiew zaliczany jest do badań mikrobiologicznych.
W trakcie badania, krew na posiew zostaje pobrana z zachowaniem bardzo rygorystycznych warunków sterylności, a następnie trafia do specjalnych butelek zawierających podłoża hodowlane.
Aby badanie krwi na posiew miało wartość kliniczną, personel medyczny musi przyłożyć najwyższą wagę do prawidłowego pobrania próbki. W związku z tym zalecane są tzw. zamknięte systemy do pobierania krwi.
Fałszywie dodatni lub fałszywie ujemny posiew krwi może bowiem nie tylko skutkować nadużywaniem antybiotyków, ale także utrudnić proces leczenia.
Wskazane patogenu oraz dobranie odpowiedniego antybiotyku, tak szybko jak to możliwe, w wielu przypadkach decyduje o skuteczności terapii.
Posiew z krwi jest najważniejszym narzędziem diagnostycznym w wykrywaniu bakteriemii i fungemii. Ma kluczowe znaczenie w rozpoznawaniu poważnych zakażeń krwi oraz sepsy, która ciągle stanowi jedno z największych wyzwań intensywnej opieki medycznej.
Reklama
Jak przebiega pobieranie krwi na posiew?
Procedura pobierania krwi na posiew jest ściśle określona. Przed rozpoczęciem badania personel medyczny powinien upewnić się, że pojemniki z podłożami hodowlanymi nie są przeterminowane oraz zanieczyszczone.
Probówki na posiew krwi różnią się kolorami, ze względu na odmienne podłoża do hodowli.
Szczególnie ważna jest odpowiednia dezynfekcja skóry pacjenta, aby nie zanieczyścić próbki.
Co istotne, krew na posiew należy pobierać z żył, a nie z tętnic. Ponadto nie należy pobierać próbki z cewników dożylnych, gdyż grozi to zanieczyszczeniem próbki.
Przy pobieraniu krwi warto stosować tzw. zamknięte systemy, co zmniejsza ryzyko zabrudzeń. Próbki powinny trafić do laboratorium możliwie jak najszybciej.
Reklama
Posiew krwi tlenowy i beztlenowy
O wartości diagnostycznej posiewu decyduje nie tylko prawidłowe pobranie próbki krwi, ale także zastosowanie odpowiedniego podłoża.
Ze względu na różnorodność drobnoustrojów, które mogą przeniknąć do krwioobiegu i wywołać zakażenia, zaleca się, by wykonać tlenowy i beztlenowy posiew krwi.
Oznacza to, że pobraną krew powinny się rozdzielić do dwóch pojemników (probówek) z odmiennymi podłożami hodowlanymi. Jeden powinien umożliwić hodowlę tlenową, a drugi beztlenową.
Podłoża hodowlane powinny cechować się wysoką czułością, aby mogły wykryć wszystkie nawet rzadko występujące drobnoustroje.
Reklama
Co wykrywa posiew krwi?
Posiew krwi daje możliwość wykrycia bardzo wielu istotnych klinicznie patogenów, zarówno bakterii, jak i grzybów.
Badanie wykrywa nie tylko popularne drobnoustroje, ale także uznawane za wymagające i trudne do wykrycia, jak:
- Brucella - bakteria powszechnie występująca u zwierząt gospodarskich, wywołująca u ludzi chorobę zakaźną nazywaną brucelozą. Do zakażenia może dojść drogą pokarmową, wziewną lub poprzez bezpośredni kontakt ze zwierzęciem. Konsekwencją choroby może być sepsa;
- Capnocytophaga - bakteria powszechnie występująca w ślinie psów, która może doprowadzić do sepsy u osoby pogryzionej;
- Haemophilus influenzae typu B - bakteria przenoszona drogą kropelkową z człowieka na człowieka, która może powodować ciężkie zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i sepsę. Za zakażenie narażone są przede wszystkim dzieci oraz osoby z obniżoną odpornością.
Reklama
Posiew krwi u noworodka
Kluczowe znaczenie ma także ilość pobranej krwi do badania. Warto wiedzieć, że nieco inaczej przeprowadza się posiew krwi u noworodków i niemowląt.
Przy pobieraniu krwi duże znacznie ma bowiem waga pacjenta. Dla przykładu:
- u dzieci, które ważą od 1 do 2 kilogramów, próbka krwi na posiew powinna wynosić 4 ml,
- dla przedziału wagowego dzieci od 2 do 12 kilogramów próbka zwykle ma pojemność 6 ml,
- zalecana objętość krwi u dzieci ważących do 36 kilogramów to 20 ml.
- z kolei u osób dorosłych zwykle pobiera się jednorazowo od 20 do 30 ml krwi.
Warto zaznaczyć, że bakterie i grzyby nie są stale obecne w krwiobiegu, dlatego warto wykonać badanie 2-3 razy w ciągu jednej doby.
Reklama
Ile czeka się na posiew krwi?
Wielu pacjentów zastanawia się, ile czeka się na wyniki posiewu krwi. Warto pamiętać, że choroby, które można wykryć na podstawie tego badania, postępują w bardzo szybkim czasie.
Na wyniki posiewu krwi zazwyczaj trzeba poczekać co najmniej 3 doby, co ma związek z czasem inkubacji drobnoustrojów.
Należy jednak pamiętać, że przed pierwsze trzy doby wykrywana jest większość mikroorganizmów chorobotwórczych, jednakże do wykrycia wszystkich potrzebnych jest co najmniej 5-7 dni (taki czas oczekiwania na wynik dotyczy nowoczesnych systemów automatycznego monitorowania posiewów krwi).
Reklama
Cena posiewu krwi
Gdzie zrobić posiew krwi? To badanie jest zazwyczaj wykonywane w warunkach szpitalnych przez wykwalifikowany personel medyczny. Wynika to z bardzo poważnego stan pacjenta, u którego zachodzi konieczność jego przeprowadzenia.
Z tego względu badania mikrobiologiczne rzadko są zlecane przez lekarzy POZ. W nielicznych laboratoriach można jednak wykonać je prywatnie.
Cena posiewu krwi na obecność bakterii i grzybów w krwioobiegu wynosi średnio 80-90 złotych.
Warto jednak pamiętać, że koszt badania jest uzależniony od konkretnego laboratorium oraz miasta, w którym będzie ono wykonywane.
