Co to jest hemoglobina?
Hemoglobina jest białkiem znajdującym się w erytrocytach, odpowiadającym za wymianę gazową pomiędzy płucami a tkankami organizmu. Dzięki niej tlen jest dostarczany do tkanek, a dwutlenek węgla wydalany z organizmu. Jak to możliwe?
Otóż w czasie wdechu krew przepływająca przez naczynia krwionośne pęcherzyków płucnych jest natleniania dzięki hemoglobinie, a konkretnie dzięki hemowi, który jest jej składnikiem i posiada zdolność łączenia się z tlenem. Następnie hemoglobina transportuje tlen w naczyniach krwionośnych i dostarcza go do tkanek i organów.
W drodze powrotnej zaś zabiera dwutlenek węgla z tkanek i transportuje do płuc, skąd jest wydalany. Każda cząstka hemoglobiny zawiera cztery cząstki hemu, a każda cząstka hemu posiada zdolność do związania jednej cząstki tlenu.
Hemoglobina jest zatem niezwykle istotnym składnikiem krwi. Bez niej tkanki i narządy nie byłyby zaopatrywane w tlen, a zatem nie mogłyby funkcjonować prawidłowo.Ponadto jest barwnikiem krwi. Innymi słowy odpowiada za jej czerwony kolor.
Reklama
Co oznacza podwyższona hemoglobina?
Stężenie hemoglobiny w surowicy krwi można oznaczyć kilkoma metodami, dlatego interpretując wynik morfologii, należy zawsze brać pod uwagę wartości referencyjne podane przez laboratorium przeprowadzające badanie krwi. Generalnie za normę uznaje się wartości mieszczące się w zakresie 11,0-18 g/dl. Wszystkie wartości powyżej normy oznaczają się, że hemoglobina jest podwyższona.
Warto podkreślić, że hemoglobina jest jednym z parametrów morfologii krwi. Analizując wyniki badania, należy wziąć pod uwagę także inne parametry – głównie hematokryt oraz liczbę krwinek czerwonych. Podwyższone stężenie bawnika czerwonego krwi z reguły idzie w parze ze wzrostem liczby czerwonych krwinek. Oba te parametry świadczą o nadkrwistości.
Podwyższona hemoglobina rzadko daje objawy chorobowe, ale niekiedy pacjenci mogą odczuwać:
- zawroty głowy,
- szumy uszne,
- duszność.
Reklama
Hemoglobina podwyższona u dorosłych
Interpretując wyniki badań krwi na oznaczenie stężenia hemoglobiny, należy mieć na uwadze, że normy zmieniają się w zależności od płci oraz wieku pacjenta. Norma hemoglobiny w przypadku kobiet wynosi 12–16 g/dl (7,5–9,9 mmol/l), zaś dla mężczyzn - 14–18 g/dl (8,7–11,2 mmol/l).
Oznacza to, że w 100 ml krwi pobranej od kobiety powinno znajdować się od 12 do 16 gramów hemoglobiny, zaś pobranej od mężczyzny - od 14 do 18 gramów. Jeśli poziom u kobiety przekracza 16 g/dl, a u mężczyzn 18 g/dl, oznacza to, że stężenie barwnika czerwonego krwi jest podwyższone.
Reklama
Podwyższona hemoglobina u dziecka
Inaczej przedstawiają się wartości uznawane za normę w przypadku dzieci. Co istotne, u noworodków zmieniają się z tygodnia na tydzień. Tuż po porodzie hemoglobina powinna wynosić od 17 do 22 g/dl. W pierwszym tygodniu życia natomiast jej stężenie powinno mieścić się w zakresie 15–20 g/dl. W pierwszym miesiącu życia norma wynosi 11-15 g/dl, zaś u dzieci powyżej miesiąca stężenie białka w erytrocytach uznaje się za prawidłowe, jeśli wynosi od 11 do 13 g/dl.
Podobnie jak w przypadku dorosłych, hemoglobina jest podwyższona u dziecka wtedy, jeśli nie mieści się w podanych wartościach referencyjnych.
Reklama
Podwyższona hemoglobina w ciąży
Co warto podkreślić, stężenie barwnika czerwonego krwi znacząco zmienia się także w czasie ciąży. Interpretując wynik badania krwi u kobiety ciężarnej, zawsze należy mieć to na uwadze.
Za normę dla kobiet w ciąży uznaje się wartości mieszczące się w zakresie od 11 do 14 g/dl (6,9–8,8 mmol/l). Należy jednak podkreślić, że rzadko dochodzi do takiego stanu w ciaży. Zdecydowanie częściej poziom hemoglobiny jest za niski, gdyż zwiększa się objętość krwi w ciele kobiety.
Reklama
Przyczyny podwyższonej hemoglobiny
Wiemy już, jakie stężenie hemoglobiny u dorosłych, dzieci i kobiet w ciąży uznaje się za prawidłowe. Pora wyjaśnić, o czym może świadczyć podwyższone stężenie barwnika czerwonego krwi.
Otóż wartości powyżej normy mogą być symptomem następujących schorzeń:
- przewlekłe choroby płuc (głównie POChP),
- przewlekłe niedotlenienie organizmu,
- choroby serca,
- odwodnienie organizmu,
- czerwienica prawdziwa,
- nowotwory nerek, macicy, wątroby, nadnerczy, przysadki lub móżdżku.
Co warto podkreślić, podwyższone wartości hemoglobiny w morfologii krwi zwykle mają nałogowi palacze papierosów. Nieznacznie podwyższone wartości obserwuje się także u osób mieszkających w wysokich górach (powyżej 2500 m.n.p.m), gdzie jest niższa zawartość tlenu w powietrzu.
