Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!
Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!
Naukowcy odkryli prosty sposób jak zmniejszyć ryzyko chorób serca aż o 20% ❤️‍🩹 Dowiedz się więcej!

Badanie ALT - diagnozowanie uszkodzeń wątroby. Norma wyników

Badanie ALT w prosty i szybki sposób pozwala zdiagnozować uszkodzenia wątroby. Polega na zwykłym pobraniu krwi i oznaczeniu poziomu aminotransferazy alaninowej. Nie ma powodów do niepokoju, jeśli poziom ALT jest w normie i wynosi 5-40 U/I. Rozszerzonych badań wymaga jednak każdy podwyższony poziom tego enzymu w surowicy krwi.
Próba krwi do badania poziomu ALT
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Poziom enzymu ALT w wątrobie zdrowej osoby jest nieznaczny. Jego nadmierna ilość może świadczyć o uszkodzeniach wątroby.
  • Pacjenci, którzy są szczególnie narażeni na uszkodzenia wątroby, powinny regularnie wykonywać badania ALT. Jednak jeśli tylko zauważy się niepokojące objawy jak zażółcenie skóry, osłabienie lub krwawienie z dziąseł i nosa - warto poprosić lekarza o skierowanie na badania.
  • W zależności od tego, jak bardzo ALT jest podwyższony, może on wskazywać na różne dolegliwości. Warto jednak pamiętać, że intensywny trening, ciąża oraz przyjmowanie niektórych leków również może zawyżać poziom ALT we krwi.
  • Zaleca się równoległe wykonywanie badań różnych prób wątrobowych, których wzajemny stosunek może wskazywać na występowanie innych dolegliwości.
SPRAWDŹ TEŻ: Próby wątrobowe - normy i opis badań diagnostycznych wątroby
Spis treści

Co to jest ALT - aminotransferaza alaninowa?

Badanie ALT, czyli enzymu zwanego aminotransferazą alaninową, jest jednym z podstawowych sposobów diagnozowania uszkodzeń wątroby. ALT jest enzymem najczęściej występującym w wątrobie, ale znajdziemy go także w mięśniach szkieletowych, w mięśniu sercowym i nerkach.

U zdrowej osoby, której wątroba pracuje w odpowiedni sposób jego poziom powinien być nieznaczny. Zaburzenia funkcji tego organu powodują jednak, że aminotransferaza alaninowa jest uwalnia się do krwi w nadmiernej ilości, co jest widoczne w badaniu krwi (tzw. próby wątrobowe ALT).

Reklama

Kiedy wykonać badanie ALT?

Badanie ALT wykonuje się w trakcie badań przesiewowych lub wtedy, kiedy pacjent zgłosi lekarzowi niepokojące objawy, które mogą sugerować uszkodzenie wątroby.

Regularnie tego typu badanie powinny wykonywać:

  • osoby z podejrzeniem wirusowego zapalenia wątroby
  • pacjenci zażywający na stałe leki (zwłaszcza tabletki antykoncepcyjne, statyny, leki przeciwnowotworowe)
  • cukrzycy
  • osoby otyłe
  • osoby nadużywające alkoholu

Wskazaniem do badania ALT jest każde zażółcenie skóry i błon śluzowych, które może świadczyć o upośledzeniu metabolizmu bilirubiny.  Warto poprosić lekarza o skierowanie na badanie, jeśli czujemy się stale osłabieni, pojawił się problem z apetytem, nudności i wzdęcia, bóle brzucha po prawej stronie i skurcze mięśni. 

Niepokojące jest również krwawienie z dziąseł i nosa. Panowie powinni zrobić badanie ALT, jeśli zauważyli u siebie zanik owłosienie pod pachami i w okolicy łona, a dodatkowo wystąpiła utrata libido, impotencja oraz ginekomastia.

Dla pań wskazaniem do badania ALT są zaburzenia miesiączkowania lub całkowita utrata miesiączki, a także bezpłodność. Lekarz zleci badania także wtedy, gdy pacjent ma ciemny mocz, odbarwiony stolec lub świąd skóry.

Reklama

Jakie sa normy ALT?

Nie ma powodów do niepokoju, jeśli poziom aminotransferazy alaninowej w surowicy krwi wynosi 5-40 U/I. To jest dopuszczalna norma ALT. Podwyższone ALT może świadczyć o tym, że zablokowane zostało prawidłowe wydzielanie lub przepływanie żółci produkowanej przez wątrobę.

Podwyższone ALT we krwi może wskazywać na:

  • kamicę przewodu żółciowego (od 200 do 400 U/l)
  • marskość wątroby (od 200 do 400 U/l)
  • nowotwory wątroby (od 200 do 400 U/l)
  • torbiel wątroby (od 200 do 400 U/l)
  • ostre wirusowe zapalenie wątroby (od 400 do 4000 U/l)
  • sepsę
  • mononukleozę zakaźną
  • zapalenie trzustki
  • uszkodzenie wątroby, np. grzybami lub chemikaliami (od 400 do 4000 U/l)
  • niewydolność krążenia (od 400 do 4000 U/l)
  • martwicę mięśnia sercowego, np. po zawałach i zabiegach kardiochirurgicznych
  • uszkodzenia mięśni szkieletowych

Wysokie ALT może wyjść także wtedy, gdy pacjent przyjmuje leki psychotropowe, leki obniżające cholesterol, po intensywnym treningu sportowym. ALT podwyższone bywa u kobiet ciężarnych i u noworodków (u dzieci może się wahać od 40 do 200 U/l.). 

Reklama

Jak się przygotować do badania ALT?

By móc wykonać badanie ALT niezbędna jest próbka krwi żylnej pacjenta. W tym celu należy się udać do laboratorium na czczo, przede wszystkim w godzinach porannych.

Powinno się nie spożywać alkoholu, co najmniej 24 godziny przed pobraniem krwi. Ważne jest, by poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach.

Wynik ALT może pokazać z jakim schorzeniem wątroby pacjent ma do czynienia. Zawsze jednak należy skonsultować go ze specjalistą, gdyż niekiedy podwyższony ALT nie musi sugerować żadnej choroby, a jedynie pojawić się na skutek zbyt intensywnego wysiłku fizycznego.

Reklama

Próby wątrobowe ALT i AST

Badanie ALT często zleca się równocześnie z oznaczeniem aminotransferazy asparginianowej. ALT i AST to tzw. próby wątrobowe. Dla pełnego obrazu oprócz ALT i AST wykonuje się także badanie poziomu bilirubiny, fosfatazy alkalicznej i dehydrogenazy mleczanowej.

Badanie ALT i AST wykonuje się wspólnie, bo bardzo istotny jest stosunek aktywności AST do ALT, który określany jest mianem wskaźnika Ritisa. Przy chorobach wątroby zazwyczaj aktywność ALT jest wyższa niż AST, a stosunek AST do ALT jest niski.

Gdy wynosi mniej niż jeden pacjent może mieć przewlekłe wirusowe zapalenia wątroby, stłuszczenie wątroby, hemochromatozę, autoimmunologiczne zapalenia wątroby, rzadziej chorobę Wilsona, celiakię.

Wskaźnik AST/ALT jest zazwyczaj wysoki, gdy mamy do czynienia z alkoholowym zapaleniem wątroby, ostrym zapaleniem lub uszkodzeniem wątroby spowodowanym zamknięciem odpływu żółci, marskością wątroby.

Czytaj również

Bibliografia

  • ACG Clinical Guideline: Evaluation of Abnormal Liver Chemistries, Kwo PY, Cohen SM, Lim JK. Am J Gastroenterol 2017 Jan; 112(1): 18-35
  • Ostra niewydolność wątroby, Andrzej Habior, Postępy Nauk Medycznych, t. XXVII, nr 1, 2014
Joanna Barczykowska-Tchorzewska
Artykuł napisany przez
Joanna Barczykowska-Tchorzewska
Od początku związana z dziennikarstwem medycznym. Autorka licznych wywiadów, artykułów oraz reportaży poświęconych zdrowiu i medycynie. Wyróżniona w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2015 przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia. W latach 2009-2010 związana z Gazetą Wyborczą, od 2010 do 2015 roku odpowiadała za dział zdrowie w serwisach i dzienniku „Polska The Times. Dziennik Łódzki”. Od 2016 roku związana z Medme.pl, jako redaktor naczelna portalu i wiceprezes spółki Pharma Partner.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Badania krwi
AST (aminotransferaza asparaginianowa) - badanie krwi przy diagnostyce wątroby. Co oznacza wynik?
Próbka krwi do badania poziomu AST
Posiew krwi - tlenowy i beztlenowy. Ile się czeka na wyniki?
Posiew krwi przeprowadzany w labolatorium
Morfologia RBC - czym jest, co oznacza podwyższone i obniżone?
Próbki krwi
Podobne artykuły
Próba krwi do badania poziomu ALT
Badanie ALT - diagnozowanie uszkodzeń wątroby. Norma wyników
Posiew krwi przeprowadzany w labolatorium
Posiew krwi - tlenowy i beztlenowy. Ile się czeka na wyniki?
Próbki krwi
Morfologia RBC - czym jest, co oznacza podwyższone i obniżone?
Badanie próbki z morfologią krwi
RDW SD - co oznacza podwyższony i obniżony wynik?

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Jakie funkcje Twojego CGM są dla Ciebie najważniejsze?
Touchcare CGM