Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗

Czy smalec gęsi ma właściwości lecznicze?

Smalec gęsi, choć często kojarzony z tradycyjną kuchnią staropolską, zyskuje coraz większe uznanie również w kontekście zdrowego stylu życia. Ten tłuszcz zwierzęcy, pochodzący z gęsich nerek i tkanki tłuszczowej, kryje w sobie nie tylko wyjątkowy smak, ale także według niektórych - szereg korzystnych właściwości zdrowotnych.
Gęsi smalec do smarowania
123RF
W skrócie
  • Smalec gęsi zawiera sporo kalorii. W 100 g produktu znajduje się aż 900 kcal
  • Osoby mające wysoki poziom cholesterolu powinny unikać spożywania smalcu z gęsi.
Spis treści

Reklama

Czy smalec z gęsi jest zdrowy?

Smalec gęsi pozyskuje się z tłuszczu znajdującego się w okolicach nerek,  płuc czy tzw. sadełka zwierzęcia.

Wytapianie smalcu z gęsi musi przebiegać w odpowiednich warunkach i niezbyt wysokiej temperaturze, aby nie stracił on swoich właściwości. Następnie oddzielany jest od nieczystości, filtrowany i ostudzany. W wyniku tego procesu otrzymuje się klarowny smalec, którego smak i kolor może różnić się w zależności od gatunku gęsi i sposobu karmienia.

Na obszarach wiejskich gęsie sadło uważane było za produkt zdrowotny. Tłuszcz gęsi w postaci napoju połączonego z mlekiem i miodem wykorzystywany był w medycynie ludowej do leczenia chorób układu oddechowego. Dodatkowo smarowano nim plecy i klatkę piersiową, aby uzyskać efekt rozgrzewający.

Często smalec gęsi porównywany jest do kaczego. Jednak różnią się one między sobą smakiem - ten kaczy będzie miał bardziej charakterystyczny, wyrazisty smak oraz proporcjami między kwasami tłuszczowymi. Ilość zdrowych kwasów omega-3 przemawia na korzyść smalcu z gęsi. Co zatem wybrać smalec kaczy czy gęsi? Jeżeli jest to produkt używany okazjonalnie to podczas wyboru można kierować się jedynie swoimi preferencjami smakowymi.

Reklama

Właściwości smalcu gęsiego

Smalec gęsi, tak jak każdy tłuszcz będzie dostarczał sporo kalorii. W 100 g produktu znajduje się aż 900 kcal pochodzących jedynie z tłuszczu. Produkt ten nie zawiera białek, węglowodanów czy błonnika.

Pod kątem wartości odżywczych można rozpatrywać smalec jedynie analizując profil kwasów tłuszczowych i zawartość witamin i składników mineralnych.

To, co wyróżnia ten produkt na tle innych tłuszczów to zawartość witaminy A, E oraz jednonienasyconego kwasu oleinowego pochodzącego z rodziny omega-9.

W porównaniu do smalcu wieprzowego zawiera zdecydowanie mniej szkodliwych nasyconych kwasów tłuszczowych oraz cholesterolu.

Smalec gęsi będzie więc zdrowszym wyborem, ale nie można przypisać mu wyjątkowych właściwości zdrowotnych ponieważ na tle oliwy z oliwek czy oleju rzepakowego wypada zdecydowanie gorzej.

Na co pomaga smalec z gęsi?

Smalec gęsi rekomendowany jest na wiele dolegliwości zdrowotnych i nie tylko. Najbardziej popularnym jego zastosowaniem jest wykorzystywanie smalcu na kaszel i na płuca w formie naparu lub do smarowania klatki piersiowej w celu jej rozgrzania.

Smalec z gęsi z dodatkiem żywokostu polecany jest także na stawy i kolana. Niektórzy rekomendują go także na włosy czy atopowe zapalenie skóry. Niestety brak jest badań naukowych, które potwierdzałyby wyżej wymieniona działania smalcu gęsiego.

Z kolei smalec gęsi nie nadaje się dla cukrzyków czy na odchudzanie. Niestety cukrzyca sama w sobie niesie zwiększone ryzyko chorób układu sercowo naczyniowego, więc należy jeszcze bardziej ograniczać spożycie tłuszczów zwierzęcych.

Z kolei podczas odchudzania należy ograniczać produkty wysokokaloryczne.

Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"

Pytania do eksperta
Kamila Pawłowska
Kamila Pawłowska
dietetyk
01
Czy smażenie na smalcu gęsim jest zdrowe?
Smażenie jest procesem, który ogólnie nie jest zalecany. Jednak jeżeli zdecydujemy się na taki sposób obróbki to należy wybrać tłuszcz, który się do tego nadaje. Smalec gęsi ma wysoki próg dymienia i do domowego smażenia nadaje się doskonale.
02
Jak smakuje smalec gęsi?
Smalec gęsi bez dodatków jest bezzapachowy i nie posiada szczególnego smaku. Cechuje się delikatną konsystencją i w temperaturze pokojowej nadaje się do smarowania. Rozpuszcza się w jamie ustnej pozostawiając tłustą powłokę.
03
Jak długo można przechowywać smalec z gęsi?
Smalec z gęsi bez dodatków można przechowywać w lodówce nawet przez 4 miesiące. Aby tak długo zachował zdatność do spożycia, należy trzymać go w szczelnym pojemniku. Jeżeli trzymamy smalec poza lodówką to po otwarciu należy spożyć go w ciągu 3-4 dni.
04
Czy smalec gęsi jest zdrowy na cholesterol?
Smalec z gęsi sam w sobie posiada niewiele cholesterolu. Cechuje go wysoka zawartość korzystnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, które korzystnie wpływają na profil lipidowy. Jednak zawiera on także niekorzystne nasycone kwasy tłuszczowe dlatego należy spożywać go z umiarem.
05
Czy smalec gęsi trzeba trzymać w lodówce?
Smalcu z gęsi nie trzeba trzymać w lodówce. Jednak przechowywany w niższej temperaturze i bez dostępu do światła dłużej zachowa swoją świeżość. Trzymając smalec na blacie w kuchni trzeba liczyć się z tym, że szybciej ulegnie on jełczeniu i będzie niezdatny do spożycia.

Reklama

Zastosowanie smalcu gęsiego

Smalec gęsi to wszechstronny składnik kulinarny, który może być używany w różnych formach i potrawach. Doskonale nadaje się do smarowania chleba, bułek czy tostów, dodając im charakterystyczny smak i delikatność.

Ze względu na wyższy punkt dymienia w porównaniu do innych tłuszczów, takich jak masło, smalec nadaje się również do smażenia w wyższych temperaturach. Jednak zaleca się używanie go z umiarem ze względu na wysoką kaloryczność i ogólne rekomendacje dotyczące unikania obróbki termicznej w formie smażenia.

Jak jeszcze można stosować smalec z gęsi? Jako do dodatek do różnych potraw w celu wzbogacenia ich smaku i aromatu. Jest często wykorzystywany w kuchni tradycyjnej, zwłaszcza w daniach z dziczyzny

Warto również wspomnieć o zastosowaniach poza sferą kulinarną. Smalec gęsi jest czasem używany do produkcji maści i kremów. Działa nawilżająco i odżywczo, co czyni go składnikiem cenionym w pielęgnacji skóry.

Dodatkowo dzięki zawartości witaminy A i E stosuje się go przeciwzmarszczkowo.

Reklama

Czy można stosować smalec z gęsi u dzieci?

Smalec z gęsi może być wprowadzany do diety dzieci z umiarem i z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb i reakcji organizmu.

Zawsze warto skonsultować się z pediatrą przed wprowadzeniem nowego składnika do diety dziecka, zwłaszcza w przypadku dzieci poniżej 1. roku życia.

Smalec gęsi dla dzieci może być jednak średnio akceptowalny smakowo. Częściej wykorzystuje się smalec z gęsi do smarowania dzieci, jako remedium na przeziębienie, na kaszel czy na katar u dziecka.

Dodatkowo oprócz smarowania przyrządza się także napój z mleka, smalcu i miodu. Jednak brak jest dowodów, że takie działanie jest skuteczne.

Jak zrobić smalec z gęsi? Przepis

Przygotowanie smalcu gęsiego to proces, który wymaga cierpliwości i precyzji, ale efekt końcowy wynagradza włożony trud.

Jak wytopić smalec z gęsi? Wystarczy podgrzewać tłuszcz na małym ogniu. Dodatkowo podczas przeprowadzania tego procesu samodzielnie można zrobić smalec gęsi z żywokostem lub olejkiem rycynowym i uzyskać domowe leki na stawy i krem do ciała.

Prosty przepis na smalec z gęsi

Składniki:

  • Tłuszcz gęsi - najlepiej tkanka tłuszczowa z okolic nerek i jamy brzusznej gęsi

Sposób przygotowania:

  1. Z tłuszczu usuń wszelkie resztki mięsa czy błony. Pokrój go na mniejsze kawałki, aby ułatwić proces topienia.
  2. Umieść kawałki tłuszczu w garnku o grubym dnie i delikatnie podgrzewaj na małym ogniu. Cierpliwie czekaj, aż tłuszcz zacznie się topić, uwalniając aromatyczny zapach.
  3. Po osiągnięciu płynnej konsystencji pozwól tłuszczowi gotować się na wolnym ogniu przez około 1-2 godziny. To pozwoli na uwolnienie aromatu i uzyskanie klarownego smalcu.
  4. Odcedź tłuszcz przez gazę, aby pozbyć się resztek i uzyskać klarowny płyn.
  5. Przelej smalec do słoika i pozwól mu ostygnąć przed zakręceniem pokrywki. Schłodź w lodówce, aby smalec stężał.

Przepis na smalec gęsi z żywokostem lub olejkiem rycynowym jest bardzo podobny. Wystarczy tylko w kroku 3 dodać olejek lub rozdrobniony korzeń żywokostu.

Reklama

Przeciwwskazania do stosowania smalcu gęsiego

Podobnie jak w przypadku wielu produktów spożywczych, istnieją pewne sytuacje, w których stosowanie smalcu gęsiego może być niewskazane.

Smalec z gęsi i przeciwwskazania do jego stosowania:

  • wysokie stężenie cholesterolu - smalec gęsi jest bogaty w nasycone kwasy tłuszczowe, które mogą wpływać na podwyższenie poziomu cholesterolu. Osoby z hipercholesterolemią powinny ograniczać spożycie tłuszczów nasyconych, a więc również smalcu gęsiego;
  • nadwaga i otyłość - ze względu na wysoką kaloryczność, regularne spożywanie smalcu gęsiego może przyczyniać się do nadwagi lub otyłości. Osoby dbające o utrzymanie lub osiągnięcie zdrowej wagi powinny kontrolować ilość spożywanych kalorii, w tym również tych pochodzących z tłuszczu;
  • problemy z układem sercowo-naczyniowym - takie jak choroba wieńcowa czy nadciśnienie tętnicze, mogą być narażone na ryzyko zwiększenia obciążenia serca przy spożywaniu dużej ilości tłuszczu nasyconego;
  • problemy z trawieniem tłuszczu -  co objawia się np. bólem brzucha, wzdęciami czy biegunką po spożyciu tłustych potraw.

Warto zauważyć, że każda osoba ma indywidualne potrzeby żywieniowe i zdolność do przyswajania pewnych składników. Przed wprowadzeniem smalcu gęsiego do diety, zwłaszcza w przypadku osób z istniejącymi schorzeniami, zawsze zaleca się konsultację z lekarzem lub dietetykiem.

Reklama

Gdzie kupić smalec gęsi i ile kosztuje?

Smalec gęsi jest dostępny w różnych miejscach, zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i online.

Gdzie kupić smalec gęsi?

  • w sklepach mięsnych i delikatesach - smalec gęsi często można znaleźć w specjalistycznych sklepach mięsnych, delikatesach, bądź u lokalnych producentów, którzy oferują wysokiej jakości produkty regionalne;
  • na targach i jarmarkach - zwłaszcza tych z żywnością regionalną;
  • w sklepach internetowych;
  • bezpośrednio u hodowców gęsi i producentów lokalnych - w niektórych regionach można bezpośrednio skontaktować się z hodowcami gęsi lub lokalnymi producentami, którzy oferują smalec gęsi jako jedną z ich specjalności.

Co do cen, warto zaznaczyć, że koszt smalcu gęsiego może się różnić w zależności od regionu, dostępności produktu oraz jego jakości.

Średnia cena smalcu gęsiego wynosi zazwyczaj od kilku do kilkunastu złotych za 100 gramów, ale może być wyższa w przypadku produktów premium bądź tych oferowanych przez renomowane marki. Warto porównać oferty różnych dostawców, by znaleźć produkt odpowiedni dla swoich preferencji smakowych i budżetu.

Osoby, chcące zdrowo się odżywiać powinny bazować na warzywach, owocach i pełnoziarnistych produktów zbożowych oraz dbać o objętość posiłków, aby zmniejszyć uczucie głodu oraz lepiej kontrolować apetyt.

Niezależnie od Twojego celu nowoczesna platforma żywieniowa oferuje wiele diet zarówno klasycznych, jak i sportowych czy zdrowotnych, które można dopasować do swoich indywidualnych potrzeb. Ponadto w ramach subskrypcji otrzymuje się wiele dodatkowych funkcjonalności ułatwiających bycie na diecie takich jak: lista zakupów czy motywator picia wody.

Czytaj również

Bibliografia

  • Sztych, Danuta. "Zastosowanie środków leczniczych pochodzenia zwierzęcego w medycynie ludowej." Życie weterynaryjne 88.02 (2013).
  • Tabele składu i wartości odżywczej żywności, PZWL, Wyd II, 2017
  • Ewa Rosiak. (2016). Spożycie tłuszczów w Polsce i Unii Europejskiej. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa wiejskiego w Warszawie. 16 (2), str. 279 – 288
  • Eyres, L. (2015). Frying oils: selection, smoke points and potential deleterious effects for health. Food New Zealand, 15(1), 30-31
dietetyk Kamila Kasprzak
Artykuł napisany przez
dietetyk Kamila Kasprzak
Absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku Dietetyka. Na co dzień pracuje jako dietetyk w Peater - globalnej platformie dietetycznej popularyzującej zdrowe podejście do diety. Pasjonatka aktywności fizycznej i zdrowego stylu życia. Interesuje się również psychodietetyką -ukończyła studia podyplomowe w tym zakresie na Uniwersytecie Humanistycznospołecznym SWPS. Certyfikowany Instruktor Fitness oraz Trener Personalny. Jej konikiem jest żywienie osób aktywnych fizycznie. Wiedzę z tego obszaru zdobywa uczestnicząc w licznych szkoleniach i warsztatach.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Odżywianie
Glutaminian sodu - jak dawkować? Szkodliwość i skutki uboczne
Jedzenie z glutaminianem sodu
Najzdrowszy chleb – jaki na diecie? Zdrowe pieczywo
Chleb wieloziarnisty razowy
Czy smalec gęsi ma właściwości lecznicze?
Gęsi smalec do smarowania
Podobne artykuły
Pestki dyni po wysuszeniu
Pestki dyni - właściwości, kcal i wartości odżywcze. Jakie są przeciwwskazania?
Ziemniaki
Zielone ziemniaki - czy można je jeść? Trucizna czy odmiana?
Produkty do diety na zbilansowanie indeksu glikemicznego
Indeks glikemiczny - czym jest? Tabele produktów z niskim i wysokim IG
Masło klarowane
Masło klarowane (ghee) - jak zrobić i do czego je stosować?
Produkty bez glutenu
W czym jest gluten, a co nie zawiera glutenu? Gdzie najwięcej?

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Czy regularnie stosujesz środki na blizny po urazach lub operacjach?
Contractubex_sonda