Jednym z głównych zagrożeń dla prawidłowego funkcjonowania organizmu jest stres oksydacyjny. Najprościej ujmując jest to zjawisko polegające na niszczycielskim wpływie wolnych rodników (wyjątkowo silnie reaktywnych cząstek), które szczególnie destrukcyjnie wpływają na DNA komórki organizmu. Wolne rodniki najczęściej mają niesparowany, wolny elektron co powoduje, że są tak wysoce reaktywne.
W organizmie człowieka powstają głównie w procesie oddychania, a z powodu ich małych rozmiarów mogą dotrzeć do każdego miejsca w komórce i reagować na przykład z białkami czy nawet z DNA, powodując jego mutacje. Dlatego też w toku ewolucji organizm wytworzył system obronny składający się z wielu, różnego rodzaju związków „wymiatających” wolne rodniki zwanych przeciwutleniaczami. Jednym z najsilniejszych takich przeciwutleniaczy jest alfa-tokoferol –jeden z kilku przedstawicieli rodziny tokoferoli.
Tokoferole - co to jest?
Mieszanina tokoferoli jest znana także pod inną nazwą, w medycynie określa się je mianem witaminy E. Są to związki wchodzące na przykład w skład koenzymów. Ponieważ organizm nie jest w stanie sam ich wytworzyć, to musi je zdobywać wraz z pożywieniem. W skład grupy witamin E wchodzą tokoferole i tokotrienole. Te drugie różnią się nieznacznie budową chemiczną, poprzez posiadanie nienasyconego bocznego łańcucha fitolowego.
Wśród tokotrienoli istnieją cztery podtypy – alfa, beta, gamma oraz delta. Tokoferole także posiadają cztery podtypy, wśród których jednostka alfa jest najważniejsza, jednakże gamma tokoferol także posiada bardzo silne właściwości przeciwutleniające.
Reklama
Działanie tokoferolu
Jak było wspomniane już wcześniej, tokoferole działają jako przeciwutleniacze. Ich działanie wynika głównie ze specyficznej budowy, która pozwala im działać ochronnie na komórki organizmu.
Do głównych zadań tokoferolu należy zapobieganie utlenianiu struktur wchodzących w skład błon komórkowych, utrudnienie powstawania wolnych rodników oraz przyspieszenie ich „wymiatania”.
Dodatkowo trzeba wspomnieć o wzmacnianiu układu odpornościowego oraz działaniu ochronnym na krwinki czerwone. Własności protekcyjne wobec śródbłonka naczyń krwionośnych zapobiegają chorobom serca i układu krwionośnego, a dodatkowe działanie antykoagulacyjne i przeciwzakrzepowe zapobiega między innymi zawałom serca.
Skutki niedoboru witaminy E (tokoferolu) w organizmie mogą być bardzo groźne, jednakże duża powszechność tego związku w przyrodzie i pokarmach powoduje, że do awitaminozy E dochodzi bardzo rzadko. Leki z tokoferolem podaje się głównie w przypadkach mukowiscydozy, niedokrwistości hemolitycznej u wcześniaków oraz w przypadkach niedoborów tego związku.
Reklama
Tokoferol w kosmetyce
Bardzo silne działanie tokoferolu jako przeciwutleniacza sprawiło, że zwrócił na niego uwagę przemysł kosmetyczny. Stres oksydacyjny wyniszcza wszystkie komórki, także te znajdujące się w skórze człowieka, co jest natychmiast widoczne gołym okiem. Witamina E dobrze przenika przez naskórek i wbudowuje się w przestrzeniach międzykomórkowych zapewniając im dodatkowe odżywienie co widać poprzez poprawę elastyczności skóry.
Ponadto witamina E zastosowana w formie kosmetyków bezpośrednio na skórę wpływa na hamowanie powstawania stanów zapalnych, działa przeciwobrzękowo, kojąco i nawilżająco oraz wspomaga leczenie przebarwień i łagodzi objawy kontaktowego zapalenia skóry.
Dzięki zdolności wbudowywania się w lipidowe struktury skóry witamina E wiąże dodatkową wodę co pomaga w utrzymaniu nawilżenia – poprawia to elastyczność i jędrność skóry. Ta zdolność w połączeniu z właściwościami antyoksydacyjnymi sprawia, że spowalnia ona procesy starzenia się skóry.
Reklama
Naturalne tokoferole
Witaminy z grupy E są bardzo szeroko rozpowszechnione w naturze i można je znaleźć praktycznie wszędzie. Najwięcej jednak znajdzie się w olejach: słonecznikowym, kukurydzianym oraz z pestek winogron. Ponadto bogatym źródłem tokoferoli są orzechy laskowe, migdały, ziarna zbóż i ryby z dużą zawartością tłuszczu.
Gdyby się zdarzyło, że sama dieta nie dostarcza odpowiedniej ilości witaminy E to zawsze można ją suplementować w formie kapsułek. Preparaty takie nie są jednak mieszanką tokoferoli lecz zawierają najczęściej tylko jeden z nich – alfa tokoferol.
Cena tokoferolu w takiej postaci waha się w granicach 10 zł za opakowanie.
Reklama
Leki i preparaty zawierające tokoferol