Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗

Cholestaza ciążowa - jak wygląda? Objawy i dieta

Cholestaza ciążowa to choroba pojawiająca się w ostatnim trymestrze ciąży. Objawia się m.in. silnym swędzeniem dłoni i stóp. Schorzenia nie można lekceważyć, ponieważ stanowi ono istotne ryzyko dla zdrowia i życia płodu. Jak rozpoznać cholestazę w ciąży i jak ją leczyć? Czy dieta ma znaczenie dla przebiegu choroby?
Kobieta w ciąży drapie się po brzuchu
źródło:123RF
Spis treści

Co to jest cholestaza ciążowa?

Cholestaza ciążowa to schorzenie, które uaktywnia się w trzecim trymestrze ciąży na skutek wzrostu aktywności hormonów płciowych (głównie estrogenów i progesteronu). Cholestaza w ciąży w Polsce dotyka około 4 procent ogółu ciężarnych kobiet, jednak najwięcej zachorowań odnotowuje się w krajach Ameryki Południowej.

Jak wyjaśnić pojęcie jakim jest cholestaza ciążowa? Co to jest? Jest to schorzenie wątroby, inaczej określane jako zastój żółci. Ma to związek z utrudnionym wydzielaniem żółci do kanalika żółciowego oraz nadmiernym zbieraniem się żółci w komórkach wątroby, czyli hepatocytach. 

Cholestaza wątrobowa w ciąży lub też wewnątrzwątrobowa cholestaza ciężarnych (WWC), jak sama nazwa wskazuje, może pojawić się wyłącznie u pań będących w ciąży i to najczęściej około 30 tygodnia ciąży, czyli tuż przed jej zakończeniem, kiedy to obserwuje się nadaktywność hormonów płciowych. Schorzenie może jednak wystąpić wcześniej (np. już około 25. tygodnia ciąży). 

Choroba ma zazwyczaj łagodny przebieg, nie stanowi ryzyka dla matki, jednak jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia płodu, dlatego symptomów tego schorzenia nie należy lekceważyć.

Reklama

Jakie są objawy cholestazy ciążowej?

Skąd można wiedzieć, że konkretne oznaki to cholestaza ciążowa? Objawy, które pojawiają się na samym początku tego schorzenia to uporczywy świąd (bez występowania wysypki), obserwowany przede wszystkim w rejonie dłoni i stóp, a który z czasem poszerza się na inne części ciała, takie jak tułów, brzuch, plecy, szyja, itd. 

Kolejne symptomy choroby to kłopoty z zasypianiem oraz bezsenność, głównie spowodowane potrzebą ciągłego drapania się. Owo drapanie prowadzi do kolejnej oznaki choroby – przeczosów, czyli zmian skórnych, wywołanych przez nieustanne pocierania ciała.

Następne objawy cholestazy w ciąży to żółtaczka, którą łatwo zidentyfikować po charakterystycznym, zażółconym kolorze skóry lub białek gałek ocznych oraz mdłości, wymioty i kłopoty z łaknieniem. Powiększona wątroba również stanowi symptom chorobowy, jednak można go rozpoznać dopiero w wyniku badań lekarskich.

Wszystkie wyżej opisane objawy cholestazowe mijają po upływie około 3-4 tygodni od porodu. Niestety, mogą powrócić w kolejnej ciąży. 

Reklama

Badania na cholestazę ciążową

Jak rozpoznać schorzenie, jakim jest cholestaza ciążowa? Badania, jakie zwykle zleca lekarz, by potwierdzić lub wykluczyć występowanie tego schorzenia, to przede wszystkim analiza stężenia kwasów żółciowych. O cholestazie ciążowej świadczy wynik przekraczający 10 mikromoli/L. Kiedy u ciężarnej stwierdza się poziom kwasów żółciowych powyżej 40 mikromoli/L, wówczas postać schorzenia określa się jako ciężką. 

Warto wykonać także innebadania na cholestazę ciążową, takie jak ocena aminotransferazy (ALAT, AST), fosfatazy alkalicznej, poziomu bilirubiny i gammaglutamylotranspeptydazy.

Po potwierdzeniu cholestazy ciążowej płód należy poddać monitoringowi, polegającemu na regularnemu wykonywaniu takich badań jak USG płodu, CPR, czy KTG. Poza tym ciężarna powinna sama liczyć ruchy płodu. Jest to o tyle ważne, że cholestaza w ciąży może przyczynić się do wewnątrzmacicznego obumarcia płodu oraz do przyspieszenia porodu. 

Do dolegliwości tej przyczynia się dieta, nierzadko czynnikiem odpowiadającym za wystąpienie tego schorzenia jest także genetyka. 

Reklama

Leczenie cholestazy ciążowej

W jaki sposób terapeutyzuje się schorzenie jakim jest cholestaza ciążowa? Leczenie tej choroby opiera się na stałej lub czasowej kontroli lekarskiej oceniającej stan ciężarnej oraz obserwacji dobrostanu dziecka. Często wiąże się to z koniecznością pozostawania przyszłej mamy w szpitalu, niekiedy aż do rozwiązania ciąży.

Ciężarnej podaje się na ogół leki obniżające świąd skóry, takie jak np. cholestyramina i środki antyhistaminowe. Zamiast cholestyraminy często aplikuje się kwas ursodeoksycholowy (UDCA), który wykazuje właściwości ochronne dla hepatocytów (komórek wątrobowych). 

Leczenie cholestazy ciążowej często też polega na dodatkowym przyjmowaniu przez przyszłą mamę witaminy K, która przyspiesza proces krzepnięcia krwi, upośledzony przez zaburzone funkcjonowanie wątroby.

Ciężarna powinna w tym czasie maksymalnie ograniczyć zarówno fizyczne, jak i psychiczne oraz emocjonalne bodźce.

W razie konieczności lekarze na bieżąco decydują o ewentualnej konieczności przerwania ciąży poprzez cesarskie cięcie lub sztuczne wywołanie porodu (indukcję). Często do takiego postępowania dochodzi między 36 a 38 tygodniem ciąży. Dlatego wcześniej medycy starają się odpowiednimi farmaceutykami przyspieszyć wzrost i dojrzewanie kluczowych organów w ustroju płodu.

Cholestaza ciążowa po porodzie mija sama po około trzech tygodniach.

Reklama

Dieta przy cholestazie ciążowej

Co jeszcze ma znaczenie, oprócz odpowiedniej kuracji i postępowania przyszłej mamy, dla powodzenia terapii schorzenia, jakim jest cholestaza ciążowa? Dieta to również bardzo istotny element leczenia w tym przypadku. Z jadłospisu chorującej na cholestazę ciążową kobiety należy wyeliminować tłuste, ciężkie, pikantne potrawy oraz produkty wysokoprzetworzone. Ciężarna powinna wykluczyć z menu słodycze, napoje gazowane, artykuły bogate w węglowodany, a także tłuszcze nasycone. 

Dieta przy cholestazie ciążowej powinna się opierać na warzywach i owocach, a także chudych, lekkostrawnych i zdrowych produktach. Posiłki powinny być przygotowywane w drodze gotowania, duszenia, pieczenia lub gotowania na parze. W żadnym razie nie należy jeść potraw smażonych, zwłaszcza w głębokim tłuszczu, a także grillowanych oraz tzw. fast foodów. Świetnym wyborem do picia są tutaj kompoty owocowe.

Warto w tym zakresie skonsultować się z dietetykiem klinicznym lub ginekologiem prowadzącym ciążę. 

Czytaj również

Bibliografia

  • 1. Tadros M., Baum M., Pietrzak Z., Sobantka S., Biesiada L., Krasomski G., Cholestaza ciężarnych a wyniki położnicze, Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, 2008, 1(3), 165-168.
  • 2. Celińska Anna, Cholestaza wewnątrzwątrobowa ciężarnych, Borgis-Nowa Medycyna 8/2000
Olga Tomaszewska
Artykuł napisany przez
Olga Tomaszewska
Dyplom dziennikarza zdobyła w 2009 roku, a od 2005 r. nieprzerwanie pisze i redaguje. Pracowała dla „Mojego Miasta Pabianice”, jako dziennikarz, redaktor, zastępca redaktora naczelnego i PR-owiec, współpracowała z „Nowym Życiem Pabianic" i licznymi portalami o tematyce zdrowotnej, tworząc dla tych podmiotów artykuły. Jej konikiem jest tworzenie treści z zakresu profilaktyki zdrowia, szeroko pojętej psychologii oraz pediatrii. Jeśli nie pisze, wygina się na macie ćwicząc hatha jogę jako nauczyciel i dozgonny uczeń.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Choroby w ciąży
Angina w ciąży - czy jest niebezpieczna? Domowe sposoby i leki w 1, 2 i 3 trymestrze
Kobieta w ciąży chora z powodu anginy
FAS (alkoholowy zespół płodowy) - u dorosłych i dzieci. Jak się objawia?
Kobieta spożywa alkohol w ciąży
Cholestaza ciążowa - jak wygląda? Objawy i dieta
Kobieta w ciąży drapie się po brzuchu
Podobne artykuły
Kobieta w ciąży z trądzikiem
Kiedy pojawia się trądzik w ciąży oraz kiedy mija?
Lekarz pociesza kobietę w ciąży, która dowiedziała się, że ma zaśniad groniasty
Zaśniad groniasty - całkowity a częściowy. Jakie przyczyny, objawy i leczenie?
Kobieta w ciąży z problemem zapalenie pęcherza moczowego
Jak leczyć zapalenie pęcherza w ciąży?
Kobieta w ciąży z bólem głowy
Migrena w ciąży - domowe sposoby. Jak sobie z nią radzić?

Reklama


Jak odżywić skórę od wewnątrz?
Dowiedz się!