U zdrowego człowieka białko powinno pojawiać się w śladowych ilościach, są to najczęściej albuminy, czyli białka obecne w osoczu. Choć nerki zatrzymują większość białek, które transportowane są do krwi i stanowią dla organizmu źródło energii, to może się jednak zdarzyć, że ich stężenie we krwi jest tak wysokie, że przenikają one do moczu. Dzieje się tak najczęściej pod wpływem intensywnego wysiłku fizycznego, długiego pozostawania w pozycji stojącej, silnego stresu, infekcji przebiegających z gorączką, posiłków bogatych w białko, niektórych leków. Podwyższone stężenie białka w moczu obserwuje się także u kobiet w trakcie ciąży.
Reklama
Białko w moczu – jak się objawia
Wysoki poziom białka w moczu często wiąże się z zatrzymywaniem wody w organizmie, z opuchlizną i obrzękami twarzy (zwłaszcza w okolicach oczu), kończyn, wzrostem wagi ciała, Podczas oddawania moczu można zaobserwować charakterystyczna pianę. Osoby z podwyższonym poziomem białka mają również podwyższone ciśnienie krwi, dlatego u chorych z białkomoczem istnieje dwa razy większe ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego i choroby niedokrwiennej serca.
Reklama
Białko w moczu w ciąży
W moczu ciężarnej kobiety może pojawić się więcej białka niż u innych zdrowych osób. Szacuje się, że nawet 70 procent ciężarnych może mieć białkomocz. Skąd bierze się zwiększone stężenie białka w moczu w ciąży? Wynika ono z dodatkowego obciążenia organizmu przyszłej mamy. Jeśli wystąpią niedobory białka, lekarz może podjąć decyzje o ich uzupełnieniu i zaleci wprowadzenie w diecie większej ilości produktów wysokobiałkowych takich jak sery i chude mięso. U kobiet ciężarnych nadmierny poziom białka w moczu bardzo często jest związany z infekcjami pochwy i towarzyszy upławom.
Reklama
Białko w moczu w ciąży norma
Śladowe ilości białka w moczu w ciąży nie są niczym niepokojącym. Przyjmuje się, że norma dla ciężarnych to nawet do 300 mg na dobę, mimo to wynik taki powinien być skonsultowany z lekarzem prowadzącym ciążę. Trzeba bowiem zachować czujność, bo znacznie podwyższone stężenie białka w moczu ciężarnej może być efektem nie tylko zwykłego stanu podgorączkowego, czy zmęczenia wysiłkiem fizycznym, ale także poważnych chorób nerek, infekcji dróg moczowych, a przede wszystkim groźnego zatrucia ciążowego, czyli tzw. gestorzy.
Zatrucie ciążowe, może wystąpić w drugiej połowie ciąży, po 20. tygodniu i stanowi zagrożenie dla życia mamy oraz jej dziecka. Szacuje się, że gestoza dotyka nawet 10 procent kobiet w ciąży i jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonu ciężarnych oraz płodów.
Warto więc zapamiętać, jakie są główne objawy gestozy:
- białko w moczu w ciąży
- nadciśnienie tętnicze (skurczowe powyżej 140-150 mmHg, rozkurczowe powyżej 90-100 mmHg)
- obrzęki na twarzy i kończynach
- przyrost wagi (czasem może być obserwowany nawet w ciągu jednej doby)
- zaburzenia widzenia
- bóle i zawroty głowy
- nudności i wymioty
- zmniejszone oddawanie moczu
Podwyższony poziom białka w ciąży i zatrucie ciążowe częściej obserwuje się u pierworódek, w ciąży mnogiej, gdy matka jest bardzo młoda i ma mniej niż 20 lat lub gdy jest starsza (powyżej 40. roku życia). Na odpowiedni poziom białka w moczu w ciąży powinny szczególnie zwracać uwagę kobiety z grupy ryzyka, czyli ciężarne z:
- nadciśnieniem tętniczym
- nadwaga
- cukrzycą
- chorujące na toczeń
- przewlekłą chorobą nerek
Bardzo ważne jest wczesne wykrycie zatrucia ciążowego, ponieważ daje to szanse na wyleczenie. Leczenie odbywa się w warunkach szpitalnych na oddziale patologii ciąży i polega na podaniu leków obniżających ciśnienie oraz wyciszających skurcze macicy. Kiedy stan ciężarnej ulegnie poprawie, a zazwyczaj tak się dzieje, można zakończyć leczenie szpitalne i kobieta wraca do domu, pozostając pod stałą kontrola swojego lekarza położnika.
Gdy jednak ciąża jest zaawansowana, a leczenie nie przynosi efektów, lekarz może zdecydować o przeprowadzeniu cesarskiego cięcia.
Reklama
Białko w moczu norma dla innych pacjentów
Przyjmuje się, że norma białka w moczu u innych i osób niż ciężarne kobiety to do 250 mg białka w moczu na dobę (choć według niektórych to 150 mg na dobę). Na pewno od 300 mg białka w moczu na dobę mamy do czynienia z białkomoczem. Jeśli w ciągu dwóch tygodni wyniki dwóch badań potwierdzą zbyt dużą obecność białka w moczu, pacjent powinien przejść rozszerzoną diagnostykę.
Przy interpretacji badania moczu dla lekarza ważną informacją jest nie tylko poziom białkomoczu, ale także rodzaje białka. Mogą to być:
- białka z dróg moczowych (powinny stanowić 45 procent)
- albuminy (powinny stanowić 40 procent)
- immunoglobuliny osoczowe (powinny stanowić 15 procent
Reklama
Białko w moczu – przyczyny inne niż ciąża
Przyczyny nadmiaru białka w moczu mogą być różne. Białkomocz towarzyszy różnym schorzeniom nerek, hipoglikemii, cukrzycy, wirusowemu zapaleniu wątroby, amyloidozie, chorobom serca i układu krążenia, zapaleniu osierdzia, białaczce, toczniowi, szpiczakowi mnogiemu, reumatoidalnemu zapaleniu stawów, sarkoidozie i anemii sierpowatej oraz zakażeniu HIV.
Przyczyną białkomoczu może być także tzw. zespół nerczycowy, który często jest powikłaniem wirusowych chorób układu oddechowego.
Reklama
Białko w moczu u dziecka
Co dwa lata powinno się sprawdzać poziom białka w moczu u dziecka, zwłaszcza jeśli dziecko silnie gorączkuje, zmienił się wygląd jego moczu (pieni się, zmętniał i zmienił kolor), gdy dziecko ma skąpomocz lub gdy mikcje są zbyt częste, a dziecko skarży się na bóle brzucha.
Białkomocz u dziecka może być związany z chorobami nerek, ale także wynikać jedynie z nadmiernego obciążenia tych narządów i infekcji dróg moczowych.
