Ciąża po 40. roku życia
Ciąża po 40-stce jest możliwa, zarówno kolejna, jak i pierwsza w życiu. Jednak zajście w nią jest o wiele trudniejsze, niż w młodszym wieku.
Uważa się, że z biologicznego punktu widzenia optymalny czas, jeśli chodzi o kobiecą rozrodczość, przypada na okres między 20. a 25. rokiem życia. Później jest to coraz bardziej skomplikowane.
Jednym z kluczowych czynników jest gwałtownie malejąca ilość pęcherzyków zawierających oocyty, czyli komórki stanowiące zalążki komórek jajowych. Tuż po narodzinach, dziewczynka ma około 1,5-2 milionów oocytów. W momencie osiągnięcia dojrzałości płciowej, kilkanaście lat później, jest to już zaledwie 300-400 tysięcy, a z każdą kolejną miesiączką – o około tysiąc mniej.
Ma to związek ze starzeniem się komórek i usuwaniem ich w naturalnym procesie apoptozy (pod pojęciem tym rozumie się genetycznie zaprogramowaną śmierć i destrukcję komórki). Procesy redukcji ilościowej idą w parze z osłabieniem parametrów jakościowych.
Z biegiem lat oocyty są w coraz gorszym stanie biologicznym, a nieprawidłowości obejmują przede wszystkim jądro komórkowe.
Zatem w wieku 40 lat liczba oocytów jest niewielka, a w dodatku są one zniszczone. Diametralnie ogranicza to szanse zajścia w ciążę. Jest wiele przyczyn takiego stanu rzeczy, a jedną z nich jest stres oksydacyjny, czyli zaburzenie równowagi między znajdującymi się w komórkach szkodliwymi reaktywnymi formami tlenu (wolnymi rodnikami) oraz stanowiącymi dla nich przeciwwagę przeciwutleniaczami.
Do tej drugiej kategorii zalicza się m.in. witaminy C, E i A, a także glutation, białko nazywane super-antyoksydantem. Jest ono wytwarzane w organizmie ludzkim, ale z wiekiem w coraz mniejszym stopniu, stąd częsta konieczność jego suplementacji, zwłaszcza u kobiet planujących ciążę w wieku 40 lat i starszych.
Jak przygotować się do ciąży po 40 roku życia?
Ciąża po 40 roku życia bywa wynikiem spontanicznych, nieplanowanych zdarzeń, ale często też jest efektem wielomiesięcznych, a nawet wieloletnich starań, którym towarzyszą intensywne przygotowania.
Należy pamiętać, że ciąża po 40-tce jest nie tylko mniej prawdopodobna, ale też obarczona znacznym ryzykiem poronienia, wystąpienia wad u płodu oraz innych komplikacji. Co można i co warto zrobić, aby zwiększyć szanse na zapłodnienie oraz pomyślny przebieg ciąży? Jak się przygotować?
- Wykonaj badanie poziomu AMH, czyli hormonu będącego wskaźnikiem tak zwanej rezerwy jajnikowej (liczby pęcherzyków zawierających oocyty). Pozwala to stosunkowo precyzyjnie określić szanse na zajście w ciążę. Osiągnięta w badaniu wartość poniżej 1 ng/ml może wskazywać na bezpłodność i stanowić przyczynek do wdrożenia terapii.
- Pamiętaj – wysoki wynik AMH sugeruje, że szanse na zapłodnienie są duże, ale nie zawsze. Może też oznaczać rozwój groźnego zaburzenia, jakim jest zespół policystycznych jajników (PCOS), który stanowi jedną z najczęstszych przyczyn bezpłodności. U podłoża tego schorzenia leżą najczęściej problemy hormonalne (w tym przede wszystkim nadmierne stężenie hormonu luteinizującego LH) oraz zwiększona insulinooporność. Oba parametry regulowane są w organizmie ludzkim m.in. przez substancję zwaną inozytolem i to jej niedobór często stanowi źródło problemu.
- Z odpowiednim wyprzedzeniem rozpocznij suplementację kwasu foliowego. Jest to substancja, która zapobiega ciężkim wadom cewy nerwowej u płodu, takim jak bezmózgowie czy przepuklina mózgowo-rdzeniowa. Wady te powstają w pierwszych 4 tygodniach życia płodowego, dlatego tak ważne jest, by kwas foliowy przyjmować już na etapie przygotowań, przynajmniej miesiąc przed zapłodnieniem.
Pierwsza i kolejna ciąża po 40 roku życia
Pierwsza ciąża w wieku 40 lat uchodzi za większe wyzwanie, niż kolejna. Często bowiem zachodzą w nią kobiety, które wcześniej przez lata bezskutecznie starały się o dziecko.
Co naturalne, w pierwszej ciąży mniejsza jest też świadomość procesów zachodzących we własnym ciele, naturalnych ruchów dziecka, skurczów przepowiadających poród, różnego typu dolegliwości etc.
Ze względu na brak doświadczenia większym i trudniejszym przeżyciem jest też w takiej sytuacji wydanie dziecka na świat. Jednak nie jest to regułą. Zdarzają się sytuacje odwrotne, możliwa jest też tzw. bezpłodność wtórna, a więc niemożność ponownego zajścia w ciążę przez kobiety, które już rodziły.
Kolejna ciąża po 40 roku życia (i w każdym innym wieku też) wiąże się też z większym ryzykiem tzw. konfliktu serologicznego, występującego w sytuacji niezgodności grup krwi matki i ojca dziecka.
O ile w pierwszej ciąży dochodzi do niego głównie w czasie porodu, o tyle w drugiej jest on możliwy już w życiu płodowym i stanowi śmiertelne zagrożenie dla dziecka, którego krwinki są atakowane przez przeciwciała wytwarzane w układzie odpornościowym kobiety.
Jak szybko zajść w ciążę po 40?
Czy zapłodnienie można ułatwić? Jak szybko zajść w ciążę po 40-tce? Prostej odpowiedzi na tak sformułowane pytania nie ma, złożoność czynników warunkujących płodność u każdej kobiety z osobna jest bowiem przeogromna.
Niewątpliwie jednak można zwiększyć swoje szanse na ciążę po 40 roku życia. Sprzyjać temu będą:
- regularność, wysoka częstotliwość pożycia seksualnego;
- higieniczny tryb życia – dbałość o właściwą dietę i odpowiednią dawkę aktywności fizycznej, unikanie stresu, regularne wykonywanie badań, nie zaniedbywanie problemów zdrowotnych;
- suplementowanie substancji mających bezpośredni wpływ na płodność, zapobiegających negatywnym procesom zachodzącym w organizmie kobiety wraz z upływem lat.
Jeśli chodzi o suplementy diety, warto sięgać po te, których formuła w możliwie szeroki sposób wychodzi naprzeciw najbardziej typowym problemom stojącym z niemożnością zajścia w ciążę w starszym wieku. Kluczowe znacznie mają takie substancje czynne, jak:
- mio-inozytol, który reguluje gospodarkę hormonalną, obniżając do właściwego poziomu stężenie hormonu luteinizującego oraz insuliny i w ten sposób wspiera zapobieganie rozwojowi zespołu policystycznych jajników;
- glutation, który wykazuje bardzo silne właściwości przeciwutleniające, dzięki czemu hamuje proces starzenia się, obumierania i usuwania oocytów.
