Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗

Czym jest i w jakim celu stosuje się fluoryzację zębów?

Fluoryzacja jest zabiegiem stomatologicznym, którego zadaniem jest wzmocnienie szkliwa zębów i jednocześnie ochrona przed próchnicą. Zabieg ten posiada zarówno zwolenników, jak i przeciwników. Fluoryzacja ma istotne znaczenie w fazie rozwoju uzębienia i mineralizacji zębów. Ale pojawiają się też opinie, iż fluor jest szkodliwy i tak naprawdę niszczy zęby. Pojawia się zatem pytanie, czy fluoryzacja, która budzi pewne kontrowersje jest zdrowa?
Lakierowanie zębów
Źródło: 123RF
Spis treści

Fluor jest pierwiastkiem, wzmacniającym odporność zębów na działanie bakterii. W stanie wolnym ma postać trującego gazu o zapach łudząco podobnym do chloru. Zbyt duża dawka fluoru może mieć działanie toksyczne. Ale użycie tego pierwiastka we właściwych proporcjach służy prawidłowemu rozwojowi zębów i kości.

Fluor występuje w wielu produktach spożywczych (np. w herbacie, rybach czy w wodzie). Jest także składnikiem past i płynów do higieny jamy ustnej

Reklama

Czym jest fluoryzacja zębów?

Fluoryzacja zębów, zwana również fluoryzacją kontaktową, jest profilaktycznym zabiegiem mającym na celu poprawę jakości szkliwa zębów i zapobieganie próchnicy. 

Każdy ząb człowieka składa się z 4 podstawowych elementów:

  • zębiny – która jest główną częścią zęba,
  • miazgi –którą tworzą naczynia krwionośne i nerwy,
  • szkliwa – kryjącego całą koronę zęba,
  • cementu – którym powleczony jest korzeń zęba.

To głównie szkliwo chroni zęby przed szkodliwym działaniem bakterii. Mimo swej dużej wytrzymałości ulega ono uszkodzeniom. Nieprawidłowa higiena jamy ustnej bądź niewłaściwa dieta osłabiają szkliwo, chore sprzyja nadwrażliwości zębów i powoduje próchnicę.

Fluoryzacja ma przede wszystkim na celu dostarczenie zębom fluoru. Zabieg fluoryzacji polega na nałożeniu bezpośrednio na oczyszczone zęby preparatów, zawierających fluor. Preparaty fluorowe mogą mieć postać  żelu, pianki czy też lakieru. Aby osiągnąć zamierzony pozytywny skutek, fluoryzacja powinna być przeprowadzona dokładnie, zgodnie z zaleceniami medycznymi. 

Reklama

Przebieg fluoryzacji

Fluoryzacja jest zabiegiem bezbolesnym, ale wymaga pewnej ostrożności z uwagi na aktywność chemiczną fluoru. Przeprowadzona prawidłowo przez lekarza stomatologa przynosi oczekiwane rezultaty.

Wyróżniamy następujące etapy w procesie fluoryzacji:

  • dokładne oczyszczenie zębów za pomocą szczoteczki obrotowej, wspomagane również przez usunięcie kamienia nazębnego (scaling) czy nadmiernego osadu z zębów (piaskowanie),
  • nałożenie cienkiej warstwy preparatu fluorowego na powierzchnię zębów,
  • powstrzymanie się od jedzenia i picia przez 2 godziny od zabiegu,
  • zakaz mycia zębów od 12 do 24 godzin od wykonania zabiegu,
  • powtarzalność zabiegu, aby osiągnąć jego pełną skuteczność,
  • lakierowanie zębów 2 razy w roku,
  • żelowanie nawet do 10 razy w roku

Fluoryzacja przeprowadzona przy użyciu lakieru uznawana jest za jedną ze skuteczniejszych metod zapobiegania próchnicy zębów. Cienka warstwa lakieru uwalnia do szkliwa jony fluorkowe. Inna metoda z użyciem  pianki fluorkowej polega na  wprowadzaniu jej do jamy ustnej na specjalnych łyżkach, gdzie pozostaje przez kilka minut.

Po wyjęciu nadmiar pianki jest wypluwany. Skuteczną metodą fluoryzacji zębów jest także jonoforeza fluorkowa. Polega ona na użyciu prądu w celu wprowadzenia fluoru do szkliwa. 

Ważne: fluoryzacja powinna być przeprowadzana przez lekarza stomatologa, który właściwie dobiera rodzaj preparatu i sposób jego zastosowania, zgodnie z potrzebami pacjenta.

Nadmiar fluoru może wywołać skutek odwrotny od zamierzonego, a mianowicie przyczynić się do uszkodzenia szkliwa czy pojawienia się plam na zębach. Dlatego też nie należy przeprowadzać zabiegu fluoryzacji samodzielnie w domu. 

W jakim celu stosuje się fluoryzację zębów?

Fluor, tak potrzebny do zachowania zdrowych i pięknych zębów, dostarczany jest organizmowi w niektórych produktach spożywczych, wodzie pitnej czy przy codziennej pielęgnacji jamy ustnej. Jednak tak dostarczana dawka fluoru nie zawsze jest wystarczająca do wzmocnienia i ochrony zębów.

Cukry, które organizm człowieka przyjmuje wraz ze spożywanymi produktami, szybko przekształcają się w kwasy. A z kolei ich nadmiar powoduje niekorzystny dla organizmu spadek poziomu pH w jamie ustnej. Niskie pH rozpuszcza szkliwo na zębach i prowadzi do głębokich zmian na powłoce uzębienia. 

Fluoryzacja zębów ma zastosowanie w następujących przypadkach:

  • nadwrażliwość szyjek zębowych,
  • zapobieganie powstawaniu próchnicy u dzieci i dorosłych,
  • remineralizacja szkliwa w przypadkach początkowej fazy próchnicy,
  • różnego rodzaju przebarwienia płytek nazębnych,
  • konieczność przeciwdziałania wtórnej próchnicy w miejscach wypełnień zębów lub uzupełnień protetycznych,
  • łagodzenie skutków używania aparatów ortodontycznych (eliminowanie nadwrażliwości zębów i próchnicy),
  • potrzeba hamowania enzymów bakteryjnych.

Reklama

Zalety fluoryzacji zębów

Fluor podawany w odpowiedniej dawce pozytywnie wpływa na stan uzębienia, a w szczególności:

  • zapobiega tworzeniu kamienia nazębnego na szkliwie,
  • tworzy swoistą ochronę na zębach, redukując działanie kwasów,
  • odbudowuje uszkodzone szkliwo,
  • zapobiega skutecznie próchnicy.

Reklama

Skutki uboczne nieprawidłowej fluoryzacji zębów

Należy zawsze pamiętać, że nadmiar fluoru zawsze szkodzi organizmowi człowieka. Zbyt duże stężenie tego pierwiastka może wywołać skutki wręcz odwrotne od zamierzonych. Jednym z niebezpieczniejszych jest fluoroza czyli nieprawidłowa mineralizacja szkliwa.

Zęby są wtedy osłabione, przebarwione i podatne na działanie próchnicy. 

Do skutków ubocznych fluoryzacji zalicza się również:

  • nieskuteczne wchłanianie magnezu przez organizm,
  • zatrucia (ból brzucha, nudności, osłabienie),
  • zahamowanie wchłaniania jodu (niedoczynność tarczycy),
  • alergie.

Fluoryzacja pozytywnie wpływa na stan uzębienia tylko wtedy, gdy jest przeprowadzana w sposób właściwy, zgodnie ze wskazaniami medycznymi. Oznacza to przeprowadzanie tego zabiegu tylko pod ścisłą kontrolą lekarza stomatologa.

Często fluoryzacje przeprowadzane są w szkołach, ale tylko za zgodą rodziców. Niekiedy szkolna fluoryzacja jest jedynym zabiegiem stomatologicznym wielu dzieci. Niewątpliwie to rodzice powinni dbać i kontrolować stan zębów swoich dzieci poprzez systematyczne wizyty w gabinecie dentystycznym. Fluoryzacja z pewnością może pomóc zarówno dzieciom, jak i dorosłym. 

Jolanta Woźniak
Artykuł napisany przez
Jolanta Woźniak
Absolwentka Prawa na Uniwersytecie Łódzkim. Pierwsze doświadczenie zawodowe zdobywała, jako pracownik Działu Penitencjarnego i Organizacyjno-Prawnego w Areszcie Śledczym w Łodzi. Od 2004 roku Zastępca Prezesa i Członek Zarządu w Miejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Od kilku lat copywriterka, głównie w tematyce prawnej, ale i medycznej i parentingowej. Prywatnie miłośniczka dobrego kina.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zęby i dziąsła
Korona porcelanowa - ceny i kolory. Jak długo może wytrzymać?
Wizualizacja korony porcelanowej
Ukruszony ząb – co należy zrobić, gdy dojdzie do urazu?
Jak wygląda ukruszony ząb
Protezy akronowe - wady, zalety i cena. Jak wyglądają?
Kobieta ogląda protezę u stomatologa
Podobne artykuły
Dewitalizacja zęba
Zatrucie zęba - jak wygląda zabieg? Skutki uboczne
Mężczyzna z opuchlizną od zęba
Opuchlizna twarzy od zęba - jak się jej pozbyć? Ile czasu schodzi spuchnięte dziąsło i policzek?
Czyszczenie osadu na zębach
Osad na zębach – od kawy, papierosów i nie tylko. Przyczyny, usuwanie
Ból dziąsła przy ósemce może utrudniać funkcjonowanie
Co wywołuje ból dziąsła przy ósemce i jak go złagodzić?
Wyrwanie ósemki
Ekstrakcja ósemki – kiedy należy wykonać zabieg?

Reklama


Jak świętować pierwszy dzień wiosny?
Sprawdź!