Reklama
Czym jest dieta rozdzielna?
Dieta rozdzielna, nazywana też dietą niełączenia, została stworzona przez doktora Williama Howard’a Hay’a w latach dwudziestych XX wieku. Pierwsze wzmianki na jej temat pojawiły się w książce „Health via Food”, której tytuł można przetłumaczyć jako „Zdrowie przez jedzenie”. To właśnie w niej doktor Hay po raz pierwszy zaproponował specjalny podział produktów i schemat komponowania posiłków, znany dziś jako dieta rozdzielna.
Głównym założeniem tego modelu żywienia jest unikanie łączenia produktów, które mają inne pH i mogą wzajemnie negatywnie wpływać na swoje procesy trawienia. Według doktora Haya produkty węglowodanowe do trawienia potrzebują zasadowego pH, a produkty białkowe charakteryzują się dużą ilością kwasów. Ich połączenie w ramach jednego posiłku mogłoby negatywnie wpływać na produkcję i pH enzymów trawiennych, zaburzać prawidłowe procesy trawienia, a tym samym sprzyjać powstawaniu stanów zapalnych, złogów i zaparć. Zalecane jest więc ich spożywanie osobno.
Dodatkowo według diety rozdzielnej należy spożywać 3 pełnowartościowe posiłki dziennie skomponowane z żywności niskoprzetworzonej. Między kolejnymi posiłkami zaleca się zachowanie 4 godzinnego odstępu. Pierwszy posiłek, czyli śniadanie powinien zawierać wyłącznie produkty węglowodanowe takie jak kasza, ziemniaki, czy ryż. W kolejnym posiłku należy uwzględnić żywność białkową np. mięso, ryby i sery w połączeniu z warzywami. Natomiast ostatni posiłek powinien stanowić źródło warzyw, owoców i ewentualnie produktów bogatych w skrobię. Jednocześnie doktor Hay zaleca ograniczenie, a najlepiej całkowite wyeliminowanie alkoholu, słodyczy i tłustych, smażonych dań.
Warto podkreślić, że zasadność stosowania diety rozdzielnej i jej skuteczność nie są potwierdzone naukowo. Teoria niełączenia produktów została obalona w wielu badaniach i nie zaleca się jej rutynowego stosowania. Zasady diety rozdzielnej stanowią ciekawostkę i podstawę do dalszych badań na temat wpływu poszczególnych produktów spożywczych na procesy trawienia i funkcjonowanie organizmu.
Zasady (nie)łączenia produktów. Tabela
Według założeń diety rozdzielnej nie należy łączyć produktów bogatych w węglowodany z produktami białkowymi. Doktor Hay twierdził, że takie połączenie powoduje neutralizację pH soków żołądkowych i spowolnienie trawienia pokarmów. W poniższej tabeli przedstawiamy podział produktów, których nie należy jeść razem. Pomoże to w dalszym planowaniu rozpiski diety.
|
Produkty węglowodanowe (zasadowe) |
Produkty białkowe (węglowodanowe) |
|
Kasze Ryże Makarony Pieczywo Ziemniaki Owoce |
Mięso Sery Ryby Owoce morza Jaja Mleko Nasiona roślin strączkowych |
Produkty z tych dwóch grup nie powinny być obecne w jednym posiłku. Autor diety rozdzielnej wyróżnia również tzw. produkty neutralne, które można dowolnie włączać do diety. Są to tłuszcze, zioła i niektóre produkty z kategorii nabiału takie jak kefir, maślanka, jogurt i twaróg.
Reklama
Jadłospis w diecie rozdzielnej
Poniżej przedstawiamy gotowy, przykładowy jadłospis diety rozdzielnej na 1 dzień. Rozpisana dieta pomoże wcielić zalecenia na co dzień.
Śniadanie: Owsianka z owocami
- płatki owsiane - 5 łyżek
- woda - 1 szklanka
- banan - ½ sztuki
- borówki - 1 garść
- płatki migdałowe - 1 łyżka
- kakao naturalne bez cukru - 1 łyżeczka
Płatki ugotować na wodzie z dodatkiem kakao. Zjeść z owocami i płatkami.
Obiad: Dorsz duszony w pomidorach z fasolką szparagową
- filet z dorsza - 1 porcja ok. 200 g
- pomidory krojone - 1 szklanka
- oliwa z oliwek - 1 łyżka
- fasolka szparagowa - 2 garści
- przyprawy: pieprz, rozmaryn
Rybę umyć i osuszyć. Na patelni rozgrzać oliwę, dodać rybę i podsmażyć obustronnie przez ok. 1-2 minuty. Dodać pomidory i przyprawy i dusić pod przykryciem ok. 15 minut. Fasolkę ugotować na parze, a następnie dodać do sosu. Podgrzewać wszystko jeszcze przez 6-7 minut.
Kolacja: Jajecznica z warzywami
- jajko - 2 sztuki
- oliwa z oliwek - 1 łyżeczka
- ogórek gruntowy - 1 sztuka
- marchew - 1 sztuka
- papryka czerwona - 1 sztuka
Na łyżeczce oliwy usmażyć jajecznicę. Zjeść z warzywami pokrojonymi w słupki.
Przepisy w diecie rozdzielnej
Posiłki w diecie rozdzielnej powinny być ułożone zgodnie z konkretnym schematem. Rano należy jeść produkty węglowodanowe, a na obiad białkowe. Trzeci posiłek powinien obfitować w warzywa i owoce. Można też uwzględniać w nich niewielkie ilości produktów z grupy neutralnej. Przedstawiamy przykłady posiłków na diecie niełączenia.
Przepisy na śniadanie na diecie rozdzielnej
Ryż z duszonym jabłkiem
- ryż biały - 50 g
- jabłko - 1 sztuka
- cynamon - 1 łyżeczka
- rodzynki - 1 łyżka
Ryż ugotować według instrukcji na opakowaniu. Jabłko pokroić w kostkę i poddusić na patelni z dodatkiem cynamonu aż zmięknie. Ugotowany ryż wymieszać z dodatkami.
Grzanki na słodko
- bagietka pszenna - 4 kromki
- masło orzechowe 100% - 4 łyżeczki
- banan - 1 sztuka
- borówki - 1 garść
Bagietkę podpiec w tosterze lub piekarniku. Posmarować masłem orzechowym i ułożyć plasterki banana. Zjeść z borówkami.
Przepisy na obiad na diecie rozdzielnej
Sałatka z grillowanych warzyw i wołowiny
- polędwica wołowa - 100 g
- cukinia - 5 plastrów
- bakłażan - 5 plastrów
- rukola - 1 garść
- oliwa z oliwek - 1 łyżka
- przyprawy: rozmaryn, bazylia, oregano, pieprz
Warzywa pokroić w plastry, a mięso w cienkie polędwiczki. Obtoczyć w oliwie i przyprawach. Wołowinę i warzywa usmażyć na patelni grillowej. W głębokim talerzu ułożyć sałatę, dodać mięso, cukinię i bakłażana.
Omlet z warzywami na maśle
- jajka - 2 sztuki
- papryka - 1/3 sztuki
- cukinia - 2 plastry
- mozzarella tarta - 1 łyżka
- przyprawy: pieprz, bazylia
- masło klarowane - 1 łyżka
Paprykę i cukinię pokroić w drobną kostkę. Jajka wbić do miseczki i roztrzepać widelcem z dodatkiem przypraw. Na patelni rozgrzać masło, dodać warzywa i chwilę podsmażać. Następnie wlać masę jajeczną, zmniejszyć ogień i przykryć na 4-5 minut. Posypać serem, złożyć na pół i dopiec przez ok. 10 sekund z każdej strony.
Przepisy na kolację na diecie rozdzielnej
Jogurt naturalny z owocami i orzechami
- Jogurt naturalny - 1 opakowanie
- Borówki - 2 garści
- Orzechy włoskie - 5 sztuk
- Papryka czerwona - 1 sztuka
Jogurt wymieszać z borówkami i orzechami. Na koniec zjeść paprykę pokrojoną w słupki.
Twarożek z warzywami
- ser twarogowy półtłusty - 5 plastrów
- jogurt naturalny - 3 łyżki
- rzodkiewki - 5 sztuk
- szczypiorek posiekany - 1 łyżka
- banan - 1 sztuka
- przyprawy: sól, pieprz
Twaróg rozgnieść widelcem, wymieszać z jogurtem, przyprawami, pokrojoną rzodkiewką i czosnkiem. Zjeść z bananem.
Reklama
Efekty diety rozdzielnej
Efekty diety niełączenia to temat dość kontrowersyjny. Doktor Hay w swojej książce twierdził, że ten model żywienia sprzyja oczyszczaniu organizmu, odchudzaniu i poprawie trawienia oraz pracy układu pokarmowego. Działanie to nie zostało jednak potwierdzone, w związku z czym, rozdzielanie produktów węglowodanowych i białkowych jest według aktualnej wiedzy, medycyny i dietetyki nieuzasadnione. Zdarza się, że osoby stosujące dietę rozdzielną zaczynają redukować masę ciała, jednak najczęściej jest to wynikiem nieświadomego ograniczania liczby spożywanych kalorii, a nie wpływu na pH w żołądku i procesy trawienne. Jednocześnie dieta rozdzielna nie ma negatywnego wpływu na zdrowie, jeśli mimo swoich ograniczeń będzie urozmaicona, nisko przetworzona i dobrze zbilansowana pod kątem zawartości makroskładników, witamin i minerałów. Chcąc poprawić swój stan zdrowia, samopoczucie i sylwetkę warto zacząć od podstaw takich jak zwiększenie ilości warzyw w diecie, unikaniu cukru, soli i włączeniu regularnej aktywności fizycznej, a modele żywieniowe takie jak dieta niełączenia traktować jedynie jako ciekawostkę.
