Reklama
Co to jest heparyna?
Heparyna jest organicznym związkiem chemicznym naturalnie wytwarzanym przez organizm człowieka, który pełni niezwykle istotną rolę regulowania krzepliwości krwi. Po raz pierwszy została wyodrębniona i wykorzystana w medycynie jako lek w 1938 roku i od tej pory jest powszechnie stosowana jako środek przeciwzakrzepowy.
W organizmie produkowana jest w komórkach tucznych wątroby, płuc oraz błon śluzowych jelit i nosa. Może być również dostarczana za pomocą odpowiednich leków. Substancję tę podaje się głównie pozajelitowo, heparyna doustna w tabletkach jest bardzo rzadko stosowana ze względu na jej słabe wchłanianie z przewodu pokarmowego.
Najpowszechniej spotykana to heparyna drobnocząsteczkowa występująca w roztworach do wstrzykiwania pod skórę, ponieważ taka jej postać jest najbardziej biodostępna i najbezpieczniejsza dla organizmu (podana dożylnie wchłania się w 90%). Alternatywą dla niej jest heparyna niefrakcjonowana zawarta w preparatach do innego stosowania.
Działanie heparyny
Najważniejsze i najpowszechniej wykorzystywane jest przeciwzakrzepowe działanie heparyny. Nie jest ono jednak jedyną jej właściwością. Oprócz zapobiegania powstawaniu zakrzepów substancja ta działa:
- przeciwwirusowo,
- przeciwzapalnie,
- przeciwłuszczycowo,
- immunosupresyjnie (immunosupresja to medyczne zmniejszenie odporności organizmu lub poszczególnych jego elementów, stosuje się ją np. po przeszczepie, by zapobiec odrzuceniu nowego organu),
- obniża poziom cholesterolu we krwi.
Heparyna hamuje proces krzepnięcia krwi w momencie przemiany protrombiny w trombinę i dzięki temu zapobiega tworzeniu się skrzeplin w naczyniach krwionośnych. Zdarza się więc, że ratuje nie tylko zdrowie, ale i życie, gdyż powstawanie skrzeplin może prowadzić do zatoru płucnego, zawału serca czy udaru niedokrwiennego mózgu.
Reklama
Zastosowanie heparyny
Heparynę drobnocząsteczkową w zastrzykach stosuje się w medycynie głównie ze względu na jej właściwości przeciwzakrzepowe, przede wszystkim podczas:
- zakrzepowo-zatorowej chorobie żył,
- zatorów płucnych,
- zakrzepicy sercowej,
- obrzękach,
- kontuzjach,
- urazach,
- po zawale serca,
- po operacjach (szczególnie po zabiegach na kończynach dolnych),
- w okresach unieruchomienia (np. gipsem),
- po przeszczepach organów wewnętrznych (tu największe znaczenie ma jej właściwość immunosupresyjna, która ma za zadanie zapobiec odrzutowi przeszczepionego organu),
- po przetaczaniu krwi,
- u chorych na trombofilię.
Heparyna do stosowania na skórę – w żelu, w kremie, w sprayu – stosowana bywa:
- na siniaki i krwiaki,
- na blizny,
- na żylaki,
- na hemoroidy.
Reklama
Leki i preparaty z heparyną - jak stosować?
Roztwory na bazie heparyny do wlewów dożylnych stosowane są wyłącznie w warunkach ambulatoryjnych, przez wykwalifikowaną służbę medyczną. Istnieje możliwość podawania jej w specjalnej pompie infuzyjnej, która zapewnia odpowiednie dawkowanie.
Początek treści sponsorowanej
W przypadku nieestetycznych blizn pooparzeniowych, powypadkowych czy pooperacyjnych warto sięgnąć po lek w formie żelu dostępny w aptekach. Preparat, zawiera substancje czynne, takie jak heparyna, allantoina i wyciąg z cebuli. Współdziałanie tych składników w szczególności reguluje syntezę kolagenu, będącego głównym białkiem tkanki łącznej, co pozytywnie wpływa na wygląd i sposób gojenia uszkodzonej skóry. Jeśli chcesz pozbyć się blizny kliknij tutaj.
Koniec treści sponsorowanejHeparyna do podania w zastrzykach podskórnych dostępna jest w aptekach na receptę, w ampułkostrzykawkach ułatwiających dawkowanie, które zawsze musi być skonsultowane z lekarzem. Zastrzyki takie pacjent może wykonywać sam lub przy pomocy kogoś bez kwalifikacji. Robi się je zwykle raz lub dwa razy dziennie, pod fałd skóry na brzuchu. Najbezpieczniej i najbardziej komfortowo jest wykonywać zastrzyk w pozycji siedzącej lub półleżącej, jedną ręką łapiąc skórę, drugą wbijając igłę w chwycony fałd, zawsze w odległości minimum 5 cm od pępka. Należy również pamiętać, by zawsze odkazić miejsce nakłucia przed wykonaniem zastrzyku, a po nim – natychmiast zutylizować ampułkostrzykawkę.
Heparyna bez recepty dostępna jest do miejscowego stosowania na skórę. Leki z heparyną takie jak maści czy żele stosuje się, smarując powierzchniowo np. miejsca pourazowe – krwiaki, siniaki, obrzęki itp. Heparyna sodowa w żelu może okazać się też skuteczna w redukowaniu zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych, stanów zapalnych żył kończyn dolnych czy żylaków.
Cena preparatu, w którym zawarta jest heparyna zależy głównie od jego formy. Niektóre leki na jej bazie stosowane w chorobach o charakterze przewlekłym są refundowane.
Reklama
Skutki uboczne heparyny
Mimo że heparyna jest lekiem stosowanym w poważnych schorzeniach i zdarza się, że ratuje ona życie, może powodować jednocześnie różne skutki uboczne, w tym:
- skłonność do krwawień,
- małopłytkowość krwi,
- martwicę skóry w miejscach wykonywania zastrzyków,
- świąd i rumień w miejscach nakłuwania strzykawką,
- wylewy podskórne po zastrzykach,
- reakcje uczuleniowe,
- podwyższony poziom enzymów wątrobowych,
- osteoporozę (tylko przy długotrwałym stosowaniu substancji).
Reklama
Przeciwwskazania heparyny
Istnieje też szereg przeciwwskazań do stosowania heparyny:
- nadwrażliwość na substancję,
- skaza krwotoczna,
- dysfunkcje układu pokarmowego,
- tętniak aorty,
- zapalenie trzustki,
- niewydolność wątroby lub nerek.
Heparyna w ciąży może być stosowana, ale tylko w sytuacjach, gdy korzyści z jej przyjmowania są większe niż ryzyko dla matki i dziecka. Przyjmowanie zastrzyków powinno być wówczas bezwzględnie konsultowane z lekarzem.
Reklama
Leki i preparaty zawierające heparynę