Jak wygląda jasny stolec?
Wygląd stolca i konsystencja bardzo często wynikają ze składników pokarmowych w codziennej diecie, dlatego też mogą ulegać pewnym wahaniom. Punktem odniesienia musi być zawsze kał zdrowej osoby. Normalny stolec ma barwę brązową, o dość zwartej konsystencji, najczęściej przypominającą kształtem banan. Taki wygląd świadczy o prawidłowym trawieniu.
Jasny stolec nie zawsze sygnalizuje chorobę, a może być skutkiem diety lub przyjmowania zbyt dużej ilości wody. Konsultacji z lekarzem wymaga sytuacja, kiedy jasny kał pojawia się regularnie i utrzymuje przez dłuższy czas.
Stolec o jasnej barwie pojawia się najczęściej w sytuacji problemów ze strony dróg żółciowych. Ten rodzaj stolca może przybierać różny wygląd:
- jasnożółtego stolca, który może sygnalizować utrudniony odpływ żółci, produkowanej w wątrobie,
- białego stolca, który oznacza brak bilirubiny,
- jasnego stolca z resztkami pokarmu, który może oznaczać zespół jelita drażliwego,
- jasnobrązowego stolca, którego kolor uzależniony jest od spożywanego pokarmu.
Należy pamiętać, iż tylko systematycznie pojawiająca się jasna barwa, utrzymująca się przez dłuższy czas powinna być powodem do niepokoju i rozmowy z lekarzem. Jasny stolec może także przyjmować różną konsystencję – zwartą, wodnistą lub luźna.
Wodniste kupy sygnalizują biegunkę, a luźne mogą być objawem nadwrażliwości na niektóre produkty, które podrażniają układ trawienny.
Co oznacza jasny stolec?
Jasny stolec nie zawsze jest powodem do niepokoju. Niektóre leki mają działanie uboczne właśnie w takiej postaci. Do takich należy np. zażywanie niektórych antybiotyków.
Jeśli w ulotce informacyjnej leku zawarta jest taka informacja to barwa nie powinna być powodem do obaw. Jasny kolor stolca może także pojawiać się sporadycznie w zależności od przyjmowanego jedzenia. Jakie są przyczyny jasnego stolca bez podłoża chorobowego?
Oto przykłady:
- po alkoholu
- po mleku,
- po spożyciu dużej ilości warzyw,
- po zjedzeniu dużej ilości owoców,
- przy wypijaniu dużych ilości wody.
Pojawienie się odbarwionego stolca może mieć także podłoże chorobowe. To sytuacje, w których jasna barwa pojawia się dość systematycznie i trudno połączyć ją z przyjmowanymi w codziennej diecie produktami. Takie sytuacje wymagają już konsultacji medycznej i szczegółowej porady specjalisty wraz z diagnostyką.
Oto przyczyny jasnych stolców o podłożu zdrowotnym:
- nerwica,
- helicobacter, bakteria wywołująca stany zapalne w obrębie błony śluzowej żołądka,
- choroba dróg żółciowych (np. kamica dróg żółciowych),
- nieprawidłowa praca trzustki (np. przewlekłe zapalenie trzustki, niedobór enzymów trzustkowych lub stany pooperacyjne),
- problemy z pracą wątroby (np. wytwarzanie zbyt małej ilości żółci),
- usunięcie pęcherzyka żółciowego.
Jasny stolec u dziecka
Jasny stolec u dzieci pojawia się często z tych samych powodów bez podłoża chorobowego, co u dorosłych. Pokarmy przyjmowane przez dzieci, duże ilości owoców i warzyw wskazane w diecie malucha powodują jasna barwę stolca. Kolor ten zmienia się po strawieniu pokarmu i nie jest powodem do obaw, jeśli nie ma stałego charakteru. Często leki podawane dzieciom także zmieniają zabarwienie stolca.
Bardzo jasny stolec u dziecka małego i niemowlaka to naturalny skutek przemiany materii w tym okresie. Pojawia się u osób, których organizm nie radzi sobie jeszcze w prawidłowy sposób z trawieniem, a do tej grupy należą małe dzieci.
Jeśli biały stolec u dziecka starszego pojawia się systematycznie i utrzymuje przez dłuższy, a dodatkowo towarzyszą mu nieprzyjemne bóle brzucha należy koniecznie skonsultować taki stan z lekarzem. Wygląd stolca może wtedy sugerować chorobę wątroby, dróg żółciowych lub trzustki.
Jasny stolec u dorosłego
Jasny stolec u dorosłego może wskazywać na spożywanie dużej ilości owoców i warzyw. Jest także skutkiem picia dużej ilości wody. W tych przypadkach nie powinien wzbudzać niepokoju. Taki kolor pojawia się okresowo i mija. Nie wymaga konsultacji medycznej, gdyż w tych przypadkach jest tylko skutkiem diety i nie towarzyszą mu z reguły dolegliwości bólowe żołądka.
U osób starszych (seniorów) mogą pojawiać się stolce tłuszczowe, które charakteryzuje jasna barwa. Seniorzy często doświadczają przerostu flory bakteryjnej jelita cienkiego, zaburzeń trawienia i zaburzeń wchłaniania. Układ pokarmowy osób starszych trudniej trawi tłuszcze, stąd jasny kolor stolca.
Często jednak taka barwa ma podłoże chorobowe i pojawia się często, niezależnie od rodzaju jedzenia. Wymaga to konsultacji z lekarzem, gdyż może oznaczać choroby trzustki lub wątroby. w takich przypadkach stanu zmian nie wolno bagatelizować.
Dość często pojawia się u kobiet jasny stolec w ciąży. Przyszła mama więcej je i ma ochotę na różnorodne przekąski. Jeśli barwa kału ma związek z jedzeniem nie jest czymś niepokojącym. Kolor stolca kobiet w ciąży ma prawo często się zmieniać i posiadać różną konsystencję, zawierającą nawet resztki pokarmu. Jeśli jednak jasna barwa występuje często i towarzyszą jej dolegliwości bólowe warto skontaktować się z lekarzem.
Dieta na jasny stolec
Co jeść, aby stolec miał prawidłową barwę? Kolor i wygląd dają konkretne informacje w jaki sposób traktowane są jelita. Każda zmiana barwy powinna być powodem do zmiany diety i nawyków żywieniowych.
Dieta na jasny stolec musi wspierać pracę wątroby i wspomagać wytwarzanie większej ilości żółci. Warto zrezygnować z dań zawierających duże ilości tłuszczu i cukrów prostych, częściej spożywać produkty zbożowe gruboziarniste i ograniczyć słodycze oraz nabiał.
Jasne stolce to także sygnał o zbyt małej ilości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych w codziennych posiłkach, których źródłem są oleje roślinne, orzechy i ryby.
Bardzo jasny stolec może mieć podłoże chorobowe, nie związane z dietą. W tych przypadkach pomocna może być tylko diagnostyka, przeprowadzona przez lekarza.