Ten owoc to skarbnica witamin! Zmniejsza ryzyko chorób w obrębie plamki żółtej i nie tylko. Kliknij i dowiedz się więcej!🍊
Ten owoc to skarbnica witamin! Zmniejsza ryzyko chorób w obrębie plamki żółtej i nie tylko. Kliknij i dowiedz się więcej!🍊
Ten owoc to skarbnica witamin! Zmniejsza ryzyko chorób w obrębie plamki żółtej i nie tylko. Kliknij i dowiedz się więcej!🍊

Jaki jest prawidłowy kolor stolca? Sprawdź, jaki kolor kału powinien cię niepokoić

Kolor kału, jego konsystencja czy zawartość zwracają czasem naszą uwagę – warto pamiętać, że są źródłem konkretnych informacji o stanie naszego zdrowia. Wyjaśniamy, jak powinien wyglądać prawidłowy stolec.
Kolory stolca
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Zmiana prawidłowego wyglądu stolca może wynikać z rodzaju produktów zawartych w diecie. Jeśli jednak utrzymuje się przez dłuższy czas, może stanowić powód do niepokoju.
  • Często zmianie prawidłowego koloru stolca towarzyszą inne objawy, jak bóle brzucha, wymioty czy biegunki. Utrzymywanie się dodatkowych dolegliwości przez kilka dni, wymaga konsultacji ze specjalistą.
  • Zmiana w kolorze i konsystencji kału może świadczyć o poważnych schorzeniach. Z tego względu nie należy ignorować odstępstw od przyjętej normy wyglądu stolca.
SPRAWDŹ TEŻ: Jak powinien wyglądać prawidłowy stolec?
Spis treści

Prawidłowy kolor stolca

Barwa, konsystencja czy zawartość, potrafią wzbudzić zainteresowanie, a często również niepokój. I słusznie!

Należy pamiętać, że świadczą one o stanie zdrowia, a zmiany prawidłowego koloru stolca mogą wskazywać na różne schorzenia. Kolor kału zależy od wielu czynników, w tym przede wszystkim od spożywanych pokarmów i wypijanych płynów.

Stolec składa się bowiem z wody, pokarmu oraz bakterii. Właściwy kał to brązowy (od barwy jasno- do ciemnobrązowej). Ponadto zdrowy kał powinien być dobrze uformowany (ani zbyt miękki, ani za twardy) i nie zawierać widocznych resztek pokarmowych.

Kał można podzielić na:

  • czarny (smoliste),
  • czerwony,
  • żółty,
  • tłuszczowy,
  • biały,
  • zielony.

Jego barwa nie zawsze musi stanowić powód do niepokoju, ponieważ barwa masy kałowej najczęściej zależy od rodzaju produktów zawartych w diecie.

Jednak, kiedy:

  • zmiana koloru utrzymuje się dłużej niż kilka dni, chociaż dieta jest zróżnicowana,
  • stolce są źle uformowane, zbyt luźne, bądź zbyt gęste (pojawiają się biegunki lub zaparcia),
  • zmianie koloru stolca towarzyszą inne dolegliwości, jak chociażby bóle brzucha należy udać się do lekarza, które zleci odpowiednie badania i zdiagnozuje problem.

Reklama

O czym świadczy kolor kału?

Czarny stolec

Co oznacza czarny stolec? Taki kolor zawsze powinien wzbudzić niepokój, gdyż może świadczyć o niebezpiecznych schorzeniach. Najpoważniejszą przyczyną czarnego zabarwienia stolca jest krwawienie z przewodu pokarmowego, które może być spowodowane:

  • chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy,
  • żylakami przełyku,
  • owrzodzeniem przełyku,
  • pęknięciem błony śluzowej żołądka.

Objaw ten nasuwa również podejrzenie choroby zapalnej jelit lub nowotworu jelita. Po stwierdzeniu u siebie takiego objawu nie należy jednak wpadać od razu w panikę. Nie zawsze bowiem świadczy on o krwawieniu, a jego przyczyną niekoniecznie musi być choroba.

Czarny kał może też wystąpić po spożyciu niektórych produktów, takich jak:

  • czarne jagody,
  • wiśnie,
  • buraki,

jak również po stosowaniu preparatów żelaza, związków bizmutu oraz innych barwiących środków farmakologicznych.

W celu weryfikacji pochodzenia niepokojącego zabarwienia kału pomocne jest wykonanie testu na obecność krwi utajonej w stolcu, który jest prosty w użyciu i dostępny niemal w każdej aptece bez recepty.

Jeśli badanie wyjdzie pozytywnie, należy koniecznie zgłosić się do lekarza!

Źródło: Opracowanie własne

Zielony stolec

Zielony stolec może być też symptomem wielu poważnych chorób, ale niekoniecznie musi być związany z konkretnym schorzeniem.

Co oznacza zielona kupa? Może pojawić się w przypadkach.

  • Zatruć pokarmowych, np. salmonellozy - zmianie zabarwienia kału towarzyszy wówczas biegunka, bóle brzucha, nudności i wymioty, wysoka gorączka, bóle głowy i ogólne złe samopoczucie. W przypadku zaobserwowania u siebie podobnych objawów należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
  • Zespołu jelita drażliwego.
  • Wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
  • Choroby Leśniowskiego-Crohna.
  • Zaburzenia wchłaniania.
  • Alergii pokarmowych.
  • Zakażeń pasożytniczych.
  • Celiakii.

Na zielony kolor kału ma również wpływ żółć, która przechodząc przez jelito, zmienia swój kolor z zielonego na żółty, a następnie pod wpływem flory bakteryjnej przewodu pokarmowego – na brązowy, skąd bierze się prawidłowy kolor stolca.

Zielone zabarwienie stolca może być spowodowane przyśpieszeniem przejścia treści pokarmowej przez jelito, które sprawia, że żółć nie zdąży zmienić barwy z zielonej na brązową. Taki stan rzeczy może mieć miejsce np. podczas stosowania środków przeczyszczających.

Oprócz przyspieszonego pasażu treści pokarmowej przez jelito zmiana koloru stolca na zielony może być też wywołana antybiotykoterapią, która prowadzi do zaburzenia naturalnej flory jelitowej i pojawienia się niekorzystnych mikrobów, których działalność wpływa na barwę kału.

Z tego względu podczas stosowania antybiotyków niezwykle istotne jest równoczesne przyjmowanie probiotyków oraz spożywanie jogurtów i kefirów.

Zielony kolor mas kałowych może też wystąpić w sytuacji, gdy spożywamy zbyt duże ilości produktów zawierających chlorofil – zielony barwnik występujący w roślinach, a więc w sałacie, szpinaku, kapuście, brokułach, a także w wielu spożywanych przez nas suplementach diety.

Obowiązuje zasada, że jeżeli zmianie zabarwienia stolca na zielony nie towarzyszą żadne inne objawy, z lekarzem należy skonsultować się, jeśli barwa stolca nie powróci do normy w przeciągu 2–3 dni.

Reklama

Zielona kupka u dziecka

Zielona kupka u niemowlaka w większości przypadków nie oznacza zmian chorobowych. Pierwszy stolec wydalony przez noworodka to tzw. smółka, która charakteryzuje się ciemnozielonym kolorem oraz gęstą, kleistą konsystencją.

Po smółce pojawiają się u malucha tzw. stolce przejściowe, które przyjmują zazwyczaj zielono-brunatne bądź zielono-żółte zabarwienie.

Również karmienie noworodka piersią ma wpływ na kolor kału, który często jest zielony. Zielona kupka bywa również odzwierciedleniem diety malucha.

Gdy jednak zielony stolec pojawi się u starszego dziecka (np. dwu-, trzyletniego), może stanowić objaw m.in. infekcji bakteryjnych bądź wirusowych, żółtaczki, stanu zapalnego, zakażenia grzybiczego, podwyższonego poziomu żelaza, zatrucia pokarmowego, alergii pokarmowej, czy niewłaściwego wchłaniania jelitowego.

Reklama

Jasny kolor stolca

Co oznacza jasny stolec? Występuje przeważnie w przypadku dolegliwości ze strony dróg żółciowych. W przypadku utrudnionego odpływu żółci produkowanej w wątrobie do światła przewodu pokarmowego, może dojść do cholestazy (żółtaczki pozawątrobowej).

Odbarwiony, biały stolec będzie w tym przypadku objawem braku bilirubiny.

Przyczyn takiego stanu rzeczy może być bardzo wiele. Do najbardziej powszechnych należą:

  • kamica przewodów żółciowych,
  • rak głowy trzustki,
  • zwężenie dróg żółciowych spowodowane stanem zapalnym lub procesem
  • nowotworowym,
  • infekcyjne zapalenia wątroby,
  • rzadziej ciąża (tzw. cholestaza ciężarnych),
  • niektóre leki,
  • choroby metaboliczne, takie jak np. mukowiscydoza.

Odbarwienie kału często jest połączone z występowaniem ciemniejszego koloru moczu. Ponadto do objawów ogólnych towarzyszących cholestazie zaliczamy: świąd skóry, żółtaczkę, zaburzenia trawienia, powiększenie wątroby i śledziony.

Jeśli pacjent zaobserwuje u siebie odbarwienie stolca z towarzyszącym zażółceniem twardówki oka lub uporczywym świądem skóry, powinien niezwłocznie zgłosić się do lekarza!

Reklama

Żółty stolec

Żółty stolec u dorosłej osoby, który utrzymuje się przez dłuższy czas, może być oznaką wielu chorób, w szczególności ze strony układu pokarmowego.

Żółty wygląd stolca może wskazywać na:

  • choroby trzustki (niedobór enzymów trawiennych, nowotwór trzustki, celiaklia),
  • choroby wątroby,
  • schorzenia pęcherzyka żółciowego (stan zapalny, kamica pęcherzyka żółciowego),
  • nieprawidłową pracę jelit,
  • mukowiscydozę.

W przypadku rozwoju stanów chorobowych, poza zmianą koloru kupy na żółty, mogą wystąpić silne bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki, brak łaknienia, osłabienie, czy podwyższona temperatura. Wszystko zależy od rozwoju konkretnego schorzenia, które daje dodatkowe swoiste objawy.

Żółtawy, połyskliwy stolec, na którego powierzchni można zaobserwować kropelki tłuszczu, może oznaczać tzw. stolec tłuszczowy. Podstawą do wizyty u lekarza staje się przewlekły stan występowania takiej formy kału, bowiem istnieje wówczas podejrzenie niewydolności lub raka trzustki, choroby jelit, czy celiakii.

Są również sytuacje kiedy żółty wygląd stolca nie musi oznaczać zmian chorobowych w organizmie, a jest spowodowany dietą bogatą w karoten. Ten naturalny barwnik znajduje się przede wszystkich w marchewce, ale również w pomidorach, papryce, melonie, czy szpinaku.

Czytaj również

Bibliografia

  • Vincent Pedre, Szczęśliwe jelita, Wydawnictwo Kobiece, 2019
  • Schulte Adrian, Kupa szczęścia. Oczyść jelita zyskaj zdrowie i dobre samopoczucie, Wydawnictwo Vital, 2017
  • Enders Giulia, Historia wewnętrzna, Wydawnictwo Feeria Science, 2020
Marta  Roszkowska
Artykuł napisany przez
Marta Roszkowska
Skonstruowana z zamiłowania do poznawania ludzi i świata. Z wykształcenia dziennikarka, specjalistka PR, trenerka i projektantka graficzna. Od ponad 20 lat spaja obszary mediów tradycyjnych z nowymi, współpracując po drodze z redakcjami, pisząc, fotografując, redagując, wydając gazety i serwisy internetowe. Na przestrzeni lat związana m.in. z Dziennikiem Łódzkim, serwisami Nasze Miasto i Moje Miasto. Swoje pasje i doświadczenie wykorzystuje w pracy zawodowej.
Pokaż więcej
Joanna Kosielska
Autoryzacja medyczna
Joanna Kosielska
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Odbyt i defekacja
Hemoroidy zewnętrzne - jak wyglądają i czy pękają? Maści, leki, ćwiczenia i czopki
Osoba cierpiąca na zewnętrzne żylaki odbytu
Luźny stolec to skutek nieprawidłowego formowania kału. Sprawdź, jak go zatrzymać
Młoda kobieta ma biegunkę
Swędzenie odbytu - kogo najczęściej dotyczy problem? Przyczyny i objawy towarzyszące
Kobieta z problemem pieczenia odbytu
Podobne artykuły
Dziecko swędzi odbyt
Swędzenie odbytu u dziecka - co oznacza? Przyczyny i domowe sposoby
Człowiek siada na kaktusie
Hemoroidy (żylaki odbytu) - objawy i leczenie. Jak wyglądają i czy znikną?
Mężczyzna cierpiący z powodu krwawień z okolic odbytu
Krwawienie z odbytu - jakie są przyczyny jednorazowego i nawracającego?
Kolory stolca
Jaki jest prawidłowy kolor stolca? Sprawdź, jaki kolor kału powinien cię niepokoić
Młoda kobieta ma biegunkę
Luźny stolec to skutek nieprawidłowego formowania kału. Sprawdź, jak go zatrzymać

Reklama


Jak często robić regenerację włosów?
Sprawdź!