Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Klotrimazol: działanie i stosowanie maści, kremu i tabletek

Klotrimazol to związek chemiczny stosowany do zwalczania różnego rodzaju zakażeń grzybiczych, drożdżakowych i bakteryjnych. Najczęściej występuje w postaci maści, kremu, płynu lub globulek dopochwowych. Jest preparatem m.in. na grzybicę pochwy, męskich narządów płciowych, zakażenia skóry, oczu, a także jamy ustnej.
Kobieta smaruje nogi maścią z klotrimazolem
źrodło:123RF
Spis treści

Reklama

Co to jest klotrimazol?

Klotrimazol, inaczej klotrymazol (z łaciny – Clotrimazolum), jest organicznym związkiem chemicznym, pochodnym imidazolu. Klotrimazol to związek chemiczny, który największą skuteczność wykazuje w walce z drożdżakami. Środek ten jest stosowany miejscowo. Klotrimazol występuje pod postacią kremu, maści, płynu, pasty oraz globulek dopochwowych. 

Wchłanialność go przez skórę jest znikoma, natomiast w niewielkim procencie wchłania się przez błony śluzowe (około 3 procent). Dociera do głębszych warstw naskórka. Kiedy klotrimazol zostanie wchłonięty, dokonuje się metabolizm w wątrobie i następuje usunięcie pozostałości preparatu przez nerki. Czas półtrwania tej substancji w organizmie wynosi od 3 do 5 godzin. 

Substancja prawie nie rozpuszcza się w wodzie, roztapia się zaś w etanolu i eterze. Pozyskiwanie klotrimazolu następuje w drodze wywołania reakcji chlorku o-chlorotrytylu z imidazolem w acetonie, przy udziale trietyloaminy. 

Ze względu na szerokie oddziaływanie klotrimazolu jest on często przepisywany. Należy jednak zachować środki ostrożności podczas stosowania go, aby nie pojawiły się objawy niepożądane. 

Reklama

Jak działa klotrimazol?

Klotrimazol maść, płyn, czy też tabletki dopochwowe działa przede wszystkim na drożdżaki, dermatofity, pleśniaki, kropidlaki oraz grzyby dimorficzne. Substancja ta czasami eliminuje także rzęsistka pochwowego i bakterie, jednak nie wszystkie. 

Uściślając temat, wykazuje wysoką skuteczność leczenia takich dermatofitów: Epidermophyton spp., Trichophyton spp., Microsporum spp., drożdżaków: Candida Albicans, Cryptococcus neoformans, Malassezia furfur, Aspergillus spp.i pleśni, grzybów dymorficznych: Blastomyces dermatidis, Coccidioides immitis, Sporotrichum scheneckii. Słabiej natomiast zwalcza Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus, Corynebacterium minutissimum orazTrichomonas vaginalis.

Działanie klotrimazolu polega na zatrzymaniu procesu syntezy ergosterolu, który stanowi ważny składnik budulcowy błony komórkowej grzybów. Dzięki temu dochodzi do nieprawidłowości w przepuszczalności owej błony komórkowej, a w konsekwencji doprowadza do rozkładu komórki. Należy jednak zaznaczyć, że omawiany rozpad nie dotyczy ludzkich komórek.

Reklama

Kiedy stosuje się klotrimazol?

Klotrimazol bez recepty lub na receptę stosuje się na rozmaite problemy skórne. Wskazaniem do stosowania go jest występowanie grzybicy i zakażeń skóry (takich jak m.in. grzybica pochwy, rąk, stóp, wałów paznokciowych, podudzi, tułowia, pieluszkowe zapalenie skóry), grzybicy strzygącej, łupieżu pstrego, łupieżu rumieniowatego oraz zanokcicy

Ponadto ta substancja zadziała na infekcje dotyczące błon śluzowych jamy ustnej, wywołanych przez grzyby drożdżopodobne, a także gardła i przewodu pokarmowego. Bardzo pomocne jest stosowanie preparatu z klotrimazolem w przypadku grzybicy pochwy (wlicza się w to także sytuacje kiedy schorzenie jest oporne na nystatynę), kandydozy skóry i błon śluzowych zewnętrznych organów płciowych (zlokalizowanej na wargach sromowych, napletku lub na prąciu).

Ma również zastosowanie w przypadku zakażenia ucha zewnętrznego, szczególnie jeśli zostało ono spowodowane przez grzyby. Co więcej preparat wykorzystuje się także w terapii zapalenia spojówki, rogówki, gruczołu łzowego i brzegów powiek. 

Warto wiedzieć, że stosowanie klotrimazolu na narządy płciowe (np. maść na zapalenie napletka z klotrimazolem) powoduje osłabienie skuteczności lateksowych środków antykoncepcyjnych (takich jak prezerwatywa i krążek dopochwowy). Lekarze często zalecają w czasie trwania leczenia oraz na jakiś czas po jego zakończeniu wstrzymanie się od współżycia.

Reklama

Jak używać klotrimazol?

Wartym podkreślenia jest fakt, że klotrimazol krem lub inny preparat z klotrimazolem należy stosować wyłącznie miejscowo i zewnętrznie oraz jedynie wówczas kiedy lekarz tak zaleci. Dawkowanie preparatu ustala lekarz, bądź farmaceuta. Pomocna w tym zakresie jest oczywiście także dołączona ulotka. Z reguły niewielką ilość maści lub kilka kropel płynu z klotrimazolem wciera się z zmienione chorobowo miejsca na ciele kilka razy dziennie (od 2 do 5 razy). 

Leczenie kontynuuje się nawet po ustąpieniu objawów, z reguły przez okres około czterech tygodni. W przypadku grzybicy stóp wymaga się aby smarować stopy po każdej kąpieli właściwym środkiem przez dwa tygodnie od zakończenia oznak choroby.

Nie powinno się dopuszczać do kontaktu klotrimazolu z oczami lub ustami, ponadto należy unikać kontaktu z błonami śluzowymi. 

Ile kosztuje przeciętny środek zawierający klotrimazol? Cena za tubkę maści z tą substancją wynosi kilka złotych.

Oprócz aplikowania leków zgodnie z wytycznymi lekarza powinno się na co dzień nosić przewiewną odzież, a także bieliznę z naturalnych tkanin, którą należy często zmieniać. Ponadto trzeba zwrócić uwagę na częstą wymianę ręczników lub przestawić się na używanie jednorazowych ręczników papierowych.

Reklama

Przeciwwskazania i skutki uboczne klotrimazolu

Nie każdy może stosować maść z klotrimazolem czy inny preparat z tą substancją. Osoby, które nie powinny posiadać tego leku w własnej apteczce to uczuleni lub ci, którzy wykazują nadwrażliwość na klotrymazol i inne składniki preparatu. 

Nie należy aplikować leku z klotrimazolem także wtedy gdy przyjmuje się już inne środki przeciwgrzybicze, ponieważ ich działanie może się wzajemnie znosić lub nasilać. Wykluczeniem stosowania go są też objęte kobiety będące w pierwszym trymestrze ciąży.

W drugim i trzecim trymestrze ciąży używanie tego środka jest możliwe tylko na wyraźne wskazanie lekarza prowadzącego i pod jego opieką. Adekwatna sytuacja ma miejsce w przypadku pań karmiących piersią.

Korzystanie z leków zawierających klotrimazol niesie ze sobą ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. Najczęściej pojawiającymi się niepokojącymi objawami są rozmaite reakcje skórne, np. pieczenie, swędzenie, zaczerwienienie, wysypka, a także ogólne osłabienie, omdlenia, obrzęk twarzy, warg, języka i gardła oraz kłopoty z przełykaniem pokarmu.

Rzadziej mają miejsce takie symptomy jak m.in. pękanie naskórka, rumień, duszność, wzdęcia, bóle pochwy, częstomocz, czy podrażnienia narządów płciowych.

Reklama

Leki i preparaty zawierające klotrimazol

Czytaj również

Bibliografia

  • Andrzej Członkowski (red.), Leki współczesnej terapii, Medical Tribune Polska Sp. z o.o., 2010, wyd. XX, t. 1, Warszawa, s. 451, ISBN 978-83-60135-94-5.
  • Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Farmakopea Polska VI. Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2002, s. 1176, ISBN 83-88157-18-3.
Olga Tomaszewska
Artykuł napisany przez
Olga Tomaszewska
Dyplom dziennikarza zdobyła w 2009 roku, a od 2005 r. nieprzerwanie pisze i redaguje. Pracowała dla „Mojego Miasta Pabianice”, jako dziennikarz, redaktor, zastępca redaktora naczelnego i PR-owiec, współpracowała z „Nowym Życiem Pabianic" i licznymi portalami o tematyce zdrowotnej, tworząc dla tych podmiotów artykuły. Jej konikiem jest tworzenie treści z zakresu profilaktyki zdrowia, szeroko pojętej psychologii oraz pediatrii. Jeśli nie pisze, wygina się na macie ćwicząc hatha jogę jako nauczyciel i dozgonny uczeń.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Substancje czynne
Cyklopiroksolamina w kosmetykach. Jakie ma właściwości i zastosowanie?
Substancja kosmetyczna o nazwie cyklopiroksolamina
Na co działa cefuroksym? Dawkowanie i skutki uboczne
Wzór chemiczny cefuroksymy
Pregabalina - działanie, dawkowanie i skutki uboczne. Po jakim czasie zaczyna działać?
Wzór chemiczny pregabaliny
Podobne artykuły
Wzór chemiczny escitalopramu
Na co jest escitalporam? Działanie i dawkowanie
Mężczyzna boi się własnego cienia
Wenlafaksyna: kiedy zaczyna działać? Dawkowanie, odstawienie
Ascorbinian sodu na łyżeczce
Askorbinian sodu – dawkowanie, zastosowanie i szkodliwość
Kobieta zakrapla oczy
Gentamycyna - na co działa? Dawkowanie i skutki uboczne
Stopy z grzybicą
Nystatyna - jak długo stosować? Dawkowanie i skutki uboczne

Reklama