Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗
Ten zakaz obowiązuje już w niektórych krajach. Czy zostanie wprowadzony również w Polsce? Sprawdź❗

Melon - rodzaje, właściwości, kcal i IG. Jak wygląda i jak go jeść?

Melon to źródło witaminy C, beta-karotenu, potasu i błonnika pokarmowego, a także ciekawy dodatek do różnego typu dań. Przypominający dużego ogórka owoc to zdrowa i pożywna opcja, którą warto wprowadzić do swojego menu. Kiedyś melon nie był tak dostępny, natomiast dziś można go spotkać w wielu sklepach. Wypróbuj przepisy z jego wykorzystaniem. Sprawdź, jak przygotować melona i na co pomaga.
Pokrojony melon na białym talerzu
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Melon jest jednym z najstarszych uprawnych owoców na świecie, a jego historia sięga około 5000 lat wstecz.
  • Zazwyczaj owoce tej rośliny są bezpieczne do spożycia, ale istnieją niejadalne odmiany melonów, które nie powinny być spożywane. Jakich gatunków lepiej unikać?
  • Melon można jeść na wiele różnych sposobów, a zależne jest to od preferencji smakowych, kultury i tradycji. Którą formę wybrać?
Spis treści

Reklama

Jak wygląda melon?

Melon to roślina z rodziny dyniowatych o łacińskiej nazwie Cucumis melo. Jest jednym z najstarszych uprawnych owoców na świecie, a jego historia sięga około 5000 lat wstecz.

Początkowo był uprawiany w Azji, a następnie zostały rozpowszechnione na całym świecie.  Popularność zyskał przede wszystkim ze względu na swoje owoce, które są spożywane na surowo lub wykorzystywane do produkcji soków, dżemów, galaretek i innych przetworów.

Melon jest rośliną jednoroczną, co oznacza, że rośnie i owocuje tylko przez jeden sezon wegetacyjny. Wymaga ciepłego i słonecznego stanowiska oraz gleby o dobrej jakości, bogatej w składniki odżywcze. Co ciekawe, melon nie wymaga regularnego podlewania i nawożenia, aby zapewnić dobre plony.

Roślina ta może osiągnąć do kilku metrów długości, a jej liście są duże i ciemnozielone. Wygląd jej owoców może się różnić w zależności od gatunku, ale zwykle przyjmują one kształt zbliżony do kulistego lub owalnego. Ich rozmiary mogą różnić się w zależności od gatunku. Spotkasz zatem melony małe i te, które ważą kilkadziesiąt kilogramów.

Skórka melona jest zwykle gładka i ma barwę od jasnozielonej do ciemnożółtej lub pomarańczowej, w zależności od gatunku. Wewnątrz znajduje się soczyste miąższ, który zależnie od gatunku może być biały, kremowy, żółty lub pomarańczowy.

W środku owocu znajduje się także wiele drobnych nasion.

Reklama

Rodzaje melona

Melon to popularny owoce, które występują w różnych odmianach i kształtach. Zazwyczaj jest bezpieczny do spożycia, ale niektóre jego odmiany są niejadalne i powinny być spożywane, ze względu na fakt, że mogą być toksyczne dla organizmu.

Przykładem jest melon afrykański, znany również jako owoc afrykański. Jest on często używany do dekoracji lub jako roślina ozdobna, ale nie powinien być spożywany w dużej ilości, ponieważ może powodować biegunkę i nudności.

Innym przykładem jest melon pigwowy, który ma jadalny miąższ, ale jest niebezpieczny do spożycia, ponieważ może zawierać toksyny, które powodują m.in. wymioty.

Istnieje jednak wiele odmian melona, które są popularne ze względu na swój ciekawy smak. Wśród najpopularniejszych z nich wyróżnić można:

  • Cantaloupe - okrągłe lub owalne owoce o gładkiej, siateczkowej skórce i słodkim miąższu. Są one popularne ze względu na swój aromat i smak.
  • Galia - odmiana melona o okrągłym kształcie i skórze pokrytej siatką. Ma intensywny zapach i smak.
  • Honeydew - owalny lub kulisty melon z gładką, jasnozieloną skórą i słodkim, soczystym miąższem.
  • Charantais - mały melon o gładkiej skórce, pokrytej siatką. Ma słodki, soczysty miąższ i delikatny smak.
  • Canary - odmiana melona o skórce koloru żółtego lub zielonego. Ma słodki, soczysty miąższ i jest popularny w krajach o cieplejszym klimacie.
  • Casaba - duża odmiana melona o grubym miąższu i słodkim smaku. Skórka jest zwykle zielona lub żółta.
  • Persian - mały melon z miękką, gładką skórką i słodkim, aromatycznym miąższem.
  • Piel de Sapo - odmiana melona o kulistym lub owalnym kształcie i gładkiej, ciemnozielonej skórce. Ma jasny, słodki miąższ i jest popularny w Hiszpanii i innych krajach europejskich.

Reklama

Uprawa melona

Uprawa melona wymaga odpowiednich warunków klimatycznych i glebowych. Przede wszystkim potrzebuje on ciepła i światła słonecznego. Optymalna temperatura do jego uprawy to około 25-30°C.

Wszelkie szoki termiczne, zarówno zimne, jak i gorące, mogą wpłynąć negatywnie na roślinę i spowodować straty w plonach. Co więcej, najlepiej rośnie ona w lekkiej, przepuszczalnej glebie o odczynie neutralnym lub lekko zasadowym. Gleba powinna być dobrze nawodniona, ale niezbyt mokra.

Melon można siać bezpośrednio w gruncie, ale zazwyczaj lepiej jest posiać go w szkółce i przesadzić rośliny do gruntu, gdy już urosną. Siew można przeprowadzić wiosną, gdy ziemia jest już dobrze nagrzana.

Wymaga odpowiedniego nawożenia, zwłaszcza w fazie wegetatywnej. Należy zapewnić mu nawozy bogate w azot, fosfor i potas. Ze względu na możliwe ataki szkodników, takich jak mszyce, przędziorki i przystawki, należy regularnie kontrolować roślinę i stosować środki owadobójcze w razie potrzeby.

Owoce melonów dojrzewają na drzewie i powinny być zbierane, gdy są w pełni dojrzały. Oznaki dojrzałości to przede wszystkim zmiana koloru skórki, pęknięcie ogonka i przyjemny zapach.

Reklama

Właściwości melona. Na co pomaga?

Melon to owoc, który ma wiele właściwości odżywczych i zdrowotnych. Po pierwsze melon składa się z około 90% wody, co czyni go idealnym owocem dla osób, które chcą utrzymać odpowiedni poziom nawodnienia organizmu.

Jest to także źródło wielu składników odżywczych, np.:

  • witaminy C,
  • beta-karotenu,
  • potasu,
  • błonnika pokarmowego.

Melon ma wiele korzystnych właściwości dla naszego zdrowia i może pomóc w wielu różnych przypadkach.

Ze względu na wysoką zawartość wody i potasu, owoc ten działa moczopędnie i pomaga usuwać z organizmu szkodliwe substancje. Pomaga takżę w utrzymywaniu odpowiedniego poziomu nawodnienia organizmu.

Melon stanowi również źródło witaminy C, która działa jako przeciwutleniacz i pomaga wzmocnić układ odpornościowy.

Ma także właściwości przeciwzapalne, ponieważ zawiera kwas salicylowy, który pomaga w łagodzeniu stanów zapalnych w organizmie.

Co ciekawe, dodatkowym atutem spożywania melona jest łagodzenie objawów stresu i lęku ze względu na jego bogactwo kwasu foliowego.

Owoc ten reguluje także trawienie i zapobiega zaparciom ze względu na wysoką zawartość błonnika.

Co ciekawe, może on nawet poprawiać widzenie. Wszystko ze względu na beta-karoten, który przekształca się w organizmie w witaminę A, która jest ważna dla zdrowia oczu.

Reklama

Ile kcal ma melon?

Melon to owoc o stosunkowo niskiej zawartości kalorii. Jedna kawałek tego owocu ważący około 100 gramów, zawiera średnio około 34 kalorii.

Cały melon, który waży zwykle od 1 do 2 kg, w zależności od odmiany, może dostarczyć zatem około 200-400 kalorii.

Owoc ten świetnym wyborem dla osób, które chcą schudnąć. Ze względu na swoją niskokaloryczność oraz wysoką zawartość wody, zwiększa uczucie sytości, a jednocześnie dostarcza organizmowi wiele składników odżywczych.

Zaleca się spożywanie melona jako zdrowej przekąski lub dodatku do sałatek owocowych. Warto jednak pamiętać, żeby nie przesadzać z jego ilością, ponieważ nadmiar cukru owocowego może wpłynąć negatywnie na wyniki odchudzania.

Ważne jest również, aby zrównoważyć spożycie melona z innymi niskokalorycznymi produktami z grupy warzyw i owoców, aby zapewnić organizmowi różnorodne składniki odżywcze i uniknąć niedoborów.

Reklama

Indeks glikemiczny melona

Indeks glikemiczny (IG) melona jest stosunkowo niski i wynosi około 65, co oznacza, że spożywanie tego owocu nie powoduje gwałtownych skoków poziomu cukru we krwi.

Owoce o niskim indeksie glikemicznym, takie jak melon, są zwykle zalecane dla osób z cukrzycą, ponieważ pomagają utrzymać stabilny poziom cukru we krwi i zmniejszają ryzyko wystąpienia powikłań związanych z tą chorobą.

Warto jednak zauważyć, że indeks glikemiczny może się różnić w zależności od stopnia dojrzałości melona, dlatego należy stosować się do zaleceń dotyczących spożywania owoców w ramach zrównoważonej i różnorodnej diety.

Reklama

Jak sprawdzić, czy melon jest dojrzały?

Kiedy melon jest dojrzały? Aby to sprawdzić, można wykonać kilka prostych testów za pomocą różnych zmysłów.

Aby zatem sprawdzić dojrzałość melona warto delikatnie nacisnąć na jego końcówkę. Owoc powinien być miękki, ale nie za bardzo. Dojrzały melon powinien mieć również intensywny, słodki zapach.

To, jak wygląda dojrzały melon w dużej mierze zależy również od jego koloru, który powinien być on jednolity i matowy. Jasne i błyszczące melony nie są jeszcze dojrzałe.

Można także spróbować potrząsnąć owocem i posłuchać wydawanego przez niego dźwięku.

Powinien być on głuchy a nie pusty. Wówczas owoc jest dojrzały i gotowy do spożycia.

Jak obrać i pokroić melona?

Świeży melon najlepiej smakuje w ciągu kilku dni od zakupu, więc zawsze warto kupować go z umiarem i spożywać jak najszybciej.

Aby zachować świeżość i aromat tego owocu należy zadbać o jego odpowiednie przechowywanie. Przede wszystkim warto umieścić go w suchym i chłodnym miejscu, takim jak spiżarnia lub lodówka.

Nie należy przechowywać go z innymi owocami lub warzywami, ponieważ może to powodować szybsze dojrzewanie i zepsucie.

Przed spożyciem warto umyć melona pod bieżącą wodą i osuszyć.

Obieranie i krojenie melona może być nieco trudne, ponieważ jego skórka jest gruba i twarda. Jak kroić melona? Najlepiej przy użyciu ostrego noża, deski do krojenia, a także łyżki służącej do wydobywania pestek.

Dobrym pomysłem jest użycie noża z ostrzem ząbkowanym, który pomoże w cięciu przez twardą skórkę. W pierwszej kolejności należy przyciąć oba końce melona, które utrudniają jego obieranie. Następnie należy usunąć skórkę kawałkami przy pomocy noża.

Przetnij ją po bokach, a później przesuń nóż wzdłuż miąższu, aby oddzielić kawałki skórki. Po jej usunięciu przy pomocy łyżki pozbądź się nasion.

Jak jeść melona? Pozostały miąższ można pokroić na kawałki lub w inny dowolny sposób. Jeśli przekrojony owoc chcesz zostawić na później, należy owinąć jego kawałki folią spożywczą lub przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku.

W jakiej formie jeść melona?

Melon można jeść na wiele różnych sposobów. Zależy to w dużej mierze od preferencji smakowych, kultury i tradycji.

Przede wszystkim można go zjeść w całości, uprzednio oczyszczając owoc z łodyg, skórki i pozbywając się nasion. Można go również pokroić na kawałki i jeść bezpośrednio w formie owocowej przekąski.

Kawałki melona świetnie sprawdzą się jako przekąska lub dodatek do sałatek owocowych lub sałatek z warzywami. Często dodawany jest również do deserów oraz koktajli czy popularnych obecnie napojów typu smoothie.

Może również stanowić element marynat lub być serwowany do dań mięsnych i warzywnych przygotowywanych na grillu. Chętnie przetwarzany jest również na dżemy, powidła czy kompot.

Wśród mniej standardowych form podania melona wyróżnia się jego suszoną, kandyzowaną oraz kiszoną wersję.

Melon suszony to rodzaj melona, który został odwodniony przez suszenie w procesie produkcji. Taki owoc może być spożywany jako przekąska, dodatek do musli lub ciast.

Kiszony melon to ten, który został poddany procesowi fermentacji. W takiej formie jest on popularny  w kuchni koreańskiej i spożywa się je jako dodatek do potraw, na przykład do mięs i sałatek.

Z kolei kandyzowany melon jest słodki i chrupiący, więc często bywa spożywany jako przekąska lub dodatek do deserów.

Przepisy z melonem

Melon to owoc, który można wykorzystać w wielu rożnych daniach, ponieważ możliwości jego przygotowania są bardzo szerokie. Warto poeksperymentować i odkrywać nowe smaki, przyrządzając go w nietuzinkowy sposób. Przepisów na to, co zrobić z melona jest bardzo wiele.

Wśród bardziej standardowych propozycji wykorzystania tego owocu jest sałatka owocowa, koktajl czy deser. Melona można jeść jako przekąskę w formie koreczków albo dodać go do owsianki lub ciasta.

Warto jednak spróbować czegoś mniej oczywistego, a więc na przykład grillować ten owoc. Wystarczy pokroić melona w plastry i grillować go na patelni grillowej lub na grillu przez kilka minut  z każdej strony.

Ciekawą alternatywą dla klasycznych form podania będą także pikle i marynaty. Melon można marynować w occie, cukrze i przyprawach, aby uzyskać słodko-kwaśny smak.

Taki piklowany owoc świetnie pasuje do kanapek, sałatek lub mięs. W wersji pikantnej melon można wykorzystać w sałatce z:

  • serem feta,
  • krewetkami,
  • szynką parmeńską,
  • kurczakiem,
  • pomarańczą

lub dodając do niego chili lub curry. Wydaje się zatem, że w kwestii tego, z czym go łączyć, ograniczeniem pozostaje tylko wyobraźnia.

Co zrobić z melona?

Co dobrego można zrobić z melona? Melon jest bardzo wszechstronnym owocem, który można wykorzystać na wiele sposobów w kuchni. Jest bogaty w witaminy, minerały i przeciwutleniacze, co czyni go zdrowym dodatkiem do naszej diety.

Wśród ciekawych pomysłów na dania z tym owocem wymienić można:

  • Koktajl melonowy - wystarczy zmiksować melona z jogurtem naturalnym i miodem, a następnie dodać do niego kilka kostek lodu.
  • Sałatka z melonem i szpinakiem - pokrojony w kostkę melon można dodać do sałatki z liśćmi szpinaku, orzechami i sosem winegret.
  • Sorbet z melona - zmiksowany melon można zamrozić w foremkach do lodów i podać jako zdrową wersję deseru.
  • Zupa z melona - wystarczy dodać ten owoc do bulionu, a następnie przyprawić, zblendować i (według uznania) zabielić. Melon sprawdzi się również, jako świetny dodatek do oryginalnego chłodnika w upalne letni dni.
  • Placki z melona - owoc ten należy pokroić w kostkę, a następnie połączyć go z wcześniej przygotowaną masą (mąka, jajko, soda oczyszczona, miód) i smażyć na patelni do zarumienienia.

Ponadto można przyrządzić z melona:

  • sok,
  • lemoniadę,
  • smoothie,
  • lody.

Przetwory z melona

Melon można wykorzystać również do przygotowania różnych przetworów. Są to zarówno różnego rodzaju dżemy z dodatkiem tego owocu, kompoty i konfitury.

Do przygotowania dżemu czy  z melona należy obrać owoc, usunąć nasiona i pokroić go na mniejsze kawałki. Następnie gotować melon z cukrem i sokiem z cytryny, aż stanie się miękki i zgęstnieje. Gotowy dżem można przelać do słoików i przechowywać w lodówce.

Chcąc z kolei przygotować kompot z tego owocu należy najpierw obrać owoc, usunąć nasiona i pokroić go na mniejsze kawałki. Następnie melon gotować w wodzie z dodatkiem cukru i cytryny, aż stanie się miękki. Kompot można podawać na ciepło lub schłodzony.

Jeśli zdecydujesz się na przetwory w formie domowych napojów procentowych, melon można wykorzystać do:

  • likieru,
  • wina,
  • nalewki.

Warto pamiętać, że przetwory z melona należy spożywać z umiarem, ponieważ zawierają one zazwyczaj sporą ilość cukru.

Czy kobiety w ciąży i dzieci mogą jeść melona?

Melon jest bezpiecznym i zdrowym owocem dla kobiet w ciąży i dzieci, o ile jest spożywany w umiarkowanych ilościach i w odpowiedni sposób.

Jest on bogatym źródłem witamin, minerałów i składników odżywczych, które są korzystne dla zdrowia. Jednakże, kobiety w ciąży powinny unikać spożywania melona, jeśli cierpią na cukrzycę ciążową lub alergię na ten owoc.

Drugą kwestią jest to, że melon stanowi źródło dużych ilości wody i może działać moczopędnie. A to w przypadku niektórych kobiet w ciąży może prowadzić do częstszego oddawania moczu.

Jeśli chodzi natomiast o dzieci to melon jest bezpiecznym i zdrowym owocem. Należy jednak pamiętać, że dzieci poniżej 1 roku życia nie powinny spożywać owoców cytrusowych, w tym melonów.

Należy również pamiętać, że niektóre dzieci mogą być uczulone na melona, więc warto im go podać na początku w małych porcjach i obserwować reakcję organizmu.

Kluczowym warunkiem spożywania tego owocu zarówno przez dzieci, jak i kobiety w ciąży jest jego świeżość oraz wcześniejsze dokładne umycie.

Przeciwwskazania do spożywania melona

Przeciwwskazania do spożywania melona są stosunkowo rzadkie i zwykle dotyczą osób, które są uczulone na ten owoc. Większe ryzyko w tym zakresie mają osoby z alergią na pyłki drzew i chwastów, co może wynikać z tzw. alergii krzyżowej.

Inne przeciwwskazania do spożywania melona obejmują osoby z chorobami jelit, takimi jak choroba Leśniowskiego-Crohna, która może utrudniać trawienie błonnika, znajdującego się w melonie.

Cukrzycy lub chorujący na insulinooporność powinny spożywać melon z umiarem ze względu na jego zawartość cukru.

Ważne jest, aby zawsze konsultować się z lekarzem lub dietetykiem, zwłaszcza w przypadku wystąpienia problemów zdrowotnych lub podczas stosowania specjalnej diety.

Cena melona. Gdzie go można kupić?

Cena melona może się różnić w zależności od sezonu, regionu oraz od miejsca, w którym go kupujemy. Owoce te są powszechnie dostępne w większości sklepów spożywczych i supermarketów, a także na targach i w sklepach z warzywami i owocami.

Można je kupić w różnych formach, na przykład w postaci całościowego owocu, pokrojonego na kawałki lub w puszce. Warto pamiętać, że świeże melony najlepiej kupować w sezonie, gdy są one najsmaczniejsze i najtańsze.

W Polsce sezon przypada na okres letni, od lipca do września. Średnio w tym okresie ceny melonów wahają się od około 3-5 złotych za kilogram, ale mogą sięgać nawet 10 złotych w zależności od odmiany.

Poza sezonem letnim, gdy melony muszą być sprowadzane z zagranicy, ceny mogą być znacznie wyższe.

Czytaj również

Bibliografia

  • Dietetycy.org.pl, Melon – zobacz, co tracisz, jeśli brakuje go w Twojej diecie, https://dietetycy.org.pl/melon-zobacz-co-tracisz-jesli-brakuje-go-w-twojej-diecie/ [dostęp: 28.02.2023].
  • Wikipedia EN, Melon, https://en.wikipedia.org/wiki/Melon [dostęp: 28.02.2023].
  • Ekologia.pl, Melon - właściwości, witaminy i wartości odżywcze melona, https://www.ekologia.pl/styl-zycia/zdrowa-zywnosc/melon-wlasciwosci-witaminy-i-wartosci-odzywcze-melona,21099.html [dostęp: 28.02.2023].
  • ScienceDirect, Clinical characteristics of melon (Cucumis melo) allergy, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S108112061063534X [dostęp: 28.02.2023].
  • Wieści Rolnicze, Cena melona, https://wiescirolnicze.pl/ceny-rolnicze/melon/ [dostęp: 28.02.2023].
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Owoce
Właściwości i wartości odżywcze kiwi. Ile ma kalorii? Czy jest zdrowe?
Kiwi
Owoc kaki (persymona) - jak obrać i jak jeść? Właściwości, kalorie i indeks glikemiczny
Cztery owoce kaki w drewnianym pojemniku
Borówka amerykańska: uprawa na działce, w donicy i ogrodzie
Dziewczynka je borówki amerykańskie z domowej uprawy
Podobne artykuły
Borówka amerykańska w ogrodzie
Borówka amerykańska. Uprawa, jak sadzić, pielęgnacja. Jakie ma właściwości?
Dziewczynka je borówki amerykańskie
Nawożenie borówki amerykańskiej. Jak, czym i kiedy? Program
Czy awokado to owoc
Czy awokado to owoc czy warzywo?
Mężczyzna sadzi borówkę amerykańską
Plantacja borówki amerykańskiej – warunki i koszt założenia
Owoce figi
Figa - właściwości, wartości odżywcze i skutki uboczne? Jak obrać i jeść figę?

Reklama


Skąd się bierze "uczulenie na fruktozę"? 🍎
Dowiedź się!