Najczęstsze problemy z wątrobą - objawy i przyczyny

Reklama

Wątroba i jej rola w organizmie

Wątroba jest wielofunkcyjnym narządem. Jej najbardziej istotne funkcje to produkowanie insuliny, magazynowanie witamin i żelaza (substancje odżywcze), usuwanie toksyn i wydzielanie żółci. Dodatkowo m.in. uczestniczy w procesie trawienia i ogrzewa krew.

W wyniku przebiegu chorób wątroby dochodzi do zaburzenia wielu procesów, w których bierze udział. W przypadku jej uszkodzenia dochodzi do nagromadzenia toksyn, które w sposób szkodliwy wpływają na pracę mózgu. Chorobom wątroby towarzyszy pogorszenie samopoczucia i niepokojące objawy.

Reklama

Objawy chorej wątroby. Choroby i diagnostyka.

Czy wątroba boli ?

Sama wątroba nie posiada unerwienia czuciowego i nie wywołuje dolegliwości bólowych. Odczucie bólu spowodowane jest obrzękiem narządu. Powiększona wątroba uciska na sąsiadujące z nią struktury anatomiczne. Innymi objawami są: zmiany skórne takie jak: zażółcenie skóry, świąd skóry, nadwrażliwość skóry oraz utrata apetytu, spadek masy ciała, przewlekłe zmęczenie, powiększenie śledziony, zaburzenia krzepnięcia krwi i wiele innych.

Choroby wątroby

Uszkodzenie wątroby spowodowane jest często długotrwałym działaniem czynników szkodliwych takich jak spożywanie alkoholu, czy długotrwałe stosowanie środków farmaceutycznych wpływających w niekorzystny sposób na wątrobę, jak i również w sposób nagły np. w wyniku zatrucia trującymi grzybami.

Do najczęściej występujących chorób wątroby zaliczamy:

• marskość wątroby,
• rak wątroby,
• niealkoholowe stłuszczenie wątroby (NAFLD),
• wirusowe zapalenie wątroby,
• toksyczne uszkodzenie wątroby,
• zakrzepica żył wątrobowych (zespół Budd-Chiari).

Marskość wątroby spowodowana jest włóknieniem tkanki, w wyniku czego dochodzi do uszkodzenia wątroby. Główną przyczyną tej choroby w naszym kraju jest nadmierne spożywanie alkoholu i wirusowe zapalenie wątroby typu B lub C. Pierwsze objawy marskości wątroby są trudne do rozpoznania. Są nimi: osłabienie, zmęczenie i świąd skóry. Uszkodzenie komórek wątroby w dużym stopniu, objawiają się skazą krwotoczną, a występujące zaburzenia neurologiczne (encefalopatia wątrobowa), mogą doprowadzić do śpiączki wątrobowej.

Rak wątrobowokomórkowy (HCC) - nowotwór wątroby. Rozwojowi tej choroby sprzyja marskość wątroby, przewlekłe zakażenie wirusami i czynniki toksyczne.

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD). Choroba związana jest z otyłością, lub cukrzycą typu B, chorobie sprzyja również nadciśnienie tętnicze. Charakterystycznym objawem jest ból w prawym podżebrzu.

Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby. Choroba wywołana trwałym zakażeniem przez wirusy zapalenia wątroby typu B (HBV), typu D (HDV) lub C (HCV). Wirusowe zapalenie grozi marskością wątroby i wystąpieniem raka wątrobowokomórkowego.

Toksyczne uszkodzenie wątroby. Najczęściej spowodowane jest oddziaływaniem alkoholu etylowego. Chorobie towarzyszą różne etapy: zapalenie, stłuszczenie i marskość wątroby. Kolejną przyczyną jest polekowe uszkodzenie wątroby (substancjami chemicznymi) oraz zatrucia toksynami pochodzenia biologicznego.

Zakrzepica żył wątrobowych (zespół Budd-Chiari). W wyniku tej choroby dochodzi do powstania zakrzepów w żyłach wątroby. Do czynników krzepnięcia zaliczają się: ucisk przez sąsiadujące narządy, guzy nowotworowe, nadpłytkowość, doustna antykoncepcja, choroby zapalne np. toczeń układowy i wiele innych. Utrudnienie odpływu krwi często powoduje obrzęki podudzi, zastój żółci (żółtaczkę), powiększenie wątroby i śledziony, bóle brzucha i inne.

Reklama

Diagnostyka chorób wątroby

W początkowym stadium, każda z opisanych chorób przebiega niemal bezobjawowo. Dlatego badania wątrobowe powinno się wykonywać okresowo. Badania profilaktyczne pomagają wyłapać zaburzenia pracy wątroby i umożliwiają wczesne leczenie. Sygnałami do wykonania natychmiastowych badań powinny być takie objawy jak: zażółcenie skóry i białek oczu, świąd skóry, częste ciemne zabarwienie moczu, czy też ból po prawej strony brzucha.

Badania moczu

W badaniu moczu w kierunku wykrycia chorób wątroby i dróg żółciowych ocenia się kolor oraz gęstość pobranego materiału. Obecność bilirubiny i czerwonych krwinek może być sygnałem o toczącym się procesie chorobowym. Krwiomocz natomiast może być sygnałem zaburzeń krzepnięcia.

Badania krwi

Do podstawowych badań zaliczamy tzw. próby wątrobowe: AST, ALT, bilirubina całkowita oraz GGTP. AST i ALT.  W badaniu ważny jest  stosunek wartości pomiędzy poszczególnymi wskaźnikami, a nie ich wartość całkowita. GGTP pozwala stwierdzić uszkodzenia w obrębie miąższu wątroby i dróg żółciowych. Wysoki poziom bilirubiny związany może być z zastojem żółci. Dodatkowo stwierdzenie antygenu HBs we krwi, związane może być z aktywną infekcją spowodowaną wirusem HBV (WZWB), natomiast testy HCV mogą świadczyć o zakażeniu wirusem żółtaczki typu C.

Ważne w diagnostyce są również badania takie jak morfologia, poziom białka całkowitego oraz poziom amoniaku.

Chcesz dowiedzieć się więcej? Sprawdź: https://port-zdrowia.pl/post/podwyzszone-ggtp-norma-przyczyny-badania.

Wszelkie nieprawidłowości należy skonsultować z lekarzem.

W celu dalszej diagnostyki lekarz może wydać skierowanie na dodatkowe badania kliniczne takie jak:

• USG wątroby - dla oceny struktury narządu (o szczegółach badania przeczytasz tutaj: https://port-zdrowia.pl/badanie-usg/jamy-brzusznej/)
• tomografię komputerową- dla dokładniejszej oceny zmian wątroby,
• scyntygrafię- dla oceny ubytków w tkance,
• elastografię- dla oceny ilości zwłóknienia,
• arteriografię- dla oceny układu naczyń tętniczych,
• biopsję- badanie wycinka wątroby.

Reklama

Jak dbać o wątrobę?

Podstawą wszelkiej profilaktyki jest prowadzenie zdrowego trybu życia. Należy dbać o kondycję fizyczną, zdrowo się odżywiać oraz unikać nadmiaru czynników szkodliwych takich jak alkohol i inne substancje toksyczne.

Reklama

Dieta dla zdrowej wątroby

Aby wspomóc prawidłowe działanie wątroby i uwolnić ją od zanieczyszczeń, dobrą metodą jest kuracja odtruwająca. Zastosowanie kuracji ma dobry wpływ na regenerację wątroby. Dieta wątrobowa polega na zmianie nawyków żywieniowych. Należy spożywać posiłki częściej (5 lub 6 razy dziennie) i w mniejszych ilościach. Należy unikać potraw smażonych, zamiast tego gotować lub piec potrawy.

Produkty, które nie sprzyjają wątrobie to

• nabiał,
• czerwone mięso,
• słodycze,
• grzyby,
• alkohol,
• mocna kawa i herbata.

Zalecane są natomiast m.in.:

• owoce i warzywa,
• kiełki nasion strączkowych,
• świeże ryby,
• pieczywo ciemne i gruboziarniste,
• mleko sojowe,
• orzechy i nasiona: groszek, ryż, siemię lniane, soja, migdały, sezam, słonecznik,
• oliwa z oliwek,
• zielona herbata.

Spożywanie surowych warzyw i owoców dostarcza antyoksydantów, neutralizuje nadmiar kwasów w naszym organizmie, co wspomaga oczyszczanie wątroby. Natomiast rezygnacja z mięsa w diecie wątrobowej wymaga uzupełnienia zapotrzebowania na białko, dlatego ważną rolę odgrywają rośliny strączkowe.

Należy pamiętać, aby stosowana dieta była zbilansowana, bogata w różne składniki odżywcze, a jej stosowanie należy skonsultować z lekarzem lub dietetykiem. Wykonaj szczegółowe badania by określić swoje predyspozycje i potrzeby.

Artykuł powstał przy współpracy z Centrum Medycznym Port Zdrowia.