Reklama
Dlaczego owsica nawraca i czy zdarza się to często?
Owsica jest najczęściej występującą pasożytniczą chorobą przewodu pokarmowego, wywoływaną przez nicienie zwane owsikami.
Pasożytnictwo polega na tym, że jeden organizm (pasożyt) rozwija się i żyje kosztem drugiego (żywiciela).
Rodzajów chorób pasożytniczych jest bardzo wiele i mogą one umiejscawiać się w różnych układach ludzkiego organizmu, jednak najczęściej atakują układ pokarmowy. Dlaczego? Otóż za pośrednictwem żywności rozmaite patogeny w łatwy sposób dostają się do wnętrza przewodu pokarmowego i mogą w nim bytować.
Jelita są ponadto idealnym środowiskiem dla pasożytów ludzkich, ponieważ czerpią one rozmaite substancje odżywcze z obecnej tam treści pokarmowej.
Jak można zarazić się owsicą? Do zakażenia dochodzi właśnie drogą pokarmową - poprzez zanieczyszczoną żywność, wodę lub brudne ręce.
Łatwość, z jaką nicienie mogą przeniknąć do przewodu pokarmowego sprawia, że choroba może nawracać.
Samice owsików składają w okolicy odbytu od kilku do kilkunastu tysięcy jaj, które osiągają formę inwazyjną zaledwie w kilka godzin.
Zanieczyszczeniu ulega odzież, bielizna, pościel, ręczniki, po kontakcie z którymi może dojść do ponownego zakażenia.
Samo pozbycie się robaków z jelit nie wystarczy. Owsica może mieć charakter nawracający i powtarzać się wiele razy lub przenosić na inne osoby, jeśli nie zostanie wyeliminowane jej źródło.
Reklama
Nawracająca owsica u dorosłych
Choć owsiki kojarzone są przede wszystkim z dziećmi, nie jest prawdą, jakoby atakowały wyłącznie małych pacjentów. Bywają też niemałym problemem u dorosłych, a nawracająca owsica może trwać u nich nawet latami.
Przyczyny owsików u dorosłych i dzieci są takie same. Jest to kontakt z zanieczyszczoną żywnością, odzieżą lub innymi przedmiotami, na których obecne są maleńkie jaja pasożytów.
Zakażenie owsikami u dorosłych występuje rzadziej, ponieważ bardziej dbają oni o higienę osobistą, częściej myją ręce i są bardziej ostrożni.
Mimo to osoby przebywające w większych skupiskach ludzkich lub mające bliski kontakt z dziećmi narażone są na inwazję nicieni.
Owsica u dorosłych wywołuje objawy ze strony układu pokarmowego (zaburzenia wypróżniania, nudności, wymioty, brak apetytu), ale też może powodować ogólne osłabienie, bóle głowy, bezsenność czy anemię.
Nawracająca owsica jest problemem, ponieważ pasożytujące na człowieku robaki pozbawiają go ważnych substancji odżywczych, przyczyniają się do spadku masy ciała i niedokrwistości, co może w konsekwencji prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych.
Reklama
Nawracająca owsica u dzieci
Owsiki u dzieci mogą pojawiać się właściwie w każdym momencie życia, nawet u niemowląt. U tych najmłodszych pacjentów, którzy nie potrafią jeszcze zwerbalizować swoich dolegliwości, objawia się przede wszystkim niepokojem i nadmierną drażliwością.
U dzieci starszych owsiki w widoczny sposób wywołują swędzenie w okolicach odbytu, co sprawia, że dziecko jest nadpobudliwe ruchowo, drapie się i wierci.
Najczęstszą przyczyną owsików u dzieci jest niedostateczna higiena. Maluchy nierzadko zapominają u myciu rąk przed jedzeniem czy po skorzystaniu z toalety (dlatego owsiki naliczane są do tzw. chorób brudnych rąk), co bardzo sprzyja rozprzestrzenianiu robaków.
Ponadto ciągle przebywają w większych grupach rówieśniczych, dzięki czemu nicienie z łatwością się przenoszą. To właśnie dlatego nawracająca owsica pojawia się przeważnie u dzieci w wieku przedszkolnym lub wczesnoszkolnym.
Objawy kolejnych zakażeń są takie same - swędzenie odbytu, nadpobudliwość, drażliwość, spadek apetytu, bóle brzucha, zaburzenia snu.
Jeśli symptomy takie pojawiają się u dziecka niedługo po zakończonym leczeniu owsicy, można podejrzewać nawracającą postać choroby. Jej przyczyną bywa przeważnie pozbycie się dojrzałych robaków w przewodu pokarmowego, ale niewystarczające wyeliminowanie ich jaj z otoczenia.
Reklama
Leczenie nawracającej owsicy
U dzieci oraz u dorosłych pacjentów leczenie owsicy z reguły wygląda podobnie. Aby pozbyć się nicieni, podaje się leki odrobaczające, spośród których jednym z najpopularniejszych jest pyrantel.
To substancja, którą często wystarczy przyjąć raz, by wyeliminować robaki z przewodu pokarmowego. Warto jednak pamiętać, że pyrantel zwalcza wyłącznie dojrzałą postać pasożytów, nie niszcząc przy tym ich jaj.
Oprócz podawania leku na owsiki konieczne jest - zarówno u dorosłych jak i dzieci - leczenie domowe, polegające na likwidacji jaj owsików w otoczeniu.
Lek na owsiki dla dzieci i dla dorosłych może być ten sam, jednak podaje się jego dawkę dostosowaną do wagi pacjenta. Pyrantel dostępny jest bez recepty, jednak w przypadku najmłodszych pacjentów przed jego podaniem należy skonsultować się z lekarzem.
Leczenie owsicy jest skuteczne, kiedy odrobaczeniu poddana zostanie cała rodzina. Wyeliminowanie robaków u jednego z domowników często nie wystarcza, ponieważ nicienie łatwo się przenoszą i może dojść do ponownego zakażenia, kiedy nosicielami są też osoby z bliskiego otoczenia.
Jak zwalczyć nawracające owsiki u dorosłych lub dzieci? Oprócz leczenia należy wdrożyć pewne procedury zapobiegające ponownemu zakażeniu.
Reklama
Co robić, aby owsica nie nawracała?
Jakie sposoby zapobiegania owsikom pozwalają ustrzec się przed nawrotom choroby? Profilaktyka owsicy polega przede wszystkim na przestrzeganiu zaostrzonych zasad higieny.
Trzeba często myć ręce - po każdym powrocie do domu, po skorzystaniu z toalety i przed każdym posiłkiem.
Odzieży, ręczników, bielizny i pościeli nie wystarczy prać, ale należy je też prasować, by niszczyć jaja pasożytów dzięki wysokiej temperaturze żelazka.
Ręczniki i pościel warto prać w 90 stopniach, o ile są wykonane z nadającego się do gotowania materiału.
W miarę możliwości należy unikać korzystanie z publicznych toalet i innych miejsc, w których może dojść do zakażenia. Co rano zaleca się myć dokładnie okolice odbytu, ponieważ samice składają tam jaja głównie nocą.
Jak zapobiegać owsicy, kiedy higiena okazuje się niewystarczająca? Bardzo ważna w profilaktyce jest codzienna dieta.
Spożywanie węglowodanów sprzyja rozwojowi i namnażaniu rozmaitych patogenów przewodu pokarmowego, dlatego zapobieganie owsicy wymaga ograniczenia lub wyeliminowania z jadłospisu słodyczy. Zaleca się natomiast zwiększenie spożycia produktów bogatych w błonnik i różnego rodzaju kiszonek.
