Olej kokosowy - rafinowany czy nierafinowany? Właściwości i zastosowanie

Reklama

Jak powstaje olej kokosowy?

Olej kokosowy w ostatnich latach cieszy się coraz to wzrastającą popularnością. Co ciekawe, nie ma on konsystencji, jaką kojarzymy z olejami w ogóle. Pozyskiwany z miąższu kokosa, przyjmuje formę białego masła, a dopiero w temp. 25 st. Celsjusza przybiera płynną postać i lekko żółtawy kolor.

Inną ciekawą właściwością jest to, że taki tłuszcz nie utlenia się. Można więc po otwarciu przechowywać go nawet rok, a i tak nie zjełczeje.

Olej kokosowy uważany jest za jeden z najzdrowszych olejów na świecie, chociaż co do jego prozdrowotnych właściwości zdania są podzielone. Szczególnie jeśli chodzi o przypisywane mu działanie odchudzające. Nikt jednak nie odbiera mu chwały na polu zastosowania w kosmetyce.

Należy jednak mieć na uwadze, że do pielęgnacji skóry czy włosów wykorzystuje się najczęściej olej kokosowy frakcjonowany. Jest on bardziej przejrzysty i rzadszy.

Reklama

Czy olej kokosowy jest zdrowy? Właściwości

Skąd biorą się niezwykłe właściwości oleju kokosowego? Zawiera on unikalne połączenie kwasów tłuszczowych, dzięki którym ma dużą wartość odżywczą i właściwości lecznicze.

Dzięki posiadaniu krótko- i średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych (kwas laurynowy, kwas mirystynowy, kwas palmitynowy, kwas stearynowy, kwas oleinowy, kwas linolowy) przypisuje mu się poniższe właściwości:

• Olej kokosowy ma minimalizować ryzyko wystąpienia miażdżycy i nie przyczyniać się do otłuszczenia wątroby.
• Liczne związki chemiczne zawarte w oleju kokosowym, takie jak kwas mlekowy, mają działać profilaktycznie w kierunku ochrony, np. przed rakiem okrężnicy.
• Poleca się go osobom, które zmagają się z podwyższonym poziomem cholesterolu we krwi oraz otyłością i nadwagą, ponieważ olej ten jest uważany za jedyny tłuszcz, który nie przyczynia się do odkładania tkanki tłuszczowej w organizmie. Ponadto ma dodawać energii, wpływać na poprawę trawienia, ułatwiać wchłanianie minerałów i witamin.
• Ma wspierać organizm w walce z dolegliwościami w chorobach serca i mięśni.
• Diabetycy mogą liczyć na stabilizację cukru we krwi.
• Kwasy tłuszczowe zawarte w oleju kokosowym prawie w ogóle nie obciążają wątroby, trzustki i woreczka żółciowego.

Część specjalistów potwierdza wyżej wymienione właściwości oleju kokosowego, inni z kolei są zdania, że wykazuje on działanie podobne do innych dostępnych tłuszczów, porównując go nawet do smalcu czy masła.

Jedni i drudzy podpierają się badaniami nad tłuszczami zawartymi w oleju kokosowymi. Amerykańscy badacze wskazują na wysoką zawartość tłuszczów nasyconych (82%), które mogą wpływać na podwyższenie stężenia „złego” cholesterolu i co za tym idzie prowadzić do miażdżycy, chorób serca, czy udaru.

Z kolei drudzy znawcy tematu zwracają uwagę na to, że wspomniane tłuszcze nasycone mogą różnić się w swej strukturze i wykazywać odmienne właściwości. Olej kokosowy zbudowany jest ze wspomnianych już średniołańcuchowych nasyconych kwasów tłuszczowych (trójglicerydy średniołańcuchowe - MCT), a niezdrowe mają być tłuszcze zbudowane z długołańcuchowych nasyconych kwasów tłuszczowych, których w oleju koksowym nie znajdziemy. Co do jednego większość specjalistów jest zgodna. W spożywaniu wszystkiego należy zachować umiar, szczególnie jeśli chodzi o tłuszcze zawarte w diecie.

Reklama

Jak stosować olej kokosowy?

Dzięki swoim właściwościom olej kokosowy znajduje zastosowanie w wielu obszarach. Wykorzystywany jest przede wszystkim w kuchni i kosmetyce.

Oleju kokosowego można używać w kuchni podobnie jak innych tłuszczów. Myślimy może, że przez swój zapach jest mało uniwersalny. I tu czeka nas kolejne zaskoczenie. Olej kokosowy jest prawie bezzapachowy, także pasuje do większości potraw

Dodatkowo nie musimy się obawiać przywierania potrawy do patelni, bo olej ten spala się w bardzo wysokiej temperaturze. Jak zatem go jeść? W codziennym odżywianiu można nim zastąpić tradycyjne masło do kanapek, czy używać w przygotowaniu sosów do sałatek. Pasuje również do pieczenia.

Najlepszy olej kokosowy to ten tłoczony na zimno. Do 26 stopni Celsjusza zachowuje postać stałą i jest biały. W wyższej temperaturze jest płynny. Ten właściwy, powinien mieć krótki czas przydatności do spożycia.

Dzięki właściwościom przeciwbakteryjnym olej kokosowy stosowany może być do płukania jamy ustnej i na dziąsła. Na zęby można też go nałożyć po zmieszaniu z sodą oczyszczoną. Według różnych przepisów należy zachować proporcje 1:1.

Reklama

Olej kokosowy na odchudzanie

Co w takim razie ze wspomnianymi właściwościami odchudzającymi oleju kokosowego? Tutaj naukowcy również nie są jednogłośni.

Zwolennicy prozdrowotnego działania oleju kokosowego, ponownie wskazują na trójglicerydy średniołańcuchowe (MCT), które po spożyciu nie odkładają się rzekomo w postaci tkanki tłuszczowej, a są wykorzystywane do produkcji energii.

To z kolei ma przyspieszyć metabolizm, a organizm ma szybciej spalać kalorie. Ponadto, olej kokosowy ma być bardzo sycący i co za tym idzie, zmniejszać uczucie głodu.

Badacze podchodzący bardziej ostrożnie do tematu, tłumaczą z kolei, że szybkie dostarczanie energii przez kwasy MCT wiąże się z tym, że są one trawione inaczej niż inne tłuszcze i mogą mieć prozdrowotne działanie w przypadku niektórych schorzeń.

Jednak u osób zdrowych, nadmierne spożywanie oleju kokosowego może również prowadzić do nawagi, czy otyłości, a jest to związane z dostarczaniem nadwyżek energetycznych (jak w przypadku innych tłuszczów).

Reklama

Zastosowanie oleju kokosowego w kosmetyce

Olej kokosowy nie tylko możemy go spożywać i cieszyć się z korzyści, ale także traktować jako środek pielęgnacyjny do skóry suchej, łuszczącej się czy nawet trądzikowej.

Włosy po terapii kokosowej stają się lśniące, odbudowane i dodatkowo chronione. Olej kokosowy sprawdza się w kosmetyce i tego póki co nikt nie kwestionuje.

Kwasy tłuszczowe, które wchodzą w skład oleju kokosowego wykazują właściwości:

• odżywcze,
• nawilżające,
• wygładzające,
• antybakteryjne,
• ochronne (np. przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych).

Dzięki temu znajduje on zastosowanie w wielu kosmetykach o szerokim spektrum działania. Sprawdza się po odpowiedniej obróbce m.in. w kremach dla cery suchej, balsamach nawilżających, preparatach na trądzik czy kremach przeciwzmaszczkowych.

Poza kosmetykami do ciała i skóry twarzy, olej kokosowy świetnie sprawdza się w pielęgnacji włosów. Może być również stosowany jako składnik wybielających past do zębów domowej produkcji.

Reklama

Olej kokosowy na twarz, ciało i skórę

Dzięki właściwościom kwasów tłuszczowych obecnych w oleju kokosowym, znajduje on swoje zastosowanie w kosmetykach do skóry twarzy i całego ciała, z różnymi problemami i niedoskonałościami.

Olej kokosowy zawarty w kosmetykach do skóry twarzy i całego ciała, bądź jako kosmetyk sam w sobie:

• ma właściwości nawilżające i natłuszczające, więc świetnie sprawdza się w przypadku skóry suchej i odwodnionej;
• wykazuje działanie antybakteryjne, dzięki czemu mogą go stosować osoby z cerą trądzikową;
• jest stosowany w kosmetykach przeznaczonych do skóry atopowej i dla osób zmagających się z łuszczycą;
• łagodzi podrażnienia, zaczerwienienia, przebarwienia np. na twarzy, czy stany zapalne;
• zmniejsza blizny i cellulit;
• bywa składnikiem kremów przeciwzmarszczkowych (dzięki zawartości antyutleniaczy);
• może być stosowany zamiast olejków nawilżających do kąpieli;
• łagodzi oparzenia słoneczne;
• przyspiesza proces gojenia (stosowany jest często przez kobiety na poranione brodawki), jednak nie należy nakładać go na otwarte rany (również w przypadku kiedy jest to tatuaż);
• sprawdza się do natłuszczania skóry ciała oraz na usta, w celu ochrony przed działaniem mrozu;
• jest wykorzystywany jako preparat do skóry narażonej na rozstępy;
• nadaje się do masażu;
• może być wykorzystywany do zmywania makijażu.

Wbrew krążącym w Internecie opinii olej kokosowy nie nadaje się on do opalania, gdyż blokuje on zaledwie 20% promieni UV. Ta substancja, jak większość tego typu produktów, posiada też wysoką komedogenność. Oznacza to, że może zapychać pory.

Reklama

Jak stosować olej kokosowy na włosy?

Dzięki swoim właściwościom odżywczym oraz zawartości witamin i minerałów olej koksowy wykorzystuje się również do pielęgnacji włosów.

Olej kokosowy może być stosowany:

• jako odżywka, maska, bądź serum, w celu odżywienia i nawilżenia włosów metodą tzw. olejowania (szczególnie do włosów suchych i zniszczonych); warto stosować go wraz z aloesem, ponieważ sprawi to, że  lepiej nawilży włosy i skórę głowy.
• do włosów, które się puszą lub elektryzują;
• na porost włosów;
• w celu ochrony włosów przed promieniowaniem UV, wiatrem, czy mrozem;
• do skóry głowy z problemem nawracającego łupieżu;
• w celu wzmocnienia cebulek włosów oraz ich łamliwych końcówek;
• w ochronie przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi - np. przed promieniowaniem ultrafioletowym, wysoką temperaturą, zanieczyszczeniami, wiatrem czy mrozem;
• jako środek wspomagający porost włosów i hamujący ich wypadanie.

Można zakładać, że działa on w ten sam sposób na rzęsy i brwi, jednak badania przprowadzone, np. przez Trusted Source, odnosiły się wyłącznie do działania oleju kokosowego na włosy na głowie.

Przez niektórych olej kokosowy jest polecany także jako domowy sposób na wszy. W połączeniu z cytryną może natomiast sprawdzić się na przyciemnienie siwych włosów.

Na jakie włosy jednaj najlepiej nadaje się olej kokosowy i jak go nakładać? Najskuteczniejszy jest w przypadku nawilżenia włosów niskoporowatych. Wysokoporowate go nie lubią, gdyż powoduje ich puszenie.

Olej kokosowy może być stosowany zarówno na suche, jak i mokre włosy. Należy go jednak zmyć po około 30 minutach olejowania. Jak to zrobić? Zaleca się stosować do tego łagodny szampon, ponieważ umyje on łuskę, nie pozbawiając jej efektu olejowania.

Olej kokosowy rafinowany czy nierafinowany?

Decydując się na kupno oleju kokosowego, szczególnie po raz pierwszy, zastanawiamy się, który wybrać. Koszt ma w tym przypadku duże znaczenie i lepiej nie decydować się na ten najtańszy, bowiem różnica w cenie może wynikać z jakości oleju i tym samym, jego odzwierciedlać jego właściwości.

Na rynku można spotkać olej kokosowy rafinowany i nierafinowany. Nierafinowany jest tłoczonym na zimno, rzadkim i tym najcenniejszym olejem kokosowym o najlepszych właściwościach. Wykorzystuje się go na co dzień zarówno w kuchni, jak i w kosmetyce.

Zdecydowanie mniej polecanym, a nawet odradzanym jest rafinowany olej kokosowy. Produkowany w wysokich temperaturach, również przy wykorzystaniu substancji chemicznych, może okazać się pozbawiony cennych właściwości.

Olej nierafinowany ma zazwyczaj krótki termin do spożycia, a  rafinowany zdecydowanie dłuższy. Rafinowany jest bezbarwny oraz pozbawiony zapachu i smaku. Nierafinowany ma delikatny zapach, biały kolor oraz gęstą konsystencję.

Przeciwwskazania i skutki uboczne stosowania oleju kokosowego

Nadmierne stosowanie oleju kokosowego może prowadzić do takich skutków ubocznych, jak:

• biegunka,
• podwyższony cholesterol,
• refluks,
• nudności,
• reakcje alergiczne,
• zwiększenie poziomu cukru.

Kto powinien go unikać? Nie jest on wskazany osobom z tłustą cerą, skłonną do wyprysków. Może on w efekcie dłuższego stosowania spotęgować trądzik na twarzy.

Tak tłustych substancji jak olej kokosowy nie wolno również stosować w przypadku łojotokowego zapalenia skóry.

Nie ma natomiast badań, które wskazywałyby na wpływ oleju kokosowego na niemowlaki, dzieci nieco starsze czy kobiety w ciąży bądź karmiące piersią. Jest jednak wiele prawd i mitów na temat jego szkodliwości.

Dlatego należy go unikać lub stosować w niewielkiej ilości przez wyżej wymienione grupy osób, a wcześniej najlepiej zasięgnąć w tym zakresie opinii specjalisty. Każdy produkt w zbyt dużej ilości może bowiem stać się trucizną.

Cena oleju kokosowego. Gdzie go kupić?

Gdzie kupić olej kokosowy? Rafinowany można znaleźć w większości marketów. Nie jest on jednak zalecany do stosowania na ciało. Jego cena to około 30 zł za 1 litr.

Olej kokosowy nierafinowany jest natomiast dostępny  w sklepach ekologicznych, a nawet niektórych aptekach. Za 100 ml trzeba jednak zapłacić około 15 zł.