Jak wygląda biopsja piersi?
Rak piersi jest najczęściej występującym u kobiet nowotworem i wciąż odpowiada każdego roku za bardzo wiele zgonów wśród nich. Na szczęście coraz lepsze metody diagnostyczne i coraz skuteczniejsze sposoby leczenia poprawiają statystyki i pozwalają ratować zdrowie i życie.
Aby zapobiec rozwojowi choroby, warto regularnie poddawać się badaniom, począwszy od samodzielnego badania piersi w domu. Guzki i inne zmiany ogniskowe w piersiach są dość łatwo wyczuwalne przez skórę, więc standardowe badanie palpacyjne pozwala często na ich wczesne wykrycie.
Nawet bez zauważenia jakichkolwiek zmian i niepokojących objawów warto raz do roku zbadać się u lekarza, np. ginekologa. Specjalista również może wykonać badanie palpacyjne lub skierować pacjentkę na profilaktyczne USG czy mammografię. Zaobserwowanie jakichkolwiek zmian w badaniach obrazowych może być podstawą do prowadzenia dalszej, bardziej szczegółowej diagnostyki, w tym – biopsji piersi.
Na czym polega to badanie? Biopsja piersi to pobranie wycinka znalezionej wcześniej zmiany przy pomocy igły. Wycinek poddaje się następnie badaniu mikroskopowemu, które niemal w stu procentach wiarygodnie pozwala potwierdzić lub wykluczyć obecność komórek nowotworowych.
Kiedy np. podczas USG wykryty zostaje guzek w piersiach, biopsja pomaga określić jego rodzaj i stwierdzić, czy ma on postać złośliwą, czy łagodną. Im szybciej badanie zostanie przeprowadzone, tym większa szansa na wczesną diagnozę i skuteczne leczenie.
Czy biopsja piersi boli? Choć badanie jest inwazyjne, z reguły dla pacjentki jest bezbolesne. Niekiedy przeprowadza się je z miejscowym znieczuleniem, niekiedy bez. W głównej mierze zależy to od rodzaju przeprowadzanej biopsji.
Reklama
Biopsja cienkoigłowa piersi
Jest kilka rodzajów biopsji piersi, a różnią się one nie tylko grubością wykorzystanej do nich igły, ale też dokładnością i wiarygodnością wyników. Biopsja gruboigłowa piersi jest wykonywana w znieczuleniu miejscowym, bo igła punkcyjna ma średnicę aż 2,1 mm (grubość minimalna to 1,5 mm).
Za jej pomocą pobiera się materiał komórkowy do badania mikroskopowego. Zanim wprowadzi się igłę do piersi, lekarz wykonuje niewielkie nacięcie na skórze, a następnie pobiera kilka fragmentów tkanki. Całe badanie odbywa się pod kontrolą USG. Jeśli materiał został pobrany z odpowiedniego miejsca, wynik daje stuprocentowe rozpoznanie.
Wycinki trafiają do laboratorium, gdzie zostają przebadane pod mikroskopem i dokładnie opisane.
Odmianą biopsji gruboigłowej jest biopsja mammotomiczna (MMT) - jedna z najnowocześniejszych metod diagnozowania raka piersi. Wycinek jest w niej pobierany z wykorzystaniem próżni do komory biopsyjnej. Nie tylko pozwala ona wykryć, ale także leczyć nieduże, łagodne zmiany w piersiach.
Mniej inwazyjną odmianą biopsji jest biopsja cienkoigłowa piersi. Jest ona mniej dokładnym badaniem niż biopsja gruboigłowa, ale wykonuje się ją szybciej, bez znieczulenia i bez konieczności nacinania skóry.
Długą, ale cieniutką igłą punkcyjną o średnicy do 0,8 mm pobiera się materiał komórkowy. Igłę wprowadza się w głąb piersi pod kontrolą USG i cały zabieg trwa zaledwie kilka minut. Materiał komórkowy pobrany z piersi umieszcza się na szkiełku laboratoryjnym, utrwala specjalnym barwiącym preparatem i bada pod mikroskopem.
W miejscu ukłucia może pojawić się jedynie mały siniak. Wynik biopsji powinien dotrzeć do pacjentki w ciągu 10 dni.
Czy biopsja cienkoigłowa boli? Badanie z reguły jest bezbolesne, dlatego nie wykonuje się przed nim znieczulenia. Może niekiedy wywoływać dyskomfort, na szczęście badanie trwa krótko, więc nieprzyjemne uczucie również szybko mija.
Wskazaniami do biopsji cienkoigłowej piersi są: wyciek płynu z torbieli, podejrzenie zmiany niezłośliwej w badaniach obrazowych, wznowa miejscowa raka, diagnostyka guzów, pobranie materiału do oznaczenia stanu receptorów hormonalnych (ER, PgR) w raku piersi.
Reklama
Jak się przygotować do biopsji piersi?
Przygotowanie do biopsji piersi opiera się właściwie do wykonania przed nią innych badań, jeśli lekarz zdecyduje o takiej potrzebie. Najczęściej są to badania obrazowe – USG piersi lub mammografia oraz laboratoryjne badania krwi.
Aktualne wyniki oraz skierowanie na samą biopsję trzeba wziąć ze sobą, żeby lekarz wykonujący badanie miał jak najpełniejszy obraz kliniczny wszelkich obecnych zmian.
Przygotowanie do biopsji mammotomicznej nie różni się niczym od przygotowania do innych typów badania. Pacjentka nie musi być na czczo, a biopsję można wykonać o dowolnej porze dnia. Warto tego dnia założyć wygodną, luźną odzież, którą łatwo zdjąć.
Przy podejrzeniu jakichkolwiek zmian w piersiach w ogóle lepiej jest zrezygnować z upijającej, ciasnej odzieży, fiszbin i innych uciskających dodatków. W dniu badania najlepiej też nie zakładać biżuterii, która mogłaby utrudnić lekarzowi dostęp do badanych miejsc.
Jeśli chodzi o przygotowanie do biopsji gruboigłowej, należy pamiętać, że konieczne będzie miejscowe znieczulenie. Na każdą biopsję jednak najlepiej udać się z osobą towarzyszącą, która po badaniu odwiezie pacjentkę do domu.
Reklama
Wyniki biopsji piersi
Biopsja jest badaniem, które z reguły zleca się po zaobserwowaniu zmian w piersiach podczas badania obrazowego. Często wiąże się więc ze sporym stresem, ponieważ wiele pacjentek obawia się obecności komórek nowotworowych w powstałych zmianach. Warto jednak pamiętać, że większość zmian ma charakter łagodny, a nawet te złośliwe – wykryte wcześnie – coraz skuteczniej się leczy.
Ile czeka się na wynik biopsji gruboigłowej i cienkoigłowej? Przeważnie wynik dostępny jest po kilku – kilkunastu dniach i wówczas należy bezzwłocznie udać się z nim do lekarza. Najbardziej – niemal w stu procentach – miarodajne wyniki daje biopsja gruboigłowa.
Wynik negatywny oznacza brak komórek danego rodzaju, pozytywny – ich obecność, jednak interpretacji wyników biopsji gruboigłowej i cienkoigłowej powinien zawsze dokonywać lekarz, w oparciu o komplet wyników różnych badań i pełny obraz kliniczny pacjenta.
Reklama
Cena biopsji piersi
Ile kosztuje biopsja piersi? Czy badanie można wykonać wyłącznie prywatnie, czy jest refundowane przez NFZ? Możliwość skorzystania z refundacji dotyczy wszystkich rodzajów badania. Biopsja piersi – w tym biopsja mammotomiczna – na NFZ wymaga skierowania od lekarza specjalisty, ale w przypadku podejrzenia raka piersi można wykonać ją bezpłatnie.
Cena biopsji piersi prywatnie różni się w zależności od miasta, placówki oraz lekarza, który ją wykonuje. Inne są także ceny gruboigłowej i cienkoigłowej biopsji piersi. Cena tej ostatniej oscyluje w granicach 200-250 zł, natomiast koszt biopsji gruboigłowej to wydatek rzędu 750-900 zł.
Badania tego rodzaju z reguły wykonuje się jednak na wyraźne zalecenie specjalisty, warto więc skorzystać z refundacji Narodowego Funduszu Zdrowia, szczególnie że sama biopsja jest zazwyczaj tylko jednym z elementów szerszej diagnostyki.