Co to jest morfologia RBC?
Morfologia krwi obwodowej jest laboratoryjną analizą krwi, określającą poziomy jej poszczególnych składników. Co to jest RBC w badaniu krwi?
Skrót RBC (z ang. red blood cells) oznacza wskaźnik używany w morfologii krwi do określania ilości erytrocytów w pobranej próbce. Erytrocyty – zwane również czerwonymi krwinkami – są wytwarzane przez szpik kostny i pełnią w naszym organizmie bardzo ważną rolę. Przede wszystkim są odpowiedzialne za transport tlenu do naszych płuc, dlatego właśnie morfologia RBC jest tak istotnym badaniem.
Podwyższona liczba czerwonych krwinek może wskazywać na choroby płuc lub zwykłe niedotlenienie, RBC poniżej normy jest natomiast sygnałem rozwijającej się anemii.
Badanie krwi RBC określa tylko ilość czerwonych krwinek, choć w niektórych przypadkach oznacza się laboratoryjnie również ich kształt, wielkość i zabarwienie. Polega ono na zwykłym pobraniu próbki krwi z żyły w dole łokciowym pacjenta.
Aby wynik był wiarygodny, pacjent powinien być na czczo (najlepiej, jeśli ostatni posiłek zjadł przed godziną 19 poprzedniego dnia). Oprócz tego badanie to nie wymaga żadnych specjalnych przygotowań.
Wskazaniami do wykonania morfologii z oznaczeniem czynnika RBC są przede wszystkim objawy niedokrwistości, takie jak:
- notoryczne zmęczenie i senność,
- bladość skóry,
- omdlenia,
- zawroty głowy,
- przyspieszony oddech,
- przyspieszona akcja serca,
- stany depresyjne,
- kłopoty jelitowe,
- zaburzenia miesiączkowania i libido,
- drętwienie odczuwalne w rękach i nogach,
- napady duszności.
Reklama
Norma RBC morfologii
Poziom erytrocytów u człowieka zmienia się z wiekiem, a ponadto w pewnym stopniu także zależy od płci pacjenta. Inne są więc normy RBC u dorosłych, a inne u dzieci:
- dzieci (1-3. dzień życia) - 4,0-6,6 mln/mm³,
- dzieci (1 tydzień) - 3,9-6,3 mln/mm³,
- dzieci (2. tydzień) - 3,6-6,2 mln/mm³,
- dzieci (3. tydzień) - 3,6-6,2 mln/mm³,
- dzieci (1. miesiąc) - 3,0-5,4 mln/mm³,
- dzieci (2. miesiąc) - 2,7-4,9 mln/mm³,
- dzieci (3.-6. miesiąc) - 3,1-4,5 mln/mm³,
- dzieci (7.-24. miesiąc) - 3,7-5,3 mln/mm³,
- dzieci (3.-6. rok) - 3,9-5,3 mln/mm³,
- dzieci (7.-12. rok) - 4,0-5,2 mln/mm³,
- dziewczynki (13.-16. rok) - 4,1-5,1 mln/mm³,
- chłopcy (13.-16. rok) - 4,5-5,9 mln/mm³,
- kobiety - 4-5,5 mln/mm³,
- mężczyźni - 4,7-6,1 mln/mm³.
Trzeba jednak pamiętać, że nie warto samodzielnie interpretować wyników badań, gdyż normy mogą być różne w różnych laboratoriach.
Wynika to z faktu, że nie ma jednej metody wykonywania badania i jednego rodzaju odczynników. Każde laboratorium ma swoje normy.
Reklama
Morfologia RBC podwyższona
Fizjologicznie podwyższone RBC mogą mieć na stałe mieszkańcy terenów górskich. W ich krwi jest więcej erytrocytów niż u mieszkańców terenów nizinnych, co wiąże się z mniejszą zawartością tlenu w powietrzu.
Z tego samego powodu wysokie RBC występuje u osób po treningach wysokościowych i u palaczy. Wzrost ilości krwinek czerwonych może też jednak oznaczać obecność niektórych chorób:
- przewlekłej obturacyjnej choroby płuc – tzw. POChP,
- choroby nowotworowej nerek,
- czerwienicy prawdziwej,
- wrodzonej wady serca,
- odwodnienia,
- niedotlenienia organizmu wynikającego z innych przyczyn.
Interpretacji wyników wszelkich badań powinien zawsze dokonywać specjalista. Kiedy badanie wykazuje we krwi podwyższone RBC, lekarz może zlecić dodatkowe badania celem dokładnego ustalenia przyczyny zaburzeń.
Reklama
Morfologia RBC obniżona
W jakich sytuacjach RBC w morfologii wychodzi za niskie? Mniejsza liczba erytrocytów najczęściej jest objawem rozwijającej się anemii. Przyczyny niedokrwistości mogą być różne i wynikać z utraty krwi np. w wyniku pęknięcia wrzodu żołądka (tzw. anemia pokrwotoczną), niedoborów mikroelementów (niedokrwistość z niedoboru żelaza, kwasu foliowego, witaminy B12). Anemia, a wraz z nią niskie RBC, towarzyszy często także ciąży lub jest wynikiem chorób, zakażeń bakteryjnych, grzybiczych i pasożytniczych. Obniżone RBC występuje zwykle u pacjentów:
- chorujących na nerki,
- z nowotworami złośliwymi,
- z przewlekłym zapaleniem dróg moczowych,
- z chorobami autoimmulogicznymi.
Anemia może rozwinąć się także, gdy zanika funkcja szpiku (tzw. niedokrwistość aplastyczna).
Reklama
Morfologia RBC w ciąży
W czasie ciąży krew kobiety zostaje znacząco rozrzedzona i zwiększa się jej objętość w naczyniach krwionośnych.
W związku z tym, rozmaite parametry w składzie krwi zostają zachwiane i zmienia się stężenie poszczególnych komponentów. Stężenie czerwonych krwinek, czyli RBC w ciąży często jest więc obniżone w stosunku do norm przyjętych dla pozostałych, zdrowych pacjentów.
Niskie RBC w ciąży może świadczyć o anemii, która dotyka bardzo wiele kobiet ciężarnych. Niskie żelazo i niska hemoglobina wymagają niekiedy suplementacji odpowiednich preparatów, dlatego zawsze obniżoną morfologię RBC w ciąży trzeba skonsultować z lekarzem prowadzącym, aby zalecił on właściwe postępowanie celem poprawienia wyników krwi.
Ciąża to czas, kiedy trzeba dbać o swoje zdrowie w sposób szczególny. Pamiętać o nieobciążającej aktywności ruchowej i zbilansowanej diecie, która dostarcza organizmowi wszelkich niezbędnych mikroelementów.
