Ten owoc to skarbnica witamin! Zmniejsza ryzyko chorób w obrębie plamki żółtej i nie tylko. Kliknij i dowiedz się więcej!🍊
Ten owoc to skarbnica witamin! Zmniejsza ryzyko chorób w obrębie plamki żółtej i nie tylko. Kliknij i dowiedz się więcej!🍊
Ten owoc to skarbnica witamin! Zmniejsza ryzyko chorób w obrębie plamki żółtej i nie tylko. Kliknij i dowiedz się więcej!🍊

Mdłości po jedzeniu - co robić? Przyczyny, objawy i domowe sposoby

Mdłości po jedzeniu występują na skutek schorzeń i zaburzeń układu trawiennego, ale też nerwowego, hormonalnego, sercowo-naczyniowego czy emocjonalnego. Jakie jeszcze mogą być przyczyny tego stanu? Zobacz, jakie towarzyszą im objawy dodatkowe, a także - co robić, jak leczyć i jakie leki przyjmować, gdy nawracający odruch wymiotny uniemożliwia codzienne funkcjonowanie.
Kobieta odczuwa mdłości
źródło:123RF
W skrócie
  • Mdłości po jedzeniu zazwyczaj są efektem problemów żołądkowych. Jakich?
  • Nudności po jedzeniu mogą być wynikiem nerwicy lub długotrwałego stresu. Jakie inne objawy im towarzyszą?
  • Jeśli mdłości po jedzeniu występują jednorazowa, wystarczy sięgnąć po domowe sposoby, by im zaradzić. Co można zrobić?
SPRAWDŹ TEŻ: Co pomaga na dolegliwości żołądkowe?
Spis treści

Czym są mdłości po jedzeniu?

Pojęcie mdłości po jedzeniu oznacza nieodpartą potrzebę zwrócenia spożytego posiłku. Uczucie to zazwyczaj jest silne i nieprzyjemne.

Możliwe jest wystąpienie odruchu wymiotnego, związanego ze skurczem mięśni brzucha i klatki piersiowej, jednak nie w każdym przypadku nudności prowadzą do wydalenia treści pokarmowych przez usta.

Ciągłe nudności, wraz z wymiotami po jedzeniu, klasyfikowane są jako choroby czynnościowe żołądka i dwunastnicy. Należy jednak pamiętać, że podłoże tego typu objawów nie zawsze związane jest z nieprawidłowościami w obrębie samego układu trawiennego.

Dlatego do postawienia właściwej diagnozy niezbędny często jest szereg badań endoskopowych oraz laboratoryjnych, a także dokładny wywiad lekarski dotyczący takich okoliczności, jak:

  • czas pomiędzy spożyciem posiłku, a wystąpieniem mdłości;
  • rodzaj, ilość, świeżość spożytego pokarmu;
  • powtarzalność występowania nudności po jedzeniu;
  • wszelkie obserwowane dotąd nietolerancje pokarmowe;
  • dodatkowe objawy współwystępujące;
  • informacje o aktualnych oraz przebytych schorzeniach;
  • dane dotyczące wszystkich przyjmowanych leków. 

Reklama

Przyczyny nudności po jedzeniu

Przyczyny nudności po jedzeniu są niezwykle zróżnicowane. Odruch wymiotny powstaje w odpowiedzi na sygnały napływające z żołądka, ale też klatki piersiowej (serce, płuca), narządu przedsionkowego usytuowanego w uchu wewnętrznym, a także ośrodków korowych i strefy chemoreceptorowej na dnie IV komory mózgu.

Dlatego usiłując ustalić podłoże mdłości po jedzeniu, należy potencjalnie wziąć pod uwagę następujące problemy zdrowotne:

  • nieżyt żołądkowo jelitowy o charakterze infekcyjnym, wywołany przez bakterie Staphylococus, Salmonella, Bacillus cereus czy Clostridium perfringens, a także rotawirusy i wirusy Norwalk,
  • zatrucie pokarmowe,
  • alergia, nadwrażliwość, nietolerancja pokarmowa,
  • niedrożność jelita cienkiego lub grubego,
  • choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy,
  • refluks żołądkowo-przełykowy,
  • zawał dolnej części mięśnia sercowego,
  • zaburzenia psychosomatyczne w przebiegu nerwicy wegetatywnej,
  • mdłości wywoływane na skutek reakcji lękowych,
  • bulimia, czyli żarłoczność psychiczna,
  • reakcje emocjonalne na przykre zapachy, smaki i widoki,
  • zaburzenia i choroby ośrodkowego układu nerwowego,
  • wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego,
  • niedokrwienie mózgu,
  • wzrost lub spadek ciśnienia tętniczego,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • kwasica ketonowa w przebiegu cukrzycy,
  • mocznica,
  • choroba Addisona,
  • nowotwory i skutki uboczne ich leczenia (chemioterapia),
  • zaburzenia pracy tarczycy,
  • zmiany hormonalne w okresie ciąży,
  • choroba lokomocyjna,
  • błędy żywieniowe - jedzenie zbyt rzadkie lub zbyt częste, zbyt skąpe lub zbyt obfite, spożywanie nadmiernych ilości cukrów prostych i tłuszczów nasyconych,
  • działanie niepożądane przyjmowanych środków farmakologicznych, takich jak:
    • leki immunosupresyjne,
    • niesteroidowe leki przeciwzapalne,
    • leki hormonalne,
    • leki antyarytmiczne i hipotensyjne,
    • antybiotyki.

Mdłości po jedzeniu mogą się pojawić także w przypadku przebiegu zarażenia COVID-19. Zarażeni koronawirusem często odczuwają zmianę smaku, co prowadzi do odczuwania nudności.

Jeśli natomiast zastanawiasz się: „dlaczego po jedzeniu słodyczy jest mi niedobrze?”, może to oznaczać rozchwianie poziomu glukozy we krwi. W takim przypadku należy sprawdzić poziom cukru i wykonać badania w celu diagnostycznym, gdyż może być to cukrzyca.

Mdłości po zjedzeniu mięsa natomiast mogą być wynikiem zbyt wysokiej ilości spożytego białka, które jest niebezpieczne przy chorobach nerek.

Jeśli jest to sytuacja jednorazowa, mięso mogło być nieodpowiednio przygotowane lub zwyczajnie nieświeże.  Nawet w takim przypadku dobrze jest skontaktować się z lekarzem.

Reklama

Objawy towarzyszące mdłościom po jedzeniu

Istotnym kryterium różnicującym, jeśli chodzi o przyczyny nudności, są dodatkowe objawy współwystępujące. Jednym z najczęściej występujących jest odbijanie.

Pod pojęciem tym rozumiany jest silny odruch mający na celu wydalenie powietrza, które dostało się do żołądka, najczęściej wraz z przyjmowanym pokarmem.

Odbijanie i mdłości po jedzeniu występują u osób, które kultywują złe nawyki żywieniowe, a więc jedzą szybko i niedbale, zasysając przy okazji duże ilości powietrza.

Problem ten może mieć również podłoże psychiczne, oba objawy mogą być manifestacją zaawansowanych zaburzeń nerwicowo-lękowych. 

Inną potencjalną przyczyną jest zawał mięśnia sercowego, aczkolwiek wówczas symptomy te współwystępują z innymi, bardziej charakterystycznymi, takimi jak silny ból w klatce piersiowej i lewym ramieniu oraz paniczny lęk o własne życie.

Tego typu problemy często świadczą też o różnego rodzaju dyspepsjach, czyli niestrawnościach. Są to zaburzenia czynnościowych układu pokarmowego, którym jednak w  omawianym przypadku towarzyszyć  będą takie symptomy, jak silny ból brzucha, a także żołądka, wzdęcia, gazy, być może zaparcia lub biegunki po jedzeniu

Do tego należy dodać całą gamę zaburzeń funkcjonowania układu nerwowego i związanych z nimi dodatkowych objawów, takich jak bladość skóry, potliwość czy ślinotok. 

Nudności często prowadzą również do braku apetytu.

Reklama

Mdłości po jedzeniu a nerwica

Bardzo często mdłości po posiłku są efektem nerwicy lękowej czy wegetatywnej oraz stresu i innych tego typu problemów psychicznych.

W przypadku uogólnionych bądź napadowych zaburzeń o charakterze lękowym, nudności potencjalnie współwystępują z takimi objawami, jak:

  • napady obezwładniającej, wszechogarniającej paniki;
  • nieokreślony i nie znajdujący uzasadnienia niepokój;
  • chęć ucieczki, schowania się;
  • uczucie duszności, przyspieszone bicie serca;
  • zawroty głowy, zaburzenia mowy i widzenia;

Pojedyncze ataki trwają zazwyczaj do 15-20 minut, tyle bowiem potrzebuje organizm, by wyprodukować i zmobilizować właściwe dawki adrenaliny, zwanej hormonem walki. 

Jednak w przypadku nerwicy wegetatywnej, to właśnie adrenalina, wyrzucona w dużych ilości do walki z wyimaginowanym zagrożeniem, może być przyczyną pogłębienia się objawów psychosomatycznych, takich jak ból w klatce piersiowej, zawroty głowy, czy mdłości. 

Reklama

Co robić w przypadku nudności po jedzeniu?

Pojedynczy lub powtarzający się incydentalnie epizod nudności po jedzeniu nie powinien stanowić powodu do niepokoju, chyba że towarzyszą mu inne, bardzo silne symptomy świadczące na przykład o zawale serca czy niedokrwieniu mózgu.

Zazwyczaj przyczyną jest zatrucie, ewentualnie infekcja określana potocznie jako grypa żołądkowa - gwałtowna w przebiegu, ale krótkotrwała i niezbyt groźna.

Z racji tego, że występują wówczas silne wymioty lub biegunka, leczenie polega przede wszystkim na zapewnieniu właściwego nawodnienia oraz wyrównaniu równowagi elektrolitowej.

Do postawienia właściwej diagnozy często niezbędny jest szereg badań endoskopowych oraz laboratoryjnych, a także dokładny wywiad lekarski dotyczący takich okoliczności, jak:

  • czas pomiędzy spożyciem posiłku, a wystąpieniem mdłości;
  • rodzaj, ilość, świeżość spożytego pokarmu;
  • powtarzalność występowania nudności po jedzeniu;
  • wszelkie obserwowane dotąd nietolerancje pokarmowe;
  • dodatkowe objawy współwystępujące;
  • informacje o aktualnych oraz przebytych schorzeniach;
  • dane dotyczące wszystkich przyjmowanych leków. 

Co na mdłości po jedzeniu? W przypadku, gdy nudności po jedzeniu mają charakter nawracający lub chroniczny, niezbędna jest konsultacja lekarska i wykonanie badań diagnostycznych. Po ustaleniu przyczyn, pacjent przez pewien czas może otrzymywać leki przeciwwymiotne

Do tej grupy zaliczane są takie środki, jak:

  • antagoniści receptora histaminowego H-1 (np. dimenhydrynat, cetyryzyna i inne);
  • antagoniści cholinergicznego receptora muskarynowego (hioscyna);
  • antagoniści receptora D-2 dopaminy (metoklopramid, domperidon, perfenazyna i inne);
  • selektywni antagoniści receptora dopaminy D-2 (haloperidol, droperidol);
  • antagoniści receptora serotoninowego 5-HT3 (ondansetron, granisetron, dolasetron);

Ważniejsze jednak są działania długofalowe, w tym przede wszystkim dotyczące sposobu żywienia. 

Konieczne zazwyczaj jest:

  • wprowadzenie regularności posiłków i ograniczenie ich wielkości,
  • redukcja lub całkowita eliminacja pokarmów słodkich i tłustych.

Do tego należy unikać aktywności fizycznej bezpośrednio po posiłku, nie należy też myć zębów tuż po wstaniu od stołu. Jeśli nudności mają podłoże nerwicowe, niezbędne może być wdrożenie działań psychoterapeutycznych. Kiedy nudności są przyczyną choroby, np. cukrzycy, ważna jest szybka reakcja i rozpoczęcie leczenia.

Domowe sposoby na mdłości po jedzeniu sprawdzą się natomiast, gdy dolegliwości nie są zbyt silne i występują jednorazowo. Zaleca się picie:

  • dużej ilości płynów (najlepiej wody lub elektrolitów),
  • herbat ziołowych (rumianku lub mięty),
  • naparu z imbiru (w ciąży).

Dodatkowo ważne jest przestrzeganie diety. Wskazane są gotowane warzywa i owoce.

Czytaj również

Bibliografia

  • Anna Mokrowiecka, Ewa Małecka-Panas, Nudności i wymioty, Pediatr Med Rodz 2010, 6 (4)
  • Andrzej Kawecki, Maciej Krzakowski, Chemotherapy- and radiotherapy-induced nausea and vomiting, Oncol Clin Pract 2018; 14
  • Sposoby na nudności i wymioty, American Cancer Society, https://www.cancer.org/content/dam/cancer-org/cancer-control/pl/booklets-flyers/getting-help-for-nausea-vomiting-polish.pdf [data dostępu: 27.07.2021].
  • Leppert W., Wache A. Nudności i wymioty wywołane chemioterapią i radioterapią u chorych na nowotwory. Onkol. Dypl. 2014; 11: 23-31.
  • Leppert W. Postępowanie u chorych z objawami ze strony przewodu pokarmowego w medycynie paliatywnej. Terapia 2011; 19: 59-66.
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Objawy ze strony układu pokarmowego
Jelitówka - jakie są objawy, jak leczyć i co jeść?
Kiedy pojawia się najczęściej biegunka po antybiotyku i jak długo trwa?
Biegunka po antybiotyku to częsty skutek ich działania
Kiedy skurcze brzucha wymagają interwencji lekarskiej?
Pacjentka z problemem skurczów brzucha
Podobne artykuły
Kobieta wymiotuje po alkoholu
Wymioty po alkoholu - co pomaga i jak je powstrzymać?
Kobieta wymiotująca z powodu dużego stresu
Wymioty ze stresu - co robić przy nudnościach i mdłościach?
Wypróżnianie z powodu bolącego brzucha spowodowanego stresem
Biegunka ze stresu - objawy. Jak sobie z nią radzić?
Wizyta w toalecie po jedzeniu
Częsta i nagła biegunka po jedzeniu - jakie ma przyczyny?
Kobieta ma czkawkę po alkoholu
Czkawka po alkoholu - przyczyny i sposoby leczenia. Jak ją powstrzymać?

Reklama


Jak często robić regenerację włosów?
Sprawdź!