Kwas foliowy - norma i objawy niedoboru. Na co jest stosowany i który wybrać?

Reklama

Czym jest kwas foliowy i jaką rolę pełni w organizmie?

Kwas foliowy jest syntetyczną postacią witaminy B9, czyli kwasu pteroiloglutaminowego, organicznego związku chemicznego niezbędnego do prawidłowego działania ludzkiego organizmu.

Wraz ze swoimi pochodnymi zaliczany jest do tzw. folianów, będąc najsilniej utlenioną, najbardziej stabilną i najlepiej przyswajalną substancją z całej tej grupy.

Ze względu na bardzo podobną aktywność biologiczną wszystkich tych związków, określenia foliany i kwas foliowy często są używane zamiennie, aczkolwiek naukowcy pierwsze z nich odnoszą przede wszystkim do form naturalnych występujących w przyrodzie, drugie zaś do wytworów laboratoryjnych używanych powszechnie w przemyśle farmaceutycznym.

Tak czy inaczej, obie nazwy wywodzą się od łacińskiego słowa folium, które oznacza liść. Nie jest to przypadek. Odkrytą w latach trzydziestych XX wieku witaminę B9 po raz pierwszy udało się wyizolować z liści szpinaku, a miało to miejsce w roku 1941 (5 lat później uczeni otrzymali krystaliczną, a następnie syntetyczną postać tej substancji).

Z chemicznego punktu widzenia kwas foliowy jest pochodną pterydyny (pteryny) i składa się z zasady pterydynowej, kwasu p-aminobenzoesowego oraz kwasu glutaminowego. W odróżnieniu od pozostałych folianów nie ulega szybkiemu rozkładowi pod wpływem światła wysokiej temperatury oraz niskiego pH, zachowując swoje właściwości nawet przez wiele miesięcy.

Foliany, w tym kwas foliowy, odpowiadają za wiele kluczowych dla człowieka procesów, szczególnie w układzie krwiotwórczym i nerwowym, takich jak tworzenie kwasów nukleinowych (DNA, RNA) oraz metabolizm aminokwasów.

Reklama

Na co pomaga kwas foliowy i komu jest zalecany?

Na co pomaga kwas foliowy? Najważniejszą z jego funkcji jest zapobieganie wadom cewy nerwowej, czyli struktury, z której w okresie życia płodowego rozwija się mózgowie i rdzeń kręgowy dziecka. Dlatego właśnie jego suplementację w szczególności zaleca się kobietom planującym ciążę oraz ciężarnym.

Ale to nie jedyne działanie witaminy B9, na które warto zwrócić uwagę. Oprócz tego korzystnie wpływa ona na:

• Układ sercowo-naczyniowy - kwas foliowy odgrywa bardzo ważną rolę w metabolizmie tzw. homocysteiny. Biorąc udział w rozkładzie tego aminokwasu, witamina B9 zapobiega jego odkładaniu się w tętnicach, a co za tym idzie - chroni przed rozwojem miażdżycy i jej następstw, z zawałem serca włącznie. Jedno z badań wykazało, iżv wzrost stężenia folianów w osoczu krwi o 4 ng/l przekładał się na niemal 2-krotne zmniejszenie ryzyka choroby wieńcowej (dane: E Cieślik, A. Kościej). Aczkolwiek inne doświadczenia nie wykazały pozytywnego wpływu B9 na liczbę incydentów sercowo-naczyniowych w grupach wysokiego ryzyka;
• Układ nerwowy i zdrowie psychiczne - kwas foliowy bierze udział w syntezie neuroprzekaźników odpowiedzialnych za dobry nastrój i motywację do działania, takich jak dopamina, adrenalina i noradrenalina. Odpowiednia podaż kwasu foliowego stanowi element profilaktyki depresji, a także psychoz, demencji, padaczki;
• Układ krwiotwórczy - ze względu na udział w syntezie kwasów nukleinowych witamina B9 jest niezbędna do prawidłowego wytwarzania czerwonych krwinek;
• Układ pokarmowy - foliany biorą udział w procesie soków trawiennych w żołądku, a także wpływają na działanie jelit i wątroby.

Przyjmowanie kwasu foliowego może się okazać przydatne w profilaktyce nowotworowej. Przeciwdziała on bowiem uszkodzeniom chromosomów, zwiększając ich odporność na różnego typu czynniki rakotwórcze. Naukowcy zauważają korelację pomiędzy spożyciem folianów i ich stężeniem we krwi, a zapadalnością na takie schorzenia onkologiczne, jak raki okrężnicy, żołądka, przełyku, płuc, trzustki, szyjki macicy, piersi, a także białaczka.

Jakie znaczenie ma kwas foliowy w ciąży?

Czy kwas foliowy pomaga zajść w ciążę? Witamina ta ma szeroki i niezwykle zróżnicowany wpływ na rozrodczość człowieka. Powodowane jej niedoborem zaleganie większych ilości homocysteiny w płynie pęcherzykowym może zaburzać reakcje pomiędzy męskimi i żeńskimi gametami (plemnikiem i komórką jajową), co negatywnie wpływa na szanse zapłodnienia.

Tak zwana hiperhomocysteinemia niekorzystnie oddziałuje również na proces implementacji zarodka w macicy w pierwszych dniach ciąży.

Dodatkowo może ona powodować również takie powikłania, jak:

• poronienie,
• odklejenie łożyska,
• niska masa urodzeniowa dziecka,
• stan przedrzucawkowy i rzucawka.

Przede wszystkim jednak odpowiednia podaż B9 zapobiega wadom wrodzonym u dziecka. Z tego względu powinno się przyjmować kwas foliowy przed ciążą, najlepiej już około 1 miesiąca wcześniej. A ponieważ nie każda ciąża jest planowana i mało która rozpoczyna się w dokładnie wyznaczonym momencie, de facto spożycie tej witaminy jest zalecane każdej kobiecie w wieku rozrodczym i aktywnej seksualnie.

Należy też przyjmować codziennie kwas foliowy w ciąży, zwłaszcza na początku. Do kiedy? Przyjmuje się, że „obowiązkowo” przez cały pierwszy trymestr, a więc do końca 3 miesiąca, aczkolwiek wedle najnowszych rekomendacji także później.

Powodowane niedoborem B9 wady cewy nerwowej (WCN, NTD - neural tube defects) są jedną z ważniejszych przyczyn umieralności lub niepełnosprawności małych dzieci. Zwykle powstają w ciągu pierwszych 4 tygodni po zapłodnieniu i mają związek z zaburzeniem zamykania cewy lub elementów ją pokrywających. Należą do nich między innymi:

• bezmózgowie,
• rozszczep kręgosłupa,
• przepukliny: mózgowa, oponowa, oponowo-rdzeniowa,
• iniencefalia - głowa w tyłozgięciu z wadami kręgosłupa szyjnego,
• zespół Arnolda-Chiariego - przemieszczenie struktur tyłomózgowia do rdzenia kręgowego.

Dzieci urodzone z bezmózgowiem są w stanie przeżyć zaledwie kilka godzin. Przepukliny powodują paraliż dolnych części ciała oraz upośledzenie intelektualne. Konsekwencje zaś rozszczepu są zróżnicowane - od łagodnych dolegliwości bólowych po całkowite unieruchomienie.

Wedle szacunków, w Polsce WCN dotyka 2-3 dzieci na 100 urodzonych, a częstotliwość zgonów z tego powodu jest wyższa, niż w innych krajach europejskich. Najnowsze badania wykazują, że regularna suplementacja witaminy B9 pozwala uniknąć około 75 procent tego typu wad (dane: Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Łodzi). 

Kwas foliowy dla mężczyzn

Kwas foliowy dla mężczyzn jest istotny na co dzień jako jeden z elementów zdrowego stylu odżywiania, ale w szczególności przydaje się tym panom, którzy planują posiadanie potomstwa.

Co daje jego suplementacja przyszłym ojcom? Przede wszystkim poprawia jakość nasienia poprzez zwiększenie ilości znajdujących się w nim plemników.

Witamina B9 ma duże znaczenie dla prawidłowego przebiegu spermatogenezy (procesu wytwarzania męskich komórek rozrodczych) ze względu na rolę, jaką odgrywa w podziałach mitotycznych i mejotycznych jąder komórkowych oraz syntezie DNA.

Kwas foliowy dla dzieci

O kwasie foliowym dla dzieci małych (kilkumiesięcznych lub kilkuletnich) najczęściej mówi się w kontekście profilaktyki niedokrwistości (anemii) megaloblastycznej. Schorzenie to objawia się zwykle pomiędzy 2 a 17 miesiącem życia.

Choć większość dzieci przychodzi na świat ze znacznym zapasem witaminy B9 przejętym od matki, w ciągu około 8-10 tygodnia rezerwa ta wyczerpuje się. Deficyt ten w największym stopniu daje o sobie znać u wcześniaków, a także u bliźniąt, a więc u tych maluchów, które w foliany zostały w czasie życia płodowego wyposażone w mniejszym stopniu.

Powstawaniu niedoborów zapobiega się poprzez odpowiednie żywienie. Dzieci karmione piersią mogą otrzymywać B9 z mlekiem mamy - dlatego ważne jest, by stężenie tej witaminy w organizmie kobiety było wystarczająco duże. Substancja ta jest także składnikiem mieszanek mlecznych dla niemowląt.

Natomiast kwas foliowy dla dzieci w wieku szkolnym jest ważny przede wszystkim ze względu na funkcje poznawcze, takie jak pamięć i koncentracja. Braki w tym zakresie mogą skutkować trudnościami w przyswajaniu wiedzy.

Reklama

Norma kwasu foliowego. Jak wygląda badanie?

Badanie stężenia kwasu foliowego w osoczu krwi lekarze najczęściej zlecają pacjentom z podejrzeniem niedokrwistości, a także kobietom starającym się o dziecko oraz będącym w pierwszych tygodniach ciąży.

Wskazaniem mogą też być zaburzenia odżywiania, schorzenia układu pokarmowego takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna, przewlekłe choroby wątroby, długotrwałe nadużywanie alkoholu. Diagnostyka przeprowadzana jest też często rutynowo u osób starszych, a także w ramach kontroli efektów leczenia witaminą B9.

Badanie wykonuje się z próbki krwi żylnej, pobieranej od pacjenta na czczo, a więc po upływie 8-12 godzin od ostatniego posiłku (w praktyce najczęściej rano).

Norma kwasu foliowego jest różnie określana w różnych laboratoriach. Niektóre podają zakres wartości od 3,1 do 17,5 ng/ml, inne 1,8 - 9,0 ng/ml czy 6 - 20 ng/ml. Jak więc widać rozrzut jest bardzo duży. W związku z tym interpretacja wyniku zawsze powinna się odnosić do opisu dostarczonego przez konkretną placówkę badawczą.

Reklama

Objawy niedoboru kwasu foliowego. Czy nadmiar ma znaczenie?

Niedobory kwasu foliowego skutkują bardzo poważnymi następstwami, wśród których w pierwszej kolejności wymienia się takie problemy zdrowotne, jak:

• wady cewy nerwowej u płodu wraz ze wszystkimi ich konsekwencjami, a także inne nieprawidłowości kształtujące się w czasie życia płodowego, w tym rozszczep wargi i podniebienia oraz zespół Downa;
• niedokrwistość megaloblastyczna - niski poziom kwasu foliowego przekłada się na upośledzenie wytwarzania czerwonych krwinek przy jednoczesnym zwiększeniu ich objętości oraz skróceniu czasu przeżycia;
• miażdżyca, a także zakrzepica żył i tętnic będące konsekwencją zalegania niedostatecznie metabolizowanej homocysteiny;
• objawy neurologiczne związane z zaburzeniem funkcji układu nerwowego, takie jak nadpobudliwość i trudności z zasypianiem;
• problemy natury psychicznej, w tym między innymi depresja, stany lękowe, drażliwość, a także deficyty poznawcze;
• problemy żołądkowo-jelitowe.

Lista możliwych dolegliwości jest szeroka i zróżnicowana, liczne w związku z tym i stosunkowo mało specyficzne są objawy niedoboru kwasu foliowego.

Mogą na deficyt wskazywać takie symptomy, jak między innymi:

• zawroty głowy,
• osłabienie fizyczne,
• zwiększona męczliwość,
• częste upadki,
• problemy z chodzeniem,
• krwawienia z dziąseł,
• zaczerwienienie języka,
• częste biegunki lub zaparcia,
• trwałe pogorszenie lub wahania nastroju,
• zwiększona lękliwość, stany niepokoju,
• pobudzenie psychoruchowe,
• kłopoty z pamięcią i koncentracją, roztargnienie,
• problemy z zasypianiem, wybudzanie się w nocy,
• zahamowanie wzrostu fizycznego u dzieci i młodzieży.

Co oznacza nadmiar kwasu foliowego i jakie daje objawy?

Nadmiar kwasu foliowego nie jest tak groźny, jak jego niedobór, co nie znaczy, że można stan taki lekceważyć. Jedną z najpoważniejszych, choć mało oczywistych konsekwencji jest maskowanie objawów niedoboru witaminy B12 związanych z rozwojem anemii oraz zaburzeniami neurologicznymi.

U osób cierpiących na nowotwory i przyjmujących chemioterapię duże ilości folianów we krwi mogą zmniejszać skuteczność leczenia. W przypadku kobiet ciężarnych nieznacznie rośnie ryzyko zachorowania na astmę przez ich potomstwo.

Oprócz tego może powodować nadmiar kwasu foliowego objawy doraźne, takie jak:

• wysypka, zaczerwienienie, świąd;
• biegunki, zatwardzenia;
• pogorszenie nastroju;
• rozdrażnienie, bezsenność.

Reklama

W czym jest kwas foliowy? Naturalne źródła

Gdzie występuje kwas foliowy? Jakie są jego źródła, w jakich produktach jest go najwięcej? Odpowiedź na tak zadane pytania jest złożona i obarczona nieścisłościami wynikającymi z niezbyt precyzyjnej terminologii.

Jako związek syntetyczny, kwas foliowy siłą rzeczy nie jest wytwarzany w organizmie człowieka i nie jest też naturalnym składnikiem pokarmów. Jego źródłem w diecie są natomiast suplementy i leki, a także rozmaite wyroby spożywcze wzbogacone nim w celu zwiększania wartości odżywczej. Jak podają E. Cieślik i A. Kościej, w Polsce takich produktów jest na rynku około 160, a należą do nich między innymi mąki pszenne, płatki śniadaniowe, soki i napoje oraz słodycze.

Jeżeli jednak pojęcie kwasu foliowego odnieść do wszystkich folianów i traktować te określenia synonimicznie, lista źródeł staje się znacznie obszerniejsza. Niewielkie ilości witaminy B9 są syntezowane przez bakterie bytujące w jelitach, aczkolwiek nie są one absolutnie wystarczające do tego, by zaspokoić dzienne zapotrzebowanie. Stąd potrzeba dostarczania folianów z zewnątrz. Skąd? Produkty bogate w naturalny kwas foliowy to:

• warzywa: brokuły, szpinak, brukselka, szparagi, włoska kapusta, sałata, szczypiorek, pietruszka;
• rośliny strączkowe: groch, fasola, soja;
• owoce: awokado, pomarańcze, maliny, kiwi;
• kiełki pszenicy, pełne ziarna zbóż;
• drożdże, orzechy;
• podroby, w tym zwłaszcza wątroby.

Oprócz tego mniejsze ilości witaminy B9 znajdują się też w wędlinach, rybach, jajach (zwłaszcza żółtku), mleku, kefirach, maślance, twarogu, serach dojrzewających twardych i miękkich.

Reklama

Kwas foliowy jako lek i suplement. Który wybrać?

Jak skutecznie zapobiegać niedoborom witaminy B9? Który kwas foliowy wybrać? Także i w tym przypadku odpowiedź nie jest oczywista, możliwości jest bowiem wiele. Do wyboru są między innymi:

• produkty spożywcze będące źródłem naturalnych folianów,
• leki i suplementy diety zawierające tradycyjny syntetyczny kwas foliowy,
• folian - aktywny kwas foliowy metylowany IV generacji.

Witamina B9 znajdująca się w żywności jest bardzo wrażliwa na działanie rozmaitych czynników, takich jak wysoka temperatura, światło słoneczne i wiele innych. W związku z tym już na etapie transportu i przechowywania większość naturalnych folianów utlenia się do form pochodnych o niskiej przyswajalności. Natomiast obróbka termiczna wydatnie zmniejsza ich ilość - przykładowo, szpinak gotowany w wodzie traci aż połowę zawartej w nim witaminy B9.

Negatywny wpływ mają też inne działania, takie jak oczyszczanie czy rozdrabnianie. Dodatkowo należy wspomnieć o tym, że niektóre produkty takie jak kapusta, pomidory czy fasola mają w swoim składzie substancje, które zmniejszają przyswajanie folianów. Wszystko to przekłada się na stosunkowo niską biodostępność naturalnej witaminy B9 - w zależności od konkretnego pokarmu wynosi ona od 80 do zaledwie 30 procent (dane: E. Cieślik, A. Kościej).

Inaczej sytuacja wygląda w przypadku syntetycznego kwasu foliowego, który jest przyswajany przez organizm niemal w 100 procentach, pod warunkiem wszak, iż nie występują czynniki ograniczające jego biodostępność takie jak:

• alkohol,
• nikotyna,
• niesteroidowe leki przeciwzapalne,
• doustne hormonalne środki antykoncepcyjne,
• a także zaburzenia przyswajania (więcej szczegółów na ten temat poniżej).

Kwas foliowy jest dostępny w różnych formach - w tabletkach, płynie, kroplach. Dostępny jest jako lek lub suplement. W obu postaciach można go kupić bez recepty, różnice dotyczą głównie procesów produkcji i kontroli. Leki zawierają dokładnie określone dawki substancji czynnych, a przed wprowadzeniem na rynek są niezwykle rygorystycznie sprawdzane. Suplementy tak surowym obostrzeniom nie podlegają, de facto są to bowiem środki spożywcze.

Co istotne, dostępne w aptekach preparaty często zawierają witaminę B9 w połączeniu z innymi substancjami o podobnym lub synergicznym działaniu, takimi jak witaminy B12, B6, D, cynk czy jod.

Najlepiej przyswajalny kwas foliowy

Za najlepiej przyswajalny kwas foliowy uchodzi obecnie sól glukozaminowa kwasu (6S)-5-metylotetrahydrofoliowego, występująca też pod wieloma innymi nazwami, takimi jak: 5-MTHF, folian, aktywny kwas foliowy, a także kwas foliowy IV generacji lub metylowany.

Czym ten związek różni się od innych? Witamina B9 przyjmowana w postaci syntetycznego kwasu lub zwykłych folianów z żywności nie jest formą aktywną. Zanim zatem zostanie wykorzystana przez organizm, musi przejść szereg przemian chemicznych, sprowadzających ją do postaci biodostępnej, jaką jest kwas 5-metyltetrahydrofoliowy (5-MTHF).

Udział w tym procesie mają dwie substancje: dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy (NADPH) i reduktaza metylenotetrahydrofolianowa (MTHFR). Problem w tym, że u wielu osób występuje mutacja genu odpowiedzialnego za wytwarzanie MTHFR (problem ten może dotyczyć nawet 50 procent populacji - dane: M. Zimmer i inni), w związku z czym enzym ten nie wykazuje pełnej aktywności, a redukcja witaminy B9 nie jest pełnowartościowa. W oczywisty sposób zmniejsza to efektywność suplementacji.

Rozwiązaniem tego problemu okazało się opracowanie kwasu foliowego w postaci aktywnej. Preparaty tego typu działają z pełną efektywnością niezależnie od predyspozycji genetycznych.

Reklama

Kiedy brać kwas foliowy i jak wygląda dawkowanie?

Jak i kiedy brać kwas foliowy? Rano czy wieczorem? Na czczo czy po jedzeniu? W jednej dawce, a może podzielonej na kilka mniejszych? W jakich ilościach?

Kobietom planującym zajście w ciążę lekarze często sugerują przyjmowanie leków lub suplementów z witaminą B9 w jednorazowej dawce rano przez pierwszym posiłkiem, wtedy bowiem substancja ta wchłania się najlepiej. Jest to zgodne między innymi z zaleceniami opracowanymi niegdyś przez zespół ekspertów Programu Pierwotnej Profilaktyki Wad Cewy Nerwowej realizowanego przez Instytut Matki i Dziecka w Warszawie.

W przypadku pozostałych osób sposób suplementacji nie jest określony, dlatego teoretycznie można tę witaminę przyjmować o dowolnej porze dnia.

Zalecane dawki kwasu foliowego

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę B9 dla osób dorosłych zostało określone na poziomie około 400 μg (0,4 mg) dziennie, natomiast w przypadku kobiet ciężarnych wzrasta ono do 600 μg (0,6 mg) na dobę. Dzieci natomiast potrzebują około 200-300 μg (0,2 - 0,3mg). U zdrowego człowieka zmagazynowane zapasy witaminy B9 wynoszą około 5-10 mg, z czego mniej więcej połowa znajduje się w wątrobie. Jeśli nie są na bieżąco uzupełniane, wyczerpują się w ciągu 3-4 miesięcy.

Badania wskazują, że w Polsce 90 procent mężczyzn i 80 procent kobiet przyjmuje mniej folianów, niż jest to wskazane w rekomendacjach. Jak podają niektórzy autorzy, u płci żeńskiej przeciętne spożycie wynosi nieco ponad 300 μg, co pozwala na zaspokojenie zaledwie 71-72 procent zapotrzebowania (dane: E. Cieślik, A. Kościej). Inne opracowania wskazują jeszcze gorsze wskaźniki - na przykład u mieszkanek Warszawy stwierdzono konsumpcję na poziomie zaledwie 48 proc. normy (dane: j.w.), co miało związek głównie z niewielkim udziałem warzyw i owoców w diecie.

Szczegółowe rekomendacje dotyczące dawek kwasu foliowego przyjmowanego w postaci suplementów dotyczą głównie kobiet planujących ciążę oraz ciężarnych. Zostały one spisane m.in. w stanowisku Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Autorzy opracowania, odnosząc się do aktualnego stanu wiedzy naukowej, uważają, że:

• Wszystkie kobiety w wieku prokreacyjnym powinny suplementować kwas foliowy w dawce 0,4 mg dziennie jako dodatkowe uzupełnienie diety bogatej w foliany.
• Ciężarne w pierwszym trymestrze powinny przyjmować suplementy w dawce 0,4-0,8 mg na dobę.
• Ciężarne w drugim i trzecim trymestrze i w okresie karmienia, jeśli nie występują dodatkowe czynniki ryzyka, powinny przyjmować 0,6 - 0,8 mg dziennie.
• Kobiety, u których w poprzedniej ciąży wystąpiły wady cewy nerwowej płodu, powinny przyjmować dawkę bardzo wysoką, wynoszącą aż 4 mg dziennie na 4 tygodnie przed planowanym zapłodnieniem oraz do 12 tygodnia ciąży, następnie zaś zgodnie z wytycznymi dla populacji ogólnej.

Kwas foliowy na receptę czy bez recepty?

Preparaty zaspokajające normalne lub też lekko zwiększone zapotrzebowanie na witaminę B9, zwykle zawierające dawkę 0,4 mg, dostępne są bez recepty - dotyczy to zarówno suplementów, jak też leków OTC. Tego właśnie typu wyroby powinna stosować zdecydowana większość osób w codziennej profilaktyce niedoborów oraz wad wrodzonych cewy nerwowej.

Należy jednak wiedzieć, że jest też w aptekach dostępny kwas foliowy na receptę, w dawkach 5 na nawet 15 mg. W tym przypadkach mowa jednak jest o lekach stosowanych w terapii bardzo poważnych schorzeń, takich jak:

• niedokrwistość megaloblastyczna,
• przewlekłe choroby związane z hemolizą krwi,
• ciężkie niedożywienie,
• zaawansowany alkoholizm.

Dawkowanie w tym przypadku wynosi od 10 do nawet 45 mg na dobę, a u dzieci od 5 mg w górę i jest zależne od konkretnej jednostki chorobowej. Dlatego zawsze należy się kierować wskazaniami lekarza. W żadnym razie nie przyjmuje się tego typu leków z zwykłej profilaktyce.

W tym kontekście istotna jest odpowiedź na pytanie: czy kwas foliowy można przedawkować? Generalnie literatura naukowa ani charakterystyki produktów zawierających B9 nie wspominają o takich przypadkach. Substancja ta rozkłada się bowiem w wodzie i jej nadmiar stosunkowo szybko jest wydalany z moczem. Nie mniej, jego nadpodaż może powodować pewne działania niepożądane.

Czy kwas foliowy może powodować skutki uboczne?

Ewentualne skutki uboczne kwasu foliowego związane są przede wszystkim z jego nadmierną suplementacją lub też używaniem mimo przeciwwskazań. Zostały one wymienione wyżej, w tym miejscu dodać można, iż maskowanie niedoboru witaminy B12 przez nadpodaż B9 może prowadzić do niebezpiecznych uszkodzeń w obrębie układu nerwowego.

Ciężka awitaminoza B12 zaburza bowiem przemiany substancji zwanej mieliną, czego następstwem jest destrukcja tzw. otoczek mielinowych chroniących włókna nerwowe.

Wbrew mitom, kwas foliowy nie wpływa na skuteczność działania tabletek antykoncepcyjnych, istnieje natomiast zależność odwrotna - tego typu preparaty hormonalne mogą osłabiać przyswajalność witaminy B9. Podobnie rzecz wygląda w przypadku alkoholu - może być spożywany w czasie suplementacji, ale należy się liczyć z tym, że będzie on wpływać negatywnie na stężenie witaminy w organizmie.

Jaka jest cena kwasu foliowego?

Suplementy i leki zawierające kwas foliowy można kupić w aptece, preparaty dostępne bez recepty są też w ofercie sklepów ze zdrową żywnością, odżywkami etc. Ile kosztują? Cena tego typu produktów jest umiarkowana i zależy między innymi od wielkości opakowania czy polityki konkretnego producenta oraz dystrybutora. Za 30 tabletek, wystarczających do miesięcznej kuracji trzeba zapłacić od kilku do kilkunastu złotych, opakowania większe mogą kosztować 20-40 złotych.