Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗
Czarny plastik w przyborach kuchennych. Sprawdź, dlaczego lepiej go unikać ❗

Kiedy i jak zrobić badanie OCT?

Badanie OCT jest jedną z najnowocześniejszych i najbardziej precyzyjnych metod diagnostycznych w okulistyce. Jakie są wskazania do przeprowadzenia OCT oka i jak wygląda przebieg tego badania?
Optyczna koherentna tomografia dna oka
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Badanie OCT oka jest badaniem obrazowym, a dokładnie – koherentną tomografią gałki ocznej. Lekarz widzi w niej zarówno przednią, jak i tylną część gałki, w tym – umiejscowioną z tyłu plamkę żółtą.
  • OCT oczu wykrywa m. in. zmiany jaskrowe, zmiany z grubości siatkówki i zwyrodnienie plamki. Często zalecane jest pacjentom starszym, u których zwyrodnienie wiąże się z wiekiem.
  • OCT nie wymaga przygotowania. Interpretacji wyników badania zawsze powinien dokonywać lekarz.
SPRAWDŹ TEŻ: Co to jest witrektomia oka?
Spis treści

Co wykrywa badanie OCT?

Dzięki szeroko dostępnym badaniom narządu wzroku, medycyna rozpoznaje współcześnie bardzo wiele chorób oczu. Jednym z nich jest badanie OCT. Co to jest i na czym dokładnie polega ta metoda diagnostyczna? Nazywana również tomografią oka, a ujmując bardziej precyzyjnie -  tomografią dna oka, jest badaniem niezbędnym w diagnostyce chorób siatkówki, zwłaszcza części dna oka i jego tak zwanej plamki. 

Metoda ta wykorzystuje koherentną wiązkę światła, która sprawia, że rozdzielczość uzyskiwanego obrazu jest bardzo wysoka. Choć badanie OCT oka jest całkowicie nieinwazyjne i bezbolesne, lekarze porównują jego precyzyjność do mikroskopowej analizy pobranego operacyjnie wycinka tkanki.

Ile trwa badanie OCT? Zajmuje z reguły jedynie kilkanaście minut i może być wielokrotnie powtarzane, ze względu na wysokie bezpieczeństwo.

Dzięki badaniu OCT można dokonać analizy współczynnika odbicia światła od poszczególnych warstw siatkówki. Umożliwia to bardzo wczesne wykrycie zmian w przedniej i tylnej części gałki ocznej, w tym rogówki, kąta przesączania, plamki, nerwu wzrokowego i siatkówki. Dzięki badaniu OCT możliwe jest m.in.

  • monitorowanie zmian jaskrowych,
  • wykrycie zmian grubości siatkówki,
  • przeanalizowanie kondycji tarczy nerwu wzrokowego. 

Reklama

Badanie OCT na NFZ

OCT oka jest jednym z badań, które można wykonać bezpłatnie. Aby jednak skorzystać z badania OCT na NFZ, konieczne jest skierowanie od lekarza. Specjalista, zlecając wykonanie badania, powinien skierować pacjenta do placówki, w które istnieje możliwość przeprowadzenia go w ramach refundacji. 

Tomografię dna oka można również wykonać prywatnie. Koszt zależy wówczas m.in. od miasta i placówki, gdzie ma ona zostać wykonana. Zwykle cena oscyluje w granicach 150-250 zł. Zaletą prywatnej wizyty jest zwykle krótszy czas oczekiwania, jeśli jednak pacjent może poczekać, warto skorzystać z refundacji NFZ-u.

Bez względu na to, czy badanie ma być wykonane darmowo, czy odpłatnie, najlepiej jest robić je na zalecenie lekarza, po uprzedniej konsultacji.

Reklama

Jak się przygotować do OCT?

Badanie oka OCT jest badaniem zupełnie nieinwazyjnym, bezbolesnym. Trwa krótko i właściwie od razu po jego zakończeniu pacjent może normalnie funkcjonować.

Czy istnieją jednak jakieś zalecenia przed poddaniem się badaniu? Jak przygotować się do OCT oka? Tomografia ta nie wymaga od pacjenta właściwie żadnych przygotowań. Na ogół przeprowadzana jest nawet bez użycia jakichkolwiek kropli. Niekiedy tylko stosuje się krople rozszerzające źrenice, celem poprawienia jakości obrazu. Zakroplenie następuje wówczas około 20 minut przed samym badaniem.

Warto pamiętać, że czasem krople rozszerzające źrenice powodują:

  • pogorszenie widzenia,
  • zwiększoną wrażliwość na bodźce wzrokowe, w tym światło,
  • utrudnienia w czytaniu.

Z tego powodu warto na OCT oczu udać się z kimś, ponieważ w niektórych przypadkach czynności takie jak prowadzenie samochodu mogą być utrudnione nawet do kilku godzin od podania kropli.

Reklama

OCT plamki

Podczas tomografii koherentnej lekarz widzi zarówno przednią, jak i tylną część gałki ocznej, w tym – umiejscowioną właśnie z tyłu plamkę żółtą. Ten niewielki fragment powierzchni siatkówki jest bardzo istotny, ponieważ to właśnie jemu człowiek zawdzięcza ostrość widzenia i rozróżnianie kolorów.

OCT plamek wykrywa m.in.:

  • ich zwyrodnienia związane z wiekiem,
  • zmiany cukrzycowe w plamce,
  • jej obrzęk,
  • otwory w jej obrębie.

Badanie OCT plamki żółtej jest więc istotnym elementem złożonej diagnostyki oczu. Kierowani są na nie często pacjenci z podejrzeniem AMD – zwyrodnienia plamki żółtej oka, z reguły wynikającego z podeszłego wieku.

Reklama

Interpretacja wyników badania OCT oka

Jak odczytać badanie OCT? Czy można to zrobić samemu? Interpretacja wyników OCT – podobnie, jak samo badanie – powinna być dokonana przez doświadczonego okulistę i opisana przez diagnostę. Samodzielna interpretacja nigdy nie jest wskazana i zawsze należy pozostawić ją lekarzowi kierującemu na badanie.

Odczyt wyników OCT jest zadaniem trudnym, ponieważ ma on postać barwnych wydruków, które lekarz porównuje z wynikami wzorcowymi. Aby dokonać porównania we właściwy sposób, potrzebna jest fachowa wiedza i doświadczenie.

Jeśli wynik OCT nie jest prawidłowy, lekarz może skierować pacjenta na dodatkowe badania lub zalecić odpowiednie postępowanie, mające na celu zniwelowanie nieprawidłowości.

Reklama

Normy badania OCT

OCT bada i ocenia przede wszystkim morfologię oka, wykrywa zmiany w jego strukturze, przekroju itd. Wynik tomografii opisuje wszelkie odchylenia od normy. Badanie OCT wykazuje nie tylko zmiany w budowie plamki żółtej, ale i innych elementów gałki ocznej, jak choćby rogówki, siatkówki czy nerwu wzrokowego.

Jednym z elementów wyniku jest skala, na której wyodrębnione są trzy obszary – zielony (norma), żółty (wartości graniczne) i czerwony (nieprawidłowości). Przez obszary te przebiega czarna linia wskazująca aktualny stan oka pacjenta.

Badanie OCT poniżej normy nie zawsze jest powodem do niepokoju, dlatego wynik należy zawsze skonsultować z lekarzem i postępować dalej zgodnie z jego zaleceniami. W sytuacji takiej lekarz może od razu rozpocząć leczenie, lub jedynie zalecić regularne kontrole i wykonanie dodatkowych badań.

 

Czytaj również

Bibliografia

  • P. Targowski, B. J. Rouba, P. Karaszkiewicz, M. Iwanicka, L. Tymińska-Widmer, T. Łękawa-Wysłouch, E. A. Kwiatkowska, M. Sylwestrzak, Optyczna Koherentna Tomografia OCT – nowe narzędzie do działań konserwatorskich i inwentaryzacyjnych, w: Wiadomości Konserwatorskie 26/2009. http://fizyka.umk.pl/~ptarg/abstrakty/Targowski_Remo2008.pdf [24.11.2021].
  • P. Glasner, K. Siebert, L. Glasner, Nowoczesne metody obrazowania dna oka, w: Forum Medycyny Rodzinnej 2016, tom 10, nr 2, 73–78.
  • Kański J. Okulistyka kliniczna. Elsevier, Wrocław 2009; 2–3.
  • Bryk E. Dno oka w nadciśnieniu tętniczym. Wyd. 1. PZWL, Warszawa 1976; 21–86.
  • Kęcik T., Lewandowski P., Kęcik D. Metody obrazowania w okulistyce. Wyd. 1. Warszawa 2001; 101–116.
Justyna Gabrysiak-Kula
Artykuł napisany przez
Justyna Gabrysiak-Kula
W 2009 roku zdobyła tytuł magistra kulturoznawstwa Uniwersytetu Łódzkiego. Pierwsze doświadczenia zawodowe zdobyła w Radiu Łódź, współtworząc audycje młodzieżowe. Od kilku lat pracuje jako copywriter, specjalizując się w tematyce medycznej, kosmetycznej, parentingowej i w dziedzinach pokrewnych. Napisała dotąd setki artykułów o zdrowiu. Prywatnie wychowuje dzieci, pływa i czyta książki, choć to właśnie pisanie było zawsze jej ulubionym zajęciem.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Badania
Morfologia RBC - czym jest, co oznacza podwyższone i obniżone?
Próbki krwi
Wymaz z odbytu - jak jest pobierany i w jakim celu?
Patyczki do wymazu z odbytu
Domieszki w stolcu - o czym świadczą?
Kobieta trzymająca dłonie na pośladkach
Podobne artykuły
Pielęgniarka pobiera krew pacjentce
Ile ważne jest skierowanie na badanie krwi? Morfologia i inne
Badanie termograficzne
Termografia – jak wygląda i co wykrywa?
Optyczna koherentna tomografia dna oka
Kiedy i jak zrobić badanie OCT?
Badanie raka prostaty dzięki PSA
Badanie PSA - normy (wolny, całkowity). Jakie są wskazania do wykonania testu?
Badanie poziomu CMV IgG
CMV IgG – jak badanie wpływa na ciążę i rozwój płodu?

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Jakie funkcje Twojego CGM są dla Ciebie najważniejsze?
Touchcare CGM