Reklama
Sprawna chłodziarko-zamrażarka a bezpieczeństwo dzieci
Jak poinformowały służby sanitarne, przynajmniej kilkuset dzieciom w województwie lubuskim podano szczepionki, które były przechowywane w złych warunkach. Wedle zaleceń Ministerstwa Zdrowia, każda chłodziarka służąca do przechowywania szczepionek powinna być nastawiona na 2 do 8 stopni Celsjusza. Tymczasem wskutek spustoszeń, które w październiku 2017 roku wywołał orkan Ksawery, przez kilka a nawet kilkanaście godzin w Lubuskiem nie było prądu – nie tylko w gospodarstwach domowych, ale też zakładach, instytucjach i poradniach zdrowia.
O ile w przypadku prywatnych mieszkań nieczynna chłodziarko-zamrażarka nie ma poważnych konsekwencji, o tyle w przypadku przechowywania szczepionek nawet najdrobniejsza awaria chłodziarki może narazić na niebezpieczeństwo małych pacjentów. Choć resort zdrowia zapewniał, że w tym przypadku przerwania tak zwanego „łańcucha chłodniczego” nie będzie powodować negatywnych konsekwencji, wielu rodzicow odczuwa strach. Rozgorzała też dyskusja na temat tego, czym są szczepionki, jakie szczepionki i w jakim wieki podaje się dzieciom, jakie są możliwe powikłania po szczepieniu a także - na czym polega przechowywanie szczepionek i ich przewożenie z miejsca na miejsce.
Dlatego przypomnijmy teraz, jakie podstawowe szczepionki muszą otrzymać nasze dzieci i jak powinno wyglądać prawidłowe przechowywanie szczepionek – czy to w specjalnej chłodziarce w poradni zdrowia, czy w naszej domowej chłodziarko-zamrażarce. Przypomnimy też, jak powinno się organizować transport szczepionek.
Reklama
Szczepionka MMR
Szczepionka MMR (skrót od ang. measles-mumps-rubella) – to zbiorcza szczepionka przeciwko trzem groźnym, zakaźnym chorobom: odrze, śwince i różyczce. Szczepionka MMR, która wchodzi w poczet obowiązkowych szczepień ochronnych, podawana jest w 13 miesiącu życia, a więc tuż po pierwszych urodzinach dziecka. Wiele lat później, a dokładnie mówiąc – w 10. roku życia, dziecko powinno otrzymać tak zwaną przypominającą szczepionkę MMR.
Co ważne, w przypadku szczepionki MMR nie jest przeciwwskazaniem do jej podania fakt przebycia którejś z wymienionych trzech chorób, natomiast w takiej sytuacji szczepionkę MMR podaje się nie wcześniej, niż po 4 tygodniach od całkowitego wyleczenia.
Reklama
Szczepionka DTP
Szczepionka DTP ma za zadanie chronić przed trzema chorobami: błonicą, tężcem i krztuścem. Uważana jest za bardzo skuteczną (100 procent w przypadku błonicy i tężca, ponad 90 jeśli chodzi o krztusiec). Szczepionka DTP również znajduje się w kalendarzu szczepień obowiązkowych i to aż 7 razy. Cztery pierwsze to szczepienia podstawowe, kolejne – przypominające. Pierwszą dawkę szczepionki DTP dziecko otrzymuje przed ukończeniem 2 miesiąca życia (7-8 tydzień). Drugą – na przełomie 3 i 4 miesiąca, kolejne – na przełomie 5 i 6 oraz między 16 a 18 miesiącem życia. Przypominającą szczepionkę DTP należy przyjąć w wieku 6, 9 oraz 19 lat.
Reklama
Szczepionka 5 w 1
Szczepionka 5 w 1 należy do tak zwanych szczepionek skojarzonych, polegających na podaniu w jednym zastrzyku szczepionek na kilka schorzeń. Szczepionka 5 w 1 to tak naprawdę szczepionka DTP (a więc błonica, tężec i krztusiec), wzbogacona o substancje zapobiegające rozwojowi poliomyelitis oraz zakażeniom wywoływanym przez Haemophilus influenzae typu b. Dzięki zastosowaniu szczepionki 5 w 1 zmniejsza się ilość ukłuć dziecka we wczesnych latach życia z 17 do zaledwie 8. Jeśli chodzi o przyjmowanie szczepionki 5 w 1, kalendarz szczepień podstawowych wygląda tak samo, jak w przypadku szczepionki DTP.
Reklama
Szczepionka WZW
Szczepionka WZW zabezpiecza przed wirusowym zapaleniem wątroby. Jest to jedno z pierwszych dwóch obowiązkowych szczepień (obok gruźlicy), występujących w kalendarzu. Pierwszą dawkę szczepionki WZW dziecko otrzymuje w ciągu 24 godzin po narodzeniu. Pełen cykl obejmuje 3 dawki szczepionki na wirusowe zapalenie wątroby. Drugą dziecko otrzymuje 1 miesiąc po pierwszej, a trzecią – 6 miesięcy po pierwszej. W przypadku wcześniaków o masie urodzeniowej poniżej 2 kilogramów, podaje się tuż po urodzeniu pierwszą dawkę, a po niej dodatkowo pełen cykl składający się z 3 dawek.
Szczepionka WZW występuje osobno, może jednak wchodzić także w skład szczepionki skojarzonej 6 + 1. Nie jest ona niczym innym, jak połączeniem szczepionki 5 + 1 oraz szczepionki WZW.
Reklama
Przechowywanie szczepionek
W związku z zamieszaniem dotyczącym przechowywania szczepionek przyjrzyjmy się teraz, w jakich warunkach powinny być one magazynowane. Kwestię tę regulują wytyczne Ministerstwa Zdrowia i nie ma wielkiego znaczenia, że czy dotyczą one przechowywania szczepionek w domowych chłodziarko-zamrażarkach, czy chłodziarkach stojących w przychodniach i punktach szczepień. Resort zdrowia w tej materii nakazuje:
- Trzymaj szczepionkę w lodówce na środkowej półce.
- Zadbaj, aby opakowanie nie dotykało tylnej ściany lodówki, co może grozić zamrożeniem szczepionki.
- Uważaj, aby nie uszkodzić opakowania. Nie kładź szczepionki na drzwiach lodówki – tam narażona będzie na największe wahania temperatury.
- Nigdy nie wkładaj szczepionek do zamrażalnika lub zamrażarki.
Reklama
Torba termiczna czyli bezpieczny transport szczepionek
Osobną kwestią jest przewóz szczepionek z miejsca na miejsce. Ministerstwo Zdrowia informuje, że transport szczepionek bez specjalnego opakowania może się odbywać, gdy:
- temperatura powietrza nie przekracza 25 stopni C,
- czas transportu nie jest dłuższy niż 60 minut.
Jeżeli warunki te nie są spełnione (oba łącznie), transport szczepionek powinien się odbywać z zastosowaniem szczególnych środków. Do przewozu szczepionek najlepiej nadaje się torba termiczna (torba termoizolacyjna). Najprostsze torby termoizolacyjne kosztują około 2 złotych. Ale uwaga – transport szczepionek w torbie termicznej również nie może trwać w nieskończoność, producenci zalecają, aby w ciągu 60 minut szczepionka znalazła się w chłodziarce, w temperaturze 2-8 stopni Celsjusza.
Zamiast torby termicznej do transportu szczepionek użyć można też pudełka ze styropianu w wkładem chłodzącym, ewentualnie – termosu.
