Przyczyny grzybicy przełyku
Głównym czynnikiem chorobotwórczym, wywołującym grzybicę gardła i przełyku są grzyby rodzaju Candida. To rodzaj drożdżaków, które zasiedlają ludzki organizm. Ich występowanie w zdrowym organizmie nie powoduje chorób, gdyż są to ilości niewielkie i bezpieczne dla zdrowia.
Problem powstaje, gdy układ odpornościowy organizmu zaczyna słabo pracować i organizm traci swoja odporność, wyjaławia się i wzrasta poziom pH. Candida w tak sprzyjających warunkach rozmnaża się i powoduje grzybicę.
Przyczynami rozwoju kandydozy przełyku są wszystkie czynniki, które sprzyjają rozwojowi zakażeń grzybiczych, a do takich należą:
- wysokie pH soku żołądkowego,
- operacje (na przykład transplantacja czy implantacja),
- rozległe urazy takie (rany pourazowe i pooperacyjne),
- długotrwałe stosowanie sterydów uzupełniających braki hormonalne,
- zaburzenia działania przewodu pokarmowego,
- żywienie pozajelitowe,
- przewlekłe choroby (nowotwory, długotrwała cukrzyca, choroby endokrynologiczne),
- niedożywienie,
- dieta bogata w węglowodany,
- alkoholizm,
- narkotyki,
- zwężenia przełyku,
- uchyłki przełyku,
- niedrożność przełyku.
Grzybica w gardle i przełyku jest często efektem zakażenia szpitalnego, tak zwanej kandydozy poantybiotykowej. Osoby żyjące w ciągłym stresie, który znacznie obniża odporność są także narażone na pojawienie się grzybicy przełyku.
Candida, która wywołuje to schorzenie silnie atakuje osłabione organizmy. Taki atak choroby nazywany jest atakiem oportunistycznym.
Jak się objawia grzybica przełyku?
W większości przypadków występowania kandydozy przełyku, choroba ta nie daje charakterystycznych objawów. Sam pacjent często nawet nie wie, że jest chory.
Na początku chory może odczuwać tylko problemy z przełykaniem. Dopiero gastroskopia, przeprowadzana z powodu innych wskazań medycznych dodatkowo diagnozuje tę chorobę.
Do objawów grzybicy przełyku zaliczane są:
- ból przy przełykaniu,
- zgaga,
- suchy kaszel,
- ból za mostkiem, promieniujący do pleców,
- uczucie obcego ciała w przełyku,
- nawracające nudności,
- gorączka, dreszcze i bóle brzucha.
W stanach ciężkich dodatkowo mogą pojawiać się: krwawienie z przełyku, ropnie w narządach wewnętrznych lub grudki i przekrwienia błony śluzowej.
Grzybica przełyku I stopnia charakteryzuje się niewielkimi uwypuklonymi zmianami plamistymi przełyku.
Objawami grzybicy II stopnia są już większe zmiany plamiste i obrzęki.
Choroba w III stadium wywołuje zmiany guzkowe wraz z przekrwieniem i owrzodzeniem.
Grzybica IV stopnia dodatkowo charakteryzuje się kruchością w obrębie błony śluzowej i zwężeniem światła przełyku.
U osób chorych na grzybicę przełyku często równoległe występuje grzybica jamy ustnej i gardła. Objawy grzybicy w gardle są bardzo podobne do tych, które pojawiają się przy kandydozie.
Czy grzybica przełyku jest zaraźliwa?
Grzybica przełyku nie jest zaraźliwa. Grzyby, które ją wywołują są często naturalną florą przewodu pokarmowego, a zdrowy układ odpornościowy chroni przed zakażeniem.
Nie można zarazić się kandydozą przełyku mając kontakt z osobą dotkniętą tą chorobą.
Grzybica przełyku w ciąży
Planowanie ciąży podczas infekcji jest niebezpieczne, gdyż dochodzi często do powikłań. Każdy rodzaj grzybicy może wpłynąć na rozwój płodu, przyspieszyć poród, a nawet wywołać poronienie.
By zagwarantować zdrową i bezpieczną ciążę, należy wcześniej wprowadzić terapię antybiotykową, która doprowadzi do wyleczenia choroby.
Jeśli doszło do grzybicy już w trakcie ciąży, należy udać się bezzwłocznie do lekarza, który może dobrać odpowiednie leki. Niewskazane jest leczenie infekcji na własną rękę. Może to prowadzić do nawrotu choroby, nawet jeśli uda się ją załagodzić.
Diagnostyka grzybicy przełyku
W przypadku wystąpienia objawów lub jakichkolwiek niepokojących dolegliwości należy udać się do lekarza, który zleci odpowiednie badania pozwalające na rozpoznanie infekcji.
Rozpoznanie ustala się głównie na podstawie badania gastroskopowego, które uwidacznia białawe naloty pokrywające zmienioną zapalnie błonę śluzową przełyku.
Nasilenie zmian może być różne - od białych plam po owrzodzenia z obrzękiem.
Badanie radiologiczne w tym przypadku może nie być miarodajne, gdyż obraz często mylony jest z zapaleniem wirusowym.
Ważne jest natomiast badanie cytologiczne oraz histopatologiczne. Przeprowadza się je poprzez gastroskopię.
Lekarz pobiera wymaz końcówką aparatu ze szczoteczką oraz wycinki końcówką z kleszczykami. Jest to niestety bolesne dla pacjenta.
Leczenie grzybicy przełyku
Grzybica przełyku nie jest chorobą, która po czasie znika samoistnie. W tym przypadku konieczne jest leczenie.
Należy pamiętać, iż nieleczona grzybica doprowadza do powikłań, jak rozprzestrzenianie drożdżaków na inne narządy, krwawienie czy powstanie przetoki przełykowo-aortalnej. Jak zatem leczyć grzybicę przełyku?
Pierwszym sposobem jest leczenia farmakologiczne. Jego forma zależy od stopnia zaawansowania choroby. Zalecane są doustne antybiotyki przeciwgrzybicze, które działają miejscowo lub ogólnoustrojowo.
Taką terapię wspierają probiotyki i prebiotyki. W niektórych przypadkach niezbędne jest również leczenie dożylne.
Antybiotykoterapia powinna być wsparta odpowiednią dietą. Grzyby idealnie rozwijają się w obecności cukru i zawierających go produktów. Takie składniki należy wyeliminować z codziennego jadłospisu, gdyż cukier to idealna pożywka dla grzybów.
W trakcie leczenia kandydozy warto wzmacniać odporność organizmu, aby zwiększał siły do walki z chorobą. Wskazane jest też skuteczne leczenie choroby podstawowej, która odpowiada za rozwój grzybicy przełyku.
Domowe sposoby na grzybice przełyku
Jednym ze sposobów leczenia naturalnego grzybicy przełyku są płukanki z chlorheksydyną, zalecane do odkażania jamy ustnej.
Grzybica przełyku wymaga dbałości o błonę śluzową jamy ustnej. Pomocne będą płyny (we właściwych stężeniach) takie jak woda utleniona, kwas borny czy olejek z drzewa herbacianego.
Pozytywne efekty przynosi picie roztworu z siemienia lnianego. Łyżeczkę zmielonych nasion należy zalać szklanką letniej przegotowanej wody i odstawić na kilka godzin.
Odcedzony roztwór można pić codziennie (2 szklanki). Śluz, jaki powstaje po wypiciu siemienia tworzy warstwę ochronną dla uszkodzonej błony śluzowej przełyku.
Do przygotowania płukanek można także wykorzystać olej kokosowy, olej goździkowy, rumianek lub liście szałwii.
Dodatkowo stosować można preparaty bez recepty z apteki o działaniu przeciwgrzybicznym, np. płyny do płukania ust, żele lub tabletki do ssania.
Dieta przy grzybicy przełyku
Dieta przeciw grzybicy to jeden z ważniejszych elementów walki z kandydozą. Prawidłowo skomponowany jadłospis nie zastępuje leczenia głównego, ale ma za zadanie wspomagać terapię.
Przede wszystkim należy zadbać, aby w diecie było jak najmniej cukru i tym samym minimalizować warunki do rozwoju grzybicy.
Cukier można zastąpić ksylitolem lub stewią. Z jadłospisu warto usunąć źródła cukrów złożonych, jakimi są pieczywo i warzywa mączne. Warto także ograniczyć spożycie cukrów prostych, nabiału (z wyjątkiem jaj), produktów kiszonych i powstałych na bazie fermentacji.
Co jeść przy grzybicy przełyku? Oto kilka podstawowych produktów:
- jogurt naturalny, który zawiera bakterie probiotyczne,
- czosnek, który wspiera walkę z zakażeniem,
- potrawy z olejem kokosowym, który zwalcza drożdżaki i działa przeciwbakteryjnie,
- ocet jabłkowy (łyżka octu ze szklanką wody), który można pić przed każdym posiłkiem,
- oregano i kurkuma, którymi można wzbogacać potrawy,
- warzywa,
- kasze bogate w błonnik,
- chude mięso, ryby.
