Klirens kreatyniny
Kilrens to współczynnik oczyszczania danej substancji, liczony jako objętość osocza całkowicie oczyszczonego z danej substancji w określonej jednostce czasu. Klirens kreatyniny jest parametrem szacującym tzw. filtrację kłębuszkową, czyli mówiąc prościej – zdolność nerek do oczyszczania krwi z kreatyniny w ciągu jednej doby. Wskazaniem do wyliczenia klirensu kreatyniny jest przede wszystkim podejrzenie ciężkiej niewydolności nerek.
Czytaj też: Zapalenie nerek
Kilrens kreatyniny – jak się bada?
Kilrens bada się oznaczając kreatyninę w całodobowej próbce moczu, a także w surowicy krwi pobranej w dniu, w którym skończyło się oddawanie moczu do analizy. Pierwszą próbkę moczu pacjent oddaje o godzinie 7 rano. Przez następne 24 godziny, wszystkie kolejne wizyty w toalecie muszą się skończyć oddaniem moczu do pojemnika. Po zakończeniu zbiórki, notuje się łączną objętość zebranego moczu, a następnie odlewa około 50 mililitrów, które trafią do analizy.
Klirens kreatyniny wzór
Najbardziej wiarygodny klirens kreatyniny otrzymuje się dzieląc ilość wydalonej kreatyniny w ciągu doby przez stężenie kreatyniny w surowicy.
W praktyce częściej stosuje się szacunkową metodę wyliczania klirensu kreatyniny, opartą na zastosowaniu wzoru Cockcroft-Gault. Klirens kreatyniny otrzymuje się wedle niego w następujący sposób:
- od liczby 140 odejmuje się wiek pacjenta, różnicę mnoży przez masę ciała, a uzyskaną wartość dzieli się przez wynik mnożenia wartości stężenia kreatyniny w surowicy przez 72.
Wynik tego dzielenia następnie mnoży się przez współczynnik charakterystyczny dla obu płci – 1,0 dla mężczyzn i 0,85 dla kobiet.
- Sprawdź, co to jest: Błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek
Klirens kreatyniny norma
Klirens kreatyniny u zdrowego, dorosłego człowieka przyjmuje wartości w zakresie 95-160 ml/min. Obniżony klirens kreatyniny może świadczyć o:
- niewydolności nerek,
- obniżonym dopływie krwi do nerek,
- infekcji dróg moczowych,
- a nawet problemach z sercem.
Na obniżenie klirensu kreatyniny wpływają też jednak niektóre leki, na przykład antybiotyki, a także cisplatyna stosowana w chemoterapii. Z kolei zbyt wysoki klirens kreatyniny może wystąpić w czasie ciąży albo u osób stosujących dietę bogatą w mięso.
Czytaj równeż: Krew w moczu (krwiomocz) - co oznacza krew w moczu?
Klirens kreatyniny kalkulator
Oczywiście klirensu kreatyniny nie trzeba liczyć ręcznie. Z pomocą przychodzą gotowe kalkulatory klirensu kreatyniny. Dostępne w internecie kalkulatory wyliczają klirens kreatyniny na podstawie równania Cockcroft-Gault. Przypomnijmy - jest to jedynie metoda szacunkowa. Korzystając z kalkulatora klirensu kreatyniny należy podchodzić do wyników z pewną dozą ostrożności i dystansu. Sami twórcy kalkulatorów często zastrzegają, że stanowią one jedynie pomoc dla lekarzy i nie powinny być jedyną wytyczną postępowania, zaś osoby korzystające z kalkulatorów biorą odpowiedzialność na siebie.
