Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗
Zmiany w programie Profilaktyka 40 PLUS. Co nowego w 2024 roku? Sprawdź❗

Wymaz z pochwy - jak wygląda badanie? Wyniki i norma

Wymaz z pochwy to technika pobierania próbki do badania. Stosuje się ją przy podejrzeniu stanów zapalnych pochwy. Zastanawiasz się, jak pobrać wymaz z waginy? A może czym różni się wymaz bakteriologiczny od tego w kierunku GBS? Dowiedz się więcej z poniższego tekstu.
Kobieta w bieliźnie zakrywa miejsca intymne
Źródło: 123RF
W skrócie
  • Wymaz z pochwy pozwala na wykrycie, czy w jej obrębie doszło do stanu zapalnego. Jakie są jego rodzaje?
  • Wymaz z pochwy można pobrać także w kierunku GBS. Co to znaczy?
  • Badanie wymazu z pochwy przeprowadza się zazwyczaj w gabinecie, jednak można wykonać je także samodzielnie. Jak to zrobić?
Spis treści

Reklama

Co wykrywa wymaz z pochwy?

Wymaz z pochwy to technika, która służy ocenie czystości waginy. Dzięki niej można dowiedzieć się, czy w obrębie pochwy występuje stan zapalny, a także jaki jest rodzaj tego zapalenia - bakteryjny czy grzybiczy.

Jeśli istnieje podejrzenie nieprawidłowości, np. stanu zapalnego, wymaz można pobrać z kanału szyjki macicy. W innym przypadku wystarczy próbka z pochwy.

W waginie występują pałeczki Lactobacillus, które stanowią jej naturalną barierę biologiczną i pozwalają zachować odpowiednie pH. Pałeczki Lactobacillus powinny stanowić 99 procent bakterii obecnych w pochwie, a pozostały 1 procent to bakterie chorobotwórcze, takie jak np.:

  • gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus),
  • paciorkowiec bezmleczności (Streptocoocus agalactiae),
  • Enterococcus species,
  • bakterie kałowe - m.in. pałeczka okrężnicy (Escherichia coli), paciorkowiec kałowy (Enterococcus faecalis).

Jeżeli bakterii chorobowych jest więcej niż 1 procent, oznacza to, że w pochwie wystąpił stan zapalny. Aby dokładnie określić ilość bakterii „dobrych i złych”, trzeba wykonać wymaz bakteriologiczny z pochwy.

Reklama

Wymaz z pochwy a biocenoza pochwy

Wiele osób utożsamia pojęcie wymazu z pochwy i biocenozy pochwy. Wydaje się to jednak być dużym uproszczeniem.

Sama biocenoza pochwy to pewnego rodzaju ekosystem, składający się z mikroorganizmów, które żyją w waginie, a  dokładniej mówiąc na jej nabłonku. Badanie biocenozy pochwy umożliwia dokonanie ogólnej oceny mikrobiologicznej tego narządu.

Jak wskazuje Olga Sierpniowska, farmaceutka "wymaz"  to słowo, które określa raczej technikę jaką będzie pobrana próbka, a dokładniej - jaki materiał będzie pobierany. Laboratoria oferują kilka różnych rodzajów wymazów ginekologicznych.

Zatem wymaz może zostać pobrany w celu:

  • badania biocenozy pochwy,
  • wykonania posiewu pochwy,
  • oceny obecności konkretnego patogenu (np. badanie GBS).

Z kolei różnica między biocenozą a posiewem polega na sposobie oglądu materiału. Przy biocenozie takie badanie wykonuje się pod mikroskopem. Natomiast przy posiewie  nanosi się materiały na specjalne podłoże do hodowli. 

Reklama

Cytologia a wymaz z pochwy

Pamiętajmy, by nie mylić wymazu z pochwy z badaniem cytologicznym. Panie często błędnie stosują te dwa terminy zamiennie, jednak nie są one tym samym.

Cytologia jest obrazem komórek pobranych z tarczy szyjki macicy wykonywanym w celu wykrycia nowotworu dolnego odcinka żeńskiego narządu płciowego.

Różni się zatem od wymazu z pochwy, który jest badaniem stanu mikrobiologicznego waginy. Pozwala na uzyskanie obrazu drobnoustrojów bytujących w miejscach intymnych.

Oba badania natomiast są bardzo ważne. Należy je wykonywać regularnie, zwłaszcza w ciąży, gdy wszelkie infekcje czy choroby mogą stanowić zagrożenie dla płodu.

Reklama

Wymaz z pochwy w kierunku GBS

Oprócz wymazu bakteriologicznego z pochwy, pobiera się także wymaz z pochwy w kierunku GBS. Jaka jest różnica? Wymaz z pochwy w kierunku GBS powinny wykonywać kobiety w ciąży.

Badanie GBS daje odpowiedź na pytanie, czy w pochwie ciężarnej występują paciorkowce z grupy B, które mogą być niebezpieczne dla płodu, zwłaszcza w czasie porodu. Zakażenie dziecka tym paciorkowcem w czasie porodu może doprowadzić do zapalenia płuc, zapalenia opon mózgowych lub posocznicy.

Zaleca się kobietom wykonanie wymazu z pochwy w kierunku GBS pomiędzy 35. a 37. tygodniem ciąży. Jeśli wynik będzie dodatni, kobiecie zostanie podana śródporodowa antybiotykoterapia, by nie dopuścić do zakażenia dziecka paciorkowcem.

Reklama

Kiedy wykonać wymaz z pochwy?

Badanie wymazu z pochwy można wykonać w każdym wieku, nawet bez objawów, wyłącznie w celach profilaktycznych. Konieczne jest jednak u kobiet w ciąży. Kiedy zrobić wymaz z pochwy? Jakie objawy powinny skłonić o wizyty u ginekologa?

Wskazaniami do wykonania wymazu z waginy są:

  • świąd i pieczenie w okolicy pochwy, sromu,
  • upławy, wydzielina z dróg rodnych,
  • ból, pieczenie podczas oddawania moczu,
  • parcie na pęcherz moczowy.

Jeśli występuje którykolwiek z objawów, lekarz powinien zlecić badanie wymazu pochwy w celach diagnostycznych. Infekcje intymne mogą wystąpić w każdym wieku. Wymaz z pochwy można pobrać zatem także u dziecka.

Objawia się podobnie, przyczyną natomiast najczęściej jest podrażnienie wywołane przez bieliznę z syntetycznego materiału lub za częste podmywanie z dużą ilością środków do kąpieli.

Skóra dziecka jest bardzo delikatna, zwłaszcza w miejscach intymnych. Do okresu dojrzewania powinno używać się najdelikatniejszych środków myjących, jakie są dostępne lub jedynie wody.

Inną przyczyną może też być niedokładne podcieranie się przez dziecko, a nawet pozostawiony kawałek papieru.

Reklama

Jak przygotować się do badania wymazu z pochwy?

Bardzo ważne do wykonania wymazu z pochwy jest odpowiednie przygotowanie. Na dwa dni przed planowanym badaniem, trzeba wstrzymać się o kontaktów płciowych.

W wyznaczonym dniu panie powinny umyć okolice intymne samą wodą, bez użycia mydła czy żeli do higieny intymnej. Przed badaniem nie można stosować leków dopochwowych, używać środków odkażających, kremów czy maści na obszar pochwy ani przeprowadzać jej irygacji, czyli przepłukiwania.

Badanie zaleca się wykonywać rano. Możliwe jest pobranie materiału z cewki moczowej razem z wymazem z pochwy. Wtedy nie należy przez 2-3 godziny przed badaniem oddawać moczu.

Wymaz nie powinien być pobierany podczas krwawienia miesiączkowego, dlatego należy dostosować termin do swojego cyklu.

Lekarz powinien być również poinformowany o przeprowadzanym leczeniu, jeśli w ostatnim czasie było takie przeprowadzane, a także o przyjmowanych przez pacjentkę lekach.

Reklama

Jak wygląda badanie wymazu z pochwy?

Wymaz z pochwy jest badaniem bezpiecznym, bezbolesnym i nieinwazyjnym. Zdarza się niestety, że pacjentki odczuwają dyskomfort, szczególnie przy zaawansowanym stanie zapalnym dróg rodnych.

Badanie jest krótkie i polega na pobraniu materiału za pomocą cienkiego wacika próbki. Uzyskuje się go najczęściej z tylnego sklepienia pochwy, a czasem z okolic cewki moczowej.

U kobiet ciężarnych, przy badaniu pod kątem GBS, pobiera się materiał także z odbytu.

Probówka następnie przekazana jest do laboratorium.

A gdzie zrobić wymaz z pochwy? Poleca się udać do gabinetu ginekologicznego na profesjonalne badanie. Wykonać je można także samodzielnie w domu.

Jak samemu pobrać wymaz z pochwy?

Zastanawiasz się, jak samodzielnie pobrać wymaz z pochwy? Jeśli z jakiegokolwiek powodu nie możesz udać się do gabinetu ginekologicznego, dostępne są zestawy do pobierania wymazów z tylnej części pochwy i szyjki macicy.

Są one proste w użyciu i skuteczne. Samo urządzenie jest bezpieczne i stanowi także pojemnik transportowy próbki. Można go bez obaw wysłać do laboratorium.

Przyrząd wsuwa się do pochwy i pobiera wymaz w taki sam sposób, jak zrobiłby to lekarz. Tak samo należy się przygotować. Pełna instrukcja dołączona jest zawsze do zakupionego zestawu.

Jak przechowywać samodzielnie wykonany wymaz? Czy trzymać go w lodówce? Pojemnik z próbką należy przechowywać w temperaturze pokojowej. Wymaz należy jednak dostarczyć do laboratorium maksymalnie w ciągu 72 godzin.

Wymaz z pochwy w kierunku GBS również można pobrać samodzielnie. Jeśli jednak mamy wątpliwości co do poprawności pobraniapróbki, należy udać się do lekarza w celu przeprowadzenia badania w gabinecie.

Jak interpretować wyniki wymazu z pochwy?

Interpretacja wyników wymazu pochwy jest stosunkowo prosta. W wielu przypadkach wynik jest albo dodatni i świadczy o obecności patogenu (np. paciorkowców w badaniu GBS) lub ujemny i oznaczający brak czynnika chorobotwórczego (np. brak paciorkowców w badaniu GBS).

Z kolei, gdy pobrano wymaz z pochwy na posiew, na wyniki trzeba poczekać ok. 5 dni. Wówczas można ocenić obecność lub brak chorobotwórczych mikroorganizmów.

Wydzielina pobrana podczas wymazu z pochwy w celu oceny biocenozy waginy jest badana pod mikroskopem. Następnie obraz mikroskopowy opisuje się według czterostopniowej skali:

  • stopień I - oznacza, że obraz mikroskopowy jest prawidłowy, a w polu widzenia występują przede wszystkim pałeczki Lactobacillus, czyli „dobre” bakterie;
  • stopień II - oznacza, że w polu widzenia widoczne są pałeczki Lactobacillus z pojedynczymi innymi bakteriami oraz leukocytami;
  • stopień III - oznacza, że fizjologiczna flora bakteryjna waginy została zachwiana, w polu widzenia występuje duża liczba bakterii chorobotwórczych i leukocytów, a znacznie mniej jest pałeczek Lactobacillus;
  • stopień IV - oznacza, że w polu widzenia nie występują pałeczki Lactobacillus, zamiast nich widoczne są liczne bakterie chorobotwórcze, leucyty, a także grzyby (drożdżaki) lub rzęsistek pochwowy. 

Ile natomiast czeka się na wyniki? Zazwyczaj otrzymujemy je po 4-5 dniach roboczych.

Ile kosztuje badanie wymazu z pochwy?

Cena badania zależy oczywiście od miasta i gabinetu.Można je wykonać w okolicach 50 złotych.

Koszt badania raczej nie różni się od metody. Tzn. nie ma znaczenia, czy jest towymaz z pochwy (mikologiczny, czyli grzybiczny), z kanału szyjki macicy (posiew tlenowy, beztlenowy czy mikologiczny).

Przyrząd do wykonania samodzielnego wymazu kosztuje natomiast około 25 złotych.

Badanie to trzeba przeprowadzić prywatnie, gdyż nie jest refudnowane przez NFZ.

Czytaj również

Bibliografia

  • Romanik M., Martirosian G., Częstość występowania, kryteria diagnostyczne i następstwa bakteryjnego zakażenia pochwy u kobiet cięzarnych, Prz Epidemol, 2004, 58, 547-553
  • Donders G., Bosmans E., Dekeersmaecker A., Pathogenesis of abnormal vaginal bacterial flora, Am J Obstet Gynecol, 2000, 182, 872-87
  • Nalewczyńska A, Cendrowska A, Kowalska J, Szyszka B. Abnormal vaginal biocenosis – the diagnostic and treatment Part I. Bacterial infection. Ginekologia Praktyczna. 2009;17(3):33-36.
  • Czy biocenoza i wymaz z pochwy to różne badania? https://www.gdziepolek.pl/opinie-i-pytania/73297/czy-biocenoza-i-wymaz-z-pochwy-to-rozne-badania [data dostępu:14.10.2022].
Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Badania
CMV IgM - cena i normy. Kiedy niereaktywny i reaktywny?
Pobieranie krwi do badania
Badanie EMG (elektromiografia) - jak wygląda i ile trwa? Cena i wyniki
Badanie EMG
Badanie kału – co można wykryć i jak się przygotować?
Próbka kału w laboratorium
Podobne artykuły
Ginekolog dla mężczyzn
Ginekolog dla mężczyzn - jak wygląda wizyta u androloga?
Badanie raka prostaty dzięki PSA
Badanie PSA - normy (wolny, całkowity). Jakie są wskazania do wykonania testu?
Próbki krwi
Co to jest badanie LDH i kiedy je wykonać? Sprawdź, co oznaczają wyniki
Kobieta na badaniu ultrasonograficznym
Kiedy i gdzie warto wykonać badanie USG?
Badanie EMG
Badanie EMG (elektromiografia) - jak wygląda i ile trwa? Cena i wyniki

Reklama


Jak świętować pierwszy dzień wiosny?
Sprawdź!