Co to jest jaskółcze ziele?
Jaskółcze ziele to bylina z rodziny makowatych, występująca na rozległych obszarach Europy i Azji, a obecnie także w Ameryce Północnej. W Polsce – powszechna, porasta między innymi obrzeża lasów, skraje łąk. Kwitnie od maja do września (charakterystyczne żółte kwiaty), osiąga wysokość do 1 m.
Po uszkodzeniu wydziela sok mleczny o pomarańczowym zabarwieniu. Cieczy tej, a także ekstraktowi z liści, od czasów starożytności przypisuje się szereg prozdrowotnych właściwości, dlatego przez wieki glistnik jaskółcze ziele stosowany był w leczeniu rozlicznych schorzeń. Dopiero doniesienia naukowe z ostatnich lat istotnie rewidują ocenę przydatności glistnika, a w szczególności – bezpieczeństwa jego stosowania. Obecnie dominuje pogląd, że roślina ta może być toksyczna – przy dłuższym stosowaniu w dużych ilościach może uszkadzać wątrobę, nawet ze skutkiem śmiertelnym, w szczególności u dzieci.
Efekt: w 2010 r. Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych wydał rekomendację, w której „nie poleca stosowania produktów leczniczych zawierających ten surowiec roślinny”. Także European Medicines Agency (EMEA) uznała, że jaskółcze ziele powinno być wpisane na listę ziół, których ryzyko stosowania przekracza akceptowane korzyści lecznicze. Czy to znaczy, że o glistniku należy zapomnieć? Niekoniecznie. Po pierwsze, większych kontrowersji nie wzbudzają zastosowania zewnętrzne, po drugie, wielu specjalistów uważa, że jaskółcze ziele może być stosowane również wewnętrznie, tyle że pod ścisłą kontrolą lekarską.
Właściwości jaskółczego ziela
Właściwości jaskółczego ziela i jego biologiczna aktywność w przeważającej mierze związane są z dużą zawartością alkaloidów izochinolinowych – zidentyfikowano ponad 30 takich substancji, wśród których na pierwszy plan wybijają się chelidonina, chelerytryna, sangwinaryna, berberyna, koptyzyna i stylopina.
W zielu glistnika zawarte są też liczne kwasy organiczne, w tym między innymi jabłkowy, cytrynowy i chelidonowy, a także pochodne kwasu cynamonowego i benzoesowego. Do tego należy dodać karotenoidy oraz flawonoidy - pochodne kwercetyny i kemferolu. Istotne są też syntezowane przez jaskółcze ziele enzymy.
Skład i właściwości jaskółczego ziela wprost przekładają się na działanie:
- przeciwskurczowe,
- przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze,
- przeciwzapalne,
- przeciwbólowe,
- kojące – na układ nerwowy,
- regulujące pracę układu sercowo-naczyniowego,
- moczopędne,
- żółciopędne,
- antyalergiczne,
- antynowotworowe.
Przez lata mówiono też o hepatoochronym działaniu glistnika, a więc korzystnym dla wątroby. Dziś wiadomo, że może ono być wręcz odwrotne.
Na co pomaga jaskółcze ziele?
Mimo wątpliwości dotyczących bezpieczeństwa stosowania glistnika doustnie i w dużych ilościach, dowiedziono naukowo, że wyciąg z tej rośliny może być stosowany między innymi na:
- kurzajki i brodawki wywołane przez wirus brodawczaka ludzkiego HPV,
- dolegliwości układu trawiennego, powstałe w wyniku stanów spastycznych w obrębie dróg żółciowych,
- zakażenia skóry wywołane grzybami Candida Albicans,
- choroby pasożytnicze – glistnik hamuje rozwój Trichomonas vaginalis,czyli wiciowca wywołującego rzęsistkowicę,
- biegunki wywołane pałeczkami Escherichia coli,
- nadciśnienie tętnicze,
- stany nadmiernego napięcia emocjonalnego,
- schorzenia pęcherzyka oraz dróg żółciowych.
Jaskółcze ziele na kurzajki
W świetle formułowanych zastrzeżeń odnośnie bezpieczeństwa stosowania glistnika, wiele wskazuje, iż roślina ta w medycynie naturalnej pozostanie obecna głównie jako środek na kurzajki i inne wykwity skórne wywoływane przez wirus HPV. W tym przypadku ryzyko toksyczności nie istnieje z uwagi na wyłącznie zewnętrzne zastosowanie preparatu.
Jaskółcze ziele na kurzajki aplikować można w postaci olejku/soku, kupionego w aptece lub sklepie, albo wyciśniętego samodzielnie. Glistnik na kurzajki dostępny jest też w formie maści lub kremu. Tego typu środki nakłada się w niewielkiej ilości na zmienione chorobowo miejsca przez kilka do kilkunastu dni. Metoda ta polecana jest jako alternatywa dla zabiegów wymrażania kurzajek ciekłym azotem. Aplikując jaskółcze ziele na kurzajki należy uważać, by nie doszło do kontaktu z jamą ustną, błonami śluzowymi narządów płciowych, a także oczami.
Glistnik jaskółcze ziele na oczy
Z jednej strony zaleca się, by chronić oczy przed działaniem glistnika, z drugiej zaś dostępne są preparaty na bazie tego ziela na choroby oczu właśnie. Czy są skuteczne? Czy są bezpieczne? Z naukowego punktu widzenia niewiele na ten temat wiadomo. Specjaliści z zakresu okulistyki nie mają w zwyczaju zalecać stosowania glistnika, mimo iż jest on reklamowany jako „środek na wiele chorób oczu”.
Czytaj też:
