Co to jest CRP u dziecka?
Skrót CRP (ang. C Reactive Protein) oznacza białko c-reaktywne, czyli jedno z białek tzw. ostrej fazy, których poziom we krwi rośnie na skutek rozwijającego się w organizmie stanu zapalnego. Zatem co to jest badanie CRP u dziecka i kiedy się je wykonuje?
CRP u dziecka bada się z pobranej próbki krwi, a na podstawie wyniku lekarz jest w stanie stwierdzić, czy mamy do czynienia z infekcją (a jeśli tak, to jak bardzo jest zaawansowana). Badanie CRP u dzieci nigdy nie odpowie nam jednak na pytanie, co infekcję wywołało, czyli jaka jest jej bezpośrednia przyczyna.
Do wykonania badania CRP u dziecka w laboratorium analitycznym wystarczy niewielka ilość krwi. Jeśli małemu pacjentowi nie zlecono innych badań, można ją pobrać z palca. W ten sposób bada się też niekiedy CRP u niemowlaka, ponieważ nawet u najmłodszych dzieci określanie poziomu tego białka bywa stosowane.
Jeśli dziecko nie przechodzi infekcji, za podwyższonym CRP musi stać inny powód. Jakakolwiek wątpliwość w wyniku stanowi zatem podstawę do dalszej diagnostyki, której zadaniem jest „znalezienie” ogniska zapalnego w organizmie.
CRP u noworodka
Różnego rodzaju infekcje okołoporodowe dotyczą nie tylko kobiet ciężarnych i tych w połogu. Często dotykają również ich dzieci. Gdy u malucha zachodzi podejrzenie infekcji czy zakażenia, lekarz zleca często określenie poziomu białka CRP. CRP noworodka to ważny element diagnostyki, pokazujący, czy w organizmie dziecka rzeczywiście rozwija się stan zapalny.
W zależności od tego, jak bardzo jest podwyższone CRP u noworodka, lekarz zaleca odpowiednie leczenie i postępowanie. Niekiedy konieczne jest rozpoczęcia antybiotykoterapii, a nawet hospitalizacja.
To, ile czasu w szpitalu musi spędzić maluch, zależy od zaawansowania infekcji i reakcji organizmu na leczenie. Wysokie CRP u noworodka może być niekiedy reakcją na podanie antybiotyku, dlatego określenie poziomu białka czasem powtarza się po kilku dniach od rozpoczęcia terapii.
Normy CRP u dzieci
Na pytanie, jakie jest prawidłowe CRP u dziecka, nie da się całkiem jednoznacznie odpowiedzieć. Normy CRP u dzieci różnią się nieco nawet w zależności od tego, jakie laboratorium wykonuje analizę. Stąd różnice w tzw. „widełkach” podawanych jako norma na wyniku badania.
Za normę CRP u dziecka małego zwykle uznaje się poziom poniżej 5 mg/l. U dzieci starszych natomiast powinien utrzymywać się poniżej 10 mg/l.
Ze względu na to, że normy poziomu białka CRP różnią się nieco pomiędzy laboratoriami dokonującymi analizy i zmieniają się wraz z wiekiem pacjenta, nie należy samemu dokonywać interpretacji wyników. Powinien dokonać jej lekarz, najlepiej pediatra, który ocenia wyniki w zestawieniu z ogólnym stanem dziecka lub wynikami innych badań.
Wysokie CRP u dziecka
Wynik wskazujący na nieznacznie podwyższone CRP u dziecka, znajdujące się w granicy od 3,1 do 10 mg/l, prawdopodobnie świadczy o obecności stanu zapalnego. CRP poniżej 40 mg/l oznaczać może infekcję wirusową lub niegroźne zapalenie.
CRP powyżej 100 mg/l zapewne związane jest z infekcją bakteryjną, a od 200 do 500 mg/l może być oznaką ciężkiego zakażenia. Wysokie CRP u dziecka może świadczyć o zaawansowanej, rozwiniętej infekcji. Co ciekawe, wskaźnik ten potrafi wzrosnąć nawet 1000-krotnie, jednak są to rzadkie przypadki, które najczęściej związane są z wirusowym zapaleniem wątroby lub jej uszkodzeniem, a także niewydolnością krążeniową.
Często występują razem u dziecka wysokie CRP i gorączka. Podwyższona temperatura ciała jest naturalną reakcją układu immunologicznego na rozwijający się w nim stan zapalny. Niekiedy pojawiają się też u dziecka wysokie CRP i ból brzucha, co może świadczyć o tym, że zapalenie umiejscowiło się w przewodzie pokarmowym lub układzie moczowym.
Zawsze, jeśli istnieją wątpliwości co do umiejscowienia zakażenia, należy przeprowadzić dodatkowe badania pogłębiające dokładną diagnostykę.
Niskie CRP u dziecka
Warto zauważyć, że przy określaniu poziomu białka c-reaktywnego nie ma pojęcia zaniżenia. Niskie CRP u dziecka – nawet jeśli wynik bliski jest 0 mg/l – świadczy po prostu o nieobecności stanu zapalnego w jego organizmie i nie jest powodem do niepokoju.
Niestety, samo określenie poziomu białka CRP nie daje pełnego obrazu stanu zdrowia dziecka. Nawet niskie CRP u dziecka nie świadczy jednoznacznie o tym, że w organizmie nie jest obecny żaden stan chorobowy.
Czasem samo badanie CRP może być niewystarczające i jeśli rodzic widzi u swojego dziecka jakiekolwiek niepokojące objawy, powinien to zgłosić to do lekarza w celu kontynuowania dalszej diagnostyki.
Ponadto warto też pamiętać, że prawidłowe wyniki badań dzieci nie zwalniają rodziców z obowiązku dalszych obserwacji i regularnego monitorowania stanu ich zdrowia.
Wyniki CRP u dziecka
Wszelkie wyniki badań dziecka powinny być interpretowane przez lekarza, najlepiej specjalistę chorób wieku dziecięcego. Same wyniki CRP u dziecka niewiele mówią o stanie jego zdrowia. Owszem, kiedy infekcja jest widoczna i zdiagnozowana, określenie poziomu białka c-reaktywnego może pomóc określić stopień jej zaawansowania. Często lekarz zleca powtórzenie badania, żeby sprawdzić, czy leczenie przynosi spodziewane rezultaty.
CRP u dziecka 80 mg/l może oznaczać już poważną infekcję wirusową. Jeśli jednak po kilku dniach terapii spada do 50 czy 20 mg/l, należy podejrzewać, że organizm prawidłowo zareagował na zastosowane leczenie i infekcja jest w odwrocie.
Jakie CRP u dziecka wskazuje na sepsę? Sepsa to ciężki stan zapalny całego organizmu, więc przy jej wystąpieniu wskaźnik CRP z reguły wzrasta znacząco, jednak – szczególnie w najcięższych przypadkach – interpretacji wyników dokonać może tylko lekarz.
