Choroba Alzheimera jest chorobą neurodegeneracyjną mózgu i jej najbardziej typowym objawem jest postępująca demencja. Gdy choroba się pojawia w tkance mózgowej dochodzi do odkładania się patologicznych, szkodliwych białek. Powodują one uszkodzenie i zanik komórek nerwowych i połączeń między nimi.
W korze mózgowej widoczne są zaokrąglone nagromadzenia zniszczonych włókien nerwowych, a w ich środku często znajduje się grudka składająca się z białkowego amyloidu.
Dokładny mechanizm powstawania i przyczyny choroby Alzheimera są stale badane, ale najbardziej popularna teoria zakłada, że to właśnie amyloid uszkadza komórki nerwowe i jest przyczyną choroby Alzheimera.
Choroba Alzheimera - przyczyny
Choć nie są znane dokładne przyczyny choroby Alzheimera, pewne jest to, że istnieją różne przyczyny określane jako czynniki ryzyka choroby. Należą do nich:
- wiek - choroba Alzheimera częściej występuje w starszym wieku, w przypadku określonego podłoża genetycznego choroba może pojawić się także u młodszych osób
- płeć - częściej choroba Alzheimera jest diagnozowana u kobiet niż u mężczyzn.
Oprócz powyższych czynników, na które nie mamy wpływu, na rozwój choroby Alzheimera wpływają także jeszcze inne czynniki:
- uraz głowy
- wpływ środowiska - podatność na chorobę powoduje nagromadzenie się niektórych metali w tkance mózgowej, np. glinu
- zarażenie określonym typem wirusa
- osłabienie układu immunologicznego
Reklama
Choroba Alzheimera - przebieg
Choroba Alzheimera przebiega w kilku etapach – od wczesnego zapominania przez utratę pamięci aż po całkowite otępienie i śmierć.
Jedną z metod opisujących kolejne etapy choroby Alzheimera jest Skala Oceny Nasilenia Otępienia (ang. GDS, Global Deterioration Scale). Dzieli ona zaburzenia występujące przy chorobie Alzheimera na siedem etapów.
- Etap 1 - brak zaburzeń
Nie występują problemy z codzienną aktywnością, koncentracją, pamięcią, orientacją, komunikacją, oceną sytuacji.
- Etap 2 - zapominanie
Pojawiają się niewielkie kłopoty z pamięcią i zdolnościami poznawczymi. Nie są to jednak symptomy pozwalające na ujawnienie się rozwijającej się choroby, nawet w testach klinicznych.
- Etap 3 - łagodne zaburzenia poznawcze
Występują pierwsze widoczne problemy z pamięcią, komunikacją, adekwatnym zachowaniem. Jest to też etap, w którym osoba traci zdolność do orientacji w przestrzeni i ma trudności z wywiązywania się z obowiązków. Testy kliniczne ujawniają już zaburzenia tego etapu.
- Etap 4 - wczesna faza choroby - I stadium choroby Alzheimera
W tym stadium choroby Alzheimera osoba zapomina nazwy ulic, imiona bliskich osób, przedmiotów. Nastrój chorego może zmieniać się z chwili na chwilę. Rozmowy z innymi ludźmi stają się coraz trudniejsze, osobie trudno zebrać myśli. Liczenie sprawia duży kłopot. Chory izoluje się od rodziny i znajomych. Niechętnie wychodzi z domu. W tej fazie choroby koordynacja ruchowa jest jeszcze dość dobra. Chory sam może się ubrać, poruszać się po okolicy, wykonywać codzienne czynności w czym jednak przeszkadzać mu będzie kłopot z pamięcią.
- Etap 5 średnio zaawansowana choroba - II stadium choroby Alzheimera
W tym stadium następuje nasilenie rozpadu pamięci. Chory przejawia też gwałtowne emocje, niewspółmierne do wywołującej je sytuacji. Oskarżanie bliskich o kradzież i przypisywanie im złych intencji to charakterystyczny objaw II stadium choroby Alzheimera. Często osoby reagują lękiem wobec dźwięku (np. dzwoniący telefon lub dzwonek do drzwi) lub migającego światła. Pojawia się też wędrowanie czyli chodzenie bez celu tam i z powrotem. Osoba ma poważne trudności w komunikacji, nie kończy rozpoczętych zdań. Traci swoją samodzielność, nie potrafi się sama ubrać, umyć czy przygotować posiłku.
- Etap 6 zaawansowana choroba – III stadium choroby Alzheimera
Osoba nie rozpoznaje już nikogo ze swojego otoczenia, nie rozumie też tego, co się do niej mówi. Komunikacja z otoczeniem jest bardzo utrudniona - osoba powtarza słowa, które zna. Nastroje są bardzo zmienne i trudne do przewidzenia. Już każda czynność sprawia choremu kłopot. Nie jest w stanie robić nic samodzielnie i cały swój czas spędza w łóżku.
- Etap 7 ostatnia faza choroby – IV stadium terminalne
Osoba komunikuje się z otoczeniem za pomocą pojedynczych dźwięków lub słów. Podstawowe funkcje organizmu są zaburzone, słabo pracują serce i płuca, koordynacja ruchowa oraz zdolność połykania są znacznie zakłócone. Z tego powodu często bezpośrednią przyczyną śmierci bywają zapalenie płuc, choroby serca albo niewydolność narządów, takich jak nerki czy wątroba.