Reklama
Czym jest Helicobacter pylori?
Helicobacter pylori to niebezpieczna bakteria bytująca w układzie pokarmowym człowieka. Najczęściej na swoje „pastwisko” wybiera żołądek i dwunastnicę. Jednak może też występować na powierzchni zębów oraz w kale.
Bakteria helicobacter wyglądem przypomina pofałdowany wałeczek, zakończony witkami, które ułatwiają jej dostanie się do wnętrza błon śluzowych żołądka. Ten rodzaj bakterii to dość świeży „wynalazek” australijskich naukowców (Marshalla i Warrena), którzy wyodrębnili ją w 1982 roku.
Wiąże się ją ze stanami zapalnymi systemu pokarmowego (np. zanikowe zapalenie żołądka, zapalenie dwunastnicy,choroba Menetriera), chorobą wrzodową żołądka oraz dwunastnicy, a nawet z nowotworem żołądka (w szczególności chłoniakiem typu MALT).
Niestety, helicobacter po dotarciu do ustroju, często nie daje żadnych objawów.
Reklama
Jak można się zarazić Helicobater pylori?
Nie trudno o zakażenie helicobacter pylori. Wystarczy kontakt ze śliną lub kałem, w którym występuje bakteria.
Do czynników, które szczególnie predysponują do „złapania” bakterii należą kiepskie warunki socjalne (np. dzielenie małego pomieszczenia z wieloma osobami) czy mieszkanie w rozwijającym się państwie.
Szacuje się, że około 80 procent osób dorosłych jest nosicielem helicobactera. Bakterii helicobacter nie odstrasza kwaśne środowisko żołądka. To za sprawą ureazy, czynnika, który rozkłada mocznik do amoniaku i dwutlenku węgla, zmieniając PH żołądka z kwaśnego na zasadowy.
Z pewnością trudniej osiedlić się tej bakterii, jeśli człowiek przestrzega podstawowych zasad higieny (częste mycie rąk oraz zębów) oraz dba o właściwą dietę.
Reklama
Helicobater pylori u dzieci
Dzieci są najbardziej narażoną grupą na zakażenie. Szacuje się, że około połowa populacji już do 5 roku życia miała styczność z helicobacterem. U dzieci najczęściej pojawiają się objawy zakażenia jak np. ból brzucha.
Helicobacter nie powinien być ignorowany przez rodziców, gdyż przeprowadzane badania potwierdzają, że istnieje związek między tą bakterią a innymi dolegliwościami niezwiązanymi z układem pokarmowym. Najodpowiedniejszym badaniem u dzieci jest test z kału, ponieważ inne nieinwazyjne metody potwierdzenia obecności helicobacter pylori ma zbyt małą czułość u najmłodszych.
Czasami u dzieci nie ma potrzeby do leczenia antybiotykami. Mogą wystarczyć probiotyki, które jednak trzeba przyjmować długoterminowo.
Reklama
Objawy Helicobacter pylori
Objawy zakażenia Helicobacter pylori mogą, jednak wcale nie muszą występować. W praktyce często zakażenie długo przebiega bezobjawowo. Symptomami, na które należy zwrócić uwagę, są m.in.:
- ból brzucha (szczególnie w górnym odcinku – w nadbrzuszu),
- brak łaknienia,
- mdłości,
- niestrawność oraz wzdęcia,
- zgaga,
- biegunka,
- gorączka.
Najczęstsze objawy podobne są do zatrucia bądź innych problemów z układem pokarmowym. Helicobacter pylori najczęściej jednak pokonuje drogę przez jamę ustną i dopiero dociera do żołądka. Prowadzi to do tego, że nieprzyjemny zapach oraz smak w ustach mogą również być objawami zakażenia tej bakterii.
Występować może ona w całej jamie ustnej, zarówno na języku jak i na płytce nazębnej.
Helicobacter pylori wpływa poważnie na samopoczucie. Nawet gdy obajwy nie są przeszkadzające w życiu codziennym, ich stałe występowanie, sprawia że człowiek jest zmęczony. Przeprowadzone zostały również badania, które wykazały, że zakażenie tą bakterią wpływa na zmniejszenie produkcji serotoniny (hormonu szczęścia).
Pojawić się więc może depresja.
Zależność między helicobacterem a zmianami skórnymi nie zostały potwierdzone przez żadne badania. Jednak u części osób zakażonych pojawiły się m.in.: trądzik różowaty, atopoe zapalenie skóry oraz pokrzywka.
U niektórych chorych osób odnotowano również wzmożone wypadanie włosów. Wywołane to może być ogólnym osłabieniem organizmu przez bakterię lub jej bezpośrednie działanie na substancje potrzebne do produkcji wlosa.
W sytuacji bezobjawowego przebiegu helicobacter pylori potwierdzeniem jej występowania w organizmie jest wynik testu laboratoryjnego lub badania endoskopowego, bądź gastrologicznego.
Reklama
Diagnostyka Helicobacter pylori
Badania na wykrycie helicobacter pylori mogą być nieinwazyjne lub inwazyjne. Wykonuje się takie testy jak:
- pomiar przeiwciał IgG z krwi,
- test oddechowy z mocznikiem,
- oznaczenie antygenów w kale,
- gastroskopia z testem ureazowym.
Test oddechowy jest uznawany za najbardziej czuły. Polega na wypicu specjalnego płynu. Następnie wydycha się powietrze, które jest analizowane. Badanie to nie jest refundowane przez NFZ. Po otrzymaniu skierowania od lekarza trzeba wykonać je prywatnie. Kosztuje ono między 250 złotych a 320 złotych.
Pozostałe badania są tańsze, jeśli wykonujemy je prywatnie. Test z krwi można przeprowadzić nawet samodzielnie w domu i kosztuje on ok. 20 złotych.
W zależności od postawionej przez lekarza diagnozy, wprowadza się odpowiednie leczenie. Jeśli helicobacter pylori wywołała jakieś schorzenie w ustroju, stosuje się także kurację eliminującą tę chorobę
Reklama
Leczenie Helicobacter pylori
Zazwyczaj opiera się na antybiotykoterapii (leczenie przeciwbakteryjne polegające na jednoczesnym wprowadzeniu dwóch antybiotyków do kuracji) oraz na stosowaniu preparatów zmniejszających kwasowość soku żołądkowego. Zaleca się ponadto przyjmowanie probiotyków, które wspierają odbudowę pożytecznej flory bakteryjnej oraz działają wspomagająco na układ odpornościowy.
Reklama
Dieta wspomagająca leczenie Helicobacter pylori
Oprócz leczenia farmakologicznego bardzo istotna jest dieta przy helicobacter pylori. Powinna być ona obfita w witaminę C, E oraz tzw. antyoksydanty. Posiłki powinny być jedzone dość często (tzn. w odstępach ok 2-3 godzin), regularnie (by nie dopuścić do wygłodzenia ani do przejedzenia), lecz nie należy nakładać sobie na talerz zbyt dużo jedzenia.
Potrawy przygotowywane dla osoby zakażonej helicobacter pylori powinny być gotowane w wodzie lub na parze, duszone lub pieczone w folii. Dania smażone, pikantne, wędzone i marynowane powinny być odstawione.
Ważne jest także systematyczne przyjmowanie płynów między posiłkami (najlepiej wody mineralnej, herbaty z rumianku lub dziurawca, soku żurawinowego, czy słabej herbaty zielonej – serwowanych w niezbyt wysokiej temperaturze).
Kawę, mocną herbatę, napoje gazowane oraz alkohol należy wykluczyć z jadłospisu.
Produkty spożywcze, szczególnie zalecane przy zakażeniu helicobacter pylori, to m.in.: masło, jaja, mleko, czosnek, ryby, cynamon, orzechy włoskie, brokuły, chude mięso i wędliny (zwłaszcza z drobiu), siemię lniane, kasza manna, olej roślinny i natka pietruszki.
