Co wybierzesz? Jedna z tych opcji ma lepszy wpływ na Twoje zdrowie. Sprawdź❗
Co wybierzesz? Jedna z tych opcji ma lepszy wpływ na Twoje zdrowie. Sprawdź❗
Co wybierzesz? Jedna z tych opcji ma lepszy wpływ na Twoje zdrowie. Sprawdź❗

Komora hiperbaryczna - Trening hiperbaryczny i inne formy hiperbarii

Hiperbaria tlenowa (HBOT) to metoda terapeutyczna z zakresu tlenoterapii. W jej ramach wykorzystuje się specjalnie do tego zaprojektowaną komorę hiperbaryczną -urządzenie, które zostało zbudowane ze zbiornika ciśnieniowego oraz z odpowiednich systemów sterujących. Zabieg ten stosowany jest między innymi u pacjentów z chorobą dekompresyjną, w przypadku zatrucia tlenkiem węgla czy w sytuacji nagłego niedokrwienia tkanek miękkich.
Mężczyzna w masce tlenowej w komorze hiperbarycznej
źródło: Freepik
Spis treści

Reklama

Czym jest komora hiperbaryczna?

Komora hiperbaryczna jest urządzeniem nazywanym również zbiornikiem ciśnieniowym. Wynika to ze specyficznego ciśnienia w komorze, a tak właściwie tlenu pod zwiększonym ciśnieniem, który jest podawany osobie korzystającej z tlenoterapii. Podczas zabiegu pacjent wdycha czysty tlen, co ma wywołać określone rezultaty terapeutyczne. Oznacza to, że opisywana forma terapii stanowi metodę leczenia za pomocą dostarczania tlenu do organizmu danej osoby.

Warto wiedzieć: Za pierwowzór tzw. zbiornika ciśnieniowego uznaje się urządzenie zbudowane w 1662 roku przez brytyjskiego lekarza Hanka Henshawa. Domicilium umożliwiało wdychanie powietrza zarówno o podwyższonym, jak i obniżonym ciśnieniu.

Nowoczesne urządzenia tego typu składają się ze zbiornika ciśnieniowego oraz z odpowiednio zaprojektowanych systemów sterujących. W wybranych komorach wykorzystywane są również zestawy służące do komunikacji pacjenta z zespołem medycznym, a nawet wyposażenie multimedialne. Dokładna specyfika komór hiperbarycznych ma więc bezpośredni związek z typem urządzenia, które jest stosowane w danej klinice.

Warto wiedzieć: W ramach medycyny hiperbarycznej stosuje się zarówno urządzenia jednomiejscowe, jak i wielomiejscowe, a nawet worki Gamowa, wykorzystywane w szczególności na dużych wysokościach.

W komorze jednoosobowej pacjenci przyjmują pozycję leżącą lub stojącą. W urządzeniu wieloosobowym natomiast pacjenci poddawani terapii pozostają w pozycji siedzącej oraz wdychają tlen poprzez maskę lub kapturek oddechowy. Co ciekawe, w tzw. zbiorniku ciśnieniowym wieloosobowym może jednocześnie przebywać nawet 20 osób.

Reklama

Na czym polega tlenoterapia?

Tlenoterapia hiperbaryczna to nieinwazyjna metoda leczenia tlenem w warunkach podwyższonego ciśnienia. Pacjent, podczas terapii, wdycha czysty tlen, co umożliwia uzyskanie określonych efektów terapeutycznych. Co istotne, w trakcie zabiegu wszelkie parametry środowiska wnętrza komory są kontrolowane. Monitorowaniu podlega m.in. stężenie tlenu, wysokość ciśnienia, a także temperatura czy wilgotność obecna w urządzeniu.

Warto wiedzieć: Ciśnienie wykorzystywane w trakcie zabiegów tlenoterapii hiperbarycznej bywa trzykrotnie wyższe niż ciśnienie atmosferyczne, odczytywane w normalnych warunkach.

Ta nowoczesna i bezpieczna metoda leczenia, a tym samym zastosowanie ciśnienia 3 atmosfer sprawia, że możliwe staje się przenikanie tlenu do nieukrwionych dotychczas obszarów organizmu danej osoby. Pomaga to m.in. w przypadku zatorów gazowych, nadwagi i otyłości, przewlekłego zapalenia kości, urazów wielonarządowych, urazów mięśniowo-szkieletowych czy powikłań po przeszczepie skóry.

Warto wiedzieć: Ze względu na efekty terapii oraz możliwość jej zastosowania wśród licznej grupy pacjentów, cierpiących na różne schorzenia, metoda ta zyskuje coraz większą popularność, w ogólnej profilaktyce zdrowotnej oraz rekonwalescencji.

Reklama

Cele zastosowania terapii hiperbarycznej

Opisywana forma terapii jest metodą wspomagającą leczenie wielu różnych schorzeń. Dzięki niej możliwa jest poprawa procesów fizjologicznych zachodzących w ludzkim organizmie. Właśnie dlatego jej zastosowanie jest obecnie bardzo szerokie. Choć istnieją również konkretne przeciwwskazania do serii zabiegów w komorze hiperbarycznej. Należą do nich np. choroby nowotworowe leczone za pomocą chemioterapii.

Warto wiedzieć: Aktualnie istnieje ponad 100 różnych wskazań klinicznych do leczenia w komorze hiperbarycznej.

Celem zastosowania tej terapii jest więc uzyskanie określonych, korzystnych efektów terapeutycznych, w zależności od choroby czy innych dolegliwości, z którymi boryka się pacjent. Leczenie HBOT pomaga osobom z przewlekłymi stanami zapalnymi, ale nie tylko. Decydują się na nie w szczególności ci pacjenci, którym z rozmaitych przyczyn zależy na dotlenieniu różnych obszarów ich organizmu. Tlen pobudza komórki do wzrostu i przywraca ich prawidłowe funkcjonowanie. Przyczynia się do m.in. do wzmocnienia układu nerwowego i odpornościowego.

Reklama

Efekty terapii w komorze hiperbarycznej

  • Odbudowa wszystkich tkanek w organizmie
  • Poprawa procesu odżywania i regeneracji komórek
  • Wzrost produkcji komórek macierzystych
  • Wzmocnienie układu odpornościowego
  • Wzmocnienie układu krwionośnego
  • Poprawa funkcjonowania układu kostno-stawowego
  •  Poprawa funkcjonowania układu nerwowego
  • Polepszenie pracy układu oddechowego
  • Usprawnienie pracy układu pokarmowego
  • Podwyższenie produkcji fibroblastów, elastyny i kolagenu
  • Zwiększenie zdolności organizmu do eliminacji toksyn i metali ciężkich z ustroju

Reklama

Regeneracja komórek macierzystych

HBOT to metoda leczenia, która przyspiesza gojenie się trudno gojących się ran, poprawia ukrwienie oraz wspomaga regenerację tkanek miękkich po ich beztlenowym czy mieszanym martwiczym zakażeniu. Do korzystnych efektów podjętego leczenia zalicza się więc między innymi niwelacja skutków uszkodzenia tkanek. Co istotne, opisywana forma leczenia prowadzi również do wzmożonej produkcji komórek macierzystych. Badania wykazały, że sesje w komorze umożliwiającej podawanie tlenu pod zwiększonym ciśnieniem motywuje szpik kostny do wytwarzania wspomnianych komórek. Dzieje się to poprzez stymulację syntezy tlenku azotu.

Warto wiedzieć: Tlenoterapia hiperbaryczna powoduje nawet ośmiokrotny wzrost liczby komórek macierzystych obecnych w krwioobiegu.

Reklama

Kiedy warto skorzystać z zabiegu w komorze hiperbarycznej?

Metoda HBOT bywa stosowana w rozmaitych celach. Kluczowe znaczenie ma wskazanie do wykonania zabiegu. Hiperbarię tlenową zaleca się np. osobom wymagającym wyciszenia rozwiniętych w ich organizmach stanów zapalnych. Sprawdza się ona także jako metoda przyspieszająca gojenia się ran. Z HBOT korzystają również pacjenci, w przypadku których konieczne jest zredukowanie odczuwanych przez nich dolegliwości bólowych. Oznacza to, że warto z niej skorzystać wtedy, kiedy oczekiwane są rezultaty terapeutyczne, na których uzyskanie pozwala taka forma leczenia. Oto wybrane efekty zastosowania metody HBOT:

  • zmniejszenie bólu,
  • wyciszenie stanów zapalnych,
  • zwiększenie sił witalnych,
  • polepszenie koncentracji,
  • spowolnienie starzenia się organizmu,
  • przyspieszenie gojenia się ran,
  • zredukowanie napięcia psychicznego i fizycznego,
  • usprawnienie zapamiętywania,
  • polepszenie przemiany materii.

Reklama

Komu pomaga komora hiperbaryczna?

HBOT jest wykorzystywana np. w procesie leczenia chorób i uszkodzeń skóry (dermatologia hiperbaryczna). Za pomocą tlenu zwiększane jest utlenowanie tkanek, usprawniany jest proces wydalania przez organizm zalegających w nim toksyn, a uszkodzony nabłonek ulega całkowitej odnowie. HBOT sprawdza się również w formie neuroterapii hiperbarycznej, jako metoda leczenia chorób neurologicznych. Wynika to z umożliwiania przez nią odbudowy naczyń krwionośnych w mózgu danej osoby. Są to jednak tylko wybrane obszary zastosowania tzw. zbiornika ciśnieniowego. Urządzenie to pomaga w szczególności osobom wymagającym:

  • leczenia chorób czy uszkodzeń skóry,
  • leczenia chorób neurologicznych,
  • poprawy ich wysiłkowej wydolności fizycznej,
  • leczenia chorób układu oddechowego,
  • wsparcia w leczeniu onkologicznym,
  • polepszenia przepływu ich krwi i mikrokrążenia.

Wskazania do terapii w komorze hiperbarycznej

Wskazania do zastosowania hiperbarii tlenowej stanowią obecnie niezwykle liczną grupę rozmaitych schorzeń oraz innych dolegliwości zdrowotnych. Aktualnie istnieje ich ponad 100, co potwierdza szerokie zastosowanie opisywanej metody terapeutycznej. Poniżej znajdują się wybrane z nich.

  • Ropnie
  • Promienica
  • Przewlekłe zapalenie kości
  • Nadwaga
  • Otyłość
  • Obrzęki
  • Depresja
  • Borelioza
  • Choroba dekompresyjna
  • Zatrucie tlenkiem węgla
  • Zatory gazowe
  • Urazy mięśniowo-szkieletowe
  • Zapalenie kości
  • Powikłania po przeszczepie skóry
  • Trudno gojące się rany
  • Nagłe niedokrwienie tkanek miękkich
  • Urazy wielonarządowe
  • Oparzenia termiczne II i III stopnia
  • Nagła głuchota idiopatyczna
  • Głuchota na skutek urazu akustycznego
  • Uszkodzenia popromienne
  • Beztlenowe i mieszane martwicze zakażenie tkanek miękkich

Przeciwwskazania do tlenoterapii hiperbarycznej

  • Gorączka
  • Rozrusznik serca
  • Klaustrofobia
  • Sferocytoza
  • Padaczka
  • Chemioterapia
  • Ciąża i okres laktacji
  • Infekcje wirusowe
  • Zapalenie nerwu wzrokowego
  • Nieleczona odma opłucnowa
  • Stosowanie niektórych leków
  • Skłonność do drgawek i dreszczy
  • Przebyte zapalenie nerwu wzrokowego
  • Choroby nowotworowe leczone za pomocą chemioterapii
  • Przebyte operacje, np. na klatce piersiowej czy w okolicy kości skroniowej

Bezpieczeństwo stosowania wysokiego ciśnienia

Niekontrolowane, podwyższone ciśnienie może być niebezpieczne dla człowieka. Wdychanie powietrza w warunkach podwyższonego ciśnienia może doprowadzić do zatrucia azotem, a w rezultacie do choroby dekompresyjnej. Nie oznacza to jednak, że terapia tlenem hiperbarycznym wiąże się z jakimkolwiek zagrożeniem - dotyczy zabiegu, który jest realizowany zgodnie z zasadami i na skutek stwierdzenia wskazań do jego wykonania. Kluczowe jest to, by we wnętrzu tzw. zbiornika ciśnieniowego stworzyć odpowiednie warunki.

Warto wiedzieć: W ramach hiperbarycznej terapii tlenowej najczęściej stosuje się ciśnienie, które nie przekracza 2400 hPa.

Warto przy okazji wspomnieć o możliwych skutkach ubocznych hiperbarii tlenowej. Na skutek wysokiego ciśnienia lub toksycznego wpływu sprężonego tlenu u pacjentów poddawanych leczeniu mogą pojawić się wybrane działania niepożądane, takie jak np.:

  • kaszel,
  • ból głowy,
  • ból brzucha,
  • nudności,
  • wymioty,
  • biegunki,
  • zatrucie tlenem,
  • ból w klatce piersiowej,
  • choroba dekompresyjna,
  • uraz ciśnieniowy zatok,
  • uraz ciśnieniowy ucha,
  • czasowa krótkowzroczność,
  • hipoglikemia prowadzącą do drgawek,
  • mrowienie lub drętwienie palców i kończyn.

Ile kosztują zabiegi w komorze hiperbarycznej?

W polskich centrach medycznych przeprowadza się zabiegi HBOT, których koszt wynosi od mniej więcej 150 zł do około 350 zł. W celu uzyskania szczegółowych informacji na temat cennika VitMeUp prosimy o bezpośredni kontakt z naszą kliniką. Warto przy tym dodać, że hiperbaria tlenowa jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia, natomiast istnieją określone warunki skorzystania z takiej metody terapeutycznej w ramach NFZ.

Bibliografia

  • [Current Status of Hyperbaric Oxygen Therapy and Its Application], PubMed, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35678441/
  • [Hyperbaric medicine], PubMed, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19909659/
  • [Hyperbaric oxygen therapy, a little-known discipline], EM Consulte, https://www.em-consulte.com/article/1221238/alertePM
  • Aktualne zastosowanie hiperbarii tlenowej, Czytelnia Medyczna, https://www.czytelniamedyczna.pl/5847,aktualne-zastosowanie-hiperbarii-tlenowej.html
  • Essentials of Hyperbaric Oxygen Therapy: 2019 Review, PubMed, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31527935/
  • Hyperbaric Contraindicated Chemotherapeutic Agents, PubMed, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32809708/
  • Hyperbaric oxygen therapy, PubMed, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22487778/
  • Hyperbaric oxygen therapy and the possibility of ocular complications or contraindications, Taylor&Francis Online, https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1111/cxo.12203
  • Hyperbaric oxygen therapy research: an analysis of the 100 most-cited publications from 2011 to 2020, PubMed, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36446297/
  • Hyperbaric oxygen therapy. Part 1: history and principles, Wiley Online Library, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1476-4431.2010.00535.x
  • Hyperbaric oxygen therapy: an introduction, PubMed, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23736666/
  • Is There a Place for Hyperbaric Oxygen Therapy?, Advances in Surgery, https://www.advancessurgery.com/article/S0065-3411(22)00011-2/fulltext
  • Mild hyperbaric oxygen: mechanisms and effects, PubMed, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31062232/
  • Możliwości i ograniczenia stosowania hiperbarii tlenowej w medycynie, Czytelnia Medyczna, https://www.czytelniamedyczna.pl/378,aktualne-wskazania-i-mozliwoci-zastosowania-hiperbarycznej-terapii-tlenowej.html
  • Skuteczność hiperbarii tlenowej w leczeniu ran przewlekłych, Wydawnictwo Państwowej Akademii Nauk Stosowanych we Włocławku, https://wyd.edu.pl/index.php/2-uncategorised/skutecznosc-hiperbarii-tlenowej-w-leczeniu-ran-przewleklych
  • The Role of Hyperbaric Oxygen Therapy for the Treatment of Wounds, ScienceDirect, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1047965122000638?via%3Dihub
  • Therapeutic effects of hyperbaric oxygen: integrated review, Medical Gas Research, https://journals.lww.com/mgar/fulltext/2021/11010/therapeutic_effects_of_hyperbaric_oxygen_.6.aspx
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zdrowie
Ciśnienie atmosferyczne – jak wpływa na samopoczucie?
Wpływ ciśnienia atmosferycznego na samopoczucie
Ból karku i szyi - przyczyny, objawy i domowe sposoby na sztywność karku
Gorączka przy Covid-19 - ile trwa i jak jest wysoka?
Kobieta z objawem gorączki przy koronawirusie
Podobne artykuły
Ile promili po piwie?
Dopuszczalne promile - ile można mieć we krwi i w wydychanym powietrzu?
Kubeczek menstruacyjny i tampon
Długość pochwy - ile wynosi? Jak wpływa na życie kobiety?
Termometr wskazujący gorączkę bez innych objawów
Gorączka bez innych objawów - co oznacza u dziecka i u dorosłego?
Boli głowa z lewej strony
Ból głowy z lewej strony - co oznacza i jak go leczyć? Przyczyny
Kobieta trzymająca dłonie na skroniach
Ból głowy z prawej strony - przyczyny dolegliwości. Z jakich powodów może boleć głowa z prawej strony?

Reklama