ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗
ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗
ChatGPT został poddany egzaminowi z interny. Wyniki mogą zaskakiwać. Sprawdź❗

Psychoza maniakalno-depresyjna - przyczyny, objawy

Psychoza maniakalno-depresyjna stereotypowo postrzegana jest, jako zwykła huśtawka nastrojów. Nic bardziej mylnego. Psychoza maniakalno-depresyjna to niezwykle groźne zaburzenie, które nieleczone może prowadzić do śmierci chorego, zarówno w fazie depresyjnej, jak i maniakalnej. Czym jest psychoza maniakalno-depresyjna i czy jest uleczalna? Jakie są w przypadku psychozy maniakalno-depresyjnej objawy i przyczyny?
Choroba afektywna dwubiegunowa
Źródło: 123RF
Spis treści

Reklama

Czym jest psychoza maniakalno-depresyjna?

Psychoza maniakalno-depresyjna, zwana inaczej chorobą afektywną dwubiegunową lub zaburzeniami afektywnymi dwubiegunowymi, to zespół zaburzeń nastroju, naprzemiennie wtrącających dotkniętą nimi osobę w stany depresyjne albo euforyczne. Mówiąc dokładniej, chory przechodzi naprzemiennie przez fazę maniakalną, hipomaniakalną, depresyjną oraz mieszaną, z których każda trwa średnio około 3-6 miesięcy. Fazy zazwyczaj przedzielone są okresami względnego wyciszenia i ustąpienia objawów. 

Psychoza maniakalno-depresyjna została zdefiniowana i opisana przez psychiatrów francuskich w połowie XIX wieku. Mimo to, do dziś do końca nie jest znanej jej podłoże, a tym samym, nie zostały opracowane skuteczne metody leczenia. Niestety, psychoza maniakalno-depresyjna jest zaburzeniem, którego tragiczne konsekwencje sięgają daleko poza stereotypowe wahania nastrojów. Osoby cierpiące na psychozę maniakalno-depresyjną często odbierają sobie życie, zatracają się w nałogach lub giną wskutek ryzykownych zachowań.

Reklama

Jak objawia się psychoza maniakalno-depresyjna? 

Jeżeli chodzi psychozę maniakalno-depresyjną, objawy są różne w zależności od fazy. 

W fazie depresyjnej, choroba objawia się poprzez:

  • obniżenie nastroju, 
  • zaniżenie samooceny, 
  • postrzeganie rzeczywistości oraz przyszłości w czarnych barwach, 
  • anhedonię (nieumiejętność odczuwania przyjemności), 
  • problemy z koncentracją, kreatywnym myśleniem i podejmowaniem decyzji, 
  • niższe tempo wykonywanych czynności, 
  • obniżone łaknienie, 
  • bezsenność
  • apatię
  • objawy psychotyczne, 
  • myśli samobójcze. 

Na drugim biegunie psychoza maniakalno-depresyjna objawia się takimi dolegliwościami, jak:

  • gonitwa myśli, 
  • nadaktywność ruchowa, 
  • nadpobudliwość seksualna, 
  • zawyżona samoocena, 
  • zmniejszony samokrytycyzm, 
  • skłonność do ryzykownych zachowań, 
  • problemy z koncentracją, 
  • nieodczuwanie potrzeby snu, 
  • halucynacje. 

Reklama

Przyczyny psychozy maniakalno-depresyjnej 

W przypadku psychozy maniakalno-depresyjnej przyczyny nie zostały do dziś jednoznacznie określone. Wiadomo, że tego typu zaburzenia są endogenne, to znaczy wynikające z procesów zachodzących w organizmie, bez związku z czynnikami środowiskowymi. Co oznacza, że nie można zapaść na psychozę maniakalno-depresyjną z powodu trudnego dzieciństwa, śmierci bliskiej osoby czy innych traumatycznych doznań. Najprawdopodobniej przyczyną jest zaburzenie wydzielania przez organizm substancji odpowiedzialnych za samopoczucie oraz sprawność myślenia. Dla przykładu, w czasie epizodu maniakalnego obserwuje się w mózgu zwiększony poziom takich neuroprzekaźników, jak dopamina i noradrenalina. Naukowcy nie wiedzą jednak, dlaczego tak się dzieje. 

Czy psychoza maniakalno-depresyjna jest uleczalna? 

Psychoza maniakalno-depresyjna jest zaburzeniem, z którym nauka i medycyna nie zdołały się jeszcze do końca uporać. Dolegliwość jest nieuleczalna, celem zaś terapii jest jedynie łagodzenie przebiegu,a także ochrona chorego i jego bliskich przed tragicznymi konsekwencjami silnych ataków depresji, bądź napadów maniakalnych. 

W fazie depresyjnej, chory otrzymuje leki na bazie litu, kwasu walproinowego, karbamazepiny czy kwetiapiny. Nie stosuje się natomiast typowych leków przeciwdepresyjnych, a więc inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny, chyba że w skojarzeniu z innymi farmaceutykami. W przypadku wystąpienia objawów psychotycznych, zwłaszcza halucynacji i omamów, a także w sytuacji, gdy chory ma myśli samobójcze, leczenie psychozy maniakalno-depresyjnej powinno się odbywać w warunkach szpitalnych.

Do szpitala powinien też trafić chory w przypadku silnego przebiegu fazy maniakalnej. Również na tym etapie mogą bowiem wystąpić objawy psychotyczne, w tym urojenia o nadprzyrodzonej mocy, a także odwodnienie, wygłodzenie czy przemęczenie z powodu braku snu. W fazie maniakalnej chorzy otrzymują m.in. haloperidol i zuklopentiksol, a także olanzapinę, kwas walproinowy i lit. 

Reklama

Psychoza maniakalno-depresyjna a dziedziczenie

Psychoza maniakalno-depresyjna najprawdopodobniej jest w pewien sposób uwarunkowana genetycznie. Potwierdzają to zwłaszcza obserwacje dotyczące bliźniąt jednojajowych, w przypadku których istnieje kilkudziesięcioprocentowe prawdopodobieństwo współwystąpienia zaburzenia. Jeżeli natomiast chodzi o przekazywanie psychozy maniakalno-depresyjnej następnym pokoleniom, odziedziczyć można pewną skłonność do jej wystąpienia, co nie jest równoznaczne z wyrokiem. Bardzo często dzieci osób cierpiących na psychozę maniakalno-depresyjną cieszą doskonałym zdrowiem psychicznym. 

Reklama

Kogo dotknęła psychoza maniakalno-depresyjna? 

Psychoza maniakalno-depresyjna jest zaburzeniem często dotykającym osoby wybitnie wrażliwe i uzdolnione artystycznie czy intelektualnie. Lista nazwisk osób przyznających się lub podejrzewanych o to, że cierpią na psychozę maniakalno-depresyjną to istna galeria sław. Wymienia się w tym gronie muzyków takich, jak:

  • Jimi Hendrix, 
  • Curt Cobain, 
  • Axl Rose, 
  • Sinead O’Connor, 
  • Frank Sinatra, 
  • Ozzy Osbourne, 
  • Amy Winehouse, 

aktorów (miedzy innymi Jack Nicholson, Marlin Monroe, Catherine Zeta-Jones, Ben Stiller, Rowan Atkinson, Robert Downey Jr), i innych, jak legendarny brytyjski premier Winston Churchill, noblista w dziedzinie literatury Ernest Hemingway czy jeden z największych malarzy w historii Vincent van Gogh. Co charakterystyczne, wiele z tych osób popełniło samobójstwo, ma na koncie próby samobójcze lub też zmarło wskutek przedawkowania narkotyków i alkoholu (Hendrix, Cobain, Winehouse, Monroe, Hemingway).

Czytaj również:

Piotr  Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka - dziennikarz wyróżniony w konkursie Dziennikarz Medyczny Roku 2023
Dziennikarz wyróżniony w konkursie "Dziennikarz Medyczny Roku 2023". Autor tysięcy publikacji o tematyce medycznej, ekonomicznej, politycznej i społecznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zaburzenia i choroby psychiczne
Mizofonia - jak się objawia? Czy to choroba psychiczna?
Pacjentka z problemem mizofonii
PTSD (zespół stresu pourazowego) - co to jest i jak się objawia? Test i leczenie
Żołnierz trzyma klocki z litrami na dłoni, które tworzą napis PTSD
Osobowość anankastyczna, czyli kompulsywno-obsesyjna. Jak ją rozpoznać i leczyć?
Osobowość anankastyczna - jak ją rozpoznać?
Podobne artykuły
choroba psychiczna
Schizofrenia prosta - przyczyny, objawy, leczenie
Leczenie schizofrenii
Schizofrenia - objawy u dorosłych i dzieci. Jak rozpoznać?
Zdenerwowana kobieta podczas rozmowy z terapeutą
Nerwica - rodzaje, objawy i przyczyny. Jak leczyć nerwicę?
Osobowość borderline
Osobowość borderline - co to jest i jak się objawia? Test, leczenie
Osoba z zaburzeniami osobowści
Choroba afektywna dwubiegunowa - co to jest? Objawy

Reklama


1/3 kobiet ma niedobór tego pierwiastka 😲
Sprawdź powód!