Najzdrowsze miejsce w internecie

Szczepionka przeciw żółtaczce - przed operacją, w ciąży

Szczepienie przeciw żółtaczce to potoczna nazwa szczepienia przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby. Szczepienie przeciw żółtaczce typu B noworodki otrzymują już w pierwszych godzinach życia, by zminimalizować ryzyko wystąpienia przewlekłej formy WZW, której skutkiem może być rak wątroby. Pamiętajmy jednak, że poza obowiązkiem wynikającym z kalendarza szczepień dla dzieci, ze względu na sposób przenoszenia wirusa, warto też przyjąć dodatkowe szczepienie na żółtaczkę przed operacją, a w niektórych sytuacjach – również w ciąży.
Operacja pacjenta z żółtaczką
Źródło: 123RF
Spis treści

Szczepienie przeciw żółtaczce

Szczepienie przeciw żółtaczce jest zabiegiem, którego próżno szukać w oficjalnej nomenklaturze medycznej. Mówiąc potocznie o szczepieniu przeciw żółtaczce w rzeczywistości mamy na myśli szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby (WZW). W praktyce bowiem niegdysiejsza nazwa „żółtaczka” wciąż jest używana zamiennie z WZW.

Istnieją trzy typy wirusowego zapalenia wątroby, choć tylko przeciw dwóm pierwszym można się zaszczepić. Wywoływane są przez wirusy HAV, HBV i HCV. Ich efektem są odpowiednio:

  • WZW A – żółtaczka typu A (pokarmowa)
  • WZW B – żółtaczka typu B (wszczepienna, zakaźna)
  • WZW C  - żółtaczka typu C

Szczepienie przeciw żółtaczce – zagrożenie wirusem HBV

Wirus HBV jest 100-krotnie bardziej zakaźny, niż wirus HIV. U mniej więcej połowy chorych, zakażenie przebiega bezobjawowo. W przypadku ostrego WZW B, u pacjentów stwierdza się zażółcenie skóry, zły nastrój, brak apetytu, możliwe są też powikłania, takie jak zapalenie stawów, czy spadek liczby płytek krwi.

Od ostrego WZW B groźniejsze jest jednak zapalenie przewlekłe, choroba przybiera taką postać również u osób, które nie miały na początku żadnych objawów. Konsekwencją przewlekłego WZW B mogą być: zapalenie wątroby, marskość wątroby oraz nowotwór. I właśnie dlatego tak istotną rolę odgrywa szczepienie przeciw żółtaczce

Szczepienie przeciw żółtaczce B - obowiązkowe

Ze względu na skalę zagrożenia szczepienie przeciw żółtaczce B podaje się obowiązkowo noworodkom w ciągu pierwszych 24 godzin życia. Drugą dawkę otrzymuje się do końca 2. miesiąca życia, zaś trzecią – w 7. miesiącu po urodzeniu.

Natychmiastowe szczepienie przeciw żółtaczce B ma zapobiegać przewlekłej postaci wirusowego zapalenia wątroby i jego powikłań, takich jak rak wątrobowokomórkowy. Należy bowiem wiedzieć, że przypadku najmłodszych dzieci, ryzyko przybrania przez WZW B formy przewlekłej wynosi aż 90 procent.

Tego typu obowiązkowe szczepienie przeciw żółtaczce B jest w zupełności wystarczające u osób zdrowych i bez wyraźnej przyczyny nie podaje się dawek przypominających. Szczepienie przeciw żółtaczce B może być jednak wysoce potrzebne w sytuacji zaburzenia odporności czy wobec konieczności przeprowadzenia zabiegu medycznego.

Szczepienie przeciw żółtaczce przed operacją

Szczepienie przeciw żółtaczce przed operacją jest zalecane, ze względu na sposób w jaki dochodzi do zakażeń wirusowym zapaleniem wątroby typu B. Wirus WZW B przenoszony jest poprzez kontakt z krwią osoby chorej, ale też źle wysterylizowanymi narzędziami chirurgicznymi oraz igłami.

Dlatego do wielu zakażeń dochodzi na salach operacyjnych, w gabinetach stomatologicznych, studiach tatuażu, salonach fryzjerskich. A zatem udając się do szpitala na operację lub zabieg warto wcześniej przejść szczepienie przeciw żółtaczce B.

Szczepienie na żółtaczkę w ciąży

Szczepienie na żółtaczkę w ciąży jest zalecane w szczególności kobietom, które planują poddać się zabiegowi cesarskiego cięcia, ale też wszystkim ciężarnym, które w dzieciństwie nie zostały w ogóle lub prawidłowo zaszczepione lub podejrzewają, że poród może się odbywać w niezbyt sterylnych warunkach. 

Szczepienie na żółtaczkę w ciąży wykonuje się po I trymestrze. Decyzję tę należy skonsultować z lekarzem prowadzącym ciąże. Pamiętajmy, że WZW B w ciąży stanowi zagrożenie nie tylko dla matki, ale i jej dziecka.

Szczepienie przeciw żółtaczce A

Żółtaczka A, zwana też pokarmową, wywoływana jest przez wirus zapalenia wątroby typu A (HAV). Jest to tak zwana choroba brudnych rąk. Zazwyczaj do zakażenia dochodzi poprzez spożycie zanieczyszczonego pokarmu lub wody, niekiedy wystarczy samo zanurzenie rąk w skażonej wodzie.

Wirus HAV przenoszony jest też drogą płciową. Żółtaczka pokarmowa objawia się początkowo przez bóle i wzdęcia brzucha, nudności, zgagę. Może dojść do zażółcenia skóry. W bardziej zaawansowanych stanach dochodzi do stanów zapalnych i uszkodzenia wątroby. W około 2 procentach wirus HAV może być śmiertelny.

Szczepienie przeciw żółtaczce A nie jest obowiązkowe, jest natomiast zalecane, w szczególności osobom, które żyją lub mają kontakt z innymi osobami żyjącymi w złych warunkach sanitarnych. Szczepienie przeciw żółtaczce A wskazane jest też w przypadku wyjazdów do krajów trzeciego świata i rozwijających się. Ale uwaga – w ostatnim czasie również w Europie obserwuje się ogniska WZW A.

Czytaj również
Piotr  Brzózka
Artykuł napisany przez
Piotr Brzózka
Dziennikarz, autor tysięcy publikacji o tematyce ekonomicznej, politycznej, społecznej oraz medycznej. Przez 15 lat związany z Dziennikiem Łódzkim i Polska TheTimes. Z wykształcenia socjolog stosunków politycznych, absolwent Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Po godzinach fotografuje, projektuje, maluje, tworzy muzykę.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Więcej z kategorii Zdrowie
Przeczytaj artykuł
Szczepionka AstraZeneca na COVID-19- skuteczność
Szczepionka na COVID-19
Przeczytaj artykuł
Szczepionka przeciwko COVID-19 - działanie. Dla kogo?
Seniorka jest szczepiona przeciwko COVID-19
Przeczytaj artykuł
Szczepionka Moderny na koronawirusa - ile dawek?
Zbliżenie na szczepionkę i strzykawkę
Podobne artykuły
Obowiązkowe szczepienie dziecka
Obowiązkowe szczepienia w Polsce i w Europie - jakie? Lista
Dziecko w czasie szczepienia
Szczepionka 6w1 - objawy, powikłania. Jest lepsza niż 5w1?
Szczepienie osoby przeciwko tężcowi
Szczepionka przeciw tężcowi - jak długo ważna? Powikłania
Szczepionki dla dzieci
Szczepionki dla dzieci: płatne, czy bezpłatne? Za i przeciw
Może to Cię zainteresuje
Owoce dzikiej róży
Olej z dzikiej róży - właściwości. Jak i na co stosować?
Zabieg operacyjnego przeszczepu trzustki
Przeszczep trzustki - czy jest możliwy i ile się czeka?
Widok kominów z fabryk zanieczyszczających powietrze
Zanieczyszczenia powietrza - źródła. Jaki wpływ na zdrowie?
Felinoterapeutka ze swoim kotem
Felinoterapia - czym jest terapia z kotem i komu może pomóc?