Oko – choroby oczu i wady wzroku
Oko to narząd, który umożliwia widzenie – jeden z najważniejszych zmysłów. Dzięki wzrokowi człowiek otrzymuje wiele informacji, które nie tylko widzi, ale rozumie i interpretuje.
Budowa oka
Oko ma kształt zbliżony do kuli o średnicy ok. 25 mm. Wypełnione jest ciałkiem szklistym, które dzięki ciśnieniu w oku utrzymuje je w odpowiednim kształcie. Ciałko szkliste to bezbarwna substancja o konsystencji żelu, która nie zawiera naczyń krwionośnych. Ponadto pozostałe elementy oka to:
- Twardówka to zewnętrzna część oka zbudowana z włókien kolagenowych. Nadaje kształt gałce ocznej i jest ochroną dla wnętrza oka. Twardówka w przedniej części oka przechodzi w rogówkę, która odbiera wiązki światła.
- Siatkówka odpowiedzialna jest za przesyłanie odebranych informacji (światła) do mózgu. Elementem siatkówki jest plamka żółta, która jest bardzo wrażliwa na światło
i barwy.
- Tęczówka leży między twardówką a siatkówką. Razem z ciałkiem rzęskowym tworzy błonę naczyniową oka. Dzięki nim soczewka jest cały czas na odpowiednim miejscu. Tęczówka może przybierać różne kolory.
- Źrenica to niewielki czarny punkt na tęczówce, który dzięki jej mięśniom regulują dostęp światła. Reakcją źrenicy jest zmniejszanie lub powiększanie.
- Spojówka to cienka błona, która pokrywa przednią część gałki ocznej oraz wnętrze powieki.
- Gruczoł łzowy - odpowiedzialny jest za produkcję łez, które oczyszczają i nawilżają gałkę oczną
Wady wzroku
Wady wzroku pojawiają się bez względu na wiek – zarówno u dzieci jak i dorosłych. Problemy z ostrością obrazu skłaniają do wizyty u lekarza – okulisty w celu diagnozy i odpowiedniego leczenia. Najczęściej spotykane są:
- Krótkowzroczność – to wada refrakcji oka, w której promienie świetlne skupiane są przed siatkówką, zamiast w siatkówce, co skutkuje nieostrym obrazem. Do leczenia najczęściej używane są okulary lub soczewki rozpraszające. Krótkowzroczność wyrażana w dioptriach oznaczana jest jako minus.
- Nadwzroczność – to również wada refrakcji, jednak w tym przypadku promienie świetlne skupiane są za siatkówką. To także daje nieostry obraz. Dalekowzroczność wymaga soczewki skupiających. Oznaczenie tej wady wzroku to plus.
Rzadziej występują:
- Astygmatyzm, czyli niezborność – to zniekształcone widzenie spowodowane niesymetrycznością rogówek, co powoduje nierówne załamywanie się światła. Najczęściej astygmatyzm towarzyszy krótkowzroczności lub nadwzroczności. Niwelowany jest przy pomocy odpowiednich szkieł i soczewek.
- Daltonizm – polega na nieprawidłowym rozpoznawaniu kolorów – czerwonego
i zielonego. Jeśli jest to postać wrodzona to niestety niemożliwe jest wyleczenie. W przypadku nabytej leczona jest choroba powodująca daltonizm. Wady wzroku – leczenie
Odpowiednie leczenie wad wzroku dobiera okulista na podstawie badań diagnostycznych. Najczęściej jest to badanie komputerowe, które precyzyjnie określa stopień nasilenia. Korekcja wzroku może obejmować:
- Okulary – dobierane są szkła o odpowiedniej mocy i funkcji – rozpraszające lub skupiające. Obecnie wiele osób decyduje się na okulary ze względu na wygląd.
- Soczewki kontaktowe – podobnie jak w przypadku okularów wskazywane są odpowiednie soczewki. To dobre rozwiązanie dla tych, którzy nie chcą nosić okularów.
- Laserowa korekcja wzroku – pozwala trwale pozbyć się wady wzroku przy pomocy lasera. Jednak nie jest to metoda dla każdego ze względu na wiele przeciwwskazań oraz możliwości powikłań.
Najlepiej wraz z lekarzem dobrać odpowiednią metodę leczenia, która nie będzie szkodliwa ani uciążliwa w użytkowaniu.
Soczewki kontaktowe
Soczewki kontaktowe sprawiają, że wada wzroku staje się właściwie niewidoczna. Jednak ważne jest, aby odpowiednio je użytkować. Niezbędne jest odpowiednie przechowywanie, a także prawidłowe zakładanie i zdejmowanie.
Soczewki dzielą się na:
- Soczewki jednodniowe
- Soczewki dwutygodniowe
- Soczewki miesięczne
- Soczewki trzymiesięczne
Najbezpieczniejsze dla oka są soczewki jednodniowe, ponieważ nie wymagają specjalnego czyszczenia i przechowywania. Natomiast soczewki wielokrotnego użytku mogą być stosowane przez wyznaczony dla nich czas ważności. Należy pamiętać o konieczności zachowania odpowiedniej ich higieny.
Można wybrać także soczewki kolorowe, które dodatkowo zmieniają kolor tęczówki oka. To coś dla tych, którzy nie boją się zmian i lubią zaskakiwać.
Choroby oczu
Choroby oczu powodują pogorszenie widzenia lub całkowitą utratę wzroku. Należy pamiętać, że nawet niewielkie zmiany w widzeniu mogą być symptomem poważnej choroby. Najczęściej diagnozowane są:
- Zaćma, czyli katarakta to zmętnienie soczewki oka, które stopniowo prowadzi to osłabienia wzroku, a nawet ślepoty. Zaćma może wystąpić w każdym wieku i mieć charakter pierwotny (wrodzona lub starcza), albo nabyty w wyniku chorób i urazów. Jedynym skutecznym leczeniem jest operacja zaćmy.
- Jaskra – to grupa chorób, które prowadzą do pogorszenia widzenia, a finalnie to utraty wzroku. Ich wspólnym mianownikiem jest uszkodzenie nerwu wzrokowego. Wstępuje u dzieci i dorosłych, a wpływ na jej rozwój może mieć wysokie ciśnienie w oku. Całkowite wyleczenie jest niemożliwe, jedyną formą leczenia jest zahamowanie choroby.
- Zespół suchego oka – to grupa schorzeń polegających na nieprawidłowym nawilżaniu oka przez łzy. Skutkuje to wysychaniem rogówki i spojówki. Zespół suchego oka może powodować pieczenie oczu, a także uczucie piasku w oku. Zaczerwienione oko to również objaw tej grupy chorób. Leczenie najczęściej obejmuje podawanie sztucznych łez, które nawilżają gałę oczną.
- Zapalenie spojówek – powodowane jest przez bakterie – paciorkowce lub gronkowce. Charakterystycznym objawem jest zaczerwienione oko i ropienie oczu. Leczenie polega na zakraplaniu antybiotyków, jeśli objawy nie ustępują po 3-4 dniach.
W przypadku wystąpienia jakichkolwiek objawów należy niezwłocznie skonsultować się z okulistą.
