Czym jest 17-OH progesteron?
17-OH progesteron to hormon produkowany przede wszystkim przez korę nadnerczy. Jednak niewielkie jego ilości wytwarzane są również przez jądra i jajniki. Natomiast u kobiet ciężarnych za produkcję tego steroidu odpowiada łożysko.
17 hydroksyprogesteron, jak już wspomniano, jest steroidem, czyli organicznym związkiem chemicznym. Pełni on ważną rolę w organizmie tworząc kortyzol – hormon stresu.
Jest on m.in. potrzebny człowiekowi, by odpowiednio reagować w sytuacjach stresowych, sprawia że zachowujemy się w tych takich okolicznościach w sposób zdyscyplinowany.
Niewłaściwy poziom progesteronu wpływa na funkcjonowanie całego ustroju. 17-OH progesteron podwyższony może wynikać m.in. z występowania w organizmie jakiś chorób, w tym także bardzo niebezpiecznych, jak np. rak jajników czy nowotwór nerek.
Taki stan rzeczy może mieć też związek z przerostem kory nadnerczy i innymi nieprawidłowościami zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.
W jakim celu wykonuje się badania 17-OH progesteronu?
17 hydroksyprogesteron może oznaczyć każda osoba, jednak szczególne wskazania do wykonania tego badania dotyczą podejrzenia przerostu kory nadnerczy. W jakich jeszcze sytuacjach powinno się analizować 17-OH progesteron? Kiedy badać poziom tego hormonu?
M.in. wówczas gdy występują problemy z zajściem w ciążę, czy zaburzenia miesiączkowania. Takie badanie należy także wykonać u chłopców, którzy przedwcześnie zaczęli dojrzewać płciowo oraz u noworodków, u których stwierdzono nieprawidłowości w rozwoju genitaliów.
Przygotowanie do badania 17-OH progesteronu - o czym warto pamiętać?
Na badanie 17-OH progesteronu należy stawić się rano do wybranego laboratorium analiz . Pora dnia jest istotna, ponieważ inne jest stężenie tego hormonu w dalszej części dnia, co może zafałszować wynik.
Na poziom 17 hydroksyprogesteronu duży wpływ ma inny hormon – ACTH (hormon adrenokortykotropowy), którego dobowe wahania cechuje duża rozpiętość.
Ponadto panie miesiączkujące powinny zwrócić uwagę na fazę cyklu, w której aktualnie się znajdują. Zaleca się, aby badanie 17-OH progesteronu wykonywać tuż po zakończeniu menstruacji, czyli w fazie folikularnej (1 do 6 dni po miesiączce).
Aby wykonać to badanie nie trzeba być na czczo, jednak niektórzy lekarze i placówki przeprowadzające analizy laboratoryjne preferują powstrzymanie się od jedzenia i picia przez kilka godzin przed pobraniem krwi. Do analizy pobiera się krew z żyły ze zgięcia łokciowego.
Nie potrzeba dużej ilości krwi, by przeprowadzić badanie. Na wyniki 17 hydroksyprogesteronu czeka się dość długo, bo nawet 7-10 dni.
Jaka jest cena 17-OH progesteronu?
Ile wynosi cena badania 17-OH progesteron? Koszt tego badania jest uzależniony od miejscowości oraz placówki, w której jest ono wykonywane. Kwota, którą należy przeznaczyć jest zatem zróżnicowana. Badanie nie jest jednak bardzo kosztowne, ponieważ zazwyczaj należy za nie zapłacić ok. 40 zł.
Jakie są normy badania 17-OH progesteronu?
Jaki to prawidłowy 17-OH progesteron? Normy dla tego hormonu wyglądają w sposób następujący: wynik u osoby dorosłej nie powinien przekraczać 6 nmol/l.
Wynik mieszczący się w przedziale między 6 a 24 nmol/l nie jest precyzyjny, nie daje jasnej informacji na temat poziomu 17 hydroksyprogesteronu, dlatego badanie należy powtórzyć. Natomiast za 17-OH progesteron wysoki uznaje się taki, którego wartość przekracza 24 nmol/l.
Taki wynik stanowi nieprawidłowość, należy się zatem jak najszybciej stawić z nim u lekarza, by przeanalizował sytuację zdrowotną i niezwłocznie zalecił dalszą diagnostykę i/lub odpowiednie leczenie.
Jeśli wynik 17-OH progesteronu jest podwyższony, należy wykluczyć wystąpienie okoliczności, które mogły do tego doprowadzić.
A zatem czy analiza nie została przeprowadzona w innej niż ranek części dnia, czy kobieta poddała się badaniu w fazie lutealnej cyklu miesiączkowego albo w trakcie menstruacji.
Jeżeli wspomniane sytuacje nie miały miejsca, a badanie zostało przeprowadzone prawidłowo, wówczas warto je wykonać ponownie.
Co oznacza podwyższony 17-OH progesteron?
Powinno się wziąć pod uwagę fakt, iż 17-OH progesteron podwyższony u dziecka urodzonego przedwcześnie nie musi wiązać się z jakimikolwiek anomaliami. W takim przypadku badanie najlepiej powtórzyć.
Ten hormon powinien być również oznaczony w przypadku kiedy podejrzewa się lub zdiagnozowano już u kobiety zespół policystycznych jajników, a ponadto objawiający się m.in. owłosieniem typu męskiego hirsutyzm i wirylizację.
W przypadku gdy z całą pewnością możemy mówić o zbyt wysokim 17-OH progesteronu, należy bezzwłocznie skontaktować się z lekarzem, który zazwyczaj kieruje na dodatkowe badania i stawia diagnozę, za którą podąża właściwa kuracja.
Co może oznaczać 17-OH progesteron lekko podwyższony lub znacznie podwyższony? Za wysoki poziom 17 hydroksyprogesteronu może wiązać się m.in. z takimi schorzeniami jak przerost kory nadnerczy (najczęściej o typie wrodzonym), czy inne choroby nadnerczy (rak nadnercza), hirsutyzm, czy wirylizacja.
Nieprawidłowy poziom 17-OH progesteronu może być spowodowany również m.in. zaburzeniami menstruacyjnymi i niepłodnością.
Jeśli chory już został poddany leczeniu, lekarz zleca wykonanie badania 17-OH progesteronu, by przekonać się o skuteczności terapii. Jeśli wartości tego parametru spadają, oznacza to sukces postępowania leczniczego.
