Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!
Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!
Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!

Depresja u mężczyzn - jak ją rozpoznać i czy objawia się inaczej niż u kobiet?

Depresja u mężczyzn to wciąż temat tabu. Wielu panów nie dopuszcza do siebie myśli, że choruje na depresję i nie podejmuje leczenia. Jak rozpoznać męską depresję i pomóc bliskiej osobie? Sprawdź w naszym artykule.
Zrozpaczony biznesmen z głową na stole z powodu depresji.
źródło: 123RF
W skrócie
  • Depresja według szacunków dotyka 280 milionów osób na całym świecie. Jest to choroba śmiertelna, dlatego tak ważne jest podjęcie leczenia.
  • Depresja może objawiać się inaczej u mężczyzn niż u kobiet, co powoduje, że wielu panów nie zostaje zdiagnozowanych.
  • Wsparcie otoczenia ma ogromne znaczenie w leczeniu męskiej depresji, ponieważ wokół niej narosło wiele mitów.
Spis treści

Mity na temat depresji u mężczyzn

Problem depresji coraz częściej pojawia się w publicznej dyskusji, przede wszystkim za sprawą alarmujących statystyk. Szacuje się, że na całym świecie na tę chorobę cierpi 280 milionów ludzi, a WHO prognozuje, że do 2030 roku depresja będzie najczęściej występującą chorobą na świecie.

Nad problemem zdrowia psychicznego pochyla się również Narodowy Fundusz Zdrowia, podając w raporcie z 2023 roku szacunkową liczbę chorych w Polsce wynoszącą 1,2 miliona. Wśród osób podejmujących leczenie znalazło się ponad trzy razy więcej kobiet niż mężczyzn. Na tę dysproporcję nie bez wpływu pozostają mity na temat depresji u mężczyzn.

Hasła „mężczyźni nie chorują na depresję” czy „mężczyźni nie potrzebują pomocy psychologicznej ani psychiatrycznej” powodują, że wokół choroby przez lata narastało tabu, a wielu panów nigdy nie zdecydowało się podjąć leczenia. Przyznanie się do problemów o podłożu psychicznym utrudnia też kolejne błędne przekonanie, że mężczyźni nie powinni okazywać emocji, a smutek czy płacz to reakcje „niemęskie”. Ich tłumienie prowadzi z kolei do zachowań agresywnych i autoagresywnych.

Depresja u młodych mężczyzn powoduje, że są oni grupą znajdującą się na czele statystyk samobójstw. Mity na temat męskiego zdrowia psychicznego są również mocno zakorzenione w świadomości starszych pokoleń, dlatego depresja u mężczyzn po 40. czy 50. roku życia pozostaje często niezdiagnozowana.

Reklama

Jakie są przyczyny depresji u mężczyzn?

Na pojawienie się stanów depresyjnych u mężczyzn mogą mieć wpływ kwestie biologiczne, niezależne od chorego - predyspozycje genetyczne, zaburzenia w pracy neuroprzekaźników w mózgu lub choroby przewlekłe.

Oprócz nich wyróżnia się także przyczyny związane z otaczającym środowiskiem. Problemy z wyrażaniem uczuć i konflikty rodzinne mogą prowadzić do rozpadu małżeństwa, co skutkuje pojawieniem się depresji u mężczyzn po rozwodzie.

Presja związana z utrzymaniem rodziny, stresujące warunki pracy lub jej utrata to czynniki silniej wpływające na kondycję psychiczną mężczyzn niż kobiet, ponieważ stereotypowo to oni odpowiadają za warunki bytowe najbliższych.

Wśród przyczyn depresji u mężczyzn wymienia się również problemy z uzależnieniami. Częściej niż u pań pojawia się u nich depresja alkoholowa, w której nadużywanie alkoholu może być zarówno przyczyną zaburzeń nastroju, jak i jego skutkiem.

Depresja poporodowa u mężczyzn

Termin depresji poporodowej kojarzony jest zwykle z typowo kobiecymi trudnościami związanymi z koniecznością odnalezienia się w nowej roli. Jednak coraz częściej zwraca się uwagę także na istnienie męskiej depresji poporodowej, która może dotyczyć nawet 10-20% ojców. Jej objawy pojawiają się w pierwszych tygodniach po narodzinach dziecka, ale także nieco później - nawet po upływie 3-6 miesięcy.

Ryzyko wystąpienia depresji poporodowej u mężczyzn wzrasta, jeśli podobne problemy pojawiają się u partnerki. Dużą rolę odgrywają także zmęczenie związane z brakiem snu i czasu na wypoczynek, wyzwania, jakie niesie nowa rola, oraz poczucie osamotnienia i odsunięcia na drugi plan, które może pojawić się, gdy kobieta koncentruje się na potrzebach dziecka.

Objawy depresji poporodowej u mężczyzn pokrywają się z problemami, jakie zwykle zgłaszają panowie chorzy na depresję. Dodatkowo młody ojciec może unikać kontaktu z dzieckiem, co sprawia, że utrudnione jest zbudowanie z nim prawidłowej relacji.

Reklama

Objawy depresji u mężczyzn. Czy są inne niż u kobiet?

Początki depresji u mężczyzn i kobiet wiążą się z obniżeniem nastroju. Panowie częściej starają się jednak ukrywać ten fakt, a problemy z radzeniem sobie z emocjami mogą mieć postać większej drażliwości, wybuchów złości i agresji. Reakcje to szczególnie rzutują na związek i stosunki w rodzinie. Częstymi objawami depresji u mężczyzn jest także sięganie po używki, podejmowanie ryzykownych zachowań i uciekanie w pracę.

Oznaki choroby wiążą się ponadto z dolegliwościami fizycznymi, takimi jak:

  • problemy ze snem,
  • utrudniona koncentracja,
  • zmęczenie,
  • bóle mięśni i głowy.

Depresja ma wpływ także strefę seksualną i powoduje zmniejszenie pożądania oraz negatywnie odbija się na sprawności seksualnej.

Zignorowanie pierwszych objawów depresji u mężczyzn może prowadzić do jej zaawansowanego stanu, w którym pojawiają się myśli, a nawet próby samobójcze. Statystyki pokazują, że około 80% samobójstw popełniają właśnie mężczyźni i często ma to związek z nieleczoną depresją.

Skąd wynikają różnice w tym, jak objawia się depresja u mężczyzn i kobiet? Duże znaczenie mają z pewnością zależności kulturowe i stereotypy. W przypadku kobiet istnieje większe przyzwolenie na wyrażanie emocji, w związku z tym wychwycenie klasycznych objawów depresji jest łatwiejsze niż w przypadku panów, u których ukrywają się one na przykład pod maską agresji. 

Reklama

Jak rozpoznać depresję u mężczyzn?

Pytanie jak rozpoznać depresję u mężczyzn zadają sobie często najbliżsi osoby, której nastrój ulega pogorszeniu, ale także sami chorzy, którzy pierwszy raz mierzą się z kryzysem zdrowia psychicznego. W przypadku panów rozpoznanie depresji może być trudniejsze, ponieważ częściej ignorują objawy, tłumacząc je na przykład przepracowaniem. Wybuchy gniewu czy agresja bywają także interpretowane jako przejaw trudnego charakteru, a nie choroby.

Pierwszym kryterium, które powinno skłonić do podjęcia diagnostyki w kierunku depresji, jest utrzymywanie się obniżonego samopoczucia przez ponad dwa tygodnie. Jest to kryterium pojawiające się w definicji Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD-11), gdzie stany depresyjne opisywane są kodem 6A70.

Aby rozpoznać inne objawy depresji u mężczyzn, można sięgnąć po testy do samodzielnego wypełnienia. Do najpopularniejszych należą m.in. test Becka, skala samooceny depresji Zunga lub test DASS 21.

Testy na depresję zostały stworzone zarówno z myślą o mężczyznach jak i kobietach, ale jeśli zawarte w nim twierdzenia odpowiadają odczuciom chorego, należy zwrócić się o pomoc do specjalisty. Tylko on, na podstawie rozmowy z chorym, jest w stanie postawić ostateczną diagnozę i zaproponować leczenie.

Reklama

Leczenie depresji u mężczyzn

Leczenie depresji u mężczyzn nie różni się od rozwiązań stosowanych w przypadku kobiet. Podstawową metodą jest psychoterapia, w trakcie której chory z pomocą terapeuty ma szansę zrozumieć przyczyny pojawienia się depresji oraz wypracować strategie radzenia sobie w trudnych sytuacjach.

Pierwsze sesje mogą być dla mężczyzn szczególnie trudne, bo wielu z nich nie przywykło do otwartego opowiadania o swoich problemach i słabościach, co jest warunkiem koniecznym, by spotkania przyniosły oczekiwany efekt.

Chorzy mogą korzystać z różnych nurtów terapii:

  • psychodynamicznej,
  • poznawczo-behawioralnej,
  • interpersonalnej.

Sesje z terapeutą przynoszą najlepsze efekty w przypadku łagodnej depresji. W cięższym przebiegu depresji konieczne może okazać się skorzystanie z farmakoterapii. Leki antydepresyjne i psychotropowe powinny być przyjmowane ściśle według zaleceń specjalisty.

Warto pamiętać, że psychiatra najlepiej wie, jak leczyć depresję u mężczyzn, i chwilowa poprawa samopoczucia nie może być pretekstem do samodzielnego odstawienia leków czy przerwania psychoterapii.

Czas trwania leczenia jest kwestią bardzo indywidualną, a jego zakończenie musi być poprzedzone ustaleniami ze specjalistą. Nawet przyjmując leki antydepresyjne, trzeba mieć świadomość, że efekty ich działania są zauważalne dopiero po 2-4 tygodniach.

Niekiedy konieczna może okazać się zmiana tabletek lub ich dawkowania, o czym powinien zdecydować lekarz.  Męska depresja może nawracać i nie oznacza to nieskuteczności leczenia, ale konieczność jego ponownego podjęcia.

Reklama

Jak pomóc mężczyźnie z depresją?

Życie z mężczyzną w depresji z pewnością stawia przed jego najbliższym otoczeniem nowe wyzwania. Choroba odbija się na relacjach rodzinnych, towarzyskich czy służbowych, a jej zdiagnozowanie skłania do zastanowienia się, jak pomóc osobie z depresją. Najważniejsze w codziennych kontaktach jest zapewnienie wsparcia i poczucia bezpieczeństwa.

Warto pytać, czego chory potrzebuje, oraz deklarować chęć pomocy i rozmowy, nawet jeśli propozycje te będą odrzucane. Negatywny skutek przyniosą z pewnością komunikaty „Weź się w garść”, „Inni mają gorzej” czy „Przesadzasz”, które u mężczyzny w depresji wzmogą poczucie niezrozumienia i winy.

Osoby najbliższe choremu powinny sygnalizować mu, że zauważają zmiany w jego zachowaniu i przekonywać do wizyty u lekarza. Jednak także dalsi znajomi mogą być pomocą w procesie powrotu do zdrowia przez proponowanie aktywności i gotowość do rozmowy. Będzie to dla mężczyzny sygnałem, że nie jest sam ze swoimi problemami.

Dla niektórych chorych na depresję dobrym rozwiązaniem może okazać się także poszukanie pomocy poza kręgiem rodzinnym czy towarzyskim. Warto wskazać mężczyźnie fundacje, kampanie społeczne i grupy, które oferują wsparcie w walce z chorobą, np. fundacja Męska Twarz Depresji, Forum Przeciw Depresji.

Reklama

Skutki nieleczonej depresji u mężczyzn

Depresja to choroba, której nie wolno bagatelizować, bo odbija się zarówno na zdrowiu psychicznym, jak i fizycznym, a w skrajnych przypadkach może stać się chorobą śmiertelną.

Nie podejmując leczenia, chory naraża się na rozwój innych chorób psychicznych i utrwalenie zmian osobowościowych, które negatywnie wpłyną na jakości życia. Przedłużające się epizody depresyjne skutkują także nasileniem dolegliwości psychosomatycznych (bóle głowy, brzucha). Wykonywanie codziennych obowiązków staje się coraz trudniejsze, przez co spada efektywność pracy i pogłębia się izolacja społeczna.

Nieleczona depresja u mężczyzn częściej niż u kobiet kończy się podjęciem próby samobójczej i śmiercią.

Czytaj również

Bibliografia

  • Borowiec J, Morawska-Borowiec A., Depresja może być męska https://twarzedepresji.pl/depresja-meska/ [dostęp: 14.05.2024].
  • Borowiecka-Karpiuk J., Depresja: przyczyny, objawy i leczenie. Jak pomóc osobie z depresją?, Medycyna praktyczna dla pacjentów https://www.mp.pl/pacjent/psychiatria/choroby/69882,depresja [dostęp: 15.04.2024].
  • Frąckowiak-Sochańska, M., Zdrowie psychiczne kobiet i mężczyzn. Płeć społeczno-kulturowa a kategorie „zdrowia psychicznego” i „chorób psychicznych”, Nowiny lekarskie 2011, 80(5), s. 394-406.
  • NFZ o zdrowiu. Depresja - raport https://ezdrowie.gov.pl/portal/home/badania-i-dane/zdrowe-dane/raporty/nfz-o-zdrowiu-depresja [dostęp 14.05.2024].
Dagmara Pawlik
Artykuł napisany przez
Dagmara Pawlik
Absolwentka studiów magisterskich na kierunku filologia polska na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przygodę z copywritingiem rozpoczynała od krótkich opisów produktów, dziś najchętniej tworzy dłuższe artykuły blogowe, nie tylko z branży medycznej - interesuje ją również wnętrzarstwo i teksty poświęcone kulturze. Prywatnie miłośniczka literatury non-fiction, dobrych kryminałów i rękodzieła. W ramach współpracy z Pharma Partner tworzy artykuły blogowe, opisy SEO produktów i marek.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Depresja
Zespół serotoninowy - objawy i leczenie. Po jakich lekach i kiedy się pojawia?
Zespół serotoninowy może być jednym ze skutków depresji
Jak wyleczyć depresję bez leków?
Jak wyleczyć depresję bez leków
Leczenie depresji elektrowstrząsami – przebieg i skuteczność
Mózg człowieka wyświetlony na ekranie monitora
Podobne artykuły
Smutny mężczyzna patrzący w okno
Jak pomóc osobie z depresją - co robić, a czego nie mówić choremu?
Mężczyzna z depresją siedzi na schodach i zakrywa twarz dłońmi
Depresja - przyczyny, objawy i leczenie. Jak pomóc sobie i innym?
Zrozpaczony biznesmen z głową na stole z powodu depresji.
Depresja u mężczyzn - jak ją rozpoznać i czy objawia się inaczej niż u kobiet?
Mężczyzna u psychologa
Psycholog a psychiatra – różnica? Do kogo z depresją?
Obniżenie nastroju
Epizod depresyjny - ile trwa? Objawy depresji epizodycznej

Reklama


Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego
Dowiedz się co to!