Reklama
Co to jest dieta Kwaśniewskiego?
Na przełomie lat 90. i 2000. dieta doktora Kwaśniewskiego, znana również jako dieta optymalna, zyskała dużą popularność jako jeden z modeli żywieniowych sprzyjających szybkiej i skutecznej redukcji masy ciała. Jej główne założenie to spożywanie dużych ilości tłuszczów, przede wszystkim pochodzenia zwierzęcego, przy jednoczesnym znacznym ograniczeniu węglowodanów.
Dr Jan Kwaśniewski był polskim lekarzem, który specjalizował się w medycynie fizykalnej oraz balneologii. W latach 70. XX wieku zainteresował się tematami związanymi z żywieniem, metabolizmem i przemianą materii. Skupił się więc na opracowaniu diety, która poprzez eliminację węglowodanów miała wspomagać zarówno proces odchudzania, jak i leczenie chorób cywilizacyjnych. Swoje obserwacje i zalecenia opisał w książce Dieta Optymalna, której pierwsze wydanie ukazało się w 1997 roku. W publikacji tej przedstawił zasady żywienia oparte na odpowiednich proporcjach tłuszczów, białka i węglowodanów, z wyraźnym naciskiem na przewagę tłuszczów.
Czy w obecnych czasach żywienie optymalne nadal znajduje zastosowanie? Choć swego czasu miało wielu zwolenników i rzeczywiście wspomagało redukcję masy ciała, dziś budzi spore kontrowersje. Ze względu na swoje restrykcyjne założenia, monotonię oraz ryzyko wystąpienia niedoborów pokarmowych, specjaliści ds. żywienia coraz częściej odradzają stosowanie diety dr. Kwaśniewskiego jako długoterminowego rozwiązania.
Reklama
Zasady diety Kwaśniewskiego. Jak zacząć?
Dieta optymalna doktora Kwaśniewskiego często jest przedstawiana jako odwrotność piramidy żywienia - jej podstawą są więc tłuszcze, a wierzchołkiem wszelkie pokarmy węglowodanowe. Na czym dokładnie polega dieta Kwaśniewskiego?
Dieta Kwaśniewskiego - zasady
- W diecie tej należy zwiększyć spożycie tłuszczów, szczególnie pochodzenia zwierzęcego, przy jednoczesnym ograniczeniu węglowodanów i białka.
- Preferowane są tłuszcze nasycone.
- Rozkład makroskładników wygląda następująco: 2,5-3,5 g tłuszczów na 1 g białka, 30-50 g białka/doba, 50-60 g węglowodanów/doba.
- Z diety należy wyeliminować cukier i wszelkie pokarmy, które mają go w swoim składzie. Ponadto niedozwolony jest ryż i makaron.
- Zalecanym tłuszczem roślinnym jest oliwa z oliwek.
- W diecie niedozwolone są fast-foody i alkohol.
Jak zacząć dietę Kwaśniewskiego? Na początku warto zapoznać się z wszystkimi zasadami diety, a następnie zastanowić się jak wkomponować w nią zalecane produkty. Dieta optymalna dla osób początkujących może być trudna do zrealizowania, dlatego wszelkie zmiany warto wprowadzać stopniowo poprzez zwiększanie ilości tłuszczów, ograniczanie węglowodanów.
Dieta Kwaśniewskiego a dieta ketogeniczna
Dieta Kwaśniewskiego, ponieważ bazuje głównie na produktach wysokotłuszczowych, jest porównywana z dietą ketogeniczną. Obie mają podobne założenia, jednak różnią się pewnymi szczegółami, m.in. w zakresie proporcji makroskładników.
Dieta Kwaśniewskiego a keto - porównanie
- Obie diety są dietami wysokotłuszczowymi i niskowęglowodanowy.
- W diecie Kwaśniewskiego bardziej promowane są tłuszcze odzwierzęce, a w ketogenicznej wszystkie źródła tłuszczu są tak samo zalecane.
- W diecie keto należy ściśle trzymać się procentowych proporcji makroskładników. Dieta Kwaśniewskiego pod tym względem jest mniej restrykcyjna.
- W diecie Kwaśniewskiego można jeść więcej białka niż w keto.
- W obu przypadkach występuje zbyt niskie spożycie błonnika i antyoksydantów.
- Oba modele żywieniowe mogą prowadzić do utraty masy ciała.
- Pod względem analiz naukowych, dieta keto jest lepiej przebadana.
- Dieta ketogeniczna jest znana na całym świecie, a dieta Kwaśniewskiego jedynie w Polsce.
Jadłospis i dozwolone produkty w diecie Kwaśniewskiego
Będąc na diecie Kwaśniewskiego, w jadłospisie należy uwzględnić ok. 3-5 posiłków. Bazą każdego z nich powinny być produkty wysokotłuszczowe pochodzenia zwierzęcego, natomiast roślinne powinny być jedynie dodatkiem. Do posiłków można również dodawać warzywa, lecz jedynie te, które mają niską zawartość węglowodanów. To samo tyczy się owoców.
W przypadku płynów dozwolone są jedynie te napoje, które nie zawierają cukru. Są to m.in. woda, herbata, napary ziołowe, kawa. W diecie Kwaśniewskiego polecane są też buliony mięsne przygotowywane na bazie tłustych mięs, kości i podrobów.
Przykładowy jadłospis w diecie Kwaśniewskiego
W diecie Kwaśniewskiego ogranicza się wiele grup produktów spożywczych, jednak nadal warto zadbać o jej różnorodność.
Dieta Kwaśniewskiego - jadłospis na tydzień
|
Śniadanie |
II śniadanie |
Obiad |
Kolacja |
Poniedziałek |
Jajecznica na maśle z boczkiem B (23 g), T (49 g), W (2 g) |
Sałatka z mixu sałat, żółtym serem, orzechami włoskimi i oliwą B (17 g), T (36 g), W (5 g) |
Karkówka pieczona z masłem, sałatka z awokado i kapustą B (28 g), T (58 g), W (8 g) |
Omlet na smalcu z dodatkiem szpinaku B (17 g), T (33 g), W (3 g) |
Wtorek |
Jajka na twardo z majonezem i kiełbasą B (23 g), T (45 g), W (3 g) |
Tłusty twaróg z pestkami dyni i kiełkami B (15 g), T (38 g), W (7 g) |
Pieczona ryba z masłem, brokuły w śmietanie B (31 g), T (33 g), W (9 g) |
Żeberka pieczone z kiszoną kapustą B (22 g), T (41 g), W (2 g) |
Środa |
Omlet z żółtym serem i boczkiem B (22 g), T (48 g), W (4 g) |
Jajko na twardo z awokado i majonezem B (13 g), T (31 g), W (10 g) |
Pieczony boczek z purée z kalafiora na maśle i sałatką z kiszonej kapusty. B (27 g), T (58 g), W (8 g) |
Serek wiejski z oliwą, pestkami słonecznika i kiełkami B (20 g), T (29 g), W (11 g) |
Czwartek |
Jajecznica z boczkiem na smalcu B (21 g), T (46 g), W (3 g) |
Ser pleśniowy z orzechami i oliwą z oliwek B (14 g), T (40 g), W (6 g) |
Pieczony kurczak z masłem i fasolką szparagową B (31 g), T (33 g), W (9 g) |
Wątróbka z cebulką smażona na smalcu B (22 g), T (41 g), W (2 g) |
Piątek |
Jajka sadzone z kiełbasą i ogórkiem kiszonym B (25 g), T (40 g), W (3 g) |
Tłusty twaróg z orzechami włoskimi i jagodami goji B (33 g), T (25 g), W (17 g) |
Pieczony schab w maśle z zasmażaną kapustą B (30 g), T (60 g), W (9 g) |
Sałatka z tuńczykiem, oliwą i jajkiem B (15 g), T (32 g), W (3 g) |
Sobota |
Jajecznica z tłustą kiełbasą B (19 g), T (47 g), W (4 g) |
Omlet z tuńczykiem i papryką B (36 g), T (30 g), W (9 g) |
Pieczona kaczka z jabłkiem B (29 g), T (59 g), W (9 g) |
Krem z dyni na śmietanie z dodatkiem boczku B (16 g), T (36 g), W (4 g) |
Niedziela |
Omlet z boczkiem i serem B (20 g), T (50 g), W (3 g) |
Tłusty twaróg z pomidorem i oliwą B (14 g), T (36 g), W (6 g) |
Pieczony kurczak z masłem i brokułami B (29 g), T (58 g), W (9 g) |
Awokado z jajkiem i majonezem B (15 g), T (33 g), W (4 g) |
Dozwolone i zabronione produkty
Najważniejszym makroskładnikiem w diecie Kwaśniewskiego jest tłuszcz, dlatego wszystkie pokarmy, które go zawierają, należą do produktów dozwolonych. Przede wszystkim zaleca się wszelkiego rodzaju wyroby odzwierzęce. Źródła białka i węglowodanów należy jeść w ograniczonych ilościach.
Co jeść na diecie Kwaśniewskiego:
- jaja,
- orzechy,
- majonez,
- tłuste ryby,
- buliony mięsne, galaretki, pasztety,
- tłuszcze zwierzęce np. smalec, łój, masło, słonina,
- tłuszcze roślinne np. wszystkie oleje, margaryna miękka,
- pełnotłusty nabiał np. śmietana, twaróg, ser żółty, twarde sery, sery pleśniowe,
- tłuste mięsa, ich przetwory i podroby np. baranina, jagnięcina, kaczka, gęś, wołowina, wieprzowina, boczek, golonka, żeberka, móżdżek, salceson, kiełbasa itp.
Warzywa i owoce można jeść, lecz w niewielkich ilościach. Są to np.:
- jeżyny,
- maliny,
- jagody,
- ogórek,
- cukinia,
- kalafior,
- brokuły,
- pomidor,
- kapusta,
- awokado,
- truskawki,
- porzeczki,
- seler naciowy,
- warzywa liściaste.
Co ciekawe, w diecie tej dozwolone są ziemniaki, mimo że są źródłem węglowodanów. Jednak dr Kwaśniewski zalecał, aby jeść je w formie smażonej na smalcu.
Do produktów niedozwolonych na diecie Kwaśniewskiego należą:
- przetwory owocowe,
- słodkie napoje gazowane,
- słodycze i słone przekąski,
- kasze, makarony, pieczywo, płatki, ryż,
- cukier i wszelkie słodziki typu miód, melasa.
Reklama
Przepisy na diecie Kwaśniewskiego
Przepis na placki twarogowe na diecie Kwaśniewskiego
Składniki
- 250 g tłustego twarogu,
- 2 żółtka,
- 1 łyżka tłustej śmietany,
- 1 łyżka masła klarowanego,
- 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego,
- szczypta soli.
Przygotowanie
- Twaróg rozgnieść widelcem w misce.
- Do twarogu dodać żółtka, śmietanę, ekstrakt waniliowy i sól. Wymieszać lub zblendować na jednolitą masę.
- Na patelni rozgrzać masło klarowane.
- Nakładać porcje masy twarogowej łyżką, formując małe placki.
- Smażyć z obu stron przez ok. 2-3 minuty na każdej stronie.
Przepis na omlet serowy z boczkiem na diecie Kwaśniewskiego
Składniki
- 2 żółtka,
- 50 ml śmietany kremówki,
- 50 g startego tłustego sera żółtego,
- 50 g wędzonego boczku,
- 1 łyżka masła klarowanego,
- świeże posiekane zioła np. natka pietruszki, szczypiorek,
- sól,
- pieprz.
Przygotowanie
- Pokrojony w kostkę boczek podsmażyć na patelni na maśle klarowanym. Gotowy odłożyć na bok.
- W miseczce wymieszać żółtka ze śmietaną, dodać sól, pieprz i zioła.
- Do żółtek dodać starty ser i wymieszać.
- Na tę samą patelnię wlać masę jajeczno-serową. Smażyć na małym ogniu z każdej strony, aż się zarumieni.
- Kiedy omlet będzie gotowy, przełożyć na talerz i posypać usmażonym boczkiem.
Zupa Kwaśniewskiego
Dieta dr. Kwaśniewskiego często bywa mylona z dietą kapuścianą. Oba te modele żywieniowe uznawane są za monodiety. W przypadku diety kapuścianej, jak nazwa wskazuje, podstawą żywienia jest kapusta. W diecie Kwaśniewskiego natomiast - produkty tłuszczowe. Z biegiem czasu i natłokiem informacji jedną z popularnych zup diety kapuścianej nazwano zupą Kwaśniewskiego. Jej bazą są te warzywa, które w diecie optymalnej nie są zakazane, więc można ją okazjonalnie przygotować.
Przepis na zupę Kwaśniewskiego na odchudzanie
Składniki
- 3 l bulionu mięsnego,
- 1 średnia kapusta biała,
- 2 papryki,
- 5 cebul,
- 5 pomidorów,
- pęczek selera naciowego,
- 2 ząbki czosnku,
- oliwa z oliwek (w dowolnej ilości),
- przyprawy: pieprz, chili, zioła prowansalskie, majeranek.
Przygotowanie:
- Wszystkie warzywa dokładnie umyć. Kapustę poszatkować, papryki, seler i cebulę pokroić w kostkę, pomidory obrać ze skórki i pokroić w kawałki.
- Czosnek przecisnąć przez praskę.
- W dużym garnku zagotować bulion mięsny.
- Do bulionu dodać wszystkie warzywa.
- Gotować na małym ogniu przez około 30-40 minut.
- Pod koniec gotowania dodać przyprawy i wymieszać.
Reklama
Efekty i skutki uboczne diety Kwaśniewskiego
Celem osób stosujących dietę Kwaśniewskiego zazwyczaj jest szybka utrata masy ciała. W tym przypadku może ona sięgać nawet 2-3 kg w ciągu tygodnia. Kolejnym pozytywnym efektem jest jej wpływ na spadek łaknienia i chęci podjadania. Jest to spowodowane m.in. wysoką zawartością tłuszczu w diecie, który na dłużej pomaga zachować sytość.
Jednak opinie na temat diety Kwaśniewskiego są podzielone. Mimo wielu zwolenników, którzy dzięki niej schudli, dietetycy i lekarze przestrzegają przed jej zastosowaniem, ponieważ ma ona też szkodliwe dla zdrowia wady:
- jest uboga w warzywa i błonnik,
- jest trudna w utrzymaniu na dłuższą metę,
- niebezpieczna dla osób z chorobami nerek i wątroby,
- nie pozwala wypracować zdrowych nawyków żywieniowych.
Dieta Kwaśniewskiego wiąże się też z pewnymi skutkami ubocznymi takimi jak:
- zaparcia,
- bóle brzucha,
- zawroty głowy,
- spadki odporności,
- może przyczynić się do rozwoju dny moczanowej,
- zwiększa ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego.
Przeciwwskazaniem do stosowania diety Kwaśniewskiego jest:
- dyslipidemia,
- dna moczanowa,
- wiek poniżej 18 roku życia,
- okres ciąży i karmienia piersią,
- choroby układu pokarmowego i nerek.