Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!
Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!
Tego nie jedz po operacji wyrostka. Kliknij tutaj!

Jak rozpoznać i leczyć grypę typu B?

Grypa typu B każdego roku może powodować od kilkuset tysięcy do nawet kilku milionów zachorowań. Choć jej przebieg jest łagodniejszy niż choroby wywołanej wirusem typu A, to jednak nie należy jej bagatelizować. Powikłania mogą tu być równie poważne i np. prowadzić do zaostrzenia objawów chorób przewlekłych, a nawet zgonu.
Młoda zmarznięta kobieta wyciera nos chusteczką. Choruję na grypę typu B.
źródło: 123RF
W skrócie
  • Grypa wywołana wirusem typu B jest postrzegana jako mniej niebezpieczna niż grypa typu A. Jednocześnie objawy tych chorób są ze sobą tak zbieżne, że ich odróżnienie stwarza trudności.
  • Choroba stanowi istotne zagrożenie dla małych dzieci, osób starszych, kobiet w ciąży, ale w niektórych przypadkach też dla pacjentów bez chorób współistniejących.
  • Wirusem typu B można zarażać jeszcze przed ujawnieniem się objawów, co przekłada się na duże ryzyko zakażeń.
Spis treści

Czym jest grypa typu B i co ją wywołuje?

Grypa typu B to ostra choroba zakaźna wywołana przez wirus grypy typu B. Stąd też jej nazwa. Po raz pierwszy ten typ wirusa został wyizolowany w 1940 r.

W Polsce sezon zachorowań trwa zazwyczaj od października do kwietnia, jednak w pozostałych miesiącach choroba również występuje. Według danych Krajowego Ośrodka ds. Grypy w NIZP-PZH kumulacja przypada od stycznia do marca. Rocznie na grypę choruje od kilkuset tysięcy do nawet kilku milionów osób.

Zwykle nie różnicuje się tego, na jaki jej rodzaj pacjenci zapadli, dlatego też trudno określić, ile procent chorych boryka się z dolegliwościami wywołanymi przez wirus typu B. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez kontakt ze skażoną powierzchnią.

Jak wskazuje dr Ernest Kuchar szczepy typu B odpowiadają za ok. 20% zachorowań we wszystkich regionach świata, choć w każdym sezonie zmienność może tu wahać się od 0% do 87%.

W ICD-10 została ujęta w kategorii J10. Natomiast w ICD-11 w 1E30.

Różnice między grypą typu A i B

Wyróżnia się trzy typy wirusa grypy odpowiadające za zakażenia u ludzi. Są to: A, B i C. Znany jest również typ D, który ujawnia się jedynie u zwierząt. Ze względu na to, że epidemiczne zachorowania - jak wskazują w dokumencie z 2019 r. przedstawiciele Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce - wywołują tylko dwa pierwsze typy wirusa, warto przyjrzeć się głównym różnicom pomiędzy nimi.

Wirus grypy typu A dotyka nie tylko ludzi, ale też zwierząt, m.in. ssaków (świń, koni, wielorybów) oraz ptaków. Zachorowania u ludzi to najczęściej efekt działania takich podtypów tego wirusa jak: H1N1, H1N2, H3N2. To zazwyczaj wirus typu A odpowiada za największe epidemie i pandemie grypy. Warto tu wspomnieć o najtragiczniejszej w dziejach XX wieku epidemii tej choroby, która przeszła do historii pod nazwą hiszpanki - w jej wyniku zmarło od 50 do 100 milionów ludzi. Wywołał ją wirus A o podtypie H1N1. Co istotne, epidemia pochłonęła więcej istnień niż działania wojenne przebiegające w związku z I wojną światową kilka lat wcześniej - wówczas śmierć poniosło 14 milionów osób.

Znacznie łagodniejszy przebieg z reguły pojawia się u osób zakażonych wirusem typu B. Ten wariant może zarazić jedynie człowieka. Epidemie wywołane przez grypę typu B ujawniają się mniej więcej co 2-3 lata i nie są tak śmiercionośne.

Sporadycznie pojawiają się zakażenia spowodowane przez wirus typu C, który atakuje głównie dzieci - choroba ma wówczas łagodną formę.

Z punktu widzenia powikłań najgorsze rokowania są w przypadku wirusa typu A. Zakażenie może doprowadzić do dolegliwości zagrażających zdrowiu, a nawet życiu.

Reklama

Objawy grypy typu B

Wirus grypy typu B jest znacznie mniej agresywny niż ten typu A. Mimo to dolegliwości towarzyszące zakażeniu mogą być tu bardzo podobne, a przebieg poważny. Czasem symptomy są ze sobą tak zbieżne, że dopiero wykonanie badania różnicującego - np. RT-PCR przynosi odpowiedź, który typ wywołał zakażenie. W publicznej służbie zdrowia, gdy pacjent jest leczony w domu, zwykle takich testów się nie wykonuje.

Dolegliwości pojawiają się nagle i dotyczą nie tylko układu oddechowego, ale też całego organizmu. Jakie są objawy tego zakażenia? To zazwyczaj:

  • bóle brzucha,
  • rozwolnienie,
  • wysoka gorączka,
  • bóle głowy,
  • bóle gardła,
  • kaszel,
  • nieżyt nosa.

Znacznie częściej niż w przebiegu zakażenia wirusem typu A, występują objawy żołądkowo-jelitowe, zwłaszcza u najmłodszych. Co ciekawe, nie u każdego chorego pojawia się gorączka - podniesienie się ciepłoty ciała to reakcja układu odpornościowego, który podejmuje walkę z patogenem. Brak takiej odpowiedzi systemu immunologicznego zwykle dotyczy osób o słabszym stanie zdrowia oraz ludzi starszych.

Reklama

Ile trwa grypa typu B i jak długo zaraża?

Okres wylęgania się infekcji typu B trwa od 1 do 7 dni i zależy od ogólnej odporności organizmu. Wówczas pacjent nie ma jeszcze objawów, ale może już zarażać innych, co przekłada się na ryzyko zakażeń.

Jak długo można zarażać? Okazuje się, że dzieci mogą przenosić chorobę nawet na 6 dni przed pojawieniem się symptomów i po 10 dniach od wystąpienia dolegliwości. Dorosły zakaża do 5-7 dni od pierwszych objawów.

Wyjątkowym przypadkiem są osoby zmagające się z ciężkimi niedoborami odporności, mogą one zarażać jeszcze przez wiele tygodni, a nawet miesięcy od wystąpienia grypy.

Sama infekcja trwa około 3-5 dni, a w cięższych przypadkach do 3 tygodni.

Reklama

Grypa typu B u dzieci i kobiet w ciąży

Dzieci to - z uwagi na niedojrzały układ odpornościowy - wyjątkowa grupa pacjentów. Zupełnie inaczej niż dorośli przechodzą infekcję. Choć najczęściej choroba nie wywołuje u nich powikłań, to jednak u niektórych może mieć taki przebieg.

Najbardziej narażone na to są dzieci:

  • w wieku 6 miesięcy do 5. roku życia,
  • z upośledzeniem odporności, także te zakażone wirusem HIV,
  • z chorobami współistniejącymi, m.in. cukrzycą, astmą oskrzelową, schorzeniami nerek, wątroby, zaburzeniami neurologicznymi, z skrajną otyłością.

Największą śmiertelność z powodu grypy odnotowuje się w grupie dzieci do 2 roku życia, a także tych przewlekle chorych. Zazwyczaj jednak przebiega ona w sposób niepowikłany i ma tendencję do samoograniczania. Zwykle wiąże się z gorączką utrzymującą się 3-4 dni, a czasem nawet 6-8 dni.

Co więcej, im młodsze dziecko, np. noworodek, tym objawy mogą być mniej charakterystyczne dla grypy.

Ciąża stanowi czynnik ryzyka powikłanego przebiegu grypy, dlatego WHO zaleca szczepienia kobiet ciężarnych niezależnie od etapu ciąży. Jednocześnie do wystąpienia niepożądanych skutków u płodu dochodzi rzadko, z uwagi na to, że wirus zwykle nie przekracza bariery łożyska.

Jednocześnie, kontakt płodu z wirusem może przekładać się m.in. na późniejsze wystąpienie schizofrenii u dziecka. W przypadku, gdy matka źle znosi grypę, wzrasta ryzyko przedwczesnego porodu.

Pojawienie się gorączki u kobiety w trakcie porodu przekłada się m.in. na takie powikłania u dziecka jak:

  • drgawki w okresie niemowlęcym,
  • encefalopatia (przewlekłe lub trwałe uszkodzenie mózgu),
  • porażenie mózgowe.

Reklama

Test na grypę typu B

W praktycznie każdej aptece można zakupić test umożliwiający wykrycie obecności antygenu białka nukleokapsydu wirusa typu A i B. Nie ma więc mowy o różnicowaniu zakażeń, ale to wstęp do tego, by określić, czy można borykać się z infekcją.

Co jest minusem takiego domowego badania? Test wykrywa też wirusa RSV i/lub wirusa SARS-CoV-2. W warunkach domowych trudno będzie więc ustalić, na co tak naprawdę pacjent choruje - czy jest to grypa typu A, typu B, a może Covid-19.

Znacznie bardziej precyzyjnych wyników dostarczają badania laboratoryjne. Z próbki krwi specjaliści wyizolują specyficzne dla antygenów wirusa typu B przeciwciała w klasie IgG. Takie badanie ma znaczenie przede wszystkim w potwierdzeniu niedawno przebytego zakażenia. Zazwyczaj taki test wykonuje się po 48-72 godzinach od wystąpienia objawów.

Inną, mniej inwazyjną i bolesną metodą, jest pobranie wymazu z nosa. Na tej podstawie można określić obecność wirusa w organizmie.

Reklama

Leczenie grypy typu B

Podstawą terapii jest przyjmowanie leków przeciwwirusowych, a także tych łagodzących objawy przy jednoczesnej dbałości o odpoczynek i izolację chorego, co pozwoli uniknąć przeniesienia wirusa na innych ludzi.

Wśród preparatów przeciwwirusowych, które ograniczają namnażanie się wirusa oraz zatrzymują jego patogenność wymienić można inhibitory neuraminidazy. Ich skuteczność jest tym większa, im szybciej zostaną podane. Dlatego nie należy zwlekać z wizytą u lekarza.

Za zalety tego typu środków w porównaniu do innych leków, np. pochodnych stosowanego wcześniej adamantanu, uznaje się m.in.:

  • wolniejszy rozwój oporności wirusa na tę substancję,
  • działanie nie tylko na wirus typu B, ale też wirus A,
  • brak działań niepożądanych w obrębie układu nerwowego.

Warto też pamiętać o domowych sposobach takich jak:

  • dbałość o większą porcję snu i odpoczynku,
  • częste wietrzenie przestrzeni, w której przebywa chory,
  • nawilżanie powietrza w pokoju,
  • nawadnianie ciepłymi napojami, np. z dodatkiem miodu,
  • przyjmowanie naparów z ziół.

Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania, a także ewentualnych powikłań, u osób zdrowych stosuje się szczepionki przeciwko grypie. Według informacji Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, tego typu preparaty zapobiegają ok. 40-75% przypadkom zachorowań.

Reklama

Powikłania po grypie typu B

Choroba jest szczególnie niebezpieczna dla pacjentów z obniżoną odpornością wywołaną m.in.:

  • zaawansowanym wiekiem,
  • chorobami przewlekłymi, np. serca czy układu oddechowego.

U takich osób może dojść do zaostrzenia się choroby głównej. Jednocześnie, na powikłania narażeni są także pacjenci bez dodatkowych problemów zdrowotnych, którzy np. zaniedbali odpoczynek.

Wśród powikłań wymienić można m.in.:

  • zapalenie mięśnia sercowego,
  • zapalenie mięśni,
  • zapalenie mózgu,
  • niewydolność wielonarządową,
  • zgon.

Powikłania u dzieci zazwyczaj obejmują:

  • ostre zapalenie ucha środkowego,
  • podgłośniowe zapalenie krtani,
  • łagodne zapalenie mięśni,
  • zapalenie oskrzeli,
  • pierwotne wirusowe zapalenie płuc.

Zakażenie wirusem grypy dróg oddechowych może doprowadzić do rozwoju sepsy, która stanowi zagrożenie dla życia i zdrowia.

Czytaj również

Bibliografia

  • S. Kałucka, Grypa-etiologia, epidemiologia, prewencja i leczenie w 2020 roku, GERIATRIA 2020; 14: 107-117.
  • B. Stanisz, Terapia grypy, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Tom 65 · nr 1 · 2009.
  • Z. Doniec i inni, Rekomendacje Postępowania w grypie u dzieci dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej-KOMPAS GRYPA, Family Medicine & Primary Care Review 2019; 21(2).
  • Szczepionki - grypa, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/grypa/, [dostęp: 30.08.2024].
  • L. Szenborn, Grypa u ciężarnych– leczenie i profilaktyka, Medycyna po Dyplomie, VOL 19/NR 7/LIPIEC 2010.
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Dziennikarka, przyszła prawniczka. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i studentka prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Infekcje wirusowe
Domowe sposoby na grypę - jak leczyć dzieci i dorosłych? Co pomaga?
Cytryna, czosnek i imbir na grypę
Jak rozpoznać i leczyć grypę typu B?
Młoda zmarznięta kobieta wyciera nos chusteczką. Choruję na grypę typu B.
Grypa typu A - objawy wirusa. Jak wygląda leczenie?
Mężczyzna chory na grypę typu A
Podobne artykuły
Mężczyzna z widocznymi zmianami skórnymi
Opryszczka penisa - jak leczyć? Przyczyny i objawy
Choroba jamy ustnej
Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej - u dzieci i dorosłych. Ile trwa i na czym polega leczenie?
Przeziębienie czy grypa
Przeziębienie a grypa - jakie są różnice? Leczenie i objawy
Matka podaje dziecku termometr
Jak się objawia grypa u dziecka?
Kobieta z objawami grypy ketogenicznej
Keto grypa - czym jest i jak długo trwa? Przyczyny i objawy

Reklama


Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego
Dowiedz się co to!