Makaron pszenny
Makaron pszenny, wytwarzany ze zwykłej, białej odmiany tego zboża, zazwyczaj z dodatkiem jaj. Jest to produkt o tradycyjnej, wielowiekowej recepturze, w ostatnich latach zdecydowanie jednak ustępujący wyrobom z mąki pszennej typu durum, a więc ciemnej, gruboziarnistej.
Przez dłuższy czas makaron pszenny uchodził za mało wartościowy, niezbyt zdrowy a w dodatku tuczący. Podkreślano, że produkt ten:
- jest wysokokaloryczny,
- zawiera bardzo dużo węglowodanów o wysokim indeksie glikemicznym,
- w związku zdodatkiem jaj, procentowo obniżona jest zawartość błonnika pokarmowego, a więc składnika doskonale regulującego pracę układu pokarmowego.
Dwa ostatnie punkty wciąż wydają się niepodważalne, jeśli chodzi o makaron pszenno-jajeczny. Wyraźnie natomiast zmienia się w ostatnim czasie myślenie na temat kaloryczności tego typu wyrobów.
Reklama
Kalorie w makaronie pszennym
Ile ma makaron pszenny kalorii? Odpowiedź na to pytanie jest bardziej złożona, niż mogłoby się wydawać. Producenci podają wartość energetyczną w przeliczeniu na 100 gramów suchego produktu. W przypadku zwykłego makaronu pszennego jest ona wysoka i wynosi od 360 do 375 kcal, a w przypadku wzbogacenia produktu jajkami – jeszcze wyższa, nawet w granicach 395-405 kcal. To o kilkadziesiąt kilokalorii więcej, niż w przypadku makaronu typu durum. Ale pamiętajmy, że nikt makaronu nie je na sucho.
W czasie gotowania wyrób ten intensywnie nasiąka wodą. Makaron pszenny zwiększa w ten sposób swoją masę około 3-krotnie. Tym samym kaloryczność w przeliczeniu na 100 gramów spada 3 razy i po ugotowaniu wynosi około 120-130 kcal. A to dwa razy mniej, niż ma na przykład chleb. Oznacza to, że makaron pszenny bynajmniej nie jest produktem tuczącym, oczywiście o ile spożywany jest w rozsądnych ilościach.
Warto też pamiętać, że makarony z pszenicy durum zdecydowanie mniej chłoną wodę, dlatego w ostatecznym rozrachunku, po ugotowaniu, ich kaloryczność paradoksalnie może być wyższa, niż w przypadku wyrobów z mąki jasnej.
Reklama
Wartości odżywcze makaronu pszennego
Należy mieć świadomość, że podobny jest wpływ gotowania na wartości odżywcze makaronu pszennego. W 100 gramach suchego produktu znajduje się:
- 11-15 gramów białka,
- 1-2 gramów tłuszczu,
- 72-74 gramy węglowodanów, w tym przede wszystkim skrobi.
W zwykłej mące z białej pszenicy, która stanowi półprodukt do wytwarzania makaronu, znajdują się też relatywnie niewielkie ilości składników mineralnych (potas, fosfor, magnez, wapń) oraz witamin z grupy B (tiamina, ryboflawina, niacyna, kwas pantotenowy, wit. B6). Pszenica sama w sobie nie jest uznawana za szczególnie wartościową, a po ugotowaniu większość parametrów należy podzielić przez trzy.
Reklama
Makaron pszenny nie dla cukrzyków
Mąka z jasnej pszenicy, a co za tym idzie wytwarzany z niej makaron, ma wysoki indeks glikemiczny. Jest to współczynnik, który informuje o wzroście stężenia glukozy we krwi po posiłku i który zależny jest od zawartości określonych węglowodanów w danym produkcie.
W przypadku makaronu pszennego problemem jest znaczna zawartość cukrów prostych, które cechują się szybkim uwalnianiem. W rezultacie indeks glikemiczny wynosi około 70, a więc bardzo dużo (dla porównania – IG makaronu durum to zaledwie 30-40.). Z tego powodu produkt ten może stanowić poważne zagrożenie dla osób cierpiących na cukrzycę i jako taki powinien zostać wyeliminowany z diety każdego diabetyka. Co więcej, powszechnie wiadomym jest, że pokarmy o wysokim IG nie służą odchudzaniu. Szybkie uwalnianie się zawartych w nich cukrów powoduje bowiem, że szybko głodniejemy i mamy ochotę sięgnąć po kolejny posiłek. Często w praktyce prowadzi to do tak zwanego podjadania, które bardzo negatywnie odbija się na wadze.
Reklama
Makaron pszenny z glutenem
Kolejną istotną cechą makaronu pszennego jest znaczna zawartość glutenu. Jest to kompleks białek roślinnych, przede wszystkim gluteniny i gliadyny, występujących we wszystkich odmianach pszenicy (także durum, orkiszu czy płaskurce), a także żyta i jęczmieniu. Z powodów czysto kulinarnych gluten jest ceniony, gdyż podnosi plastyczność, lepkość i zdolność wypiekową mąki. Jednak z punktu widzenia zdrowotnego białko to jest zagrożeniem dla osób genetycznie cierpiących na jego nietolerancję, zwłaszcza w skrajnej postaci, jaką jest celiakia.
Spożycie glutenu w takiej sytuacji powoduje zanik tzw. kosmków jelitowych. Są to specjalne wypustki odpowiedzialne za wchłanianie składników pokarmu do organizmu. Zaburzenie tego mechanizmu doprowadzić może do ciężkich niedoborów różnego rodzaju substancji. Problem ten dotyczy około 1 procenta populacji – w tym przypadku spożywanie makaronu pszennego jest absolutnie przeciwwskazane. Dla pozostałych osób nie stanowi on natomiast zagrożenia.
